JoAnna Forsythe
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η Αλεξία Παππά στο Ρίο έσπασε τα ρεκόρ. Mετά ήρθε η κατάθλιψη. Τώρα είναι έτοιμη για κάτι καινούριο.

Έκανε πανελλήνιο ρεκόρ εκπροσωπώντας την Ελλάδα στους Ολυμπιακούς του Ρίο. Ξεπέρασε την κατάθλιψη. Γύρισε ταινίες. Έγραψε βιβλίο. Και τώρα η Αλεξία Παππά τρέχει μαραθώνιο στοχεύοντας στο Τόκιο. Μια από τις πιο ξεχωριστές αθλήτριες στίβου μίλησε στο Oneman για τη ζωή και για τη διαδρομή της.

Στην ταινία Tracktown του 2016 μια ταλαντούχα και μοναχική δρομέας μεγάλων αποστάσεων προσπαθεί να φτάσει στην Ολυμπιάδα παρά τις αντιξοότητες που συναντά. Αγωνιά, παλεύει, ιδρώνει, τα δίνει όλα, πιστεύει στον αγώνα της, και παίρνει δύναμη από δύο βασικά της σημεία έμπνευσης. Τον Murakami και την Σταχτοπούτα, ναι, γιατί όχι.

Πίσω από αυτό το κομμάτι μυθοπλασίας βρίσκεται όμως μια πολύ αληθινή προσωπικότητα, η «ηθοποιός / πρωταγωνίστρια / Ολυμπιακή δρομέας Alexi Pappas», όπως αναφέρεται και στην προώθηση εκείνης της ταινίας. Μια αθλητική περσόνα αληθινά συναρπαστική, ακριβώς χάρη στον τρόπο με τον οποίο βρίσκει τον τρόπο να μοιράζεται τις δικές της εμπειρίες και αγωνίες ως αθλήτρια, με το κοινό. Είτε κάνοντας σινεμά, είτε γράφοντας βιβλία, είτε απλώς μιλώντας για τα βιώματά της.

Και έχει πολλά να πει.

To 2016 στους Ολυμπιακούς του Ρίο η Αλεξία Παππά με τα χρώματα της Ελλάδας πέτυχε πανελλήνιο ρεκόρ στα 10.000μ. τρέχοντας στην γρηγορότερη κούρσα στην ιστορία του αγωνίσματος. Η ιστορία της δεν τελειώνει εκεί- τότε ξεκινά. Έχοντας έρθει αντιμέτωπη με κατάθλιψη στον απόηχο της Ολυμπιακής της συμμετοχής, η Παππά σήμερα προπονείται και ετοιμάζεται για τους Ολυμπιακούς του Τόκιο.

Μα αυτή τη φορά, σκοπεύει να το κάνει ως μαραθωνοδρόμος.

Στο ενδιάμεσο γράφει, σκηνοθετεί, προπονείται. Μαθαίνει.

«Tο να δουλεύεις σκληρά σε ένα τομέα πάντα θα σε βοηθάει και σε άλλους».

«Ο αθλητισμός, κι ιδιαίτερα το τρέξιμο, είναι κάτι που πρέπει να εξελίσσεται μαζί με εμάς στο πέρασμα του χρόνου», μας λέει εξηγώντας πώς αναζητά και βρίσκει διαρκώς μια διαδρομή εξέλιξής σε ό,τι είναι αυτό με το οποίο επιλέγει να ασχοληθεί. «Από τη στιγμή που είμαι ένα άτομο που πάντα αλλάζει, νομίζω είναι ταιριαστό που αφήνω το άθλημά μου να ωριμάζει μαζί μου. Για να είμαι ειλικρινής, μετά την εμπειρία μου όταν έσπασα το πανελλήνιο ρεκόρ στα 10.000 μ. στο Ρίο, ένιωσα πως είχα πετύχει τον στόχο μου για εκείνη την κατηγορία, και πως τώρα έβγαζε νόημα για μένα να κυνηγήσω κάτι διαφορετικό ώστε να συνεχίσω να εξελίσσομαι. Η περιέργειά μου με έφερε στον μαραθώνιο, που είναι κάτι πολύ αγαπητό για μένα επειδή ο μαραθώνιος έχει τις ρίζες του στην Ελληνική ιστορία», συνεχίζει.

Στην πραγματικότητα δεν είναι καν η πρώτη φορά που δοκιμάζει κάτι διαφορετικό. Γιατί κάποιοι άνθρωποι απλά γεννιούνται με μια διαρκή αναζήτηση.

