ΣΙΝΕΜΑ

Η Ξένια Ντάνια δεν πιστεύει στα σύνορα

Μιλήσαμε με την πρωταγωνίστρια του ‘Amerika Square’ για την εξέλιξη της τζαζ, το σινεμά και τον ρατσισμό.

Τραγουδίστρια του τζαζ σχήματος Sera Bello’s Trio, πρωταγωνίστρια στην νέα ταινία του Γιάννη Σακαρίδη ‘Amerika Square’ και φοιτήτρια στο Ωδείο Αθηνών. Γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω για την γεννημένη στην Αθήνα από Τζαμαϊκανή μητέρα και Έλληνα πατέρα, Ξένια Ντάνια, μου ήταν δύσκολο να επεξεργαστώ ότι πρόκειται για ένα κορίτσι μόλις 23 ετών.

Δυστυχώς, αυτή τη δυσπιστία δεν την κράτησα μόνο για τον εαυτό μου αλλά την εξέφρασα και μεγαλόφωνα όταν την ρώτησα αν είναι 25 χρονών, όπως και για κάποιο λόγο μου είχε κολλήσει στο κεφάλι. Ευτυχώς, ούτε όταν τόλμησα να την μεγαλώσω κατά δύο ολόκληρα χρόνια έχασε το πλατύ χαμόγελο από το πρόσωπό της και απλά φρόντισε να αποκαταστήσει την αλήθεια.

 

Δεν έχει έτσι κι αλλιώς κανένα λόγο να μην είναι χαμογελαστή. Από μικρή κυνηγάει όλους τους στόχους της και αν με ρωτάς είναι σε εξαιρετικό δρόμο για να τους πιάσει, είναι απόλυτα συνειδητοποιημένη, γεμάτη ταλέντα και εξωτική ομορφιά και δεν σταματάει να ονειρεύεται.

Όνειρα που έχουν να κάνουν με την νέα της ταινία, με το να μάθει να παίζει τέλεια μπάσο και με το να πάει να ζήσει για μερικά χρόνια στο Παρίσι.

Πριν τα κάνει όλα αυτά, την συναντήσαμε για να μιλήσουμε για όλες τις αγάπες της, απ’ την τζαζ και την Ella Fitzgerald μέχρι το σινεμά και τα μηνύματα που περνάει το ‘Amerika Square’.

“Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΕΠΕΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΝΑ ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ”

(Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)

Αν υπήρχε βραβείο πιο παρεξηγημένης μουσικής, η τζαζ θα το κέρδιζε χωρίς ιδιαίτερο συναγωνισμό. Για τους αμύητους, αυτές οι μυστηριώδεις μελωδίες δεν βγάζουν ιδιαίτερο νόημα, μοιάζουν κάπως μουσειακές, ίσως και περισσότερο επιτηδευμένες απ’ όσο θα έπρεπε. Ειδικά σε ένα μεγάλο κομμάτι του κλισέ που ονομάζουμε ‘νεανικά κοινά’, η τζαζ μοιάζει με απόκοσμους ήχους από το διάστημα. Πώς βρέθηκε ένα κορίτσι 23 χρονών όχι μόνο να ακούει, αλλά και να ερμηνεύει αυτό το είδος;

Μικρή δεν άκουγα ιδιαίτερα τζαζ, περισσότερο ήμουν στην R&B και τη Soul. Κάπου στα 17-18 όμως, άκουσα την Ella Fitzgerald, είπα ‘ουάου, ωραίο’ κι άρχισα να ψάχνομαι. Έκανα ήδη μαθήματα φωνητικής όμως τότε ξεκίνησα  να κάνω με τραγουδίστρια της τζαζ”. Και μπήκε και στη διαδικασία να μάθει να παίζει τζαζ;  “Παίζω τα πολύ βασικά του πιάνου κι έχω ξεκινήσει μπάσο, αλλά δεν έχω το χρόνο να το πιάσω όσο θα ήθελα, είναι όμως το αγαπημένο μου όργανο”.

Και πώς βρέθηκε να τραγουδάει στην μπάντα;  “Είχα πάει σε ένα live φίλης που τραγουδούσε μαζί με τον Σεραφείμ Μπέλλο, τον ντράμερ, και ανέβηκα να πω κι εγώ ένα κομμάτι. Με άκουσε ο Σεραφείμ, μου είπε ότι φτιάχνει μια μπάντα και με ρώτησε αν θέλω να τραγουδάω. Φυσικά είπα ναι και κάπως έτσι ξεκίνησα”. Πριν πάρουν το όνομα Sera Bello’s, άκουγαν στο πρωτότυπο αλλά κάπως ατυχές, τουλάχιστον συνειρμικά, Protogenes Pleonasma 69. Αυτό πάλι πώς προέκυψε;

