Πες τα Coach!

Στο κολεγιακό μπάσκετ “σταρ” δεν είναι αυτός που βάζει 20 πόντους, ούτε ο μεγαλύτερος σε ηλικία παίκτης. Στο κολεγιακό μπάσκετ σταρ είναι ο προπονητής. Αυτός είναι ο “νόμος”, αυτός είναι το πρόσωπο και η φωνή του κάθε σχολείου. Είναι κόουτς, δάσκαλος, παιδαγωγός, συχνά και πατέρας.

Για τον υπόλοιπο κόσμο το Ντιουκ και ο Μάικ Σιζέφσκι είναι το ίδιο πράγμα. Το κόκκινο είναι το χρώμα που εκφράζει τόσο το κολέγιο Ιντιάνα, όσο και τον ίδιο τον Μπόμπι Νάιτ. Στη “γη του μπάσκετ” ο Μποχέιμ είναι το Σίρακιους, ο Καλχούν το Κονέκτικατ, ο Ντιν Σμιθ το Νορθ Καρολάινα, ο Τζον Γούντεν το UCLA, όπως καλή ώρα το Λούιβιλ είναι η “ομάδα του Πιτίνο”.

Ναι, στο κολεγιακό μπάσκετ οι προπονητές είναι “larger than the game”. Και υπάρχει ένας καλός λόγος για αυτό. Οι head coach είναι αυτοί που θα ταξιδέψουν σε όλη την Αμερική για να πείσουν τα γυμνασιόπαιδα να φύγουν για πρώτη φορά από το σπίτι τους και να παίξουν μπάσκετ στη δική τους ομάδα. Είναι αυτοί που αναλαμβάνουν να βάλουν παιδαρέλια να διασχύσουν ένα παρθένο έδαφος: αυτό της πειθαρχείας και του επαγγελματικού μπάσκετ (σ.σ το κολεγιακό μπάσκετ δεν είναι επαγγελματικό, αλλά οι παίκτες συμπεριφέρονται σαν επαγγελματίες – απλά χωρίς να πληρώνονται).

Κάπως έτσι εξελίσσονται οι προπονητές στα κεντρικά πρόσωπα του ίδιου του κολεγίου και “πατρικές” φιγούρες για τους παίκτες. Με λίγα λόγια ο coach είναι αυτός που θα αναλάβει να κάνει τα παιδιά… άντρες.

Ακολουθούν σοφά μεγάλων ανδρών…

Μάικ Σιζέφσκι (Coach K)

“Δεν βλέπω τον εαυτό μου ως προπονητή. Με βλέπω ως ένα δάσκαλο που απλά τυγχάνει να κοουτσάρω παίκτες μπάσκετ”. Αυτός είναι ο Μάικ Σιζέφσκι που βρίσκεται στον πάγκο του Ντιουκ από το 1980. Αυτός, δηλαδή, με τις περισσότερες νίκες στο κολεγιακό μπάσκετ (Division 1), με τα 4 πρωταθλήματα, τα 11 φάιναλ-φορ (α ναι! Και δύο χρυσά Ολυμπιακά Μετάλλια με την Εθνική των ΗΠΑ)

“Αν δεν έχεις φόβους και ανησυχίες, δεν είσαι άνθρωπος”

“Η φαντασία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη νίκη”

“Πολλοί άνθρωποι θέτουν κανόνες, απλά για να αποφύγουν το γεγονός ότι πρέπει να πάρουν αποφάσεις”

“Το τι κάνει ο ηγέτης τώρα, θέτει το τι κάνει μετά. Και πάντα υπάρχει ένα “μετά”

“Μην ανησυχείς για την ήττα. Σκέψου τη νίκη”

“Τα επιτεύγματα χαρίζουν αυτοπεποίθηση και η αυτοπεποίθηση χαρίζει πίστη. Πρέπει να έρχονται, όμως, με αυτή τη σειρά”.

