Όσα μάθαμε τις τελευταίες δυο εβδομάδες

Ήταν 26 Ιουνίου, όταν ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωνε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος και είχε πια ξημερώσει η 13η Ιουλίου, όταν η ελληνική πλευρά έφτανε σε μια κάποια συμφωνία με τους Ευρωπαίους, αποσοβώντας -προσωρινά;- το Grexit.

Από την μια ημερομηνία -σταθμό μέχρι την άλλη, μεσολάβησαν 17 ημέρες. 17 ημέρες οι οποίες μοιάζουν με χρόνια, καθώς τα γεγονότα κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών ήταν πυκνά, έντονα και βεβαίως ιστορικά. Το αν αυτή η συμφωνία αρκεί για να βγάλει τη χώρα από το δύσκολο δρόμο της κρίσης που διανύει τα τελευταία χρόνια, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτή προήλθε, καθώς και τα κέρδη και τις ζημιές που θα επιφέρει σε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, θεωρώ πως είναι αρκετά νωρίς για να τα αναλύσουμε. Σε αυτό το χρονικό σημείο, θα μοιάζει περισσότερο με μια ζαριά, παρά με μια ασφαλή πρόβλεψη.

Για τις άμεσες επιπτώσεις στη διάθεση, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά όλων μας, τα έγραψε εξαιρετικά ο Χρήστος.

Αυτά που θα προσπαθήσω εγώ να παραθέσω, είναι κάποια χρήσιμα συμπεράσματα, τα οποία προέκυψαν κατά τη διάρκεια των 17, ιδιαίτερα παράξενων αυτών, ημερών.

Θα ξεκινήσω με τα δυσάρεστα, τα οποία δυστυχώς, δεν ήταν και λίγα. Κατά τη διάρκεια των 17 ημερών της αβεβαιότητας, φάνηκε για ακόμη μια φορά το εξαιρετικό ταλέντο του Έλληνα στο διχασμό. Μέχρι το δημοψήφισμα, τα στρατόπεδα ήταν εμφανή. Είχαμε τους υποστηρικτές του “Ναι” και του “Όχι”. Μετά το πέρας αυτού, προέκυψαν οι υποστηρικτές της συμφωνίας και οι οπαδοί της ρήξης.

Καμία αντίρρηση ως προς την ύπαρξη διαφορετικών απόψεων. Τουναντίον, θα ήταν μάλλον παράλογο να παρουσιαστεί η οποιαδήποτε σύμπνοια σε ένα τόσο περίπλοκο ζήτημα, με τόσες διαφορετικές αναγνώσεις. Η ένστασή μου αφορά την αντιμετώπιση της διαφορετικής άποψης.

Οι υποστηρικτές του “Ναι” και της συμφωνίας έγιναν για το αντίπαλο στρατόπεδο οι καλομαθημένοι “φιλελέ” γερμανοτσολιάδες που προδίδουν τη χώρα και οι υποστηρικτές του “όχι” και της ρήξης μετατράπηκαν σε αφελείς πατριώτες που δεν έχουν τίποτα να χάσουν και παρασύρουν στην καταστροφή και τους υπόλοιπους. Γεμίσαμε οργισμένα ποστ στα Social media, οι διαδικτυακοί και όχι μόνο τσακωμοί έγιναν καθημερινό φαινόμενο και η υπερβολή, το μίσος και τα απωθημένα απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα δημιουργώντας ένα τοξικό κλίμα.

Τουλάχιστον η συντριπτική πλειονότητα αρκείται στο να εκτονώσει την οργή της στο πληκτρολόγιο κι έτσι περιοριζόμαστε σε εικονικούς τσακωμούς. Όσο όμως η ψυχραιμία, ο σεβασμός στην αντίθετη γνώμη και η υπομονή απουσιάζουν ολοκληρωτικά από το λεξιλόγιό μας, οι πραγματικοί τσακωμοί δεν θα αργήσουν να έρθουν.

Ακόμη ένα δυσάρεστο συμπέρασμα προκύπτει από τη στάση των ΜΜΕ. Δεν χρειάζεται να θίξω ονόματα και οικογένειες, αν είδες έστω και 1 ώρα τηλεόραση αυτές τις ημέρες θα κατάλαβες πως η αντικειμενικότητα, οι ίσες αποστάσεις και η ανιδιοτέλεια δεν εμφανίστηκαν δευτερόλεπτο. Τη θέση τους πήρε η προπαγάνδα και η υποστήριξη συγκεκριμένων συμφερόντων. Κρίμα.

