GAME OF THRONES

Game of Thrones, “The Rains of Castamere”: Fake Empire

ΟΣΑ ΕΙΔΑΜΕ ΣΤΟ 9ο ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΤΗΣ 3ης ΣΕΖΟΝ ΤΟΥ “GAME OF THRONES”!!!!

Στο 9o επεισόδιο της 3ης σεζόν, συμβαίνουν πράγματα. Ακολουθούν τεράστια spoilers για το επεισόδιο “The Rains of Castamere”.

Λοιπόν, επειδή πρέπει να το βγάλω από μέσα μου πριν πω οτιδήποτε άλλο για αυτό το επεισόδιο: ΕΙΝΑΙ ΣΤΑ ΚΑΛΑ ΤΗΣ Η ΤΑΛΙΣΑ; Είναι ποτέ δυνατόν να ονομάζεις το αγέννητο παιδί σου Νεντ Σταρκ; “Α, σκέψου, τι ωραία που θα παίζεις και θα είσαι ευτυχισμένος με τον μικρούλη Νεντ Σταρκ.” Σύνελθε γυναίκα! ΔΗΛΑΔΗ ΤΙ ΠΕΡΙΜΕΝΕΣ ΟΤΙ ΘΑ ΣΥΝΕΒΑΙΝΕ;

Έξαλλος. Τη στιγμή που η Ταλίσα έβγαλε αυτή την σκέψη ευτυχίας από το στόμα της ήξερα πως θα ήταν το τελευταίο πράγμα που θα έλεγε. Αλλά ακόμα κι έτσι, τίποτα δε με προετοίμαζε για το μεγαλείο αυτής της τελευταίας σκηνής, γυρισμένη με τέτοια ένταση και ρυθμό και πλαίσιο ανάγνωσης, που προσπερνούσε ένα πολύ στοιχειώδες πρόβλημα της σειράς: Πως οι συγκεκριμένοι χαρακτήρες απλά δε μας νοιάζουν.

Disclaimer: Το γνωρίζω πως ο Red Wedding είναι πολύ ευαίσθητο θέμα για τους αναγνώστες, αλλά έχετε υπόψη σας πως βιβλία και σειρά αναπτύσσουν με διαφορετικό τρόπο ή/και επιτυχία κάποια πράγματα. Στην τηλεοπτική εκδοχή που παρακολουθώ, ο Ρομπ και η μητέρα του ήταν από τους λιγότερο ενδιαφέροντες χαρακτήρες την πάσα δεδομένη στιγμή. Όμως το επεισόδιο δεν πληγώθηκε ούτε στο ελάχιστο από αυτό.

Και θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί αυτό που είδαμε ήταν μια από τις καλύτερες τηλεοπτικές ώρες της χρονιάς, σίγουρα η καλύτερη όλης της σειράς ως τώρα, και μία που ξεπερνά το σύνηθες όριο της ‘σοκαριστικής εξέλιξης’ και παραδίδει ολοκληρωμένο, σπουδαίο, συνταρακτικό δράμα. Η Μισέλ Φέρλι ως Κέιτλιν Σταρκ και ο σκηνοθέτης Ντέβιντ Νάτερ αξίζουν Έμμυ για τη δουλειά τους σε αυτό το επεισόδιο κι αυτό δεν είναι κάτι που έχω ξαναπεί για τη σειρά, όσο κι αν διασκεδάζω παρακολουθώντας την.

Θα παρακάμψουμε τη συνήθη δομή αυτών των κειμένων, διότι όπως είχε συμβεί και πέρσι με το “Blackwater”, έτσι και φέτος το 9ο επεισόδιο σταματά να αποτελεί συλλογή διάσπαρτων ιστοριών κι αντ’αυτού επιχειρεί να αφηγηθεί κάτι πιο ολοκληρωμένο. Πέρσι αυτή η αίσθηση πληρότητας αφορούσε στην πλοκή: Όλο το επεισόδιο διαδραματιζόταν σε ένα μέρος, σε μία στιγμή, με αρχή μέση και τέλος, σαν κανονικό επεισόδιο κανονικής σειράς.