“Η ευθύνη του ηγέτη απέναντι στην ομάδα είναι αξεπέραστη. Επισκιάζει ακόμη και τα προσωπικά του αισθήματα ανά πάσα στιγμή”

Πιστεύω ότι σε ένα μεγάλο ποσοστό ο ρόλος του ηγέτη έχει να κάνει με το να κερδίζεις τις στιγμές”

Τζον Γούντεν

“Αν δεν έχεις το χρόνο να το κάνεις σωστά, πως θα βρεις τον χρόνο να τον ξανακάνεις;” (κοινώς κάντο ξανά, μέχρι να το κάνεις σωστά). Ο Τζον Γούντεν (1910-2010), που ψηφίστηκε ο “καλύτερος προπονητής όλων των εποχών”. Τέλειωσε την καριέρα του στο UCLA (1948-1975) ως ο coach με τα περισσότερα πρωταθλήματα (10) στην ιστορία του κολεγιακού μπάσκετ, καθώς και ως ο άνθρωπος που ανέδειξε τον παίκτη που στη συνέχεια ονομάστηκε Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ και έγινε ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του ΝΒΑ. Άσχετο: δεν έπαιρνε ποτέ τάιμ-άουτ, γιατί πίστευε “ότι ή ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε, ή δεν πρόκειται να το μάθουμε τώρα.

“Η επιτυχία είναι αυτή η κατάσταση που ξέρεις ότι έκανες ότι μπορούσες για να γίνεις ο καλύτερος που θα μπορούσες να γίνεις”

“Η ικανότητα είναι ο πλούτος των φτωχών”

“Να σε νοιάζει περισσότερο ο χαρακτήρας, παρά η υστεροφημία σου, γιατί ο χαρακτήρας σου λέει πραγματικά το ποιος είσαι, ενώ η υστεροφημία είναι αυτό που πιστεύουν οι άλλοι για σένα”.

“Να υπολογίζεις τα δικαιώματα των άλλων πριν από τα δικά σου αισθήματα και τα αισθήματα των άλλων πριν από τα δικά σου δικαιώματα”.

“Μην αφήνεις το τι δεν μπορείς να κάνεις, να μπλέκεται με αυτό που μπορείς να κάνεις”

“Μην μετράς τον εαυτό σου σύμφωνα με αυτά που έχεις πετύχει, αλλά σύμφωνα με αυτά που θα έπρεπε να έχεις πετύχει βάσει των ικανοτήτων σου”

“Τελικά αυτό που μετράει είναι το τι μαθαίνεις, μετά το σημείο που τα ξέρεις όλα”

“Τα πράγματα πάνε καλύτερα για αυτούς που κάνουν το καλύτερο με τον τρόπο που πάνε τα πράγματα” (χάνει στα ελληνικά για αυτό και το αυθεντικό: “Things turn out best for the people who make the best of the way things turn out”)

“Δεν μπορείς να ζήσεις την τέλεια ημέρα χωρίς να κάνεις κάτι για κάποιον που δεν θα μπορέσει ποτέ να στο ξεπληρώσει”

Bobby Knight

Ο ήρωας του Ron Swanson, ο προπονητής που κάνει τον Γιάννη Ιωαννίδη να μοιάζει με δασκάλα στις Ουρσουλίνες, μεγάλος ατακαδόρος, παράλληλα αυτός που τα έκανε… λίμπα όταν οι παίκτες του δεν είχαν καλούς βαθμούς και χωρίς αμφιβολία ο άνθρωπος που μισεί περισσότερο από κάθε άλλον τους δημοσιογράφους. Και την κριτική. Και τη ψυχραιμία. Και τις προβλέψεις. Και την αμφισβήτηση. Και τους διαιτητές. Κοινώς αυτός που σε μια τελετή προς τιμήν του πήρε το μικρόφωνο και είπε: “Όταν πεθάνω θέλω να με θάψουν ανάποδα, με το κεφάλι κάτω και τα πόδια πάνω για να μπορέσουν όσοι μου άσκησαν κριτική να μου φιλήσουν τον κώλο”. Γλυκούλης, αν μη τι άλλο.

“Το κλειδί είναι η θέληση για τη νίκη. Όλοι την έχουν αυτή. Το κλειδί είναι η θέληση για να κάνεις ότι χρειάζεται για να προετοιμαστείς για τη νίκη”

“Πολλοί βλέπουν, λίγοι καταλαβαίνουν” (ελεύθερη μετάφραση του “Everybody hears, but few listen”)

“Όλοι θέλουν να βρίσκονται σε μια πρωταθλήτρια ομάδα, αλλά κανείς δεν θέλει να έρθει για προπόνηση”

Ρικ Πιτίνο

Η ξεπατικοτούρα του Αλ Πατσίνο στο “Any Given Sunday” και ο μοναδικός προπονητής που έχει οδηγήσει τρεις διαφορετικές ομάδες στο φάιναλ-φορ (Πρόβιντενς, Κεντάκι και Λούιβιλ). Τα ξημερώματα της Κυριακής θα παλέψει για το δεύτερο πρωτάθλημα της καριέρας του, το πρώτο μετά το 1996. Κάθεται στον πάγκο του Λούιβιλ από το 2001.