Πριν από εμένα, στην μπάντα υπήρχε ένας άλλος τραγουδιστής, με πολύ πιο ‘θεατράλε’ ύφος, τραγουδούσε κομμάτια από μιούζικαλ, Fats Waller και τέτοια. Τότε ήταν η κρίση στα πάνω της και ο όρος πρωτογενές πλεόνασμα έπαιζε πολύ, οπότε το πρότεινε και για κάποιο λόγο οι υπόλοιποι συμφώνησαν. Όταν μπήκα λοιπόν στην μπάντα, το όνομα υπήρχε ήδη, πρότεινα πάρα πολλές φορές να το αλλάξουμε, αργότερα τουλάχιστον το γράφαμε ‘P.P. 69’ και κάποια στιγμή είπα δεν πάει άλλο”.

Πλέον λεγόμαστε Sera Bello’s Square, ή Trio, αναλόγως με το πόσοι είμαστε. Ο ντράμερ, ο leader της μπάντας, είναι ο ίδιος και παίζουμε με τον Παντελή Μπενετάτο στο πιάνο, καμιά φορά έχουμε και μπάσο, τον Γιώργο Κωστόπουλο. Αυτή την εποχή κάνουμε κι ένα πρότζεκτ με δύο φωνές και στο τραγούδι έχουμε την Monique Kabasele”. Και πού μπορούμε να τους απολαύσουμε; “Ως τρίο παίζουμε κάθε δεύτερη  Δευτέρα στον ‘Κύριο’, στην πλατεία Μαβίλη και από εκεί και πέρα όπου κανονιστεί”.

 

Είναι άραγε το ελληνικό κοινό όσο απαίδευτο πιστεύουμε στην τζαζ ή αυτό τελικά δεν είναι παρά ένας μεγάλος μύθος; “Στην Ελλάδα είναι περιορισμένο το κοινό, αυτό όμως δεν είναι απαραίτητα κακό. Τα τελευταία χρόνια πάντως υπάρχει μεγαλύτερη εξοικείωση, ακόμη κι αυτός που δεν ακούει τζαζ, δείχνει τουλάχιστον μεγαλύτερο ενδιαφέρον για να καταλάβει τι είναι αυτή η μουσική. Κι εμείς σαν μπάντα δεν παίζουμε σκληροπυρηνική τζαζ, δεν παίζουμε και bebop που είναι ακόμη πιο ειδικού ενδιαφέροντος. Ο κόσμος ανταποκρίνεται καλά, είμαι απόλυτα ευχαριστημένη, δεν έχω παράπονο”. 

Όσο για τους αγαπημένους της σύγχρονους καλλιτέχνες; “Μ’ αρέσoυν πάρα πολύ η Esperanza Spalding, η Cassandra Wilson, τις έχω δει και τις δύο όταν είχαν έρθει στην Ελλάδα, η René Marie που επίσης είχε έρθει πριν από μερικά χρόνια στο Half Note. Μ’ αρέσει ακόμη πάρα πολύ ο ήχος του Robert Glasper, παρ’ ότι δεν είναι τζαζίστας, αλλά κι η Lalah Hathaway. Μπορώ απλά να κάθομαι  και να σου λέω ονόματα τώρα. Ακούω και Soul, Reggae, Funk, Afrobeat, με τη Soul έχω πειραματιστεί κιόλας”.

 

Μια από τις ταινίες της χρονιάς, το ‘La La Land’, ασχολήθηκε με την τζαζ και τη διαχρονικότητά της. Ο κάπως πιο παλαιών αρχών Ryan Gosling, ξίνιζε όταν ο πιο μοντέρνος John Legend ‘πείραζε’ κάποιον από τους κλασικούς. Μπορεί η Ξένια να μην είχε δει ακόμα την ταινία, όμως ήταν ένα debate στο οποίο μπορούσε να πάρει θέση.

Η μουσική είναι ζωντανή κι ό,τι είναι ζωντανό πρέπει να εξελίσσεται. Φυσικά πρέπει να κρατάς ψηλά το κλασικό, αλλά δεν έχει νόημα να το αναπαράγεις συνεχώς. Ας εξελιχθούμε

Όσο για το τι θα έλεγε σε κάποιον που είναι προκατειλημμένος απέναντι στην τζαζ;  “Θα του έλεγα ότι η τζαζ δεν είναι η δύσκολη μουσική που φαίνεται. Υπάρχουν κομμάτια πολύ mainstream και εύκολα στο αυτί. Θα τον συμβούλευα να ακούσει μερικά απ’ τα κλασικά κι αν δεν του αρέσει, δεν μπορώ να τον πείσω εγώ”. Με ποιο κομμάτι θα ξεκινούσε την μύηση κάποιου αρχάριου; “Θα του έβαζα το Watermelon Man, είναι και λίγο groovy, πιστεύω θα τον έπειθα”.

“ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΡΕΖΑ ΕΧΟΥΜΕ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ”

 

Χωρίς καμία προϋπηρεσία, δίχως καν να έχει παρακολουθήσει μαθήματα υποκριτικής, η Ξένια βρέθηκε να υποδύεται την Τερέζα στο ‘Amerika Square’, ένα φιλμ βασισμένο στο βιβλίο ‘Η Βικτώρια Δεν Υπάρχει’ του Γιάννη Τσίρμπα από τις εκδόσεις Νεφέλη, που αγγίζει θεματικές όπως το μεταναστευτικό και ο ρατσισμός, δίπλα σε ηθοποιούς όπως ο Γιάννης Στάνκογλου κι ο Μάκης Παπαδημητρίου. Πώς προέκυψε αυτή η συμμετοχή; 

Τραγουδούσα σ’ ένα φεστιβάλ για τα παιδιά δεύτερης γενιάς στην Τεχνόπολη κι ήταν εκεί ο Γιάννης Στάνκογλου και με είδε. Επειδή ο ρόλος ήθελε η πρωταγωνίστρια να είναι τραγουδίστρια, λίγο καιρό μετά μου έστειλε στο Facebook ο βοηθός σκηνοθέτη τον οποίο έτυχε να γνωρίζω ήδη, μου εξήγησε ότι υπάρχει αυτή η ταινία και με ρώτησε αν με ενδιαφέρει. Βρεθήκαμε, με κέρδισε αμέσως το κόνσεπτ και προχωρήσαμε”. Πώς βίωσε αυτή τη διαφορετική εμπειρία;

 

Είχα πάρα πολύ άγχος, ακόμα έχω άγχος για το αποτέλεσμα, γιατί δεν την έχω δει ακόμα. Ήθελα να περιμένω να το δω κατευθείαν στην πρεμιέρα. Μου άρεσε τόσο πολύ η εμπειρία που μέσα απ’ τη διαδικασία της ταινίας κατάλαβα ότι θέλω να ασχοληθώ και με την υποκριτική”. Η συνεργασία με τους άλλους πρωταγωνιστές πώς ήταν;  “Με τον Μάκη δεν είχαμε πολλές σκηνές, οπότε τον είδα πολύ λίγο. Οι περισσότερες σκηνές μου ήταν με τον Γιάννη Στάνκογλου και τον Βασίλη Κουκαλάνι και με βοήθησε πάρα πολύ το γεγονός ότι στην πρώτη μου ταινία είχα δίπλα μου τόσο έμπειρους ηθοποιούς να με καθοδηγούν”.

Υποδυόμενη μια τραγουδίστρια ένιωσε κάπως σαν να υποδύεται τον εαυτό της;  “Δεν ένιωσα ότι υποδύομαι τον εαυτό μου, έχουμε μεγάλες διαφορές με την Τερέζα. Σίγουρα ήταν πιο εύκολο να προσεγγίσω τον ρόλο, μέχρι εκεί όμως”. Όσο για το μήνυμα που στέλνει η ταινία:

Παρουσιάζουμε το μεταναστευτικό με πάρα πολύ ωραίο τρόπο, δεν είναι μια ιστορία που θα περίμενες να δεις ακούγοντας για μια ταινία για μετανάστες, το θέτουμε σε ένα πολύ ωραίο πλαίσιο. Λέγοντας ότι τα σύνορα είναι ουσιαστικά μια δουλειά, το έργο ακουμπάει ένα άλλο θέμα, είναι μια ωραία προσέγγιση”.    

Η ταινία στέλνει ένα μήνυμα κατά του ρατσισμού με πολύ ωραίο τρόπο, χωρίς να εκθέτει καταστάσεις

“ΔΕΝ ΕΧΩ ΝΙΩΣΕΙ ΠΟΤΕ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΕΝΗ”

Το μεταναστευτικό, με το οποίο καταπιάνεται μεταξύ άλλων η ταινία, αποτελεί ένα ζήτημα που έχει επανέλθει στο προσκήνιο, πιο επίκαιρο από ποτέ. Πώς βλέπει αυτή την κρίση η Ξένια;

 

