The Watchers: Ishana Shyamalan και M. Night Shyamalan συζητούν για τη νέα γενιά τρόμου

Στο The Watchers (Οι Παρατηρητές), μια νεαρή καλλιτέχνης βρίσκεται απομονωμένη σε ένα αχανές, εντυπωσιακό δάσος στην Ιρλανδία, όπου αφού βρεί καταφύγιο, θα παγιδευτεί μαζί με τρεις ξένους – κυνηγημένοι όλοι τους από μυστηριώδη πλάσματα κάθε νύχτα.

Η ταινία αποτελεί το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Ishana Shyamalan, κόρης του μεγάλου auteur του μεταφυσικού τρόμου, η οποία προηγουμένως έχει ακονίσει τα δόντια της γράφοντας και σκηνοθετώντας μερικά από τα πιο creepy επεισόδια της σειράς τρόμου Servant, μέσα σε ένα εξαιρετικό ρόστερ σκηνοθετών που συμπεριλαμβάνει τον ίδιο τον Shyamalan και την βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα(!) Julia Ducournau.

Στο Watchers πρωταγωνιστεί η Dakota Fanning σε έναν comeback ρόλο, ενώ η Ishana Shyamalan με τη συνδρομή του πατέρα της σε ρόλο παραγωγού, έχει εμπνευστεί από το ιρλανδικό τοπίο και τις δοξασίες για να στήσει ένα folk horror θρίλερ που φέρνει και μια νέα, νεανική οπτική στο είδος.

Το OneMan εξασφάλισε αποκλειστικά μια συζήτηση με την Ishana και τον M. Night Shyamalan, και την Dakota Fanning, όπου εξηγούν τις διάφορες πτυχές του φιλμ – από την ιρλανδική λαογραφία μέχρι την επίδραση του Αντίχριστου του Trier.

Η ιδέα της ταινίας

ISHANA SHYAMALAN: Το The Watchers αφορά μια νεαρή γυναίκα που ζει στο Γκάλγουεϊ, η οποία παίρνει μέρος άθελά της σε αυτή την περιπέτεια στην Ιρλανδία και παγιδεύεται στη μέση ενός δάσους –ένα είδος μαγεμένου δάσους. Εκεί, συναντά τρία άλλα άτομα και μαθαίνει ότι τους επισκέπτονται πλάσματα κάθε βράδυ, τα οποία τους παρακολουθούν μέσα από ένα παράθυρο. Η ταινία είναι σε μεγάλο βαθμό ένα ταξίδι αποκάλυψης αυτού του μυστηρίου – για να καταλάβουν ποια είναι αυτά τα πλάσματα και τι θέλουν. Γιατί τους παρακολουθούν;

DAKOTA FANNING: Το The Watchers αφορά τον χαρακτήρα μου, τη Mina, η οποία βρίσκει το δρόμο της σε αυτό το καθηλωτικό δάσος και συναντά άλλους τρεις ανθρώπους και βρίσκει καταφύγιο μαζί τους… και στη συνέχεια συνειδητοποιεί ότι κάθε βράδυ τους παρακολουθούν πλάσματα που δεν μπορούν να δουν, για λόγους που δεν μπορούν να εξηγήσουν. Είναι ένα είδος ταξιδιού αυτογνωσίας για τη Μίνα μέσα από αυτή την τρομακτική κατάσταση. 

Πώς διασκευάστηκε το βιβλίο

I. S.: Όταν αποφάσιζα ποια θα ήταν η πρώτη μου μεγάλου μήκους ταινία, κοίταξα πολλές διαφορετικές πηγές για έμπνευση. Ήθελα πραγματικά να παίξω με τον συνδυασμό στοιχείων φαντασίας και θρίλερ. Μου παρουσιάστηκε το βιβλίο του A.M. Shine και άρχισα να το διαβάζω… από τη σελίδα 70, είπα: «Πρέπει να κάνω αυτή την ταινία». Είναι ένα υπέροχο βιβλίο, δομημένο σαν ταινία, είναι τόσο οπτικό. Σε παρακινεί να σκεφτείς πώς μοιάζουν αυτοί οι κόσμοι και οι χαρακτήρες. Ένιωσα ότι ήταν μια ατελείωτη δεξαμενή έμπνευσης από την οποία μπορούσα να αντλήσω, κι αυτό είναι το όνειρο τόσο ως συγγραφέας όσο και ως σκηνοθέτης.