Φέτος, ακόμα καλύτερα. Μπορεί το “Rains of Castamere” να ακολουθεί τρεις ιστορίες, όμως το κάνει με τρόπο που η θεματική του συνοχή να επιφέρει συνταρακτικά αποτελέσμα στην κορύφωση της ώρας.

Ας δεχτούμε πως σε γενικές γραμμές, η ιστορία του Red Wedding περιστρέφεται γύρω από τρία βασικά σημεία:

  • 1) Την αγάπη του Ρομπ για την Ταλίσα,
  • 2) Την κατάρα των Σταρκ, με τον θάνατο του Ένταρντ ακόμα μια μεγάλη σκιά πάνω από τα κεφάλια της διασκορπισμένης οικογένειας και
  • 3) Την ισχύ των Λάνιστερς.

Τώρα, το 3ο δεν έχει καμία αληθινή παρουσία στο επεισόδιο, αλλά από την άλλη αυτό είναι που το κάνει και τόσο σοκαριστικό. Είναι το μοναδικό επεισόδιο που μπορώ να θυμηθώ όπου το King’s Landing απουσιάζει πλήρως, ούτε Τύριον έχουμε, ούτε Τζόφρι, ούτε χαριτωμένες δολοπλοκίες της αυλής, ούτε σκιώδη σχέδια του Τάιγουιν, τίποτα απολύτως. Ούτε ένας Λάνιστερ.

Μέχρι που ο Μπόλτον παραδίδει το μήνυμα “οι Λάνιστερς στέλνουν τους χαιρετισμούς τους” σε έναν σοκαρισμένο Ρομπ (αλλά ταυτόχρονα και σε ένα σοκαρισμένο κοινό) προτού τον σφάξει. Το μήνυμα εδώ είναι σαφές: Οι Λάνιστερς είναι παρόντες και πανίσχυροι ακόμα κι όταν δεν τους βλέπουμε πουθενά.

Αυτή η συνιστώσα γίνεται αισθητή δια της απουσίας της, όμως οι άλλες δύο βρίσκουν παραλλήλους μες στο επεισόδιο. Ο Ρομπ ας πούμε πρόδωσε τον όρκο που εν τέλει του κόστιζε τη ζωή του, επειδή αγάπησε την Ταλίσα. Αυτό ενδεχομένως βρίσκει ενδιαφέρουσα παράλληλο στην ιστορία της Ντενέρις και του Ντάριο, ο οποίος αντιστοίχως πρόδωσε τους συνεργάτες του για έναν παρόμοιο λόγο. Εδώ βέβαια όλα βαίνουν καλώς (εκτός αν είσαι ο Τζόρα οπότε… έχεις τη στήριξή μας και την συμπόνοια μας) οπότε θα πρέπει να αναρωτηθούμε: Ο Τζορτζ Ρ. Ρ. Μάρτιν μισεί την αγάπη και τη θεωρεί καταστροφική δύναμη;

Όχι. Η κατάρα είναι των Σταρκς. Κι αυτό είναι που κάνει αυτή την εξέλιξη συγκλονιστική.

Υπάρχει ένα φανταστικό meme που κυκλοφόρησε πέρσι την εποχή που έκανε επιτυχία το χιτάκι της Τέιλορ Σουίφτ το οποίο είναι αστείο και τραγικό ταυτόχρονα.

Τώρα, όπως έχουμε πει ξανά και ξανά, δεν έχω διαβάσει τα βιβλία και ό,τι γράφεται εδώ είναι καθαρή εκτίμηση βάσει των εξελίξεων που παρουσιάζονται στη σειρά. (Και πραγματικά, παρακαλούμε ξανά: Μην το χαλάτε για τους υπόλοιπους αλλά και για εμάς, γράφοντας σπόιλερ στα σχόλια.) Όμως η τραγωδία που σκίζει τα σπλάχνα αυτής της οικογένειας είναι αυτό που κινεί όχι μόνο τη σειρά, αλλά και το συγκεκριμένο σοκαριστικό περιστατικό που κλείνει το παρόν επεισόδιο.

