Ο Donald Trump έχει προταθεί για το Νόμπελ Ειρήνης. Μπορεί να το κερδίσει;
Πολλοί είναι αυτοί που έχουν προτείνει τον Donald Trump, για το Νόμπελ Ειρήνης, που είναι ο μεγάλος του καημός. Έχει τελικά πράγματι πιθανότητες;
- 3 ΣΕΠ 2025
Ένας από τους στόχους που έχει ο Donald Trump από τη ζωή του, είναι να πάρει το Νόμπελ Ειρήνης. Το λέει και το ξαναλέει, σε βαθμό που έχει καταντήσει λίγο κουραστικός. Ήταν κάτι που ήθελε από την πρώτη του θητεία, αλλά στη δεύτερη δεν σταματάει να μιλάει για αυτό.
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές του δηλώσεις, είναι πως «εάν με έλεγαν Obama, θα το είχα πάρει σε 10’’». Δεν παρέλειψε να παραθέσει τον καημό του και στη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Οικονομικών της Νορβηγίας, για τους δασμούς.
Θα σκέφτεσαι πως κι εσύ ήθελες το mega τζακ ποτ του Τζόκερ, αλλά δεν το κέρδισες -ενδεχομένως γιατί δεν έπαιξες. Μόνο που ο Trump είναι μεταξύ των υποψηφίων ειρηνοποιών. Πώς γίνεται αυτό; Τον πρότεινε κάποιος και δεν είναι πολύ δύσκολο να σκεφτείς ποιος.
Πώς προτείνεται κάποιος για Νόμπελ
Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή προτάσεων για υποψηφίους, που είναι ανοιχτή από τα μέσα Σεπτεμβρίου έως τα τέλη Ιανουαρίου, έχουν πρόσβαση παλαιότεροι βραβευθέντες, μέλη εθνικών κοινοβουλίων, πανεπιστημιακοί, διεθνείς δικαστές και ειδικοί σύμβουλοι της επιτροπής βράβευσης.
Ο Benjamin Netanyahu λοιπόν, υπέβαλε την υποψηφιότητα του προέδρου των ΗΠΑ, επικαλούμενος τον ρόλο «στη διαμεσολάβηση για εκεχειρίες και ειρηνευτικές συμφωνίες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων που αφορούν το Ισραήλ, το Ιράν και προηγουμένως την Ουκρανία».
Παρεμπιπτόντως, ο Ισραηλινός δεν μπορεί να πάει στην τελετή απονομής, τον Οκτώβρη, καθώς εκκρεμεί εις βάρος του ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, για εγκλήματα πολέμου.
O ίδιος ο Trump, ο οποίος προτάθηκε και από άλλους (πχ τον Αμερικανό βουλευτή, Ντάρελ Ίσα) λέει κάθε μέρα πως τερμάτισε 6 πολέμους σε ένα εξάμηνο, κάτι που δεν θα λέγαμε ότι είναι απόλυτα αληθές και θυμίζει πως κατάφερε να συναντηθεί με τον Vladimir Putin, στην Αλάσκα.
Μετά το κλείσιμο της κάλπης, στις 31/1, η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ συναντιέται μια φορά το μήνα, για να τις συζητήσει και να καταλήξει στους φιναλίστ (η τελική λίστα παραμένει μυστική για 50 χρόνια), τους οποίους αξιολογούν λεπτομερώς σύμβουλοι και ειδικοί. Οι νικητές αποφασίζονται στις αρχές του Οκτώβρη και πρέπει να υπάρχει συναίνεση, μεταξύ μελών και επιτροπής.
Ο Trump πέρασε στους υποψηφίους, αν και έχει εφαρμόσει πλήθος πολιτικών διχασμού και ενάντια στα ανθρώπινα δικαιώματα (εντός και εκτός συνόρων), έχει κάνει δηλώσεις που παραπέμπουν σε εθνοκάθαρση και κλείνει τα μάτια στη γενοκτονία της Γάζας, για το αν είναι ειρηνοποιός.
