Όλες οι ταινίες του James Cameron, από τη χειρότερη στην καλύτερη

Ο μεγαλύτερός μας κινηματογραφικός διασκεδαστής, ο άνθρωπος που ήξερε πώς να γοητεύει τα πλήθη, ο σκηνοθέτης που δε σταμάτησε να γυρίζει ξανά και ξανά την Ακριβότερη Ταινία Στην Ιστορία – μόνο για να ξεπεράσει ξανά τον εαυτό του την επόμενη φορά.

Αυτές όμως οι ταινίες του James Cameron δεν είναι κενά υπερθεάματα. Ποτέ δεν ήταν και ούτε τώρα είναι.

Μέσα από μίξη μελοδραματικών ιστοριών πάθους και οικογένειας, ο Cameron δε σταμάτησε να αποτυπώνει στην μεγάλη οθόνη εμμονές και προβληματισμούς. Εξερευνά τη σχέση ανθρώπων με την ψυχή και το σώμα τους (που μπορεί διαρκώς να αλλάζει, να μεταβάλλεται). Αναπτύσσει παραβολές οικολογικών προβληματισμών και υπαρξιακού άγχους καταστροφής. Μιλά για καταπίεση, ιμπεριαλισμό, ταξικότητα. Βουτά στη θάλασσα και πετά στον ουρανό. Δουλεύει με την αιχμή της τεχνολογίας αλλά προειδοποιεί για την αήθη χρήση της.

Το σινεμά του είναι γεμάτο οικογένειες, γεμάτο σώματα πάσης φύσεως (ανθρώπινα, εξωγήινα, μηχανικά, και όλα τα μεταξύ τους), και γεμάτο οράματα του μέλλοντος. Στο κέντρο των ιστοριών, άτομα με μια κάποια χροιά αγνότητας, αντιμετωπίζουν απειλές που δοκιμάζουν τους ίδιους, και τους δεσμούς τους.

Κι όλα αυτά σε ένα πακέτο ολοένα και εντυπωσιακότερου υπερθεάματος; Πώς να μην τον λατρεύουμε;

Με αφορμή την κυκλοφορία του Avatar: Fire and Ash, που ολοκληρώνει (μέχρι νεοτέρας) την τριλογία περιπετειών στην Pandora, κατατάσσουμε το έργο του James Cameron, με αναφορές και στις 5 ταινίες που (συν)έγραψε χωρίς να σκηνοθετήσει, αλλά είναι κι εκείνες παιδιά του.

10. Πιράνχα 2: Ιπτάμενοι Δολοφόνοι (Piranha II: The Spawning, 1982)

Εδώ δε χρειάζεται να πούμε πολλά. Κάθε αρχή και δύσκολη, και για τον Cameron αυτό το φτηνιάρικο σίκουελ σε ένα rip-off του Jaws ήταν το «ό,τι είναι τώρα» ξεκίνημά του στη σκηνοθεσία. Οι τίτλοι αρχής είναι φανταστικοί πάντως, και έχει πλάκα να βλέπεις ότι ακόμα εδώ στα πολύ ξεκινήματα ο Cameron συναρπάζεται από το νερό και τα μυστήρια που κρύβει στα βάθη του. Κατά τα άλλα, σκουπίδι. Προχωράμε.

→ Ράμπο 2: Η Αποστολή (Rambo: First Blood Part II, 1985)

Στην πορεία της λίστας θα κάνουμε και κάποια χαλαρά check-ins με μερικές σημαντικές ακόμα ταινίες της καριέρας του Cameron που δεν σκηνοθέτησε ο ίδιος. Είναι 5 τέτοιες ταινίες, τις οποίες έγραψε ή συν-έγραψε ή/και ήταν παραγωγός. Είχε δηλαδή ουσιαστικό ρόλο στην δημιουργία τους. Πρώτη εξ αυτών το σίκουελ του Rambo, το οποίο έγραφε παράλληλα με τον Εξολοθρευτή και το Aliens. Ο Cameron ήθελε ένα πολύ πιο βίαιο σίκουελ αλλά λέει πως στην τελική μορφή του σεναρίου, η δράση είναι δική του και η πολιτική είναι του Stallone. (Κλάμα.)