***

JoAnna Forsythe

«Η οικογένεια του Papou μου έχει προέλευση από τη Ρόδο, και γνώρισε τη Yiayia μου στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επειδή υπηρετούσε στη βάση της Ρόδου – γνωρίστηκαν και παντρεύτηκαν μια εβδομάδα αργότερα!», μας λέει πηγαίνοντας πίσω στο γενεαλογικό της δέντρο. Η ίδια γεννήθηκε το 1990 στην Καλιφόρνια. Ο πατέρας της έχει τις ρίζες από τη Ρόδο, η μητέρα της ήταν Αμερικανίδα.

Το γεγονός που φυσικά τη σημάδεψε για πάντα ήταν η αυτοκτονία της μητέρας της όταν η Αλεξία ήταν μόλις 4. «Μεγάλωσα δίχως μητέρα – έχασα τη μαμά μου από αυτοκτονία όταν ήμουν 4 χρονών», λέει. «Ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες μέντορες ήταν πολύ σημαντικές για μένα. Είχα για είδωλα γυναίκες αθλητές, ειδικά τη Mia Hamm». Κι αυτό είναι κάτι που, κατά την ίδια, εμπνέει ουσιαστικά και αυτό που θεωρεί και κάτι σαν αποστολή της.

«Καθώς άρχισα να γίνομαι πιο γνωστή, ήξερα πως θα υπήρχαν παιδιά, σαν το μικρό κορίτσι που εγώ κάποτε ήμουν, που θα μελετούσαν κάθε λέξη που λέω και θα προσπαθούν να μιμηθούν. Οπότε πάντα θέλω να είμαι σκόπιμη για το τι βγάζω προς τα έξω στον κόσμο. Αυτή είναι η βασική μου έμπνευση πίσω από τη συγγραφή του βιβλίου μου!», εξηγεί, αναφερόμενη στη συλλογή αυτοβιογραφικών κειμένων Bravey που κυκλοφορεί σήμερα. «Το να είναι κανείς μέντορας και το να εμπνέει είναι, κατά την οπτική μου, η πιο σημαντική λειτουργία των ελίτ αθλητών».

Πάντα ήταν, βέβαια, παραπάνω από -μόνο- αθλητής. Σπούδασε δημιουργική γραφή στο Ντάρτμουθ, πήρε master Καλών Τεχνών, ασχολήθηκε με το σινεμά. «Πάντα με ενδιέφεραν οι τέχνες, από όταν ήμουν μικρή», εξομολογείται. «Όταν πήγα στο Πανεπιστήμιο, άρχισα να κάνω αυτοσχεδιαστική κωμωδία και σπούδασα ποίηση. Μετά γνώρισα τον τωρινό μου σύζυγο, Jeremy, που με εισήγαγε στον κόσμο του κινηματογράφου. Διαπίστωσα πως το σινεμά συνδύαζε τη χαρά του να είσαι σε μια ομάδα που αγαπώ και στο τρέξιμο (το να κάνεις μια ταινία είναι ομαδική προσπάθεια) μαζί με τη χαρά της καλλιτεχνικής έκφρασης που αγαπώ στο γράψιμο», εξηγεί.

«Το να είναι κανείς μέντορας και το να εμπνέει είναι, κατά την οπτική μου, η πιο σημαντική λειτουργία των ελίτ αθλητών».

Στην πραγματικότητα, φαίνεται πως για την ίδια η τέχνη και ο αθλητισμός συνδέονται ως μια συνολική προσέγγιση στο πώς να λειτουργείς σωστά και να φροντίζεις τον εαυτό σου: «Παρόλο που το τρέξιμο και η δημιουργική δουλειά φαίνονται πολύ διαφορετικά στην επιφάνεια, έχουν στην πραγματικότητα μεγάλη ομοιότητα: και τα δύο απαιτούν δεξιοτεχνία, μπορώ να τα σπουδάσω και να τα εξασκήσω και να γίνω καλύτερη στο πέρασμα του χρόνου, με το να είμαι πειθαρχημένη μαθήτρια».

«Πάντα πίστευα πως το να δουλεύεις σκληρά σε ένα τομέα πάντα θα σε βοηθάει και σε άλλους», για να μιλήσουμε και γενικότερα.

***

Στους Ολυμπιακούς του Ρίο το καλοκαίρι του 2016, η Παππά κατεβαίνει εκπροσωπώντας την Ελλάδα, έχοντας ήδη σημειώσει πανελλήνιο ρεκόρ λίγους μήνες πριν. Στην διάρκεια της ιστορικά γρήγορης κούρσας των 10.000μ. (της οποίας η νικήτρια Almaz Ayana κερδίζει το χρυσό συντρίβοντας το παγκόσμιο ρεκόρ) η Παππά τερματίζει 17η βελτιώνοντας το πανελλήνιο ρεκόρ της.