Η αλήθεια είναι πως και οι τέσσερις πρόεδροι των ΗΠΑ που έχουν πάρει Νόμπελ Ειρήνης, δεν έκαναν ακριβώς θραύση σε αυτόν τον τομέα.
Ας τους δούμε.
#1 Theodore Roosevelt
Ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος -και γενικά, πρώτος πολιτικός- που τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης, προτιμήθηκε το 1906, για το διαπραγματευτικό ρόλο που έπαιξε στον τερματισμό του Ρωσο-Ιαπωνικού Πολέμου, ενώ απέφυγε και σύγκρουση με το Μεξικό.
Οι επικριτές του ωστόσο, υποστήριζαν πως πρόκειται περί ενός ιμπεριαλιστή, με πολιτικές που έχουν ως μόνο ζητούμενο την ενίσχυση της αμερικανικής επέκτασης. Τόνιζαν πως η χρήση της στρατιωτικής δύναμης, προκειμένου να ενισχυθεί η αμερικανική επιρροή σε όλον τον κόσμο να το αποδεικνύει -ιδιαίτερα μετά την κατάκτηση των Φιλιππίνων. Η αριστερά της χώρας που αποφασίζει για τα βραβεία, κατηγόρησε το Κοινοβούλιο για πολιτικά παιχνίδια. Πως έδωσε στο Ρούσβελτ το Νόμπελ για να έχει τις ΗΠΑ για συμμάχους, μετά τη διάλυση της ένωσης με την Σουηδία.
#2 Woodrow Wilson
Tιμήθηκε το 1919, για το ρόλο που έπαιξε στη δημιουργία της Κοινωνίας των Εθνών (σημερινό ΟΗΕ), που προέκυψε ως οργανισμός μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, προκειμένου να διασφαλίζει την παγκόσμια ειρήνη. Ναι, δεν πήγε πολύ καλά αυτό.
Παρεμπιπτόντως, ο αρχικά ουδέτερος Γουίλσον, έβαλε τις ΗΠΑ σε αυτόν τον Α’ ΠΠ.
Γενικά, δεν θα λέγαμε πως υλοποιήθηκε ο στόχος της παγκόσμιας ειρήνης, καθώς λίγα χρόνια μετά ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Επιπροσθέτως, οι ΗΠΑ δεν εντάχθηκαν στην Κοινωνία των Εθνών, με τη Γερουσία να απορρίπτει τη συμμετοχή.
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Γουίλσον κατηγορήθηκε για υποστήριξη των ρατσιστικών στερεοτύπων (πχ επέβαλε το διαχωρισμό φυλών στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, έκανε επεμβάσεις στην Αϊτή και τον Δομίνικο και συνέχισε να διοικεί μετά το σοβαρό εγκεφαλικό που έπαθε, κατά τη β’ θητεία του -απόφαση που προκάλεσε προβλήματα.
Στη θεωρία λοιπόν, ο Woodrow Wilson ήταν ειρηνοποιός. Στην πράξη όχι. Παρ’ όλα αυτά, πήρε το Νόμπελ Ειρήνης.
#3 Jimmy Carter
O πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που ασχολήθηκε σοβαρά, με αυτό που σήμερα ξέρουμε ως κλιματική κρίση, ήταν και ο πρώτος που πήρε το χρίσμα ως αουτσάιντερ και μη πολιτικός καριέρας -ήταν αγρότης.
Έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ. Επίσης, όμως επί των ημερών του οι Σοβιετικοί εισέβαλαν στο Αφγανιστάν, οι Ιρανοί επαναστάτησαν και φοιτητές της χώρας κράτησαν διπλωματικούς ομήρους στην πρεσβεία στην Τεχεράνη. Στην επιχείρηση διάσωσης σκοτώθηκαν 8 Αμερικανοί στρατιώτες.