Ο Stallone από την πλευρά του λέει πως δεν έβαλε μέσα μόνο την πολιτική, και πως η ιστορία ήταν πολύ πιο απλή στην αρχή. «Αν ο Cameron πει κάτι περισσότερο από αυτό, τότε κάνει ύπτιο μέσα σε μια πισίνα από ψέματα». Όπως καταλαβαίνετε, δεν πήγε και τέλεια όλο αυτό. Προχωράμε!

9. Αληθινά Ψέματα (True Lies, 1994)

Βρίσκω απίστευτα αστείο το γεγονός ότι μια ράντομ γαλλική κωμική περιπέτεια γυρίστηκε σε αγγλόφωνο ριμέικ από τον James Cameron ως η πιο ακριβή ταινία όλων των εποχών(!) τη στιγμή που γυρίστηκε. Πάντα μετρημένος ο James! Τελοσπάντων, είναι μάλλον με διαφορά η πιο κακογερασμένη ταινία του, αρκετά παραφουσκωμένη, με μια ευρύτερη ρατσιστική εσάνς και όχι ακριβώς την πιο προοδευτική ματιά των γυναικών.

Αλλά… είναι φαν παρόλ’αυτά! Η δράση είναι σαρωτική, ο Arnie κι η Jamie Lee Curtis είναι απολαυστικοί, τα διπλά παιχνίδια ταυτότητας, ψέματος και αλήθειας πάντα διασκεδάζουν, και ειδικά αν το δει κανείς ως θεματική συνέχεια της Αβύσσου – με τον Cameron να συνεχίζει να δουλεύει μέσα τους μια γαμήλια κρίση – έχει έξτρα ενδιαφέρον.

8. Avatar: Φωτιά και Στάχτη (Avatar: Fire and Ash, 2025)

Τα είδαμε, γράψαμε, τα είπαμε. Είναι μια δημιουργική επανάληψη του προηγούμενου φιλμ, αλλά πώς να μην το θαυμάσεις; Πώς να μην περάσεις φανταστικά;

7. Η Άβυσσος (The Abyss, 1989)

Η πιο σπιλμπεργκική ταινία του Cameron, εκείνο το φιλμ του που αν το είδες εκεί στα 9 σου χρόνια είναι δύσκολο να μην τρέφεις ακόμα τεράστια αγάπη για αυτό. Η Άβυσσος είναι αυτό που λέμε «οι άντρες θα καταβυθιστούν στον πάτο του ωκεανού πριν πάνε για ψυχοθεραπεία» και πράγματι, ο Cameron ψάχνει το συναίσθημα, την ελπίδα, την ανθρωπιά και την πίστη σε μια κατά τα άλλα πολύ εντυπωσιακή ταινία πάνω σε έναν γάμο που δοκιμάζεται – αντικατοπτρισμός του διαλυμένου γάμου του ίδιου του σκηνοθέτη με την παραγωγό Gale Anne Hurd.

Έχει τις κοιλιές του το φιλμ ενώ είναι αντικείμενο θρύλων η ύπαρξη της ολοκληρωμένης εκδοχή που αποκαθιστά 30 λεπτά πίσω στην ταινία – δίνοντάς της το αληθινό της υπέροχο φινάλε, και επιτρέποντάς την να παρουσιαστεί στα αλήθεια πλέον ως στοχασμός πάνω στην αυτοκαταστροφική ανθρώπινη φύση. Να γίνει και ουσιαστικά δηλαδή, Μια Ταινία James Cameron.

→ Στην Κόψη του Κύματος (Point Break, 1991)
→ Παράξενες Μέρες (Strange Days, 1995)

To ‘89 o Cameron παντρεύτηκε την Kathryn Bigelow, με την οποία συνέχισε να συνεργάζεται και μετά τον χωρισμό τους, μόλις 2 χρόνια αργότερα. Όπως πριν λίγες μέρες αποκάλυψε, είναι ο σεναριογράφος του αριστουργήματος της Bigelow, του σερφ νεο-νουάρ Point Break με Keanu και Swayze, αλλά το ακόμα μεγαλύτερο εγχείρημα ήρθε στα μέσα των ‘90s. Στο Strange Days ο Cameron είναι συν-σεναριογράφος και παραγωγός και η Bigelow σκηνοθετεί, σε ένα από κορυφαία φιλμ επιστημονικής φαντασίας των ‘90s.

