ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η Βασιλική Γεωργιάδου ξέρει ποιοι ψήφισαν Χρυσή Αυγή

Μία από τις πιο έγκυρες ακαδημαϊκές φωνές γύρω από την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη ξεχωρίζει τη Χρυσή Αυγή από το AfD και τα συγγενή ευρωπαϊκά κόμματα.

Αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Συγγραφέας του βιβλίου ‘Η Άκρα Δεξιά και οι Συνέπειες της Συναίνεσης’ που κυκλοφόρησε το 2012 από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Παρούσα σε δεκάδες συνεντεύξεις ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής, μαζί με την επιστημονική της ομάδα. Ειδικός επί των κυμάτων της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Σίγουρη ότι η Χρυσή Αυγή έχει χάσει τη δυναμική της, παρότι έχει σταθεροποιηθεί. Καλεσμένη στο Ραδιόφωνο 24/7 με αφορμή την είσοδο του AfD στη γερμανική Βουλή.

(φωτογραφία: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)

Αυτά είναι μερικά από τα καλύτερα σημεία της συνέντευξης:

“Το ΑfD δημιουργήθηκε το 2013 ως ένα κόμμα ultra νεοφιλελεύθερο που σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα άλλαξε και έγινε ένα ξενοφοβικό κόμμα, το οποίο κατέβηκε με αυτήν την ατζέντα στις εθνικές εκλογές και πήρε σχεδόν 13%”.

“Η ξενοφοβία δεν θρέφεται μόνο από τον εθνικοσυντηρητισμό. Θρέφεται και από τον λαϊκισμό. Έχουμε και στην Ολλανδία αντίστοιχο κόμμα που δεν είναι συντηρητικό σε επίπεδο δικαιωμάτων, αλλά αυτό δεν το εμποδίζει να είναι ξενοφοβικό και αντι-ισλαμικό ακριβώς επειδή ο λαϊκισμός είναι που τροφοδοτεί αυτά τα κόμματα και δημιουργούν συγκυριακά μια ατζέντα”.

“Ήταν αναμενόμενο αυτό που συνέβη με το AfD, γιατί από τις αρχές του 2015 είχε μια ανοδική πορεία σε επίπεδο κρατιδιακό. Σε ορισμένα απ’ αυτά, τα πήγε μάλιστα εξαιρετικά. Ακόμα και οι δημοσκοπήσεις λοιπόν έδειχναν ότι για πρώτη φορά θα σπάσει ένα οχυρό στη Γερμανία, το οποίο έλεγε ότι στο Bundestag δεν εκπροσωπείται η άκρα δεξιά”.

“Είναι η πρώτη φορά από το ’46 και μετά που ένα κόμμα της άκρας δεξιάς βρίσκεται στο Bundestag. Και μιλάμε για τη μοναδική χώρα στην Ευρώπη με τόσες πολλές θεσμικές δικλείδες που αποτρέπουν την άνοδο ακραίων, αντιδημοκρατικών δυνάμεων στην πολιτική της σκηνή. Γι’ αυτόν τον λόγο, έχουν απαγορευτεί και κόμματα που αντιστρατεύονται τις αρχές του ομοσπονδιακού κράτους”.

“Ένα μεγάλο κομμάτι των ψηφοφόρων του, κάτι λιγότερο από τους μισούς, ήταν εκείνοι που δεν είχαν ψηφίσει σε προηγούμενες εκλογές. Κατόρθωσε δηλαδή να κινητοποιήσει τους απαθείς και τους δυσαρεστημένους. Αυτή ήταν η κύρια δεξαμενή. Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι πήρε ψηφοφόρους από όλα τα υπόλοιπα κόμματα. Ακόμα και από τη Linke και τους πράσινους”.

“Τα κόμματα αυτά (σ.σ. της άκρας δεξιάς) δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό να παρουσιάσουν όλη την πραγματικότητα απλοποιημένα ως μια πραγματικότητα που αποτελείται από τους καλούς και τους υπολοίπους, τους κακούς, τους διεφθαρμένους, τους ανίκανους. Σε συγκεκριμένα στρώματα, αυτός ο λόγος πουλάει. Σ’ αυτούς που θεωρούν ότι ο λόγος τους δεν έχει πέραση και ότι τα προβλήματά τους δεν έχουν λύση. Όχι βέβαια ότι η άκρα δεξιά έχει δώσει λύσεις ή προτάσεις που μπορούν να εφαρμοστούν, το αντίθετο μάλιστα. Δεν έχει κληθεί ποτέ να διαχειριστεί σημαντικά θέματα, άρα μπορεί ακριβώς σε αυτή τη βάση να κάνει τις μεγαλύτερες εξαγγελίες”.

