iStock
SMALL TALK

Μεγαλώνοντας ένα δίχρονο στην Ελλάδα σήμερα

Ο ερχομός ενός παιδιού βγάζει στην επιφάνεια προσωπικά βιώματα: Πώς μεγάλωσες, πώς σε μεγάλωσαν και πώς θες να μεγαλώσεις εσύ το παιδί σου.

Τα δίχρονα έχουν κακή φήμη: Είναι ξεροκέφαλα, θέλουν να κάνουν το δικό τους, κάνουν συνέχεια λάθη, πέφτουν στο πάτωμα όταν παθαίνουν τάντρουμ και όταν αρχίσουν να κλαίνε ξεχνούν να σταματήσουν. Στη δυτική βιβλιογραφία αυτή η περίοδος είναι γνωστή ως “terrible twos”.

Στην πραγματικότητα όμως, δεν είναι τόσο terrible, αφού ένα από τα πιο συναρπαστικά πράγματα που μπορεί να σου συμβεί στη ζωή (και κανένας δε σε έχει προετοιμάσει για κάτι τέτοιο – «είναι σαν να διαβάζεις για ένα μέρος που δεν έχεις πάει ακόμα») είναι το να βλέπεις καθημερινά ένα παιδί να μεγαλώνει, να εξελίσσεται, να σηκώνεται και να προχωρά, να διευρύνει τις γνώσεις του. Έρχεται μία ημέρα που αποκτά προσωπικότητα, μαθαίνει να είναι ανεξάρτητο, εξερευνά τα όρια και διπλασιάζει και τριπλασιάζει το λεξιλόγιο του. Φτάνεις σε ένα σημείο που συνεννοείσαι μαζί του – μπορεί να σου δίνει απαντήσεις σε απλές για εσένα ερωτήσεις. «Πού πονάς; Στο λαιμό».

Είναι η περίοδος που βλέπεις τις ανάγκες και τις προτεραιότητες να αλλάζουν, τις ευθύνες να πολλαπλασιάζονται, τη ζωή να σου δείχνει τι πραγματικά αξίζει. Μοιραία, λοιπόν, αλλάζεις. Και όσο πιο έτοιμος είσαι να το αποδεχτείς, τόσο το καλύτερο για εσένα και τους γύρω σου.

Οι αλλαγές δεν είναι εύκολες και είναι απόλυτα φυσιολογικό να τσινάς στο καινούργιο, και δεν υπάρχει λόγος να έχεις ενοχές που νιώθεις ότι “adulting sucks”. Όταν ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκέζ έγραφε ότι «ένας άντρας καταλαβαίνει ότι αρχίζει να γερνάει όταν αρχίζει και μοιάζει με τον πατέρα του», μάλλον αυτό εννοούσε. Δεν παραξενεύομαι που νιώθω ότι μοιάζω στον πατέρα μου, ειδικά που πλέον βάζω σε προτεραιότητα κάποιον άλλο και όχι εμένα.

Αν πάρεις λίγη απόσταση και το δεις πιο ψύχραιμα θα δεις ότι αυτή η περίοδος φέρνει κινητικότητα. Ο καθένας τη διαχειρίζεται διαφορετικά και όπως μπορεί -δεν υπάρχει μάνιουαλ. Εμένα, με έκανε να ψάχνω μία νέα σταθερά με ό,τι αυτή συνεπάγεται: νέα ασφάλεια, νέα νόρμα, νέες συνήθειες.

Το δίχρονο που λέγαμε και πιο πάνω.

Τα γράφω αυτά γιατί διάβασα κι εγώ το post του Αχιλλέα Χεκίμογλου που έγινε viral στο Facebook, λίγες ημέρες πριν. «Γιατί φλιπάρουν οι μανάδες» αναρωτήθηκε και ταυτίστηκα σε σημεία που μου επέτρεπαν να ταυτιστώ. Ο Χεκίμογλου το έγραψε με αφορμή την τετράμηνη γονική άδεια που πήρε και έκατσε σπίτι με το νεογέννητο παιδί του. Εμένα δε μου συνέβη κάτι τέτοιο, όταν η γυναίκα μου έμεινε έγκυος, απολύθηκα και όσο φούσκωνε η κοιλιά της έβλεπα τις δουλειές που βρισκόμουν κοντά σε συμφωνία να εξαφανίζονται -είχε μόλις σκάσει η πανδημία.

Ταυτίστηκα, λοιπόν, σε αυτή τη νέα συνθήκη που ανέφερε, στη συμπύκνωση του χρόνου, στην ακροβασία ανάμεσα σε ώρες, ευθύνες και υποχρεώσεις. Με έκανε να σκεφτώ πως εμείς οι -ας πούμε new age- μπαμπάδες, οι σημερινοί 30plus και 40αρηδες είμαστε πιο πολύ εκεί από ότι ήταν οι δικοί μας. Προφανώς και θα βγούμε, θα δούμε τους φίλους μας και θα κάνουμε τα δικά μας. Απλά όλα αυτά θα γίνουν σε πολύ μικρότερη κλίμακα συγκριτικά με την παλιά ζωή.

Ο πατέρας μου δούλευε πολύ. Χωρίς να είναι παλιάς κοπής, ή ξερώ ‘γω πατριαρχικός, έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε σύμφωνα με όσα του είχε μάθει η ζωή. Ασφάλεια για εκείνον ήταν τα χρήματα, όχι η ανατροφή -αυτό ήταν δουλειά της μάνας. Αν υπήρχαν λεφτά στο σπίτι, ήταν αρκετό.

Κάπως φτάνω σε σημείο να τον κατανοώ κρίνοντας από την ευθύνη που έχει η ανατροφή ενός δίχρονου. Κάπως συγχωρώ τα λάθη του, αναγνωρίζοντας ότι έβαζε τον εαυτό του σε δεύτερη (και τρίτη και τέταρτη) μοίρα για να μας μεγαλώσει. Προσπαθώ να το καταλάβω και εντάξει έκανε κι αυτός ό,τι μπορούσε. Τόσο ήξερε, τέτοια ήταν η εποχή, τόσα ερεθίσματα είχε, αυτό μπόρεσε.

Ο ερχομός ενός παιδιού σε κάνει να σκέφτεσαι έντονα το πώς μεγάλωσες, το πώς σε μεγάλωσαν και το πώς θες να μεγαλώσεις εσύ το παιδί σου. Είναι δύσκολο να ξεχάσεις, ωστόσο, ότι μπορεί να μεγάλωσες με ένα συνεχόμενο «ιιι» και «μη» από γιαγιάδες, παππούδες, μανάδες.

Μάθαμε να φοβόμαστε τα λάθη των παιδιών. Οτιδήποτε διαφορετικό έφερνε τον πανικό και την υστερία, τα «ιιιι, το παιδί μην πέσει, ιιιι το παιδί μην πάει από ‘κει». Αυτό που πιστεύω όμως πως πρέπει να αλλάξουμε εμείς σαν γενιά είναι το να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να μη φοβούνται τη δική μας αντίδραση στα λάθη τους.