Κατά τη συγγραφή του σεναρίου, ήταν πολύ σημαντικό να θυμηθώ πώς ένιωσα την πρώτη φορά που διάβασα το βιβλίο και ποια ήταν αυτά τα οπτικά στοιχεία. Και κυριολεκτικά, ορισμένες σκηνές που υπάρχουν στην ταινία είναι ακριβώς όπως τις φαντάστηκα την πρώτη φορά που διάβασα το βιβλίο.

M. NIGHT SHYAMALAN: Η Ishana –η οποία έγραψε πολλά από τα επεισόδια του Servant και σκηνοθέτησε αρκετά από αυτά– έχει μια τάση φαντασίας στα ενδιαφέροντά της. Οι Παρατηρητές είναι ένα καταπληκτικό βιβλίο για να διασκευάσει. Το διάβασε και το ερωτεύτηκε και ήθελε να το γράψει και να το σκηνοθετήσει. Ήταν ένας υπέροχος, οργανικός τρόπος με τον οποίο προέκυψε. Είπαμε: «Είναι από έναν Ιρλανδό συγγραφέα και βασίζεται στην ιρλανδική λαογραφία. Θα ήταν μια όμορφη ταινία είδους και θα μπορούσαμε να την γυρίσουμε στην Ιρλανδία». Και το κάναμε.

Με επιρροές από τον Αντίχριστο του Trier

I.S.: Ήξερα κατά την είσοδο σε αυτή την ταινία ότι θα ήταν θρίλερ/τρόμος. Δεν είναι μόνο το συναίσθημα και η ατμόσφαιρα του βιβλίου, αλλά είναι επίσης το είδος που μου αρέσει περισσότερο. Υπήρχε αυτό το σκοτάδι που θέλαμε να ενσωματώσουμε σε αυτό. Εμπνεύστηκα πολύ από τον Αντίχριστο του Lars van Trier – αυτό το μαγεμένο, σκοτεινό ύφος και συναίσθημα – και είναι πολύ συνδεδεμένο με τη φύση. Αυτό ήταν η σωστή προσέγγιση γι’ αυτό το θέμα.

Αλλά καθώς αρχίσαμε να δουλεύουμε πάνω σε αυτό, υπήρχε τόση χαρά και φως στη διαδικασία που κατέληξε να γίνει πολύ πιο ζωηρή τονικά από ό,τι θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ. Είναι πολύ πλούσιο και γεμάτο ζωή με τον τρόπο που φαίνεται και με τους χαρακτήρες. Όλα αυτά προέκυψαν με την ομάδα που συγκεντρώθηκε.

Ο χαρακτήρας της Mina

I. S.: Το χτίσιμο της Mina ήταν μια ενδιαφέρουσα διαδικασία, επειδή νομίζω ότι δεν υπήρχε πραγματικά πλήρως μέχρι να αρχίσουμε τα γυρίσματα. Ήταν ελαφρώς διφορούμενη για μένα, αλλά η Mina αντιπροσωπεύει το κοινό: μιλάει για το να είσαι νέος σε αυτόν τον σύγχρονο κόσμο. Νομίζω ότι με πολλούς τρόπους αντιπροσωπεύει τον κυνισμό και την αποστασιοποίηση που πολλοί από εμάς νιώθουμε σήμερα. Τελικά, αυτό που αγαπώ στη Mina είναι το πώς αυτή η εμπειρία την αλλάζει. Όταν ήρθε η Dakota, έφερε αυτό το είδος της υφής με αυτό που είναι, που είναι αυτό το αβίαστο δροσερό κορίτσι. Έβαλε το τελευταίο κομμάτι στη θέση του και έκανε τη Mina αληθινή για εμάς.

D. F.: Η Mina είναι ένα νεαρό άτομο που βρίσκεται σε αυτή τη στάσιμη περίοδο της ζωής της – ψάχνει για κάτι και πέφτει πάνω σε αυτή την υπερφυσική εμπειρία. Αλλά, θα μπορούσα να ταυτιστώ με αυτή τη φάση του «ενδιάμεσου» στη ζωή μιας νεαρής γυναίκας. Δεν είσαι σούπερ νέα αλλά ούτε και μεγαλύτερη, προσπαθώντας να καταλάβεις ποια είσαι και τι θέλεις να κάνεις. Μπορούσα να το δω αυτό στον χαρακτήρα και, μιλώντας με την Ishana, νομίζω ότι και οι δύο μπορούσαμε να ταυτιστούμε με αυτό. Γνωρίζοντας την Ishana και μιλώντας μαζί της, είναι ένα τόσο παθιασμένο άτομο, τόσο δημιουργικό, που είχε βυθιστεί πολύ σε όλο αυτό τον κόσμο. Ήταν πολύ εμπνευσμένη και μόνο η συζήτηση μαζί της και αυτό ήταν που με έκανε να θέλω να συμμετάσχω σε αυτό. 

