«Ούτε μία λιγότερη»: Το κέντρο Διοτίμα μας μιλά για την viral καμπάνια με τη Lacta
Αυτές τις μέρες η ιστορία μίας γυναίκας που δολοφονείται από τον κακοποιητικό σύντροφό της παίζει ξανά και ξανά στα κοινωνικά δίκτυα. Ζητήσαμε από το Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών να δώσει το σκεπτικό του πίσω από τη συμμετοχή του στη συγκεκριμένη δράση.
- 25 ΝΟΕ 2021
«Μη μ’ αφήσεις ποτέ». Ο βασικός τίτλος του βίντεο. «Γιατί θα σου κάνω κακό». Το πραγματικό νόημα πίσω από την πρώτη φράση. Σε μια κίνηση που δεν έχουμε συνηθίσει το γνωστό brand σοκολάτας Lacta κατάφερε να ταράξει τα νερά με μία πολύ διαφορετική καμπάνια: καθώς η «Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών» πλησίαζε, το βίντεο με τη δολοφονία μίας κοπέλας από τον κακοποιητικό της σύντροφο έπαιζε ξανά και ξανά στα social media.
Όχι, δεν ήταν μία κίνηση εντυπωσιασμού σε σκηνοθεσία Αργύρη Παπαδημητρόπουλου και με τη συμμετοχή γνωστών Ελλήνων ηθοποιών. Είναι μία προσπάθεια με ουσία και νόημα ώστε να αλλάξουν τα κακώς κείμενα μίας ολόκληρης κοινωνίας. Ο βασικός αρωγός σε αυτήν την καμπάνια της Lacta ήταν το Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών – Διοτίμα, ένας φορέας που μπορεί να απευθυνθεί κάθε γυναίκα που ζει σε καθεστώς απειλής.
Με αφορμή, λοιπόν, τη σημερινή Διεθνή Ημέρα ζητήσαμε από τη Νατάσα Κεφαλληνού, Υπεύθυνη Επικοινωνίας του Κέντρου, να μας δώσει το σκεπτικό πίσω από τη συμμετοχή του φορέα στη συγκεκριμένη δράση.
Ποιο ήταν το βασικό ζητούμενο από τη συμμετοχή σας στη συγκεκριμένη δράση;
Να γίνει αντιληπτό με έναν πραγματικά εύληπτο τρόπο ένα φαινόμενο το οποίο βρίσκεται σε μεγάλη ένταση στη χώρα μας: οι γυναικοκτονίες. Κάτι, βέβαια, που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα (όπου έχουν καταγραφεί 13 γυναικοκτονίες από τις αρχές το χρόνου, αριθμός αυξημένος σε σχέση με πέρσι που ήταν 10) αλλά όλη την υφήλιο.
Τα στατιστικά είναι πολύ καθαρά: 50 γυναίκες χάνουν τη ζωή τους κάθε εβδομάδα στην Ευρώπη από το χέρι του συζύγου ή του συντρόφου τους, στο πλαίσιο μίας κακοποιητικής σχέσης· 137 γυναίκες δολοφονούνται καθημερινά παγκοσμίως, επίσης από κακοποιητικούς συζύγους ή συντρόφους. Ο βασικός στόχος ήταν λοιπόν να μιλήσουμε για κάτι που συμβαίνει καθημερινά γύρω μας.
Μία ακόμα πρόθεση μας ήταν να κάνουμε ξεκάθαρο ότι οι δολοφονίες γυναικών λόγω του φύλου τους, οι γυναικοκτονίες δηλαδή, είναι η πιο ακραία μορφή έμφυλης και ρατσιστικής βία. Δεν είναι μία κακή στιγμή, δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, δεν είναι ένας κεραυνός εν αιθρία.
Όπως είδε και ο κόσμος στο βίντεο, στην ουσία μιλάμε για μία συνεχή κακοποίηση σε μία ενδοοικογενειακή ή ενδοσυζυγική σχέση, όπου ο κακοποιητής μπορεί -ή μάλλον όχι μπορεί αλλά σίγουρα- να ασκεί κοινωνικό έλεγχο και βία με διάφορους τρόπους: να μη σε αφήνει να δεις τους φίλους και τους συγγενείς σου, να σε απειλεί, να σου μιλά άσχημα, να σε υποτιμά διαρκώς (πολύ συχνό αυτό), να σε επικρίνει ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτα μόνη σου.
Όλη αυτή η συνεχής κακοποίηση που φτάνει μέχρι τη σωματική βία, στην πιο ακραία της μορφή εκδηλώνεται με τη δολοφονία γυναικών. Για όλα αυτά θέλαμε να μιλήσουμε. Να βρούμε με έναν τρόπο ώστε και να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε το ευρύ κοινό για την έμφυλη βία και τις γυναικοκτονίες.
Οι άνθρωποι αυτοί που προβαίνουν σε αυτές τις πράξεις δεν είναι τέρατα. Είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, άνθρωποι που εμπιστευόμαστε, άνθρωποι που βρίσκονται μέσα στο σπίτι μας. Σύζυγοι, πατεράδες και, γενικά, το οικείο περιβάλλον.
Σε τι βαθμό μπορούν καμπάνιες σαν αυτή της Lacta να αλλάξουν τα πράγματα προς το καλύτερο;
Για το Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών – Διότιμα οι εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης είναι μέσα στις βασικές του δράσεις, ακριβώς επειδή πιστεύουμε ότι πέρα από την άσκηση πίεσης σε θεσμικούς φορείς για την αλλαγή νομοθεσίας, είναι εξαιρετικά σημαντική η αλλαγή νοοτροπίας.
Στην Ελλάδα η κουλτούρα του σεξισμού, του victim blaming (το να κατηγορούμε δηλαδή τα θύματα για αυτό που τους συνέβη) και της έμφυλης βίας είναι πραγματικά διαδεδομένη σε μεγάλο βαθμό – αν και αυτό δεν είναι τοπικό φαινόμενο αλλά παγκόσμιο.
Αυτού του είδους οι καμπάνιες, σαν αυτή της Lacta, έχουν στόχο να μιλήσουν για αυτήν την πραγματικότητα που αγγίζει χιλιάδες γυναίκες στη χώρα μας και να ευαισθητοποιήσουν το ευρύ κοινό, ώστε να σταθεί δίπλα στις επιζώσες.
Την επόμενη φορά που μία γυναίκα θα πει σε μία φίλη της ότι μου συμβαίνει αυτό (σ.σ: εννοεί την κακοποιητική συμπεριφορά) και ότι χρειάζεται βοήθεια, να μην αντιμετωπίσει καχυποψία και στιγματισμό. Να μην αποθαρρυνθεί. Να βρει μπροστά της μια αγκαλιά και ανθρώπους που είναι έτοιμοι να την πιστέψουν και να τη βοηθήσουν να δραπετεύσει από τον κακοποιητικό δεσμό.
Τελικά, ποιο μήνυμα πιστεύει το Κέντρο Διοτίμα ότι πρέπει να περάσει η φετινή Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών;
«Ούτε μία λιγότερη». Αυτό θα έλεγα. Ήρθε η ώρα να παρθούν μέτρα και να γίνουν δράσεις για να μετασχηματιστούν οι νοοτροπίες, έτσι ώστε καμία γυναίκα να μη χάσει ξανά της ζωής της μέσα σε ένα πλαίσιο κακοποίησης ή έμφυλης βίας.
