Getty Images/Ideal Image
PROFILE

Ο αμφιλεγόμενος θρύλος Bobby Knight μέσα από 32 ατάκες του για τη ζωή και το μπάσκετ

Ο Bobby Knight δε ζει πια ανάμεσα μας. Έγινε θρύλος για όσα κατέκτησε ως προπονητής και για τις εκρήξεις του εναντίον παικτών, διαιτητών και δημοσιογράφων. Τον αποχαιρετούμε με κάποιες από τις καλύτερες ατάκες του.

Η φράση “larger than life” δημιουργήθηκε από συγκεκριμένες ανάγκες. Για να υπάρχει ένας λόγος να περιγραφούν προσωπικότητες, όπως ο Bobby Knight. Που δεν ζει πια ανάμεσα μας. Πέθανε σήμερα, οκτώ ημέρες μετά τα 83α του γενέθλια. Η είδηση ανακοινώθηκε στην ιστοσελίδα του.

Υπήρξε ένας θρυλικός προπονητής μπάσκετ, ο οποίος φημιζόταν για την τελειομανία του και για όσα μάθαινε στους παίκτες του. Πάντα αναζητούσε έξυπνους παίκτες, τερμάτισε την άμυνα man to man και κήρυττε τις αρετές της ακριβούς πάσας, των ριμπάουντ, των γνώσεων επί των βασικών της πυγμαχίας και του ατελείωτου «τζαρτζαρίσματος».

Έτσι, έγινε θρύλος και για τις εκρήξεις του εναντίον παικτών και διαιτητών, με τους New York Times  να γράφουν πως ήταν «από τους πιο πολωτικούς χαρακτήρες στην ιστορία των αμερικανικών σπορ».

Ο τρόπος που διαχειριζόταν τον ανταγωνισμό ήταν η ευχή του και η κατάρα του, αφού ο θυμός του έμεινε ως κατ’ εξοχήν χαρακτηριστικό του. Θύματα του ήταν παίκτες, διαιτητές και δημοσιογράφοι. Αν δεν τον ξέρεις, υπάρχουν πολλοί λόγοι για να τον μάθεις. Επίτρεψε μου να στον συστήσω μέσα από ένα βίντεο και χαρακτηριστικές ατάκες του (όπως τις έγραψε και στο βιβλίο του και τις είπε στις συνεντεύξεις του), ντοκουμέντα που θα φρεσκάρουν τη μνήμη και όσων τον γνώριζαν.

Σε προπόνηση του πανεπιστημίου της Ιντιάνα το 1997 είχε πιάσει έναν παίκτη του, τον Neil Reed από το λαιμό και άρχισε να τον πνίγει. Ο Knight είχε αρνηθεί τα πάντα, μετά την αποκάλυψη του Reed. Και τότε προέκυψε το βίντεο που βλέπεις από πάνω. Για αρχή, το NCAA τον τιμώρησε με τρία ματς και 30.000 δολάρια πρόστιμο (σημερινά 56.140).

Μετά αποκαλύφθηκαν και άλλες πράξεις του, όπως η εκτόξευση βάζου στη γραμματέα του πανεπιστημίου ή η επίθεση στον υπεύθυνο πληροφοριών για τα σπορ του Indiana University. Έξι μήνες μετά η ομάδα έψαχνε προπονητή, για πρώτη φορά έπειτα από 29 σεζόν. Δεν υπήρχε παίκτης του που να μην έχει πάρει πτυχίο.

«Ήταν η υπόσχεση που έδινα στους γονείς: πως ανεξάρτητα από το τι θα γίνει στο παρκέ, τα παιδιά τους θα έπαιρναν πτυχίο. Τους έλεγα και ότι θα είμαι ο πιο σκληρός κόουτς που θα συναντήσει το παιδί τους στη ζωή του».

Για την ιστορία του, στην απολογία του είχε πει «αν δείτε προσεχτικά, αν γίνετε δηλαδή να δείτε γιατί η εικόνα είναι κακή, θα διαπιστώσετε ότι δεν κάνω κάτι κακό. Τον πιάνω από τον ώμο και του λέω “μην ξαναπετάξεις μακριά την μπάλα. Πρέπει να κοιτάς πού πασάρεις”».

Τον ρώτησαν αν ντρεπόταν για την πράξη που έριξε τους τίτλους τέλους. «Όχι. Είμαι υπερήφανος για το πρόγραμμα μας και το πώς εξελίχθηκε. Για όσα πέτυχαν τα παιδιά».

Ας περάσουμε τώρα, και σε κάποιες άλλες δηλώσεις του που εξηγούν ποιος πραγματικά ήταν.