Δεν το βλέπω σαν κρίση, μου φαίνεται πάρα πολύ φυσιολογικό, όταν οι άνθρωποι έχουν ένα θέμα στη χώρα τους να αναζητήσουν την τύχη τους αλλού. Δεν πιστεύω στα σύνορα, θεωρώ ότι όλοι μας έχουμε δικαίωμα να πάμε να ζήσουμε όπου θέλουμε. Βλέπω δυστυχώς ότι όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά η Ευρώπη γενικότερα, αντιμετωπίζει το θέμα πολύ απάνθρωπα. Οι πετροπόλεμοι κι οι επιθέσεις για να μην πάνε τα προσφυγόπουλα στο σχολείο είναι εικόνες από μια άλλη δεκαετία, πολύ πίσω”.  Η ίδια έχει βιώσει ποτέ τον ρατσισμό; 

Δεν έχω βιώσει τον ρατσισμό σε πολύ μεγάλο βαθμό, πέρα από τα κλασικά πειράγματα. Δεν έχω νιώσει ποτέ αποκλεισμό ή απομόνωση”. Έχουν κάνει δηλαδή οι Έλληνες βήματα μπροστά στη συμπεριφορά τους;  “Η βελτίωση στη συμπεριφορά των Ελλήνων είναι πολύ επιφανειακή. Ο ρατσισμός είναι βαθιά ριζωμένος μέσα μας. Δεν θέλεις να δείξεις ότι είσαι ρατσιστής, όσο βαριά λέξη κι αν είναι, αλλά το περνάς μεταξύ σοβαρού κι αστείου, κάνοντας μια πλάκα. Αυτό το ΄δεν είμαι ρατσιστής αλλά…χαχα’.Προσπαθούμε, αλλά δεν ξέρω με ποιο τρόπο μπορούμε να βελτιωθούμε”.

Μου έτυχε ένα λίγο αστείο περιστατικό το περασμένο καλοκαίρι. Ήμουν με έναν Ούγγρο φίλο μου, κατάλευκο παιδάκι με γαλανά ματάκια, ο οποίος ήθελε να ρωτήσει πού μπορεί να αλλάξει τα λεφτά του. Ζήτησε βοήθεια λοιπόν από έναν κύριο που άραζε σ΄ένα καφέ κι αυτός τον ρώτησε από πού είναι και του είπε ότι δεν πιστεύει στον τουρισμό κι άρχισε να του μιλάει πάρα πολύ άσχημα. Τότε λοιπόν μπήκα στη μέση κι άρχισε να μου λέει ότι εγώ δεν πρέπει να μιλάω γιατί χάρη σε ανθρώπους σαν και μένα έφτασε η χώρα εδώ που βρίσκεται. Το ζύγισα, αν έπρεπε να πιάσω κουβέντα και να του εξηγήσω ότι χάρη σε ανθρώπους σαν αυτόν φτάσαμε ως εδώ ή απλά να το βγάλω από μέσα μου και να τον βρίσω. Δυστυχώς νίκησε το δεύτερο, η συζήτηση δεν θα είχε νόημα”. Τέτοιοι άνθρωποι άλλωστε έφεραν και τη Χρυσή Αυγή ως τρίτη δύναμη στο Κοινοβούλιο.

Εγώ το έχω πει ότι αν βγει η Χρυσή Αυγή θα πάρω τα όπλα και θα βγω να πολεμήσω, δεν ξέρω τι θα κάνω, είναι τραγικό

“ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΜΕΝΕΙΣ ΡΙΖΩΜΕΝΟΣ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΧΩΡΑ;”

Sera Bello’s Trio (ή Square, δεν θα τα χαλάσουμε εδώ), ταινίες, σπουδές. Ποια είναι η προτεραιότητα της Ξένιας και τι περιλαμβάνουν τα μελλοντικά της πλάνα;

 

Προσπαθώ να ζήσω από τη μουσική. Σπουδάζω και στο Ωδείο Αθηνών αλλά τα πλάνα μου έχουν κλονιστεί λίγο, γιατί ξαφνικά σκέφτομαι και την υποκριτική. Περιμένω να περάσουν τα 4 χρόνια της σχολής και να δούμε τι θα προκύψει. Σίγουρα θα είμαι τραγουδίστρια αλλά αν έχω την ευκαιρία να παίζω σε ωραίες ταινίες όπως αυτή καλή ώρα ή σε ωραίες παραστάσεις εννοείται πώς θα το κάνω”. Το βήμα στο εξωτερικό θα το τολμούσε;

Θα το ήθελα προφανώς πάρα πολύ το εξωτερικό. Αν γεννηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, εννοείται.  Γιατί να μείνεις ριζωμένος για πάντα στην ίδια χώρα. Άσχετα με το τι συμβαίνει σ’ αυτήν. Και στην Αμερική να είχα γεννηθεί, στην πηγή της τζαζ, πάλι θα ήθελα να πάω να ζήσω για 5 χρόνια στο Παρίσι, να δω πώς είναι”.

*Το ‘Amerika Square’ βγαίνει στις αίθουσες στις 23 Μαρτίου από τη Feelgood.