Το storyline του Μπραν αντικατοπτρίζει πλήρως εκείνο της Άρυα- και τα δύο χαμένα αδέρφια προσπαθούν να φτάσουν κοντά στους συγγενείς τους μέσα από χαοτικές και επικίνδυνες διαδρομές, και εδώ, για μια στιγμή φευγαλέα, νιώθεις πως μπορούν επιτέλους να τους αγγίξουν.

Ο Μπραν είναι στον πύργο όταν φτάνουν τα wildlings μεταξύ των οποίων και ο Τζον. Στη μάχη που ακολουθεί, και στην οποία επιδεικνύει για πρώτη φορά μια κάπως συνειδητή χρήση των δυνάμεών του, ο Μπραν καταφέρνει ουσιαστικά να σώσει τον Τζον, αλλά από απόσταση. Πάντα από απόσταση. Μέχρι να μπορέσει να πλησιάσει, ο Τζον έχει μαχαιρώσει τον Όρελ, έχει δεχτεί επίθεση κορακιού, κι έχει αφήσει την Υγκριτ μόνη, πίσω, καθώς τρέχει μακριά.

(Η Ύγκριτ έτσι μένει ίσως εκτεθειμένη, αλλά εικάζω πως ο δεσμός τους δεν έχει λήξει ακόμα.)

Την ίδια ώρα , η Άρυα κοιτάζει τους Twins από μακριά, σα να μην πιστεύει αυτό που βλέπει, να μην έχει χωνέψει πως όντως απέχει λίγη απόσταση (μετρήσιμη με το μάτι) από την επανένωση με την οικογένειά της την ώρα του γάμου. Και όπως και ο Μπραν, μένει με τη γλύκα στο στόμα- να μπορείς να δεις κάτι που ποθείς αλλά να μην έχει τη δυνατότητα να το αγγίξεις. Ακόμα χειρότερα, να το βλέπεις να χάνεται μπροστά στα μάτια σου.

Σύμφωνοι, η Άρυα δεν είδε όντως τους συγγενείς της να σφαγιάζονται, όμως τα όσα όντως είδε μάλλον αρκούν. Είδε την πόλη να είναι κλειστή για τους απέξω. Είδε φρουρούς να σφάζουν στρατιώτες των  Σταρκ. Και είδε τον Grey Wind να δολοφονείται μπροστά στα μάτια της. Όπως με τον Μπραν, είδε την οικογένειά της να χάνεται μέσα από τα χέρια της. Πριν χάσει το φως της από το χτύπημα του Σάντορ ο οποίος θέλει να τη μεταφέρει κάπου πιο μακριά, με ασφάλεια.

Η σκηνή κλιμάκωσης διόλου τυχαία, δεν είναι μια ενότητα. Δεν βλέπουμε για 10 λεπτά τον Red Wedding, αλλά σε δύο περιπτώσεις η δράση κόβει και μεταφερόμαστε απέξω, στην Άρυα. Αυτή η επιλογή έχει αποτέλεσμα να μη χάνεται η οπτική της μικρής Σταρκ πάνω στην όλη τραγωδία. Δεν ξεχνάμε ποτέ πως όσο σοκαριστικό είναι αυτό που συμβαίνει μέσα, άλλο τόσο σοκαριστικό είναι ό,τι παράλληλα διαδραματίζεται έξω.

Ταυτόχρονα, αυτή η επιλογή των Μπένιοφ και Βάις και Νάτερ αποσυμφορίζει διαρκώς την κλιμακούμενη ένταση, πριν μας ξαναφορτώσει το αίμα στο κεφάλι. Είναι ένα τρενάκι συναισθημάτων- κάθε φορά που αφήνεσαι να πάρεις μια ανάσα, επιστρέφουμε και τα πράγματα είναι χειρότερα.