Συναντάμε τη Mina να εργάζεται σε ένα κατάστημα κατοικίδιων ζώων στο Γκάλγουεϊ, το οποίο ήταν πολύ διασκεδαστικό. Βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι στη ζωή της. Ανακαλύπτεις πολύ γρήγορα ότι έχει χάσει τη μητέρα της και είναι απομονωμένη από την οικογένειά της – μπορείς να βάλεις αυτά τα κομμάτια μαζί, ότι έφυγε από το σπίτι της και μετακόμισε στο Γκάλγουεϊ για να ξεφύγει ίσως από κάτι. Έτσι, βρίσκεται σε αυτή την περίοδο… σχεδόν σαν να βρίσκεται σε χειμερία νάρκη. Απομονωμένη και μόνη –και λίγο στάσιμη, θα έλεγα– κινείται στον κόσμο και προσπαθεί να βρει μια άκρη. 

Η συνεργασία πατέρα και κόρης

I. S.: Ο πατέρας μου και εγώ συνεργαζόμαστε τώρα εδώ και μερικά χρόνια. Έχουμε κατακτήσει αυτό το είδος της ισορροπίας. Είναι μια πρόκληση –και κάτι όμορφο– γιατί είμαστε και οι δύο καλλιτέχνες και νοιαζόμαστε και οι δύο πολύ βαθιά ο ένας για τον άλλον. Σε αυτή την ταινία, ήταν καταπληκτικό. Αισθάνομαι ακόμα μεγαλύτερο σεβασμό γι’ αυτόν ως σκηνοθέτη, μόνο και μόνο όσον αφορά την ακρίβεια και την ικανότητά του να κυριαρχεί στα υλικά. Και τις στιγμές που τα έβρισκα όλα αυτά προκλητικά και κάπως συντριπτικά, το να βλέπω πώς τα καταφέρνει με τόση ευκολία και οξύτητα εκείνος, ήταν κάτι υπέροχο να σκέφτομαι.

M. N.S.: Επιτρέψτε μου να σας πω λίγα πράγματα για την Ishana, κάτι που έχω παρατηρήσει ως πατέρας της, αλλά περισσότερο ως πρωταρχικός συνεργάτης της στην αφήγηση ιστοριών. Πάντα παρατηρούσα ότι προέρχεται από ένα μέρος με υφολογικές αισθήσεις – βιώνει υφές, είναι απτική, κοιτάζει υφάσματα και σχήματα. Εκπαιδεύτηκε ως μπαλαρίνα. Υπάρχει μια αίσθηση κλασικισμού σε αυτήν.

Παρακολουθώντας καθώς μεγάλωνε, ασχολήθηκε έντονα με το σχεδιασμό παραγωγής, τη μόδα και τη ζωγραφική. Σκεφτόταν αυτές τις εικόνες, αυτά τα πλάσματα. Όταν άρχισε να γράφει, σκέφτηκα: «Ξέρεις, υπάρχει μια μορφή τέχνης όπου μπορείς να κάνεις όλα αυτά τα πράγματα». Ήξερα ότι θα γινόταν σκηνοθέτης, αλλά δεν ήθελα ποτέ να το πω αυτό. Ήθελα να καταλήξει σε αυτό οργανικά. 

Όταν έγινε παραμυθάς και άρχισε να γράφει, άρχισε να ενδιαφέρεται πολύ για τα είδη, με μια τάση προς τη φαντασία. Είναι τόσο καλή σε αυτό.Ακόμα και τα επεισόδια που σκηνοθέτησε στο Servant έτειναν λίγο προς τη φαντασία. Της αρέσει να χτίζει κόσμους. Αν αυτή ήταν η ταινία μου, το καταφύγιό μου θα ήταν διαφορετικό. Η Ishana και η Ferdia δημιούργησαν αυτή τη φανταστική εκδοχή του. Υπάρχει τόσο πολύ χτίσιμο κόσμου, τόσο στο βιβλίο όσο και στο σενάριό της. Κάποια μικρή στιγμή μετατρέπεται σε κάτι τόσο μεγάλο. Έτσι, εμείς απλά την ακολουθούμε.

