Ρωτήσαμε έναν παθολόγο γιατί το hangover γίνεται χειρότερο όσο μεγαλώνουμε

Αν ανήκεις στη γενιά των millenials οι πίστες που καλείσαι να περάσεις καθημερινά μπας και καταφέρεις να προφτάσεις τους εκπροσώπους της επόμενης γενιάς, γνωρίζοντας ότι οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος σου, είναι πολλές. Όσο όμως το παιχνίδι προχωράει, οι ζωές μειώνονται και όταν βρίσκεσαι τελικά απέναντι στον κακό, πατάς με μανία όλα τα κουμπιά του τηλεχειριστηρίου για να αποκρούσεις τις επιθέσεις και να βγεις αλώβητος.

Κάπως έτσι μπορεί να μοιάζει το επόμενο πρωί που ξύπνησες μετά από ένα ξενύχτι με φίλους σου, το βράδυ που η φράση «ένα ποτό και φεύγουμε» εξελίχθηκε σε bar hopping και παρήγγειλες άλλο ένα ποτό, που ήξερες από τη στιγμή που το πρόφερες, πως σε λίγες ώρες θα το μετανιώσεις.

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε παρατηρήσει ότι με την πάροδο του χρόνου, τα hangover γίνονται όλο και πιο έντονα και από εκεί που μπορούσες να πας σερί την επόμενη ημέρα στη δουλειά, έχοντας έναν απλό πονοκέφαλο, τώρα μετά από μία έξοδο χρειάζεσαι άνετα δύο ημέρες για να συνέλθεις. Για ξενύχτια δε μέσα στην εβδομάδα, ούτε λόγος. Υπάρχει εξήγηση για όλα αυτά και η επιστήμη είναι μαζί σου.

Για να καταλάβουμε γιατί τα συμπτώματα του hangover γίνονται χειρότερα όσο μεγαλώνουμε, μιλήσαμε με τον ειδικό παθολόγο Δρ. Παναγιώτη Οικονόμου, ο οποίος εξήγησε τους λόγους πίσω από την αλλαγή που συντελείται στο σώμα μας αλλά και τι μπορούμε να κάνουμε για να βγούμε όσο το δυνατόν πιο αλώβητοι από αυτό.

«Η αλήθεια είναι ότι όσο μεγαλώνουμε, πράγματι βιώνουμε πιο έντονα τα συμπτώματα του hangover. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για αυτό, αρχικά όσοι σχετίζονται με τον μεταβολισμό και τη μείωση της λειτουργίας του ήπατος.

Μετά την κατανάλωση αλκοόλ, το ήπαρ μεταβολίζει την ακεταλδεΰδη, το βασικό συστατικό που προκαλεί τα συμπτώματα του hangover. Με την ηλικία, η λειτουργία του ενζύμου Αλδευϊκή Αφυδρογονάση (ALDH), που είναι υπεύθυνο για αυτή τη μεταβολή, μειώνεται. Έτσι η τοξική ακεταλδεΰδη παραμένει περισσότερο στο σώμα μας, προκαλώντας πιο έντονα συμπτώματα», λέει αρχικά ο επιστήμονας.

Αλλά δεν είναι και το μόνο που αλλάζει.

Όπως εξηγεί ο κ. Οικονόμου, «ένας ακόμη λόγος, που συμβάλλει στην ενίσχυση των συμπτωμάτων του hangover, είναι το εάν υπάρχει καλή ή όχι ενυδάτωση. Όσο μεγαλώνουμε αλλάζει η αναλογία ύδατος, λίπους και των υπολοίπων συστατικών του σώματος και μειώνεται η μυϊκή μάζα. Οπότε, με τη μείωση της μυϊκής μάζας μειώνεται και το ποσοστό του ύδατος, άρα αυξάνεται η συγκέντρωση του αλκοόλ που κυκλοφορεί στο αίμα σε σχέση με νεαρότερες ηλικίες».

Σημειώνεται πως η περιεκτικότητα του σώματος σε νερό μειώνεται κατά περίπου 5% μετά την ηλικία των 55 ετών, εν μέρει επειδή μειώνεται η μυϊκή μάζα, όπου αποθηκεύεται μεγάλο μέρος του νερού. Λιγότερο νερό σημαίνει ότι το αλκοόλ είναι πιο συγκεντρωμένο στην κυκλοφορία του αίματος και η αφυδάτωση που προκαλείται από τις διουρητικές του ιδιότητες – βασικός παράγοντας που προκαλεί πονοκεφάλους και ζάλη μετά από μεθύσι- είναι πιο έντονη.

«Σημαντικός λόγος που συνεισφέρει, δευτερευόντως όμως», αναφέρει ο παθολόγος, «στο να βιώνουμε πιο έντονα τα συμπτώματα, είναι ότι υπάρχει μία μείωση της νεφρικής λειτουργίας που είναι το δεύτερο όργανο που μεταβολίζει τις τοξίνες του οργανισμού. Όσον αφορά το ήπαρ, σίγουρα με την ηλικία, επειδή μπορεί να υπάρχει φαρμακευτική αγωγή που μεταβολίζεται στο συκώτι και μπορεί να επηρεάζει τη λειτουργία του οργάνου, νοσήματα που μπορεί να σχετίζονται με το ήπαρ ή για παράδειγμα, η πολυφαρμακία (σ.σ. το να παίρνει δηλαδή κάποιος πολλά φάρμακα), σίγουρα όταν υπάρξει και ένας άλλος εξωγενής παράγοντας που είναι το αλκοόλ, που μεταβολίζεται από το ήπαρ, δυσχεραίνει λίγο τη λειτουργία του οργάνου και επομένως πιο εύκολα μπορεί να συσσωρευτεί η ακεταλδεΰδη».

Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν υπάρχει διαφορά ανάλογα με το είδος αλκοόλ που καταναλώνει κανείς.

«Δεν επηρεάζουν το ίδιο όλα τα ποτά. Κάποια περιέχουν παραπροϊόντα της αλκοολικής ζύμωσης, όπως για παράδειγμα οι τανίνες που συναντάμε στο κρασί, τα οποία ενδέχεται να ενισχύσουν τα συμπτώματα του hangover. Αντίθετα, ποτά όπως το gin ή η vodka, που είναι πιο “καθαρά”, συνήθως προκαλούν λιγότερο έντονα συμπτώματα. Αυτές οι ουσίες συμβάλλουν στην ένταση των συμπτωμάτων, ενώ ο οργανισμός δυσκολεύεται περισσότερο να τις επεξεργαστεί όσο μεγαλώνουμε».

Η συνήθεια του binge drinking και πόσο επηρεάζει

Εκτός των άλλων, «σύμμαχος» του hangover είναι και το binge drinking, όπως ονομάζεται η κατανάλωση αλκοόλ σε μικρό χρονικό διάστημα που αποτελεί συνήθεια πολλών, κυρίως τα Σαββατοκύριακα.

«Όσο μεγαλώνουμε μπορεί να πίνουμε λιγότερο καθημερινά, αλλά να καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ κατά το Σαββατοκύριακο ή τις γιορτές, κάτι που είναι πιο επιβαρυντικό για το σώμα και προκαλεί έντονα συμπτώματα. Με το binge drinking μπορεί να πιεις μεγαλύτερη ποσότητα από αυτή που θα έπινες φυσιολογικά στην καθημερινότητα.

Εκεί δηλαδή που θα έπινες ένα ποτήρι αλκοόλ, με το binge drinking θα πιεις 2 ή 3 ποτήρια, οπότε χάνεται η συχνότητα. Όχι φυσικά ότι τη θέλουμε, αλλά όταν ο οργανισμός δεν έχει συνηθίσει το αλκοόλ και ξαφνικά δεχθεί μεγάλη ποσότητα, τότε μάλλον τα συμπτώματα θα είναι εντονότερα. Επίσης, λειτουργεί και ως παράγοντας καρδιαγγειακού κινδύνου, οπότε καλό είναι να αποφεύγεται», λέει χαρακτηριστικά.

Όπως τονίζει επίσης ο επιστήμονας, «η γενική κατάσταση της υγείας παίζει πολύ μεγάλο ρόλο. Ένας υγιής άνθρωπος με καλή φυσική κατάσταση που τρέφεται σωστά, δεν θα βιώσει το hangover το ίδιο με κάποιον που κάνει καθιστική ζωή ή έχει άλλες κακές συνήθειες, όπως το κάπνισμα. Ένα καλό performance status λειτουργεί ευεργετικά και μπορεί να μειώσει την ένταση του hangover».

Οι γιορτές όμως καταφτάνουν και οι ευκαιρίες για κατανάλωση αλκοόλ πληθαίνουν. Ζητήσαμε από τον κ. Οικονόμου να μας δώσει μερικά tips για να κυλήσει πιο ομαλά η βραδιά και κυρίως το επόμενο πρωί αλλά και αν υπάρχουν τρόποι να μειώσουμε την ένταση ενός hangover ανεξαρτήτως ηλικίας.

«Η καλή ενυδάτωση και πριν και κατά τη διάρκεια της κατανάλωσης αλκοόλ θα έλεγα πως είναι το βασικότερο. Το ίδιο το αλκοόλ, όπως γνωρίζουμε, έχει μια διουρητική δράση οπότε θέλουμε να μην υπάρχει αφυδάτωση και να είμαστε καλά ενυδατωμένοι.

Επίσης, να προτιμάμε η κατανάλωση αλκοόλ να συνοδεύεται από φαγητό και τρόφιμα πλούσια σε πρωτείνη και μονοακόρεστα λιπαρά και όχι κορεσμένα, τα οποία και αυτά καθυστερούν την απορρόφηση του αλκοόλ για να μπει στην κυκλοφορία του αίματος.

Στο πλαίσιο επίσης του καλού performance status, σημαντικό είναι να φροντίζουμε και τον ύπνο μας. Όσο μεγαλώνουμε υπάρχει μια διαταραχή του ύπνου, κοιμόμαστε δηλαδή λιγότερες ώρες, οπότε όταν πίνεις αρκετό αλκοόλ, εκτός από το hangover θα διαταράξεις και τον ύπνο σου. Αν δεν κοιμάσαι και σωστά γενικότερα θα είναι πιο επιβαρυντικό και θα βιώσεις πιο έντονα και τη διαταραχή του ύπνου, την κόπωση, τη ζάλη και την κεφαλαλγία».

Κλείνοντας, ο επιστήμονας ξεκαθαρίζει πως δεν είναι μύθος ότι μετά από κάποια ηλικία η κατανάλωση αλκοόλ γίνεται ακόμα δυσκολότερη πίστα με βασανιστικά συνήθως επακόλουθα.

«Με την ηλικία, ο οργανισμός μας δεν ανακάμπτει τόσο γρήγορα από την κατανάλωση αλκοόλ. Αυτό εξηγείται μέσω μελετών, ερευνών και φυσικά μέσω της φυσιολογίας του οργανισμού μας. Οι αλλαγές που συντελούνται δεν μας αποκλείουν από το να πιούμε, αλλά μπορούμε να το κάνουμε με μεγαλύτερη σύνεση και να προσαρμοστούμε ανάλογα με την ηλικία μας», καταλήγει ο ίδιος.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