«Ειλικρινά δεν έχω νιώσει ποτέ τέτοιο συγχρονισμό του σώματος και του μυαλού μου όσο στην κούρσα στο Ρίο», θυμάται σήμερα. «Ένιωσα πως το σώμα και το μυαλό μου ήταν στο ίδιο μέρος, και μου επέτρεψε να νιώσω σα να βλέπω τον εαυτό μου καθώς έτρεχα. Βιώσα το ιδεώδες του πως πρέπει να είναι η αίσθηση του να τρέχεις», συνεχίζει σαν ακόμα να είναι εντυπωσιασμένη με την τότε εμπειρία της.

Η συνέχεια ήταν όμως πολύ δύσκολη. Μετά τους Αγώνες βιώνει κλινική κατάθλιψη που την οδηγεί σε έναν πολύ αναγκαίο, διαφορετικό αγώνα. «Έμαθα πώς να φροντίζω τον εγκέφαλό μου σαν μέρος του σώματός μου αφότου βίωσα την κατάθλιψη μετά την Ολυμπιάδα» λέει, κάτι για το οποίο μίλησε πρόσφατα και σε μια εξαιρετική παραγωγή των New York Times, αλλά και στο ίδιο της το βιβλίο Bravey.

Θυμάται πως ξεκίνησε να γράφει το βιβλίο αμέσως μετά τους Ολυμπιακούς του Ρίο. «Η μεγαλύτερή μου διαπίστωση καθώς έγραφα ήταν πως η ιστορία που εμείς οι ίδιοι λέμε για τις παρελθοντικές μας εμπειρίες, υπαγορεύει το πώς νιώθουμε για αυτές», αναλύει. «Οι αθλητές και οι καλλιτέχνες βάζουμε τους εαυτούς μας σε μια θέση για να αποτύχουμε -έτσι ανταγωνιζόμαστε- και μπορούμε να επιλέξουμε είτε να αισθανόμαστε άσχημα για αυτό ή να τοποθετούμε τις αποτυχίες μας ως εμπειρίες μάθησης στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εικόνας επιτυχίας». Ή, αλλιώς: «Εσωτερικεύουμε τις ιστορίες που λέμε στους εαυτούς μας».

To 2016 εμφανίζεται στα Φεστιβάλ και η βιωματική φίξιον ταινία Tracktown, που έγραψε και σκηνοθέτησε μαζί με τον Jeremy Teicher, τον σύζυγό της, και στην οποία πρωταγωνιστεί. (Στην Ελλάδα προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με τον τίτλο Δρομέας Μεγάλων Αποστάσεων.) Η Παππά κερδίζει μάλιστα και κάποιες πολύ θετικές κριτικές για την ίδια: «Μίξη της Audrey Hepburn και της Joan Cusack», την περιγράφει ο Hollywood Reporter.

Αναζητώντας το επόμενό της βήμα στο στίβο, η Παππά αποφασίζει πως θα δοκιμάσει κάτι νέο. Δεν είναι δα και η πρώτη φορά. Μικρότερη έπαιζε ποδόσφαιρο, ενώ στο κολέγιο είχε δοκιμαστεί και σε άλλες αποστάσεις δρόμου αντοχής, ακόμα και στιπλ. Νιώθοντας πως είχε φτάσει το στόχο της στα 10.000μ., απαντά σε μια ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση.

«Αποφάσισα να τρέξω τον μαραθώνιο μετά τους Ολυμπιακούς του Ρίο επειδή ένιωθα μια περιέργεια για το να συνεχίσω να εξελίσσομαι στο άθλημα. Πάντα είχα περιέργεια για τον μαραθώνιο – ένιωθα πως ήταν ένα φυσικό επόμενο βήμα! Επίσης, έχω περάσει χρόνο προπόνησης με κάποιους εκπληκτικούς μαραθωνοδρόμους (η Deena Kastor είναι μέντοράς μου) κι αυτό πάντα ήταν μια έμπνευση», εξηγεί. Οι Ελληνικές ρίζες του μαραθωνίου έπαιξαν κι αυτές το ρόλο της και, τελικά, αυτή της η νέα σχέση με τον μαραθώνιο την οδηγεί πίσω στην Ελλάδα.