Παρατήρησα όταν γυρίζαμε μια σκηνή στο δάσος, πώς βρήκε ακριβώς το σωστό σημείο του δάσους, ακριβώς τη σωστή γωνία για το πώς να πει αυτή τη σκηνή. Είδε ότι τα φύλλα ήταν έτσι και τα κλαδιά ήταν λυγισμένα έτσι – έχει μάτι γι’ αυτό. Και αυτό την εξιτάρει. Μπορείτε να δείτε ότι αυτό είναι που την κάνει πολύ ευτυχισμένη. Μια ιστορία που είναι πλούσια σε αυτά τα πράγματα, όπως αυτή η ιστορία, της επιτρέπει να εκφράσει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τον κόσμο.

Το όραμα της Ishana Shyamalan

I.S.: Ως νεαρή γυναίκα, είναι αναπόφευκτο οι ιδέες της θηλυκότητας, της γυναικείας φύσης και της μητρότητας να εμπεριέχονται στα πράγματα που γράφω. Και αυτό έγινε σε μεγάλο βαθμό το επίκεντρο της ιστορίας, η οποία για μένα είναι μια ιστορία μητέρας/κόρης μεταξύ των χαρακτήρων της Madeline και της Mina. Έγινε πραγματικά ένας συνδετικό παράγοντας. Αλλά αυτό δεν είναι μόνο για ένα γυναικείο κοινό – το αισθάνεσαι πολύ μυώδες, τολμηρό, τρομακτικό και δυνατό. Όλες οι γυναίκες σε αυτή την ταινία είναι όλα αυτά τα πράγματα. Είναι πολύ ισχυρές. Ελπίζω ότι ξεπερνάει λίγο τα στερεότυπα.

D. F.: Το όραμα της Ishana για το έργο ήταν πολύ σαφές από την αρχή. Λόγω της οικογένειας από την οποία προέρχεται, νομίζω ότι αγαπάει αυτόν τον υπερφυσικό κόσμο, το μυστικιστικό και το μυθικό. Ήταν πολύ ξεκάθαρη για το τι ήθελε και το σκηνοθετικό της στυλ είναι επίσης πολύ ξεκάθαρο. Σίγουρα ξέρει τι ψάχνει και τι θέλει… και είναι τόσο ωραίος, αξιαγάπητος, ευγενικός άνθρωπος που μου άρεσε πολύ να τη γνωρίσω και να δουλέψω μαζί της. Ήμουν ενθουσιασμένη που είδα το όραμά της να γίνεται πραγματικότητα. 

Ιρλανδική λαογραφία και παγκόσμιοι φόβοι

I. S.: Αν και βασίζεται σε ένα ιρλανδικό μυθιστόρημα, νομίζω ότι είναι μια πολύ οικουμενική ιστορία, αυτή η ιδέα της οικογένειας, που είναι το κέντρο μας. Υπάρχουν οικογενειακές δυναμικές και ανθρώπινες σχέσεις στο επίκεντρο των πάντων. Στην ταινία, είναι πραγματικά μια οικογένεια. Παρά τα στοιχεία φαντασίας, θρίλερ και τρόμου και όλα όσα τους περιβάλλουν, νομίζω ότι πρόκειται πραγματικά για το πώς οι άνθρωποι σχετίζονται μεταξύ τους και πώς βρίσκουν έναν τρόπο να συνδεθούν σε έναν κόσμο που είναι πραγματικά δύσκολο να συνδεθείς.

D.F.: Νομίζω ότι σίγουρα θα αρέσει στους λάτρεις του θρίλερ και του τρόμου. Έχει τόσες πολλές από αυτές τις πτυχές. Υπάρχει επίσης αυτό το ψυχολογικό στοιχείο – νομίζω ότι σε μεγάλο μέρος της ταινίας δεν είσαι καν σίγουρος για το τι φοβάσαι, αλλά ξέρεις ότι φοβάσαι. Λατρεύω τέτοιες ταινίες. Και μέσα σε όλα αυτά υπάρχει και κάποια ιρλανδική λαογραφία. Είναι ένας υπέροχος συνδυασμός.