Μα πραγματικά πού τον βρήκαμε τον σεξισμό σε αυτό το σποτ;

Δύσκολο όμως. Γύρω σας θα βρείτε ανθρώπους που αν τους ζητήσετε να κάνουν ένα αστείο που να μην είναι σεξιστικό ή ρατσιστικό ή ομοφοβικό ή χοντροφοβικό θα αποτύχουν παταγωδώς. Θα προσπαθήσουν, θα ξαναπροσπαθήσουν, θα κρατήσουν σημειώσεις αλλά τίποτα. Δεν πάει ρε παιδί μου το μυαλό τους μέχρι εκεί. Αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι είναι που βλέπουν με υπαρξιακό τρόμο την απόσυρση του προχθεσινού απαράδεκτου βίντεο. Νιώθουν δηλαδή σαν να ακυρώνεται όλη η ύπαρξή τους: Ποια θα είναι η δημόσια παρουσία μου αν δεν μπορώ να προσβάλλω;

Κι όμως, λοιπόν, πρέπει να επιχειρηματολογήσουμε στο γιατί είναι σεξιστικό αυτό το σποτάκι που είχε, όπως διάβασα κάπου, μια υφή από χιούμορ σχολικού βιβλίου Οικιακής Οικονομίας από τη δεκαετία του 1950. Ας το κάνουμε. Είναι, λοιπόν, σεξιστικό γιατί ως μέρος μιας χιουμοριστικής προσέγγισης στηρίζεται πάνω σε ένα στερεότυπο. Φαλλοκρατικό στερεότυπο. Ο στιβαρός και λογικός άντρας με την κάπως πιο στεντόρεια φωνή ο οποίος συνετίζει τη γυναίκα η οποία μέσα σε ένα κράμα κουτοπονηριάς προσπαθεί να τον παρασύρει, να τον ξελογίασει. Πώς;

Ξέρετε με αυτά τα γυναικεία κόλπα: “με αυτή τη φωνή που τον κάνει ό,τι θέλει”. Ποια είναι η πλάνη της γυναίκα τώρα; Να τον απομακρύνει από τον ορθό λόγο των επιστημόνων που λέει ότι πρέπει να μην είμαστε ο ένας πάνω στον άλλο. Αυτός όμως εκεί. Πρότυπο πολίτη και τελικά πρότυπο άντρα. Όταν περάσουν όλα, μπορεί να πήρε το γυναικάκι του με την κούρσα να πάνε να φάνε ψάρι στην Πειραϊκή. Γιατί για κάθε λογικό Αδάμ υπάρχει μια πλανεύτρα Εύα. Αλλά ο Αδάμ αυτός είναι και φιλεύσπλαχνος. Γι’αυτό και στο σποτ δεν μίλαγε θυμωμένα. Τι να την κάνει; Eίναι στη φύση της.

Ο ίδιος ο πρωταγωνιστής του βίντεο, Χρήστος Λούλης, βγήκε στην ΕΡΤ και τόνισε ότι δεν βρίσκει καθόλου σεξιστικό το σποτάκι. Τόνισε μάλιστα ότι ο ίδιος έχει στο μυαλό του “ένα άλλο στερεότυπο: μια γυναίκα η οποία είναι γειωμένη και παίρνει τις αποφάσεις ως υπεύθυνη στο σπίτι και ο άντρας που φεύγει στα καφενεία δεξιά και αριστερά”. Ευχαριστούμε. Αυτό ακριβώς λέμε. Το θέμα είναι ότι για ακόμα μια φορά, το στερεότυπο που χρησιμοποιήθηκε σε ένα βίντεο σε έκτακτη κατάσταση ήταν το γυναικείο. Γιατί αυτό ήταν το πιο εύκολα προσβάσιμο.

Γιατί και εγώ μπορεί να έχω στο δικό μου το μυαλό το στερεότυπο ότι όσοι οδηγούν μηχανάκι δεν έχουν ιδέα από μπάσκετ. Μπορεί να έχω δύο φίλους με μηχανάκι οι οποίοι πράγματι δεν έχουν ιδέα από μπάσκετ. Ομολογώ ότι έχω. Σόρι παιδιά. Αυτό το στερεότυπό μου όμως -δυστυχώς- δεν θα το δω σε κανένα σποτάκι της ΓΓΠΠ. Ακριβώς επειδή δεν είναι ηγεμονικό. Ακριβώς επειδή είναι δικό μου. Και ακριβώς γιατί δεν θα είχε σε ποιον να κλείσει το μάτι.