Ένα μελλοντολογικό νουάρ που διαδραματίζεται τις τελευταίες μέρες της χιλιετίας και περιστρέφεται γύρω από την ύπαρξη μιας τεχνολογίας που επιτρέπει στους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση σε καταγεγραμμένες αναμνήσεις και αισθήσεις. Πολυεπίπεδο σενάριο και φανταστική σκηνοθεσία από την Bigelow που είχαν δυστυχώς ως αποτέλεσμα μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές αποτυχίες της δεκαετίας και κόντεψε να εξαφανίσει την καριέρα της σκηνοθέτριας. Ευτυχώς αμφότεροι θα κέρδιζαν Όσκαρ Σκηνοθεσίας μες στα επόμενα χρόνια.

6. Avatar: The Way of Water (2022)

Σαν ντοκιμαντέρ για έναν κόσμο που δεν υπάρχει, το σίκουελ του Cameron εστιάζει στην οικογένεια υπό εχθρική πίεση καθώς τους ακολουθεί σε ένα κυνηγητό στις διάφορες γωνιές του εντυπωσιακού κόσμου που κατασκευάζει ο σκηνοθέτης.

Καταλήγοντας σε μια αποστομωτική μεγα-σκηνή δράσης στην 3η πράξη, μαζί με μπόλικη τραγωδία, καθώς και πλούσιες ιδέες πάνω σε διαχρονικά μοτίβα της επιστημονικής φαντασίας πάνω στην ψυχή και το σώμα. Ο Quarritch, πλέον ως Na’vi, να θρυμματίζει το κρανίο του πρώην σώματός του, είναι σκηνή ανθολογίας της σάγκα.

5. Άλιενς: Η Επιστροφή (Aliens, 1986)

Το κατεξοχήν «μεγαλύτερο, πιο θορυβώδες, πιο φαν» σίκουελ του Cameron, ο οποίος είδε το κλειστοφοβικό αριστούργημα του Ridley Scott και σκέφτηκε «ναι…. αλλά αυτό που του λείπει είναι πεζοναύτες στο διάστημα». Και ξέρετε τι; Δεν είχε κι άδικο. Ο φόβος του αγνώστου γίνεται μπλοκμπάστερ περιπέτεια με ένα φοβερό ensemble περίεργων χαρακτήρων, σκηνές ανθολογίας (η Ripley εναντίον της Queen, τι να λέμε τώρα), και το σταδιακό επανακαλιμπράρισμα της κεντρικής θεματικής προς ένα πιο οικογενειακής υφής δράμα. Μια τέλεια περιπέτεια.

4. Avatar (2009)

Μια ταινία που θα έπρεπε να ζει σε μουσείο, ένα φιλμ-σταθμός πάνω στη μετάβαση προς το ψηφιακό σινεμά, παρέα με πολλές από τις εμμονές του Cameron: περιβαλλοντική επαγρύπνηση, τεχνητά σώματα, τεχνολογία και φύση, κι όλα κάτω από ένα πέπλο ιμπεριαλιστικής απειλής, με τους ανθρώπους ως εισβολείς. Μεγαλειώδες.

3. Ο Εξολοθρευτής (The Terminator, 1984)

Είναι αστείο το ότι έχουν ξεπηδήσει ένα σωρό ταινίες περίπλοκης μυθολογίας μέσα από την πιο straightforward ταινία καταδίωξης που μπορούσε να συλλάβει ανθρώπινος νους. Μια ασταμάτητη μηχανή (με σάρκα! που ματώνει! επειδή James Cameron φυσικά!) που κυνηγά αλύπητα μια απλή καθημερινή γυναίκα, σαν ανεξήγητο, ασταμάτητο κακό.

Από το στοιχειώδες σενάριο αναδύεται ένας αληθινός υπαρξιακός τρόμος για ένα κατεστραμμένο μέλλον που στρέφεται τελικά εναντίον μας: Ο άνθρωπος συν-υπεύθυνος για την καταστροφή του, η μηχανή σε μια ανεξέλεγκτη εξέλιξη πέρα από τα όρια του ελέγχου και της κατανόησής μας, και στο μέσο όλων μερικές από τις πιο κουλ, πρακτικές σκηνές δράσης που έχουμε δει ποτέ – γυρισμένες σε no budget συνθήκες.

