H σύγχρονη τραγωδία του να ξεχνάς τα ακουστικά σου

Ακολουθώ ένα ιδιαίτερα αυστηρό και δίχως φαντασία πρωινό πρόγραμμα: Μπαίνω για μπάνιο, ντύνομαι, βγαίνω από το σπίτι, φοράω τα ακουστικά μου, αγοράζω καφέ και περπατάω μέχρι τον σταθμό του προαστιακού για να φτάσω στη δουλειά μου.

Για κάποιο ανεξήγητο λόγο, η ευθεία αυτή γραμμή που αποκαλούμε ρουτίνα, μετά από έναν απροσδόκητο αυτοσχεδιασμό, άλλαξε κατεύθυνση και μουτζούρωσε το μέχρι πρότινος επιτυχημένο πλάνο επιβίωσής μου. Πρώτα αγόρασα καφέ και μετά έψαξα στην τσέπη μου για τα ακουστικά, αυτό το μικρό μαύρο κουτάκι που μέσα του κρύβει το μυστικό της ζωής: την ηρεμία. Και δεν ήταν στη θέση τους.

Μετά από διάφορα μηνύματα που αντάλλαξα με γνωστούς και συνεργάτες, κυρίως με άτομα που χρησιμοποιούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, κατάλαβα ότι δεν είμαι ο μόνος που αισθάνομαι περίεργα όταν προκύπτει κάτι τέτοιο. Millennials και Gen Zers, κρυμμένοι μαζί στα ηχητικά χαρακώματα που σκάβουμε για να αποφύγουμε τους βομβαρδισμούς της πραγματικότητας, νιώθουμε το ίδιο.

Δεν είναι κάτι νέο, πολλοί το έχουν βιώσει, πολλά κείμενα έχουν γραφτεί, πολλές συζητήσεις έχουν ανοίξει στο Reddit, σε group chats, σε γυμναστήρια. Το να ξεχνάς τα ακουστικά σου είναι οδυνηρό, είναι σαν να χάνεις ένα κομμάτι του εαυτού σου και είναι απόλυτα λογικό να σε αναστατώνει. Ακούγεται υπερβολικό – ίσως και να είναι -, αλλά έτσι ένιωσα.

Pixabay

Καθώς έψαχνα online για παρόμοιες ιστορίες, βρήκα στο Quora μια απάντηση που εξηγεί με απλά λόγια το αίσθημα δυσφορίας που με κυρίευσε εκείνο το πρωινό. «Δεν είναι καθόλου περίεργο να αισθάνεστε πιο άνετα με τα ακουστικά, ακόμη και αν δεν ακούτε μουσική. Πολλοί άνθρωποι τα χρησιμοποιούν για να δημιουργήσουν έναν προσωπικό χώρο ή για να αποκλείσουν τον εξωτερικό θόρυβο, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους και στην αύξηση του αισθήματος ασφάλειας».

Την παραπάνω ανακουφιστική απάντηση ήρθε λίγο αργότερα να τη συμπληρώσει η ψυχολόγος Νάσια Φάντη. «Συμβάλλουν στην αίσθηση ιδιωτικότητας και ασφάλειας και στην οριοθέτηση της επικοινωνίας. Δημιουργείς ένα personal space, ειδικά αν είσαι σε δημόσιους χώρους, και αυτό μειώνει το κοινωνικό στρες/άγχος. Ειδικά όσον αφορά το κομμάτι της μουσικής ακρόασης, έχεις ο ίδιος τον έλεγχο στο τι θα ακούς όσο είσαι εκτεθειμένος στο πλήθος. Το είδος της μουσικής συμβάλει ακόμη στη διάθεση που έχεις ή θέλεις να έχεις», μού έγραψε σε μήνυμα, μετά από ένα απλό «φρίκαρα» που της έστειλα.

Πλέον, κάθε εικόνα είναι ήχος και κάθε ήχος είναι μια εικόνα, μια επαναλαμβανόμενη κινητή οπτικοακουστική παρωδία στον σύγχρονο τεχνολογικό κόσμο. Ένας κόσμος ο οποίος μπορεί γύρω σου να καταστρέφεται, αλλά τουλάχιστον καταστρέφεται με μουσική στα αφτιά σου. Κάτι είναι κι αυτό.

Ιστορίες απροστάτευτων ανθρώπων

Η καθημερινότητά μας είναι γεμάτη καλώδια, wireless συνδέσεις, άγχος και μία υπενθύμιση ότι τα ακουστικά λειτουργούν καταπραϋντικά για το νευρικό μας σύστημα. Δυστυχώς, όμως, ό,τι λειτουργεί καταπραϋντικά, συνήθως προκαλεί και ένα είδος εξάρτησης. Και το ηχητικό cold turkey δεν είναι εύκολο. Για κανέναν.