Ακούστε ολόκληρο το Rec με τη Βασιλική Γεωργιάδου:

 

“Είναι κόμματα α λα καρτ, κόμματα της ζήτησης. Όταν υπάρχει μια ζήτηση από τους εκλογείς που δεν μπορούν να την καλύψουν τα υπάρχοντα κόμματα, μπορούν πολύ εύκολα να προσαρμόσουν την ατζέντα τους σε αυτή τη ζήτηση. Κάποιοι λένε -με αρκετό ρίσκο βέβαια- ‘αφήστε τους να δοκιμαστούν σε θέσεις εξουσίας’ πιστεύοντας ότι αυτός είναι ένας τρόπος να τους υπομονεύσεις από μέσα”.

“Για να καταλάβουμε την περίπτωση της Χρυσής Αυγής, πρέπει να τη διαχωρίσουμε από τα άλλα κόμματα που αναλύσαμε. Έχουμε να κάνουμε με έναν τύπο κινηματικού κόμματος. Η Χρυσή Αυγή άρχισε να συγκεντρώνει τις δυνάμεις στο δήμο της Αθήνας από το 2007 και μετά, είχε μια καθημερινή παρουσία, έντονη, γιατί στον συγκεκριμένο δήμο υπήρχαν πολλοί μετανάστες και εκείνη ήταν το κατεξοχήν αντιμεταναστευτικό κόμμα. Εκεί είχε όλες τις προϋποθέσεις να αναπτύξει το ιδεολογικό της credo και να το κάνει πράξει μέσα από τον ακτιβισμό της”.

“Στους εκλογείς της Χ.Α. το 2012 υπήρχε ένα μεγάλο κομμάτι διαμαρτυρίας. Περίπου 1/3 των ψηφοφόρων ήθελαν να καταγγείλουν με έναν απόλυτο, ριζοσπαστικό τρόπο τα υπόλοιπα κόμματα και έκανα, αυτήν την επιλογή. Πιστεύω ότι βοήθησε τη Χρυσή Αυγή το γεγονός ότι έγιναν δύο εκλογές σε τόσο κοντινό διάστημα. Επιβεβαιώθηκε η ψήφος και έτσι η Χρυσή Αυγή μπήκε μέσα σε έναν μήνα σε κατάσταση σταθεροποίησης της εκλογικής της δύναμης. Άρα, και η συγκυρία των επαναληπτικών εκλογών βοήθησε στην άνοδο και τη σταθεροποίηση αυτού του μορφώματος”.

“Έχουμε μιλήσει με πολλούς ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής. Έχουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά. Υπάρχει ένα νήμα που τους συνδέει, ένα ιδεολογικό νήμα. Δύσκολα βρήκαμε ψηφοφόρο της που δεν είναι εθνικιστής. Επίσης, συναντάται σε πάρα πολλούς το συνωμοσιολογικό στοιχείο. Μη φανταζόμαστε όμως ότι είναι άνθρωποι που δεν έχουν καθόλου μόρφωση ή είναι στο περιθώριο, που δεν έχουν δουλειές. Όχι, δεν συμβαίνει αυτό. Μιλήσαμε με ανθρώπους που είχαν σπουδές, πανεπιστημιακά διπλώματα, μιλάνε ξένες γλώσσες, έχουν σημαντικές θέσεις στην αγορά εργασίας…”

“Δεν βλέπουμε να ξεφουσκώνει αυτό το κίνημα στην Ευρώπη. Βρίσκεται σε μια φάση ανοδικής σταθεροποίησης στην Ευρώπη, αλλά και σταθεροποίησης στην Ελλάδα. Δεν βλέπουμε άνοδο για την ελληνική περίπτωση. Η Χρυσή Αυγή φαίνεται πως έχει χάσει τη δυναμική που είχε κατακτήσει στις εκλογές του ’12. Ωστόσο, έχει σταθεροποιηθεί”.

Το Rec με τη Βασιλική Γεωργιάδου μεταδόθηκε το Σάββατο 21 Οκτωβρίου στο Ραδιόφωνο 24|7.