© iStock
ΕΡΕΥΝΑ

Τι δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι οδηγοί ταξί στην Αθήνα

Ποιο είναι το καθημερινό κόστος του οδηγού πριν πιάσει τιμόνι; Δυστυχώς, τα πράγματα μόνο εύκολα δεν είναι όπως δείχνει σχετική έρευνα του ΕΜΠ για λογαριασμό της Beat.

«Θέλω ακόμα δυο κούρσες, φίλε, για να φτάσω το όριο και να σχολάσω», μου είπε ξεφυσώντας ο τελευταίος οδηγός ταξί που πήρα, δυο λεπτά αφότου ξεκινήσαμε τη διαδρομή για το σπίτι. Η ώρα ήταν μετά τις 11 το βράδυ και κείνος βρισκόταν στο τιμόνι από το πρωί, αφού «μέχρι τις 10 βγαίνουν οι καλές οι κούρσες». Αλλά όλα αυτά δεν είχαν παρά ελάχιστη σημασία – σημασία είχε να μην κλείσει τη βάρδια με λιγότερο από 200 ευρώ τζίρο, «γιατί αλλιώς, στο τέλος του μήνα, θα είναι βαριά η λυπητερή».

Τουλάχιστον αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα μετά τον Μάρτιο και το ατελείωτο κυνήγι τιμών σε βενζίνες, σούπερ μάρκετ, ενοίκια και ρεύμα. Οι επαγγελματίες οδηγοί ταξί ανήκουν στις κατηγορίες που νομοτελειακά επηρεάστηκαν περισσότερο από την ενεργειακή κρίση (της οποίας το τέλος αργεί να φανεί), ενώ ακόμη και πριν την πανδημία, τα πράγματα δεν ήταν με το μέρος τους, όπως προκύπτει από την έρευνα, την οποία διεξήγαγε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για λογαριασμό της Beat Free Now.

Τα δεδομένα για την αγορά των ταξί συλλέχθηκαν το 2020, αλλά το report της εταιρίας με τα αναθεωρημένα στοιχεία βρήκε τώρα τον δρόμο προς τη δημοσιότητα, με τίτλο «Οδηγώντας ταξί στην Ελλάδα: Αποτύπωση της αγοράς και των συνθηκών εργασίας των οδηγών ταξί» και κύριο στόχο να παρακινήσει την Πολιτεία προς τη βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου λειτουργίας και τη στήριξη του κλάδου.

Τι έδειξε η έρευνα

© Unsplash

Πόσο βαθιά μπαίνει το χέρι στην τσέπη πριν πιάσει τιμόνι; Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, όπως δείχνει το report, τα τρέχοντα έξοδα ανά ημέρα για κάθε οδηγό ταξί στην πρωτεύουσα ξεκινούν πλέον από 60+ ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται το ποσό του ενοικίου για άδεια άσκησης επαγγέλματος και αυτοκινήτου, είτε –αντίστοιχα– τα πάγια έξοδα του οχήματος (μικτή ασφάλεια, φθορές κοκ), εφόσον ο οδηγός είναι και κάτοχος.

Πρακτικά, λοιπόν, τα ημερήσια έξοδα του επαγγέλματος αγγίζουν ποσά μεταξύ 91 και 111 ευρώ, ενώ τα έσοδα από την άλλη έχουν μειωθεί κατά 50%. Τι συνεπάγεται αυτό;

Προφανώς, περισσότερη πίεση και άγχος, περισσότερες εκπτώσεις στις ανάγκες του οχήματος, περισσότερες ώρες εργασίας, οι οποίες ενδέχεται να φτάσουν και τις 15, εάν μια μέρα αποδειχθεί άτυχη. Συγκεκριμένα, το 67% των οδηγών δήλωσε ότι εργάζεται πάνω από 12 ώρες την ημέρα, ενώ το 90% ανέφερε πως το 20% των χιλιομέτρων είναι «κενά», δηλαδή χωρίς πελάτη. Μοιραία, τα ρεπό σπανίζουν στον κλάδο, με πάνω από τους μισούς επαγγελματίες οδηγούς να είναι στο τιμόνι όλες τις ημέρες της εβδομάδας.

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι ο αριθμός των οδηγών-ιδιοκτητών ταξί έχει εξισωθεί πλέον με εκείνων που νοικιάζουν τις άδειές τους: αυτό σημαίνει πρακτικά ότι τα έξοδα για τους μισούς επαγγελματίες του κλάδου είναι κυμαινόμενα, κυρίως λόγω του ότι τα ενοίκια σε άδειες και οχήματα αυξάνονται το καλοκαίρι. Γι’ αυτό και ελάχιστο έχει καταλήξει το ενδιαφέρον για τα ίδια τα οχήματα, με ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 12% να οδηγεί επιβλαβή για το περιβάλλον αμάξια, τα οποία έχουν ξεπεράσει τη δεκαετία.

Πόσα ταξί έχει η Αθήνα

© Alexandros Michailidis / SOOC

Για να δούμε καθαρά τα πράγματα, πρέπει να κάνουμε μια στροφή πίσω τον φακό και να αντικρίσουμε τη γενική εικόνα πίσω από τα νούμερα: οι άδειες ΕΔΧ (ταξί) στην Αττική είναι συνολικά 13.661, ενώ βάσει της νομοθεσίας το όριο βρίσκεται στα 2.333. Η ζήτηση, αντίστοιχα, που κανονικά θα έπρεπε να ορίζει την προσφορά, δεν είναι ίδια όλο τον χρόνο: το κύμα των τουριστών λειτουργεί καταλυτικά στην αύξηση των μετακινούμενων με ταξί, οπότε οι θερινοί μήνες είναι παραδοσιακά οι πλέον αποδοτικοί για τον κλάδο.

Και τα δεδομένα των ταξιδιωτών, σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΤΕ, δείχνουν μια αλματώδη αύξηση, η οποία το 2021 ξεπέρασε το 28% σε τον αριθμό του 2019. Έτσι, ενώ τους μήνες μεταξύ Μαΐου και Οκτωβρίου είναι αδύνατο να καλυφθούν οι ανάγκες της πρωτεύουσα από τα ταξί, τους υπόλοιπους έξι μήνες αντιστρέφεται η ζυγαριά και οι οδηγοί αγωνιούν με πόσο τζίρο θα κλείσει ο μήνας.

Να λοιπόν: δε μειώθηκαν τα ταξί, όταν περιμένεις στον δρόμο και δεν έρχονται, απλά τα πρόλαβε άλλος πελάτης.