Σε όλη τη διάρκεια των σκηνών του Φρέι με τους Σταρκ υπήρχε μια αόριστη αίσθηση πως κάτι δεν ήταν ακριβώς σωστό, αλλά δε μπορούσες απαραιτήτως να το τοποθετήσεις. Έτσι κι αλλιώς, η ιδέα της παγίδας ήταν κάπως απίθανη, λόγω των κανόνων φιλοξενίας. Όμως δεν είχαμε υπολογίσει στο ‘μία σου και μία μου’. Ο Ρομπ πρόδωσε τον Φρέι, οπότε κι εκείνος εν γνώσει του καταπάτησε τα έθιμα και τους κανόνες, για να του ανταποδώσει τη χάρη.

Η στιγμή της μεγάλης κρυάδας είναι όταν βλέπουμε την Κέιτλιν Σταρκ με την άκρη του ματιού της να βλέπει τον φρουρό που κλείνει την πόρτα. Είχε μόλις συμβεί και μια σκηνή Μεγάλης Μελλοντικής Ευτυχίας που συλλάβιζε τραγωδία, οπότε απλά ήξερες πλέον πως κάτι φρικτό θα συνέβαινε. Εδώ είναι που ο Νάτερ δίνει ρέστα: Η κάμερα ταξιδεύει προς την Κέιτλιν όταν το βλέμμα εκείνης ταξιδεύει ψηλά, στην ορχήστρα που παίζει τις πρώτες νότες του Rains of Castamere- εκεί είναι που με αγκάλιασε μια μεγάλη ανατριχίλα, γιατί εκείνη τη στιγμή, απλά γνώριζα πως κανείς δε θα φύγει ζωντανός από εκεί μέσα.

Ακόμα όμως κι η βεβαιότητα αυτή, δεν μπορούσε να με προετοιμάσει για την βιαιότητα με την οποία έλαβαν χώρα οι θάνατοι. Στην ψύχρα, με μισή ντουζίνα μαχαιριές στην κοιλιά της Ταλίσα- με μαχαίρωμα του Ρομπ μετά χαιρετισμάτων από τους Λάννιστερς- με κόψιμο του λαιμού της Κέιτλιν.

Κάθε θάνατος ήταν ένα δικό του μικρό σοκ: Της Ταλίσα επειδή εκεί ξεκινά το μακελειό (και πώς!), του Ρομπ επειδή “α, όντως, συμβαίνει, θα ξεκληρίσουν τους Σταρκ”, της Κέιτλιν επειδή, και δε μπορώ να το τονίσω αρκετά αυτό, στο σημείο εκείνο ο θεατής είναι ήδη συναιθηματικό κουρέλι κι αυτό είναι το νοκ άουτ. Η Μισέλ Φέρλι είναι απλά ανατριχιαστική σε αυτές τις στιγμές, το ρημαγμένο της βλέμμα με στεγνωμένα δάκρυα να έχουν γίνει ένα με ιερή οργή, αποφασιστικότητα, μίσος και αυτοθυσία, καθώς φωνάζει και εκλιπαρεί με συντετριμμένη φωνή να αφήσουν το γιο της να φύγει.

Όταν ο Φρέι απαξιεί για την απειλή επί της γυναίκας του, η Κέιτλιν διαλύεται μπροστά στα μάτια της. Αυτό το τελευταίο, μακρόσυρτο “όχι”, αυτός ο επιθανάτιος ρόγχος της Κέιτλιν- μπορείς πρακτικά να ακούσεις την ψυχή της να φεύγει από μέσα της. Η κάμερα στέκεται πάνω της. Πλησιάζει πολύ αργά αλλά πολύ έντονα. Δεν κινείται, γιατί δεν έχει άλλη ζωή μέσα της. Ένας φρουρός της κόβει το λαιμό, πέφτει κάτω νεκρή. Στην οθόνη πέφτει μαύρο. Σιωπή. Βουβαμάρα.

Νοκ άουτ.