Δυστυχώς δεν έχω τελειώσει με τα δυσάρεστα. Η οργή και το μίσος κατάφεραν να ξεπεράσουν τα σύνορα και τα δηλητηριώδη βέλη χτύπησαν τον Σόιμπλε, τους Γερμανούς, τους Φινλανδούς και όποιον ακόμα τόλμησε να αντιπαρατεθεί με την Ελλάδα. Φωτογραφίες με το αναπηρικό καροτσάκι του Γερμανού Υπουργού Οικονομικών να φλέγεται, σημαίες της ναζιστικής Γερμανίας και επίθεση στους “ανύπαρκτους” Φινλανδούς, κόσμησαν τα social media. Διδάξαμε πολιτισμό πάλι. Από κοντά και κάποιοι Έλληνες πολιτικοί, οι οποίοι με άθλια σεξιστικά και όχι μόνο σχόλια, κατέβασαν στα τάρταρα το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης.

Στα αρνητικά συμπεράσματα, θα προσθέσω φυσικά και την παντελή έλλειψη ουσίας και χρησιμότητας του δημοψηφίσματος. Ούτε διαπραγματευτική ισχύ έδωσε στην κυβέρνηση, ούτε βοήθησε στην εξαγωγή κάποιου συμπεράσματος. Αντίθετα, πόλωσε τον λαό και λειτούργησε περισσότερο για να ωφελήσει κομματικούς σκοπούς, παρά εθνικούς.

Θα κλείσω με τα δυσάρεστα, επισημαίνοντας την αναμφίβολα προβληματική λειτουργία της Ευρωζώνης. ΟΚ, αποφεύχθηκε η καταστροφή, αλλά κάτι κάνετε πολύ λάθος. Τραγικές οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, το δέχομαι, άστοχη η διαπραγματευτική τακτική του ΣΥΡΙΖΑ, μαζί σας, αλλά δεν μπορεί να φταίει για τα πάντα η Ελλάδα. Η κατακραυγή απέναντι στον Σόιμπλε και τις ηγεμονικές τάσεις της Γερμανίας ελπίζω να αποτελέσουν την απαρχή της αυτοκριτικής τους. Ειδάλλως σε μερικούς μήνες θα κάνουμε και πάλι την ίδια ακριβώς συζήτηση.

Θετικό συμπέρασμα νούμερο ένα: Ο Έλληνας δεν θα σταματήσει ποτέ να περνάει καλά. Συγγνώμη, αλλά όλες αυτές τις ημέρες, όπου κι αν κυκλοφόρησα, είδα κόσμο να γεμίζει τα μπαρ, τις καφετέριες και τα εστιατόρια. Γιατί αν ο Έλληνας πέσει, θα πέσει με κεφάλι ψηλά και διασκεδάζοντας. Αν η χώρα γίνει Τιτανικός, οι πολίτες θα αποτελέσουν την ορχήστρα του, οι οποίοι θα διασκεδάζουν μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο. Βέβαια αυτό το συμπέρασμα θα μπορούσε να ανήκει με ευκολία και στα αρνητικά. Σε αφήνω να το κατατάξεις εσύ όπου επιθυμείς.

Ακόμη ένα θετικό συμπέρασμα είναι η στοιχειώδης εθνική ομοψυχία που επέδειξαν τα πολιτικά κόμματα. Έστω και με τεράστια καθυστέρηση, οι πολιτικοί αρχηγοί της χώρας αποφάσισαν να συνεργαστούν για έναν εθνικό σκοπό. Δεν έλειψαν οι αιχμές, δεν έλειψαν οι μικρότητες αλλά τουλάχιστον έγινε η αρχή. Μακάρι να συνεχιστεί η συνεργασία και μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας και να μην σπεύσει ο ένας να φάει τις σάρκες του άλλου.

Μάθαμε ακόμα ότι η χώρα μας έχει κάποιους σημαντικούς συμμάχους. Γαλλία, Ιταλία και ΗΠΑ, μεταξύ άλλων, δεν επέτρεψαν να γίνει πράξη το Grexit και έδειξαν ότι δεν παλεύουμε μόνοι μας, απέναντι σε γίγαντες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κι αυτοί διατηρούν τη δική τους ατζέντα, ωστόσο είναι καλό να έχεις ισχυρούς φίλους, σε κάθε περίπτωση.

Τέλος, ακόμη ένα θετικό συμπέρασμα είναι το γεγονός πως ακόμη και οι πιο απολιτίκ συμπολίτες μας, τις ημέρες αυτές έδειξαν ενδιαφέρον για τις εξελίξεις. Διάβασαν, ενημερώθηκαν, συζήτησαν.

Το μόνο βέβαιο συμπέρασμα, είναι πως τίποτα δεν τελείωσε. Η μάχη της Ελλάδας και του καθένα μας ξεχωριστά συνεχίζεται. Πέρα από την όποια έκβαση της μάχης αυτής, η οποία είναι απρόβλεπτη, καλό θα είναι να χρησιμοποιήσουμε τα παραπάνω συμπεράσματα ώστε να γίνουμε όλοι λίγο σοφότεροι.

Κι αυτό από μόνο του, θα είναι ένα ελάχιστο κέρδος μιας αναμφίβολα δύσκολης κατάστασης.