Old Book Images/Alamy/Visualhellas.gr
ΙΣΤΟΡΙΑ

Πού βρίσκονταν τα παντρεμενάδικα που ερωτοτροπούσαν οι παλιοί Αθηναίοι

Μια περιοχή γεμάτη μικρά καφενεία και γεφύρια, που επέλεγαν για τις βόλτες τους τα ερωτευμένα -παράνομα και μη- ζευγάρια της παλιάς Αθήνας και που χάθηκε με την πάροδο του χρόνου.

«Τα λεν Παντρεμενάδικα, γιατί έχει κοριτσάκια, που σαν περάσεις και τα δεις σε βάζουν σε μεράκια, που σαν περάσεις και τα δεις σε βάζουν σε μεράκια / Στο Βύρωνα, στη γέφυρα κι εκεί στον Άγιο Γιώργη, είναι το νυφοπάζαρο που το ζηλεύουν όλοι, είναι το νυφοπάζαρο που το ζηλεύουν όλοι / Το πώς κι εγώ μπερδεύτηκα στο νου μου δεν το βάζω και παντρεμένος βρέθηκα, χωρίς να καταλάβω και παντρεμένος βρέθηκα, χωρίς να καταλάβω», τραγουδούσε ο Βασίλης Τσιτσάνης σε στίχους Γιώργου Πετροπουλέα, κάποια στιγμή στις αρχές του περασμένου αιώνα. Πού ήταν όμως τα «παντρεμενάδικα» που έφτασαν να τραγουδηθούν από τον σπουδαίο ρεμπέτη;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Αν θέλουμε να τα ορίσουμε χωροταξικά, μπορούμε να πούμε πως τα «παντρεμενάδικα» βρίσκονταν στις όχθες του ποταμού Ιλισού, στη βορειοδυτική πλευρά του Αρδηττού κοντά στην περιοχή του Μετς, μιας περιοχής που τότε φημιζόταν για τα μικρά καφενεία και τα γραφικά της γεφύρια και την οποία προτιμούσαν τα ερωτευμένα ζευγάρια της Αθήνας για τις βόλτες τους στα τέλη του 19ου αιώνα. Το όνομά τους όμως το πήραν κυρίως, επειδή τη γεμάτη πράσινο και γάργαρα νερά περιοχή την επέλεγαν για τα παράνομα εξωσυζυγικά ραντεβού τους οι παντρεμένοι της εποχής.

Μια άλλη ιστορία της εποχής λέει πως τα «παντρεμενάδικα» πήραν το όνομά τους από τον γάμο του Μπάρμπα Γιάννη του Μαρίνου που σε ηλικία 80 χρονών παντρεύτηκε τον έρωτα της νιότης του, μια 75χρονη τότε Αθηναία, την οποία αγαπούσε για πάνω από πενήντα χρόνια. Στον γάμο που άφησε εποχή μαζεύτηκε όλη η γειτονιά και το γλέντι κράτησε για αρκετές ώρες. Στο όνομα της περιοχής όμως, συνέβαλε και το γεγονός πως εκεί γινόταν το λεγόμενο νυφοπάζαρο, οπού νεαρές ανύπαντρες κοπέλες μαζεύονταν προς αναζήτηση μελλοντικού συζύγου.

Από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία του Ιλισού εκείνη την εποχή ήταν οι δύο ανεμόμυλοι που βρίσκονταν σε κάθε μεριά του ποταμού, αλλά και το Βατραχονήσι, μια μικρή λωρίδα γης που βρισκόταν ανάμεσα στις δύο όχθες του. Ο Ιλισός ήταν ανέκαθεν σημαντικός για τους Αθηναίους, πολύ πριν αρχίσουν να τον προτιμούν τα νόμιμα και μη ζευγάρια. Στην αρχαιότητα αποτελούσε το Ιερό Ποτάμι της πόλης ενώ ήταν και λατρευτικός χώρος.

Όλα αυτά βέβαια άλλαξαν τη δεκαετία του 1930 όταν ο δικτάτορας Γεώργιος Μεταξάς αποφάσισε πως το ποτάμι έπρεπε να καλυφθεί, ενώ εξαφανίστηκε εντελώς όταν επί Κωνσταντίνου Καραμανλή αποφασίστηκε να δημιουργηθεί πάνω του η Λεωφόρος Β. Κωνσταντίνου.