→ Αλίτα: Ο Άγγελος της Μάχης (Alita: Battle Angel, 2019)
→ Εξολοθρευτής: Σκοτεινό Πεπρωμένο (Terminator: Dark Fate, 2019)

Το τελευταίο μας μικρό break για το υποτιμημένο, υπέροχο double feature παραγωγών που (συν)έγραψε ο Cameron το ‘19. Το Alita γύρισε ο Robert Rodriguez, είναι μια φανταστική περιπέτεια, με μια από τις καλύτερες motion capture ερμηνείες που έχουμε δει. Τον κρυφά καλό πιο πρόσφατο Εξολοθρευτή (που αγνοεί όλα τα ενδιάμεσα και είναι σίκουελ μόνο των δύο ορίτζιναλ ταινιών) γύρισε ο Tim Miller και μέσα από μια πιο φουσκωμένη αναπαραγωγή των αρχικών σεναρίων απειλής/προστασίας από το μέλλον, βρίσκει κάτι ψυχωμένο και με κάποιες αληθινά όμορφες ιδέες (ο γερασμένο Εξολοθρευτής;;).

Μαζί, τα δύο αυτά φιλμ υπό την αιγίδα του James Cameron, κουβαλάνε πολλές από τις μόνιμες προβληματικές του πάνω στα mecha σώματα που μεταλάσσονται και ψάχνουν να βρουν τι είναι. Από την Alita μέχρι την μπαρουτοκαπνισμένη Linda Hamilton και την ανθρωπο-cyborg της Mackenzie Davis, αυτό το δίπτυχο πραγματικά έχει θέση μέσα στο σύνολο έργου του σκηνοθέτη.

2. Εξολοθρευτής 2: Μέρα Κρίσης (Terminator 2: Judgment Day, 1991)

Ε, και τόσα είπαμε για Εξολοθρευτές, ας φτάσουμε στο προκείμενο. Μια από τις τελειότερες περιπέτειες στην ιστορία του σινεμά, ένα αριστούργημα δράσης, θεάματος, συναισθήματος, ροής και κατασκευής που διαρκώς τοποθετεί ηθικά διλήμματα στη διαδρομή των ηρώων γεμίζοντας κάθε λεπτό με αξέχαστη, κουλ δράση ή απίστευτες σκηνές ανθολογίας – από την πρώτη συνάντηση της Sarah με τον «καλό» Τ-800 σε slow motion μέχρι την αυτοθυσία του τελευταίου στο φινάλε.

Επικές καταδιώξεις, εντυπωσιακά εφέ, και μια θαρραλέα προσέγγιση πάνω στη μοίρα και την απουσία πεπρωμένου, μετατρέπουν τον ακαθόριστο υπαρξιακό εφιάλτη του πρώτου φιλμ σε κάτι πιο συναισθηματικό.

Αυτά τα δύο φιλμ λειτουργούν ιδανικά το καθένα από μόνο του, αλλά μαζί δείχνουν το φιλμικό εύρος του Cameron: Οι δύο αυτοί Εξολοθρευτές αποτελούν ριζικά διαφορετικές προσεγγίσεις πάνω στο ίδιο υλικό και, ειλικρινά, είναι κι οι δύο απολύτως τέλειες.

1. Τιτανικός (Titanic, 1997)

Μιλώντας για τέλειο… το φιλμ των οσκαρικών ρεκόρ και των αξεπέραστων επιδόσεων στο box office. Ο Cameron και το τεράστιο συνεργείο του χτίζουν με απίστευτη ακρίβεια μια περασμένη εποχή, μόνο για να την βουλιάξουν ξανά αλλά μπροστά στην κάμερα. Η μαγεία του κινηματογράφου!

Ο Τιτανικός είναι ανυπέρβλητος ως ρομάντζο ΚΑΙ ως ταινία καταστροφής, με άλλα λόγια περιλαμβάνει μέσα του βασικά όλο το σινεμά. Που στη μεγάλη οθόνη, στο μαξιμαλιστικό σινεμά σωμάτων, κίνησης και συναισθημάτων του James Cameron, θα ταξιδεύει για πάντα.

*Το Avatar: Fire and Ash κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Feelgood Entertainment.

Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.