Νίκος Γρηγοριάδης
ΣΤΑ ΓΡΗΓΟΡΑ

Η Κατερίνα Κυρμιζή πιστεύει ότι η τέχνη δεν χαϊδεύει τον δημιουργό της

Μιλήσαμε με την Ελληνίδα τραγουδοποιό για το νέο της EP, τα βιβλία που άφησε στη μέση και τον Γιώργο Λάνθιμο που σκηνοθέτησε τα πρώτα της βίντεο.

Αυτή τη φορά ξέφυγα λίγο από το concept της στήλης ‘Στα Γρήγορα’ που θέλει μικρές και σύντομες ερωτήσεις -και αντίστοιχου μήκους απαντήσεις- και δημιούργησα ένα υβρίδιο που χαριστικά θα το πω «ό, τι να ‘ναι». Αλλού ζητάω μεγάλες απαντήσεις, αλλού μικρές, αλλού ρωτάω την Κατερίνα Κυρμιζή για την καριέρα της και αλλού για τα βιβλία που έχει παρατήσει στη μέση. Δεν το ήθελα, μου βγήκε έτσι και ευτυχώς που η ίδια το χειρίστηκε υπέροχα και έδωσε μια σειρά από ενδιαφέρουσες πληροφορίες μέσα σε αυτόν τον ωκεανό από αλλοπρόσαλλες ερωτήσεις.

Η Κατερίνα Κυρμιζή, μάς συστήθηκε πριν από 25 χρόνια ως τραγουδοποιός και συνεχίζει μέχρι σήμερα τη δική της ξεχωριστή πορεία στη μουσική, με το τελευταίο της EP ‘Κάκτοι ΙΙ’ να περιλαμβάνει έξι θαυμάσια τραγούδια ποπ χαρμολύπης. Βοηθάνε σε αυτό και οι διακυμάνσεις της φωνής της, μία από τις ωραιότερες που έχουμε σήμερα, με μεγάλη σιγουριά.

Αυτά είναι όσα είπαμε:

Ο Γιώργος Λάνθιμος στα ‘90s είχε σκηνοθετήσει το βίντεο της ‘Παραμυθένιας’ και του ‘Στην πίσω τσέπη του blue jean’. Ποιο τραγούδι σου από το τελευταίο άλμπουμ θα ήθελες σήμερα να σκηνοθετήσει;

Θα ήταν πραγματικά μεγάλη τιμή να ξανάσυνεργαστούμε για το ‘Μια ψυχή για κάθε άστρο’ ή το ‘Στο Λεωφορείο’ που πραγματεύονται ζόρικα θέματα, το πρώτο μια έκτρωση, το δεύτερο ένα άτομο με σύνδρομο Down. Θα μπορούσε να αποδώσει με χειρουργική ακρίβεια το βάθος και τον τρόμο που έκρυψα σε αυτά τα τραγούδια. ‘Όμως αυτά είναι όνειρα θερινής νυκτός! Ο Γιώργος Λάνθιμος έχει επάξια κατακτήσει απάτητες κορυφές. Εμείς απ’ το μίζερο, μικρό, κακό χωριό μας δεν έχουμε να του προσφέρουμε τίποτα πια.

 

Και με ποιους τρεις μουσικούς των ’90s θα ήθελες να αλλάξεις τον χρόνο μαζί;

Για μια στιγμή το πήρα κυριολεκτικά και φαντάστηκα να αλλάξω όντως το χρόνο, να τον κάνω να πηγαίνει αργά ή γρήγορα ή ακόμα καλύτερα, προς τα πίσω, σαν τον τρελό επιστήμονα που κάνει φάρσα στον κόσμο. Νομίζω πως η κατάλληλη μουσική υπόκρουση για αυτή τη σκανταλιά θα ήταν οι Sonic Youth.