Πήρε το βραβείο το 2002, με τους επικριτές του να τονίζουν ότι συνέβαλε πραγματικά στην ειρήνη, μετά το τέλος της θητείας του, όταν ίδρυσε το Carter Center. Ασχολήθηκε με την παρακολούθηση εκλογών, την προώθηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την καταπολέμηση ασθενειών σε όλο τον κόσμο. Η Επιτροπή Νόμπελ τον είχε αποκαλέσει “τον καλύτερο πρώην πρόεδρο που είχαν ποτέ οι ΗΠΑ”.
Τι πιθανότητες έχει ο Trump να πάρει το Νόμπελ Ειρήνης;
Ο Trump έχει ελπίδες να πιστεύει πως θα κάνει το όνειρο (του) πραγματικότητα κι εμείς έχουμε κάθε δικαίωμα να τσεκάρουμε τις πιθανότητες του.
Tα γραφεία στοιχημάτων δίνουν πιθανότητες από 28 έως 32%. Ποσοστά που σημαίνει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ένα από τα φαβορί, μαζί με τη Ρωσίδα ακτιβίστρια, Yulia Navalnaya. Η οικονομολόγος και χήρα του Alexei Navalny, γνωστή ως «η πρώτη κυρία της ρωσικής αντιπολίτευσης», συνεχίζει το έργο του συζύγου της.
Ένα άλλο φαβορί είναι ο Elon Musk, τον οποίον πρότεινε ο συνιδρυτής του σλοβενικού Δημοκρατικού Κόμματος, Branko Grims «για τη συνεχή υποστήριξη του Musk στο θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου και, επομένως, στην ειρήνη».
Ειδικοί χαρακτηρίζουν την υποψηφιότητα του Trump ως πολιτικά υποκινούμενη -γιατί αντανάκλαση ειρηνευτικών επιτευγμάτων δεν τη λες-, τονίζοντας ότι όχι μόνο δεν έχει αμβλύνει το πρόβλημα με τις συγκρούσεις, αλλά το έχει εντείνει.
Τι έχει πει η Επιτροπή Νόμπελ για τον Trump
Άνθρωποι που είναι μέλη της Επιτροπής που αποφασίζει για τα Νόμπελ, έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους για την συμπεριφορά και τον αντίκτυπο που έχει ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ, στη δημοκρατία και την ελευθερία της έκφρασης.
O πρόεδρος της Επιτροπής, Γιόργκεν Βάτνε Φρίντνες, ανέφερε ονομαστικά τον Trump, όταν κατήγγειλε «τη διάβρωση της ελευθερίας της έκφρασης ακόμη και σε δημοκρατικά έθνη» κατά τη διάρκεια του 2024.
Για την ακρίβεια, είπε στο PEN Norway (ομάδα που προωθεί την ελευθερία της έκφρασης) ότι ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξαπέλυσε περισσότερες από 100 λεκτικές επιθέσεις στα media, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας».
Ένα άλλο μέλος της Επιτροπής, η πρώην υπουργός Παιδείας της χώρας, Κριστίν Κλέμετ σχολίασε στη συμπλήρωση των πρώτων 100 ημερών της προεδρίας του Trump ότι «κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι ορισμένα από τα προβλήματα για τα οποία ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα κάνει κάτι, είναι πραγματικά. Αλλά πολλές από τις λύσεις που επιλέγει, και ο τρόπος που προχωρά, είναι βαθιά ανησυχητικοί.
Στην παρούσα φάση, βρίσκεται σε καλό δρόμο για την αποδόμηση της αμερικανικής δημοκρατίας και κάνει ό,τι μπορεί για να γκρεμίσει τη, φιλελεύθερη και βασισμένη σε κανόνες, παγκόσμια τάξη».
Οπότε, μάλλον θα επικρατήσει η λογική, στην ψηφοφορία της Επιτροπής, στις αρχές του Οκτώβρη. Ο νικητής θα πρέπει να τιμά περισσότερο την προϋπόθεση της προσφοράς του μεγαλύτερου οφέλους στην ανθρωπότητα, στον τομέα της ειρήνης.
Είναι ο Trump αυτός ο άνθρωπος;
Aκολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.