***

Το 2020 θα ήταν η μεγάλη χρονιά του στόχου των Ολυμπιακών αλλά το ραντεβού του Τόκιο πήρε αναβολή. Όμως η Αλεξία Παππά δε σταμάτησε να γίνεται καλύτερη και στη διάρκεια της χρονιάς έρχεται στην Πάτρα, όπου ζει και προπονείται για 5 μήνες. Εδώ στην Ελλάδα έχει φυσικά τους υπάρχοντες δεσμούς, τις ρίζες της οικογένειας του πατέρα της στη Ρόδο, κοντινούς οικογενειακούς φίλους, αλλά μαθαίνει περισσότερα.

«Ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος κι η οικογένειά του με έχουν βοηθήσει να μάθω περισσότερα για τις τέχνες και τον κινηματογραφικό κόσμο στην Ελλάδα, που ανθεί και ακμάζει, και ελπίζω να έχω μεγαλύτερη εμπλοκή στο μέλλον», μας λέει και σίγουρα θα περιμένουμε με ενδιαφέρον ό,τι πιθανώς προκύψει κάποτε σε αυτό τον τομέα. Έμαθε όμως πολλά ακόμα.

Το Bravey της Αλεξίας Παππά κυκλοφορεί σήμερα.

«Νιώθω πως το πιο σημαντικό ήταν το ότι έμαθα πώς να κατεβάζω ταχύτητα και να απολαμβάνω τη ζωή με ένα διαφορετικό τρόπο», εξομολογείται. «Πάντα ήξερα πως οι Έλληνες νοιάζονταν βαθύτατα για τις διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά με το να περάσω μήνες εκεί, γνωρίζοντας τον τόπο και τους ανθρώπους, κατάλαβα πώς και γιατί να κατεβάσω ταχύτητα και να απολαύσω τη ζωή. Η Ελληνική ζωή είναι ωραία! Επίσης άρχισα να βάζω ελαιόλαδο κάθε βράδυ στο πρόσωπό μου πριν πέσω για ύπνο για να φροντίσω το δέρμα μου», μας λέει.

Η προπόνηση πάει και τώρα καλά. «Μέσα από την αβεβαιότητα, έχω προσπαθήσει να βρω τρόπους να ευημερεύσω και να βελτιώσω το τρέξιμό μου, οπότε έχω εστιάσει σε κάποιες από τις αδυναμίες μου στη διάρκεια αυτής της περιόδου όπου οι κούρσες έχουν ακυρωθεί λόγω της πανδημίας», λέει μιλώντας για την ιδιομορφία του να προπονείσαι σε ένα τέτοιο διάστημα.

Δεν είναι το μόνο που βρίσκεται στο μέλλον της, αν και όπως λέει, «προσπαθώ να μην σχεδιάζω τη ζωή μου για πολλά χρόνια στο μέλλον, επειδή νομίζω πως όταν το κάνουμε αυτό μπορούμε κάποιες φορές να περιορίζουμε τις δυνατότητές μας»! Τι βλέπει λοιπόν σε βάθος ενός το πολύ χρόνου; «Αυτή την ερχόμενη χρονιά είμαι ενθουσιασμένη για το λανσάρισμα του βιβλίου μου, με πρόλογο από τη Maya Rudolph, και για την ετοιμασία κάποιων άλλων τηλεοπτικών και κινηματογραφικών πρότζεκτ». Για το Bravey μας λέει πως «έχει να κάνει με την εμπειρία της ενηλικίωσής μου μετά την απώλεια της μητέρας μου, την αναζήτησή μου για μέντορες και πρότυπα, και την εξέλιξή μου ως αθλήτρια των Ολυμπιακών Αγώνων και ως καλλιτέχνη».

«Και φυσικά έχω το βλέμμα μου στους Ολυμπιακούς του Τόκιο!», καταλήγει με ενθουσιασμό. Το όνειρο να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στον μαραθώνιο του Τόκιο παραμένει ζωντανό. Και κάτι που έχει μάθει για τα όνειρα η Αλεξία Παππά είναι η επιμονή που χρειάζονται για να γίνουν πραγματικότητα. «Το να είμαι αθλήτρια με έχει βοηθήσει στη ζωή μου επειδή καταλαβαίνω πως τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα πολύ πολύ αργά, και μετά όλα μαζί», λέει.

Αν ο αθλητισμός την έχει βοηθήσει περισσότερο σε κάτι είναι, τελικά, αυτό το μενταλιτέ της προπόνησης, της επιμονής, σε κάθε τομέα της ζωής της. Αυτή η κατανόηση της διαρκούς προπόνησης και άθλησης. «Οι αθλητές καταλαβαίνουν πως χρειάζεται χρόνος και πίστη σε αυτό που κάνεις για να πετύχεις τους στόχους σου, και αυτό είναι κάτι που προσπαθώ να εφαρμόζω και σε ό,τι άλλο επιδιώκω».

JoAnna Forsythe