Ποιο ήταν το καλύτερο και ποιο το χειρότερο δώρο που σου είχε κάνει η νονά σου Ρίτα Σακελλαρίου;

Τη νονά μου, πέρα από την ημέρα της βάφτισης δεν την ξαναείδα. Δεν μας επισκέφτηκε ποτέ, δεν έλαβα ποτέ δώρο. Ήμουν πάντα παραπονεμένη και ένιωθα πως κάπου έφταιγα που δεν είχα σωστή νονά όπως όλος ο κόσμος. Νομίζω ότι το να απαιτήσει από τον πατέρα μου -γιατί παραλίγο να τον δείρει ο τότε σύζυγος της, ένας παλαιστής δυο μέτρα πλάτος, θωρηκτό Ποτέμκιν- να με βαφτίσει ήταν μια πράξη αλλοπρόσαλλη όπως άλλωστε ήταν όλη της η ζωή.

Τρία βιβλία που παράτησες στη μέση.

O ‘Οδυσσέας’ του Τζέημς Τζόυς! Πέντε φορές αρχινισμένο και σταματημένο κάπου στη 200 κάτι σελίδα. Μάλιστα έχω βρει ομοιοπαθείς που έχουμε ορκιστεί πως πριν πεθάνουμε είμαστε υποχρεωμένοι να το ολοκληρώσουμε κι αν όχι, να μας το διαβάζουν στον τάφο μας.
‘Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο, από τη μεριά του Γκερμάντ’ του Μαρσέλ Προυστ. Καταλαβαίνω τη μεγάλη του αξία, άλλωστε διάβασα τα δυο προηγούμενα, αλλά κάπου νισάφι με τις αναλυτικές και μεταξωτές θλίψεις.
‘Μόμπι Ντικ’ του Χέρμαν Μέλβιλ. Πόσο να αντέξω σκηνές φαλαινοθηρίας και ανταριασμένης θάλασσας;

κατερίνα κυρμιζή τραγουδίστρια Νίκος Γρηγοριάδης

Joni Mitchell ή Carole King;

In Joni we trust. Έχει γράψει τα τραγούδια της ζωής μου. Βέβαια δεν έχω ακούσει αναλυτικά την Carole King, οπότε είναι λίγο άτοπη η σύγκριση. Την Joni ξέρω, την Joni εμπιστεύομαι.

Ποιο τραγούδι να βάλει στο YouTube κάποιος που νομίζει ότι σε ξέρει για να ανακαλύψει κάτι περισσότερο από σένα;

Όσοι με αγαπούν ξέρουν ήδη τόσα πολλά για μένα, εννοώ πως είμαι ανοιχτό βιβλίο, δεν κρύβομαι, δεν λέω μισόλογα. Αλλά θα πω το ‘Της καρδιάς μου οι κάκτοι’. Είναι το πιο δικό μου απ’ τα δικά μου έως τώρα.

 

Πώς έγραψες το ‘Αν δεν μ’ αγαπάς’;

Η πρώτη γραφή έγινε την ημέρα των γενεθλίων μου 9 Αυγούστου του 2002. Είχα χάσει πρόσφατα τον πατέρα μου, στα 53 του από καρκίνο, είχα τσακωθεί με συνεργάτες και με είχαν στην μπούκα διάφοροι “επαΐοντες” του χώρου γιατί το δεύτερο άλμπουμ μου, ‘Το Παιδί Με Την Κεραία’ δεν ήταν στην ίδια ρότα με το πρώτο, μα κάπου πέρα και έξω από την επικράτεια της φαντασίωσης που είχαν διαμορφώσει για μένα. Τέλος ένιωθα πως δεν ξέρω πως να ζήσω, πως να υπάρχω σαν καλλιτέχνης, αφού με τιμωρούσαν όλοι που έλεγα αυτά που σκεφτόμουν και όχι αυτά που έπρεπε.

Ήμουν λοιπόν σε πένθος, ορφανή, απόκληρη. Διάβαζα σε αυτή την ψυχολογική κατάσταση τον ‘Αγαπημένο’ του Τζελαλεντίν Ρουμί και ένιωσα τέτοια συντριβή, σαν να διαπέρασε ένα πυρωμένο στιλέτο την καρδιά μου. Σαν φωτοβολίδα έλαμψε τότε το τραγούδι μέσα μου.