***

Η σκληρή αλήθεια είναι πως προσωπικά αυτοί οι χαρακτήρες δε με ένοιαζαν, ως θεατή της σειράς. Ήταν σταθερά από τα πιο αδιάφορα storylines ανά πάσα στιγμή. Όμως η σκηνή δούλεψε απόλυτα για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, λόγω του πώς ήταν στημένη. Δομικά, σκηνοθετικά, ερμηνευτικά, σε τόνο, σε ατμόσφαιρα, σε ρυθμό. Ήταν απλά μια συγκλονιστική σφαγή που λειτουργεί ακόμα κι αν δεν έχεις ξαναδεί αυτούς τους ανθρώπους στη ζωή σου.

Δεύτερον και κυριότερον, λόγω του πώς η σειρά ορίζει αυτή την εξέλιξη σε σχέση με άλλους, πιο ενδιαφέροντες ήρωες. Σε δραματουργική αντιπαραβολή με τις τραγικές, ατελείς διαδρομές του Μπραν και της Άρυα (και του Τζον), η σφαγή δύο ακόμα Σταρκς σημαίνει κάτι πού σημαντικό στο πλαίσιο της σειράς.

Πως προτού θριαμβεύσει το καλό (σε κάποιο βαθμό έστω, γιατί σίγουρα δε γίνεται να τελειώσει με θράιμβο των Λάννιστερς η σειρά) θα βυθιστούμε πολύ στο σκοτάδι του ελέγχου του Τάιγουιν. Κάθε σεζόν ως τώρα καταφέρνει να κορυφώνεται με όλο και πιο θεαματικό τρόπο τονίζοντας αυτή την αλήθεια: Οι Λάννιστερς είναι πανίσχυροι, ανίκητοι, και δε θα σταματήσουν απέναντι σε τίποτα προκειμένου να ισχυροποιήσουν τον έλεγχό τους. Και για κάθε κακό θριαμβευτή, χρειάζεται έναν καταραμένο ηττημένο.

Η αποσύνθεση των Σταρκς είναι για τη σειρά όσο σημαντική είναι η οποιαδήποτε ανάπτυξη οποιουδήποτε χαρακτήρα, και οι συνεχείς θάνατοι αυτών, των Κένεντι του Γουέστερος, είναι κάθε άλλο παρά ανάγκη για shock value. Αν ο Τζον Σνόου κι η Ντενέρις είναι όντως οι αληθινοί ήρωες αυτού του έπους, τότε βγάζει νόημα πως θα πρέπει να είναι οι τελευταίοι επιζήσαντες της καταστροφικής επίδρασης των Λάννιστερς πάνω στις οικογένειές τους.

Εξ ου και δεν είναι καθόλου τυχαίο που σε αυτό το κομβικό επεισόδιο είναι οι μόνοι άλλοι κεντρικοί χαρακτήρες με εκπροσώπηση, πέραν του κεντρικού γεγονότος. Το ταξίδι της εξιλέωσης στο οποίο βρίσκονται, το χιόνι και η φωτιά, είναι μια διαρκής αναζήτηση εκδίκησης για ό,τι άλλο συμβαίνει στο επίκεντρο της ιστορίας, δηλαδή η κυριαρχία τρόμου των Λάννιστερς.

Οι Σταρκς είναι εκεί για να σηκώσουν το σταυρό. Η Άρυα κι ο Μπραν το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να κοιτάνε. Κι εμείς να ελπίζουμε.

Απλώς αριστούργημα.

(Ο γνωστός κανόνας: Αυτά τα κείμενα γράφονται ύστερα από την παρακολούθηση του κάθε επεισοδίου και δε λαμβάνουν υπόψη καθόλου ό,τι συμβαίνει στα βιβλία. Συνεπώς, οτιδήποτε υπάρχει παρακάτω στα βιβλία θεωρείται SPOILER και δεν θα δημοσιεύεται.)

**Διόρθωση: Σε δύο σημεία εκ παραδρομής ο Ρομπ αναφερόταν ως Τζον.

Η σειρά προβάλλεται κάθε Τρίτη βράδυ από το novacinema. Μπες στο παιχνίδι.