unsplash
ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Επέστρεψα μετά από χρόνια στο Twitter και βρήκα ένα πραγματικά τοξικό περιβάλλον

Ο πόλεμος των hashtags φτιάχνει έναν ψηφιακό μέτωπο προπαγάνδας και αν το Instagram το θρέφει ο ναρκισσισμός, το Twitter το θρέφει το μίσος.

Δεν θέλω να πλάσω μια ιστορία για την οποία δεν είμαι σίγουρος. Θα μείνω, λοιπόν, στο γεγονός ότι δεν θυμάμαι για ποιον λόγο άφησα το Twitter. Πρέπει να ήταν γύρω στο 2014. Τότε το Twitter ήταν στη λίγο μετά την απόλυτη ακμή του φάση. Είχε όμως ήδη, στην ελληνική τουλάχιστον περίπτωση, να χάνει τον ειδησεογραφικό και εξυπνακίστικο χαρακτήρα του. Αυτά μεν υπήρχαν αλλά ταυτόχρονα η κρίση οδηγούνταν στην δεύτερη κορύφωσή της. Σιγά-σιγά είχαν αρχίσει να σχηματοποιούνται δύο αντικρουόμενα στρατόπεδα και μπόλικοι τσακωμοί. Μπορεί, λοιπόν, να μη θυμάμαι γιατί ακριβώς το άφησα, θυμάμαι όμως ότι δεν μου είχε λείψει καθόλου.

Πριν λίγες μέρες αποφάσισα να ξαναενεργοποιήσω τον λογαριασμό μου. Πού και πού έμπαινα σε προφίλ πολιτικών ή δημοσιογράφων. Όχι όμως από τον λογαριασμό μου. Aπλά για να ενημερώνομαι. Κάποια στιγμή, λοιπόν, αποφάσισα να το ξανανοίξω και ο λόγος ήταν διπλός. Ο πρώτος αφορούσε την ίδια μου τη δουλειά. Δεν μπορεί κανείς να μην αναγνωρίσει στο Τwitter ότι είναι το πιο γρήγορο από όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά την πληροφόρηση. Πολύ συχνά η πορεία για να έρθει στην επιφάνεια μια είδηση είναι: πρώτα από το Τwitter, μετά από τα μεγάλα ειδησεογραφικά site και μετά από το Facebook. Έτσι, ένας ενεργός λογαριασμός στο Twitter σου δίνει και το πλεονέκτημα να μαθαίνεις πράγματα 5-10 λεπτά πριν. Και αυτό είναι πολύ σημαντικότερο στην πράξη από όσο είναι όταν το ακούς.

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη. Το Twitter έχει κάτι που απευθύνεται μάλλον στα κατώτερα ένστικτά σου. Το ίδιο εκείνο πράγμα που σε κάνει να χαμηλώσεις τη φωνή της τηλεόρασης, ακόμα και όταν βλέπεις κάτι που σε έχει απορροφήσει, προκειμένου να ακούσεις τους γείτονες που τσακώνονται για το πάρκινγκ. Γιατί υπάρχει κάτι στον τσακωμό που τραβάει το ενδιαφέρον των ανθρώπων. Ίσως μάλιστα οι τσακωμοί να είναι το μόνο πράγμα που πουλάει εξίσου πολύ με το σεξ. Όσο απωθητικός, λοιπόν, είναι ένας τσακωμός στον οποίο εμπλέκεσαι, τόσο σε προσελκύουν οι τσακωμοί που γίνονται χωρίς να σε επηρεάζουν. Το Twitter έχει αν μη τι άλλο πολλούς από τους τελευταίους. Και αυτό μπορεί να σε μαγνητίζει.

Όταν ξαναενεργοποιούσα, λοιπόν, το Twitter περίμενα να μπω σε ένα χωριό-φάντασμα. Χιλιάδες παρατημένους λογαριασμούς πεταμένους δεξιά και αριστερά. Κάποια τελευταία tweet γραμμένα τον Οκτώβριο του 2016. Κάπου ανάμεσα στα πτώματα των avatars, κάποιοι ρομαντικοί που επέμεναν. Τα πράγματα όμως είναι τελείως διαφορετικά. Μπορεί να βρήκα μεν πράγματι ένα χωριό αλλά αυτό δεν ήταν ακριβώς φάντασμα. Για την ακρίβεια, ήταν ένα χωριό όπου όλοι ήξεραν όλους και οι μισοί ήταν τσακωμένοι με τους άλλους μισούς. Υπήρχαν και νεκρά avatar λογαριασμών που παρακολουθούσα ή  avatar λογαριασμών φίλων μου. Τα έβλεπα μου ερχόταν διάθεση να τα ξεσκονίσω κάπως, για να το δω καλύτερα. Υπήρχαν και κάποιοι ‘καλοκάγαθοι’ λογαριασμοί που συνέχιζαν να κάνουν αστεία λίγων χαρακτήρων. Όλα αυτά όμως μοιάζουν ποδοπατημένα από μια ανηλεή πολιτική κόντρα.