Μετανιώνω που δεν ηχογράφησα τον αρχικό στίχο “των ματιών σου το φως με διασχίζει”. Άλλη ένταση και νόημα έχει το ζαλίζω κι άλλη το διασχίζω. Αυτό ήταν το πρώτο τραγούδι της ενότητας ‘Κάκτοι’ που ξεκίνησα να γράφω (βέβαια τότε δεν το γνώριζα καν) αλλά για λόγους που δεν μπορώ να επεκταθώ μπήκε στο άλμπουμ ‘Είναι Εδώ!’, το μοναδικό δικό μου τραγούδι σε ένα δίσκο που υπέγραφε συνθετικά και στιχουργικά ο Νίκος Γρηγοριάδης.

Με τι θα αντάλλαζες το πτυχίο σου στην κλασική κιθάρα;

Πήρα και το δίπλωμα και μάλιστα με άριστα. Ήδη τα έχω και τα δυο ανταλλάξει με τον χρόνο που θα διέθετα για να ζήσω, να μεγαλώσω την κόρη μου με ηρεμία, να κάνω live ή για να φτιάξω νέα τραγούδια. Ξέρεις τι είναι να μελετά μια δημιουργική φύση 4, 5 έως και 7 ώρες κάθε μέρα τα ίδια έργα για να τελειοποιήσει; Κάτεργο!

Ποιο ελληνικό και ποιο ξένο τραγούδι σου ζητάνε πιο συχνά οι μαθητές σου να τους δείξεις;

Εννοείται το ‘Despasito’ στην ελληνική του εκδοχή, ‘Θες παστίτσιο’ και το ‘Μαμά?’. Προσπαθώ εις μάτην να τους πείσω ότι αυτά τα τραγούδια καλό είναι να μην τα ακούνε και πως δεν παίζονται στην κιθάρα, αλλά τα άτιμα είναι ανένδοτα. Έχω γράψει παρτιτούρα για το ‘Μαμά?’, κάτι που ίσως ο δημιουργός του τραγουδιού δεν έχει κάνει, δεν έχει καν διανοηθεί τον λόγο να το κάνει.

Αν μπορούσες να βλέπεις ένα σύνθημα κάθε μέρα σε τοίχους στην Αθήνα, τι θα ήθελες να λέει;

Νομίζω πως το γνωστό ‘βασανίζομαι’ με καλύπτει. Βέβαια αν ήθελα να περιγράψω το δέος και τη φρίκη που αισθάνομαι καθημερινά με όσα συμβαίνουν στη χώρα μας μα και στον κόσμο, θα έγραφα το ‘Ο Κρουστός Κι Η Τραγουδιάρα’, ανίερη παραφθορά του ‘Ο Χριστός Κι Η Παναγία’. Υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων, δηλαδή της φωταγωγημένης Βουλής με πολεμικά αεροπλάνα κα βαπόρια για να τιμήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Εισόδια Της Θεοτόκου, της Αγίας προστάτιδάς τούς, θα μπορούσε να γίνει ‘Ο Στρατός Κι Η Παναγία’ με ένα μπουζούκι δίπλα και μια ανοιχτή παλάμη, ως σύμβολα του γνωστού σταυροκοπήματος πολλών, κατά φαντασία πιστών, που μοιάζει σαν να παίζουν ‘air-μπουζούκι’ και μετά με ανοιχτή παλάμη ακουμπούν το στήθος τους ευχαριστημένοι.

Αν κυκλοφορούσες ένα άλμπουμ μόνο με διασκευές, ποια τραγούδια θα είχες μέσα οπωσδήποτε;

Δεν έχει παραγίνει το κακό με τις διασκευές; Δεν ξέρω, μα στον δικό μου κόσμο δισκογραφεί διασκευές μόνο όποιος: α) είναι σε δημιουργικό αδιέξοδο και θέλει κάπως να παραμείνει ενεργός  β) για συναισθηματικούς λόγους και γ) δεν πέτυχε κάτι στην πρώτη εκτέλεση.