“Αυτοί που δουλεύουν σκληρότερα, είναι αυτοί που έχουν πολλά να χάσουν και άρα δύσκολα θα παραδοθούν”

“Η ήττα είναι σαν την κοπριά. Βρωμάει, αλλά κάνει καλό”

Ντον Μέιερ

Έχει πετύχει 923 στην καριέρα του. Άσκηση επιρροή σε μερικούς από τους μεγαλύτερους προπονητές. Το 2008 όταν εγχειρίστηκε μετά από αυτοκινητιστικό ατύχημα διαπιστώθηκε ότι πάσχει από καρκίνο. Σε εκείνο το αυτοκίνητο έχασε το πόδι του, αλλά κέρδισε τη ζωή του.

“Να φωνάζεις όταν επιβραβεύσεις και να ψιθυρίζεις όταν κριτικάρεις”

“Όταν ένας παίκτης καθυστερεί μου λέει πως ο χρόνος του είναι πιο σημαντικός από αυτόν της ομάδας”

“Δεν έχει σημασία το τι διδάσκεις, αλλά στο τι δίνεις έμφαση”

“Να προετοιμάζεσαι για κάθε προπόνηση σαν να έχεις χάσει το τελευταίο παιχνίδι”

“Όταν τα πόδια σου σε προδίδουν, η καρδιά και το μυαλό σου θα ακολουθήσουν πολύ γρήγορα”

Τζιμ Βλαβάνο (Jimmy-V)

Το 1983 οδήγησε το Νορθ Καρολάινα Στέιτ σε μια από τις μεγαλύτερες ανατροπές στην ιστορία του κολεγιακού μπάσκετ. Το 1993 έβγαλε έναν από τους πιο συγκινητικούς λόγους που ξεστόμισε ποτέ άνθρωπος. Είχε μόλις μάθει ότι του απομένουν 8 εβδομάδες ζωής λόγω καρκίνου. Τι είπε; “Μην τα παρατήσεις. Μην τα παρατήσεις, ποτέ”.

“Ο άνθρωπος πρέπει να κάνει κάθε -μα κάθε- μέρα: πρώτον να γελάει. Δεύτερον σκέφεται. Τρίτον να κάνει τα συναισθήματα του δάκρυα, είτε χαράς, είτε λύπης. Αν γελάς, σκέφτεσαι και κλαις, τότε έχεις περάσει μια πλήρη ημέρα”.

“Να είναι ονειροπόλος. Αν δεν ξέρεις πως να ονειρευτείς, τότε είσαι νεκρός”

“Ο πατέρας μου μου έκανε το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε να κάνει άνθρωπος: πίστεψε σε μένα”

“Η αποτυχία και η απόρριψη είναι τα πρώτα βήματα της επιτυχίας”

“Μην τα παρατήσεις! Μην τα παρατήσεις, ποτέ!”

Και άλλοι:

Φρόστι Ουέστερινγκ: “Οι παίκτες δεν ενδιαφέρονται για τα πόσα πολλά ξέρω, όταν καταλάβουν το πόσο πολύ νοιάζομαι για αυτούς”

Πιτ Κάριλ: “Όταν ένας παίκτης σου δίνει λιγότερα από αυτά που μπορεί να δώσει, λέει πολλά για τη γνώμη που έχει για σένα, αλλά και για τη γνώμη που έχει για τον εαυτό του”.

Τζιμ Καλχούν: “Το μπάσκετ δεν ενδιαφέρεται για το χρώμα που είναι το δέρμα σου, για τι γλώσσα που μιλάς ή για τη θρησκεία σου. Δεν ενδιαφέρεται για το αν είσαι ψηλός, κοντός, γρήγορος ή αργός. Απλά σου ζητάει να παίξεις, να ανταγωνιστείς, να χάσεις με αξιοπρέπεια και να κερδίσεις με ταπεινότητα”.

Ντιν Σμιθ: “Αν κάνεις κάθε παιχνίδι ένα ζήτημα ζωής ή θανάτου, τότε θα αντιμετωπίσεις πολλά προβλήματα. Καταρχήν, θα πεθαίνεις αρκετά συχνά”