Κάποιες λίγες χιλιάδες λογαριασμοί άλλοι κομματικοί άλλοι όχι. Άλλοι πραγματικοί άνθρωποι, άλλοι bot. Από τους ανθρώπους, άλλοι ακόμα αξιοπρεπείς άλλοι μην έχοντας καν ενοχές για τη χαμένη τους αξιοπρέπεια. Και στη μέση ένας πόλεμος χαρακωμάτων. Υπάρχει λόγος που το twitter είναι πόλεμος χαρακωμάτων. Και αυτός ο λόγος αφορά τα hashtags. Μέσω των hashtags αυτών διαμορφώνονται τάσεις και συγκρούονται λόγοι. Τα hashtags γίνονται ψηφιακοί χώροι. Και σε αυτούς μπλέκονται μέχρι τελευταίας ρανίδας αξιοπρέπειας διάφοροι λογαριασμοί. Η ίδια η πληροφόρηση δεν έχει καμία πλέον σημασία. Ήδη στις λίγες μέρες είδα δύο θέματα για τα οποία πανηγύριζαν εξίσου οι αντικρουόμενες πλευρές.

Όταν μπαίνεις, λοιπόν, σε αυτό το κλίμα, όταν η σύγκρουση στο Twitter γίνεται 24 ώρες το 24ωρο και ουσιαστικά είναι μια διαρκής μάχη εντυπώσεων, αυτό που κάποτε σου προσέλκυε το ενδιαφέρον γίνεται τοξικό. Βρίσκεσαι σε μια μόνιμη κατάσταση εγρήγορσης. Παίρνεις την πλευρά του ενός. Αρχίζεις το hate-reading. Βλέπεις ανθρώπους με ονοματεπώνυμο να καταρρέουν πνιγμένοι σε μια λυσσαλέα προσπάθεια όχι να πείσουν για το δίκιο τους αλλά να επιβάλλουν τη δική τους ανάγνωση της πραγματικότητας. Αποσπασματικά δοσμένες ειδήσεις, γηπεδικός τρόπος αντιμετώπισης της πολιτικής από ανθρώπους που πολύ συχνά έχουν θεσμικό ρόλο. Ένα περιβάλλον μίσους στο οποίο αν δεν αντιπαρατεθείς με δικό σου μίσος γίνεσαι από την αρχή ο χαμένος της υπόθεσης. Δεν πας με λουλούδια όταν ο άλλος σε σημαδεύει με λάσπη.

Μην παρεξηγηθώ. Προφανώς δεν είναι μόνο αυτοί. Σαφώς θα βρεις και μερικούς πολύ ενδιαφέροντες λογαριασμούς. Σαφώς επίσης είναι πολύ πιθανό να ενημερωθείς για πράγματα που για τον έναν ή τον άλλο λόγο δεν φτάνουν στα συστημικά μέσα. Επιπλέον, αρχίζουν να γίνονται κρίσιμες διορθωτικές κινήσεις από το ίδιο το Twitter. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, αυτοί δεν είναι η κυρίαρχη και κυριαρχική τάση. Αν τη ψάχνεις κάτι τέτοιο, τότε αργά ή γρήγορα θα τη βρεις στο ανηλεές πολιτικό ξύλο. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο Trump, ο άνθρωπος που εκμεταλλεύτηκε όλο αυτό το κλίμα για να γίνει Πρόεδρος των ΗΠΑ, έχει και διαχειρίζεται μόνος του έναν τόσο ενεργό λογαριασμό στο Twitter.

Από την άλλη ίσως με την απάλειψη των αλγορίθμων και των safe zones που φτιάχνει για παράδειγμα το facebook ή με τη φαινομενική ψευδο-ανεμελιά του instagram, όπου όλοι είναι ευτυχισμένοι, το twitter να είναι τελικά το πιο ειλικρινές μέσο. Δεν ξέρω πώς και αν συνεχίσω με το Twitter.  Tουλάχιστον υπάρχει και το Twitter της Καίτης Γαρμπή. Η αλήθεια είναι ότι τα πάντα είναι και θέματα σωστής χρήσης. Μπορώ να πω όμως με μεγάλη βεβαιότητα το εξής. Mέσα στο τοξικό περιβάλλον του “από ποιον τα παίρνεις εσύ” στο οποίο εξέθεσα τον εαυτό μου, τα μπανάλ “koukla eisai giwta mou” στα σχόλια μιας Γιώτας που έβγαλε απλά μια σέλφι αυτοεπιβεβαίωσης στο Instagram μου έλειψαν.