Πρέπει να έχει κάποιο καλλιτεχνικό όραμα το εγχείρημα κι όχι μόνο εμπορικό, εξαιρούνται οι Live ηχογραφήσεις φυσικά. Στο κανάλι μου στο YouTube έχω ανεβάσει μερικά από τα cover που λέω στα Live με την κιθάρα μου (‘City of Stars’, ‘My Funny Valentine’, ‘Μες σε αυτή τη βάρκα’, ‘Mother’s Little Helper’, ‘Η βαρκούλα του ψαρά’, ‘Δεν μπορώ μανούλα μου’, ‘Gatekeeper’, ‘Hallelujah’ και μόλις την προηγούμενη Παρασκευή το ‘Little Green’ στη σελίδα μου στο Facebook, αστεία, αστεία είναι ολόκληρο άλμπουμ) είμαι όμως διστακτική προς το παρόν για ολόκληρο άλμπουμ διασκευών γιατί έχω πολλά καινούργια τραγούδια που με πνίγουν όσο δεν βγαίνουν στο φως.

κατερίνα κυρμιζή τραγουδίστρια Νίκος Γρηγοριάδης

Έβλεπες σινεμά μικρή; Ποια ήταν η αγαπημένη σου ταινία στην εφηβεία; 

Εννοείται ότι έβλεπα ταινίες και μάλιστα ήθελα να γίνω ηθοποιός κάποιο φεγγάρι, αλλά σκεφτόμουν πως θα πρέπει να υπακούω σε ό,τι μου λέει ο σκηνοθέτης και δε μου πολυάρεσε (ανυπότακτη από τότε). Ακόμα θυμάμαι τις ατάκες του James Dean στην ταινία ‘Επαναστάτης χωρίς αιτία’. Κάπου έχω ακόμα το ντοσιέ με κάθε σχετικό απόκομμα και τις σελίδες με τους απομαγνητοφωνημένους διαλόγους της ταινίας.

Το πιο αστείο πράγμα ή το πιο ντροπιαστικό που σου έχει συμβεί σε live;  

Μετά από ένα πολύ ωραίο full band Live στην Χαλκίδα, έρχεται ένας τύπος που επίμονα ζητούσε να του παίξουμε Πυξ Λαξ όλο το βράδυ και μου λέει «Ρε κοπελιά, δε λέω, ωραία φωνή έχεις κι ομορφούλα είσαι όμως τι μαλακίες τραγούδια είναι αυτά που τραγουδάς;».

Δώσε μου πέντε χαρακτηρισμούς για το νέο σου EP ‘Κάκτοι 2’.

  1. Χειροποίητα
  2. Διαυγή
  3. Μονόπρακτα
  4. Καθαρού αισθήματος με
  5. Εσωτερική Εστίαση

Και κυρίως γιατί λέγεται ‘Κάκτοι’;

Γιατί η τέχνη δεν χαϊδεύει το δημιουργό της, τον καρφώνει.

Δε γράφω αφηρημένα, γράφω με αφορμή πραγματικά συμβάντα. Τα επεξεργάζομαι πολύ, προσπαθώ να τα δω από διαφορετική οπτική, σαν να ήμουν άλλη και αυτό θέλει χρόνο. Αυτή η διαδικασία, ένα παράδοξο φιλοσοφείν, γίνεται με στίχους και μουσική γιατί αυτή είναι η κλίση μου που ενισχύθηκε από την εκπαίδευσή μου. Μια τέτοια διαδικασία δεν είναι εύκολη ούτε ανώδυνη. Με κάθε τραγούδι που τελειοποιώ βγάζω ένα καρφωμένο αγκάθι στην καρδιά μου. Θεωρώ ορόσημο για μένα αυτό τον κύκλο τραγουδιών δηλαδή τα ep ‘Κάκτοι Ι’ του 2018 και ‘Κάκτοι ΙΙ’ που κυκλοφόρησε το καλοκαίρι. Αν μετράει η γνώμη μου προτείνω να τα ακούτε μαζί.