«Σήμερα μου τελείωσε η μπαταρία όσο ήμουν στο τρένο. Μου φαινόταν η Αθήνα πολύ πιο φασαριόζικη. Κι εννοείται με ενοχλούσαν τα πάντα. Ένιωθα λες και όλοι φώναζαν μέσα στα αφτιά μου. Άρχισα να μουρμουράω από μέσα μου μπας και ξεκολλήσω», λέει ο Ηλίας. Ο Φάνης, από την άλλη, μετριάζει το αντίκτυπο της απώλειας όσον αφορά τη διαδρομή προς τη δουλειά. «Αν πάω δουλειά και τα ξεχάσω δεν θα μου αρέσει, αλλά ΟΚ, θα την παλέψω. Αν ταξιδέψω όμως και δεν τα έχω, θα πάθω σοκ».

Η Στεφανία ξεκίνησε την απάντησή της με ένα όχι και τόσο ψύχραιμο «Χριστέ μου! Είναι μαρτύριο», πριν μοιραστεί μαζί μου τη δική της, άνευ ακουστικών περιπέτεια. «Δουκίσσης Πλακεντίας – Μοναστηράκι, χωρίς αυτά, χωρίς βιβλίο, χωρίς σήμα να χαζέψω στα social media. Μοιάζει μαρτύριο και ήταν ακριβώς αυτό για περίπου είκοσι λεπτά -κυριολεκτικά δεν είχα τι να κάνω.

»Δύο πράγματα με ένοιαζαν μονάχα: να αποφύγω το eye contact με τους ανθρώπους και να κρύψω ότι κοιτάζομαι στα παράθυρα. Κατέληξα να χαζεύω τη διπλανή μου που έπαιζε Candy Crush, με κατάλαβε και μάζεψε το κινητό της. Ήταν η μέρα που έκανα το περισσότερο overthinking της ζωής μου και κατέληξα πως, τελικά, μια χαρά θα μπορούσα να παίξω σε βίντεο κλιπ των Tokio Hotel το 2008 – θα κοιτούσα μελαγχολικά τους ανθρώπους στις στάσεις, δεν θα έκανα κάτι άλλο».

Πόσοι από τους ανθρώπους γύρω μας δεν καλύπτουν τα αφτιά τους στο μετρό, στο δρόμο, ή στον χώρο εργασίας τους; Ελάχιστοι. «Είναι εφιαλτικά χωρίς αυτά, δεν μπορώ να γράψω αν δεν τα έχω», λέει η Ντενίσα και με μια απλή πρόταση όπως αυτή, δείχνει το πώς δουλεύουν πια οι περισσότεροι άνθρωποι μπροστά από μία οθόνη.

«Έχει τύχει να ξενερώσω πάρα πολύ αν ξεχάσω τα ακουστικά μου γιατί ακούω μουσική παντού. Στο σπίτι, στον δρόμο, στο ταξί, στο μετρό» γράφει ο Γιώργος στο μήνυμά του. «Σε μεγαλύτερα ταξίδια, δε, είναι προσχεδιασμένο ποια άλμπουμ θα ακούσω. Πριν λίγο καιρό, ωστόσο, ένας φίλος μου επεσήμανε ότι η εμμονή μας στο να ακούμε μέχρι και σε μία 20λεπτη διαδρομή μουσική είναι μια κατεξοχήν αποφευκτική συμπεριφορά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μας δίνεται η ευκαιρία να μείνουμε μόνοι μας με τις σκέψεις μας.

»Αντ’ αυτού καταφεύγουμε σε σενάρια που φτιάχνουμε χάρη στη μουσική, σενάρια που μας είναι οικεία αλλά δεν αφορούν απαραίτητα στην πραγματικότητα. Έκτοτε, προσπαθώ να ακούω λιγότερη μουσική. Άλλωστε, πάντα ηχούν και οι φωνές του πατέρα μου, ότι “τόσο που ακούς, θα μειωθεί δραματικά η ακοή σου – και δε θα το δεις τώρα, αλλά μεγαλώνοντας».

«Η φρίκη! Η φρίκη!», γράφει ο Joseph Conrad στο βιβλίο Η καρδιά του σκότους και δεν φαντάστηκε ποτέ ότι οι λέξεις του θα έβγαιναν από το στόμα όσων ξέχασαν απλά τα earpbuds στο σπίτι.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