Όσοι, τελικά, απορούν με το πού βρήκαμε τα media και ο Soros και δεν ξέρω εγώ ποιος άλλος τον σεξισμό πέφτουν σε μια λούπα. Παγιδευμένοι σε έναν ηγεμονικό λόγο που λέει ότι έτσι έχουν τα πράγματα, ότι οι γυναίκες είναι αυτό και πρέπει να κάνουν αυτό. Οι άντρες το άλλο και πρέπει να κάνουν το άλλο. Δεν μπορούν να δουν πού βρίσκεται ο σεξισμός. Και απορούν αν θα άλλαζε κάτι σε περίπτωση που ο άντρας ήταν αυτός που παρουσιαζόταν στο σποτ ως ο ανεύθυνος. Αφενός δεν ήταν και αυτό νομίζω είναι κάτι που, ε, ίσως και να πρέπει να το λάβουμε υπόψη. Αφετέρου δεν είναι κάθε στερεότυπο το ίδιο. Και ο Χρήστος Λούλης ένα στερεότυπο υπηρετεί. Μόνο που αυτό το στερεότυπο, του λογικού άντρα, ε, δεν το λες και πολύ καταπιεστικό.

Δεν είναι τυχαίο που ο τρόπος που όσοι αντιδρούν στο κατέβασμα του σποτ είναι με λέξεις και όρους που δείχνουν μια απόκλιση από τη λογική. “Η τρέλα της πολιτικής ορθότητας”, οι “απομουρλαμένες γυναίκες”, “τα έξαλλα social media”. Μέσα από αυτές τις εικόνες υπονοείται μια λογική τάξη πραγμάτων που λέει: Aυτό το σποτ -και το στερεότυπο στο οποίο βασίστηκε- είναι κανονικά, φυσικά δοσμένα. Όσοι αντιδρούν βρίσκονται στο αντίποδα αυτής της φυσικής κανονικότητας. Ξέρετε της κανονικότητας που λέει ότι συνήθως (ίσως όχι πάντα) η γυναίκα είναι η ανεύθυνη και η πλανεύτρα. Ο άντρας ο λογικός και αυτός που κρατάει τη γυναίκα και μαζί την κοινωνική συνοχή απέναντι στην πρωτόγνωρη απειλή του κορονοϊού.

Όταν προσπαθείς “να ενώσεις τους Έλληνες” μιλώντας στερεοτυπικά για την πλειοψηφία τους τότε αυτό σίγουρα κάτι έχεις κάνει λάθος. Και το λάθος σου αυτό το εντόπισαν αντανακλαστικά τα χιλιοκατηγορημένα ως τεμπέλικα social media. Και είναι η δεύτερη φορά που μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα αυτά είναι που πήραν πάνω τους την αντιπολίτευση. Και πέτυχαν πράγματα. Μικρά μεν αλλά τα πέτυχαν. Και αν θέλετε τη γνώμη μου, αυτό είναι καλό. Ιδίως με τις υπάρχουσες συνθήκες, όπου αναγκαστικά ο ρόλος τους στην αντιπολίτευση αναβαθμίστηκε. 

Πολύ καλώς, λοιπόν, έκανε και απέσυρε το σποτάκι η ΓΓΠΠ. Αν δεν ήταν σποτ από κρατικό φορέα, προφανώς και δεν θα ζητούσε κανείς να κατέβει. Θα υπήρχε εκεί για να κατακριθεί ή να αποθεωθεί. Ποιος ξέρει; Εν προκειμένω όμως, υπάρχουν πραγματικά πάρα πολλοί δημόσιοι χώροι που ο καθένας μπορεί να βγάλει το μπεγλέρι του. Nα κάτσει με τα πόδια ανοιχτά. Να μονολογήσει με επιτηδευμένη απόγνωση αλλά και κατανόηση ‘γυναίκες’. Και είμαι σίγουρος ότι θα βρει κάποιον που θα κατανοήσει. Θα επαναλάβει και αυτός μέσα σε ένα τελετουργικό κρεσέντο επιτηδευμένης απελπισίας. Ίσως όμως να αφήναμε τα μηνύματα της ΓΓΠΠ έξω από αυτό.