  1. «Η γιαγιά μου ήταν εκείνη που με έκανε να σκεφτώ ότι η αρνητική σκέψη είναι απαραίτητη, για τα θετικά αποτελέσματα. Όταν ήμουν μικρός, κάθε φορά που τη συναντούσα και της έλεγα “εύχομαι αυτό ή εκείνο”, μου απαντούσε “αν οι ευχές ήταν άλογα, οι ζητιάνοι θα ήταν ιππείς”».
  2. «Αν ο πρωταρχικός μου στόχος ήταν να κερδίζω παιχνίδια, θα έκλεβα, θα έπαιρνα χρήματα από τους ανθρώπους της περιοχής που θέλουν να λειτουργήσουμε κατ’ αυτόν τον τρόπο, για να μπορώ να αγοράζω τους καλύτερους παίκτες. Και μετά θα τους κέρδιζα όλους».
  3. «Γιατί είμαι αθυρόστομος; Όλοι έχουν αυτιά. Λίγοι όμως, ακούν. Έχω διαπιστώσει πως έχω την προσοχή των παικτών, όταν φωνάζω ή βρίζω».
  4. «Είμαι σε μια μακρά λίστα με προπονητές που ‘χουν εκτοξεύσει αντικείμενα. Αν είμαι ο πιο γνωστός ή ο πιο σεσημασμένος ρίπτης; Ίσως. Αλλά δεν είμαι ο μόνος».
  5. «Να το κλειδί της επιτυχίας, στην προπονητική (σ.σ. κρατούσε το μαστίγιο που του είχε πάρει δώρο η ομάδα του). Πιθανόν να μην υπήρχε άλλη συσκευή που να ήταν πιο αποτελεσματική από αυτή, σε ό,τι αφορά το κίνητρο προς τους παίκτες».
  6. «Πριν εμπνεύσεις τους παίκτες σου να νικήσουν, πρέπει να τους δείξεις πώς να μη χάσουν».
  7. «Μπορείς πάντα να εξελίξεις το “όχι” σε “ναι” και να κάνεις τους ανθρώπους χαρούμενους, αλλά είναι πολύ πιο δύσκολο -και κάποιες φορές είναι ήδη αργά- να εξελίξεις ένα “ναι” σε “όχι”».
  8. «Όλοι θέλουν να νικούν. Εκείνος όμως, που έχει τη θέληση να προετοιμαστεί κατάλληλα, θα είναι αυτός που θα τα καταφέρει. Δεν θέλουν όλοι να κάνουν όλα εκείνα τα πράγματα που χρειάζονται για να νικήσουν».
  9. «Η πιο αποτελεσματική πλευρά του κοουτσαρίσματος, είναι να κάνεις αποτελεσματικές προπονήσεις. Να κάνεις κάθε προπόνηση πιο δύσκολη -πνευματικά και σωματικά- από οτιδήποτε μπορεί να συναντήσουν οι παίκτες σου στο ματς».
  10. «Αγαπώ τόσο πολύ το άθλημα του μπάσκετ. Το άθλημα. Δεν χρειάζομαι 18.000 ανθρώπους να ουρλιάζουν και να κάνουν όλα τα άλλα περιφερειακά πράγματα. Αυτό που απολαμβάνω πιο πολύ είναι η προπόνηση και η προετοιμασία».
  11. «Το πραγματικό σημάδι του πρωταθλητή είναι να μην ξεχνά την τελευταία νίκη και να προετοιμάζεται για την επόμενη. Υπάρχει ένα σχόλιο που πρέπει να ‘χουν όλοι οι κόουτς στον τοίχο τους: η πρώτη δουλειά που έχουμε σήμερα είναι να πάρουμε το χθες και να το βάλουμε σε αυτά που πρέπει να θυμηθούμε αργότερα».
  12. «Οι προπονήσεις μου δεν είναι σχεδιασμένες για να τις απολαμβάνουν οι παίκτες μου ή να τις βγάζουν εύκολα».
  13. «Δεν δίνεις κίνητρο μόνο με το να χτυπάς κάποιον στον πισινό. Του δίνεις με το να του ρίχνεις και μια κλωτσιά, μια στο τόσο».
  14. «Αν δείτε παίκτη που έχει πρόβλημα με το “εγώ”, θα δείτε και τον κώλο του καθισμένο στον πάγκο. Έτσι χειριζόμασταν αυτά τα θέματα. Βλέπεις, ο πάγκος δίνει στον κώλο σου ένα μήνυμα, που πάει μετά στον εγκέφαλο σου και τότε μπορεί να παίξεις πολύ καλύτερα».
  15. «Δεν μου αρέσει να σταματούν οι παίκτες και να σουτάρουν. Δεν μου αρέσει το τρίποντο. Θεωρώ ότι το παρουσίασαν πολλοί αργοί, λευκοί τύποι, οι οποίοι μαζεύτηκαν στην ίδια αίθουσα».
  16. «(απευθυνόμενος προς τους παίκτες, πριν την πρώτη προπόνηση) Πόσοι από εσάς είχατε έναν προπονητή που δεν συμπαθούσατε; (σήκωναν κάποιοι το χέρι). Λοιπόν, ξέρετε κάτι; Ούτε εμείς συμπαθούμε κάποιους από εσάς τους μικρούς μπάσταρδους».
  17. «Πρέπει να είστε πειθαρχημένοι. Δεν παίζετε εναντίον αντιπάλων, αλλά εναντίον του παιχνιδιού του μπάσκετ. Ο μεγαλύτερος αντίπαλος που έχετε, δεν είναι ο άλλος τύπος, αλλά η ανθρώπινη φύση».
  18. «Ανέκαθεν πίστευα πως η λέξη “όχι” είναι η πιο σημαντική, στο λεξιλόγιο. Σκεφτείτε τη ζωή σας και δείτε πόσες φορές θα θέλατε πραγματικά να ‘χετε πει “όχι”;».
  19. «Πολύ σημαντικό είναι και το “γιατί”. Αν σου ζητήσω να κάνεις κάτι, πρέπει να με ρωτήσεις “γιατί”. Μόλις σου εξηγήσω, θα έχεις μια καλύτερη ιδέα για αυτό που θέλω να επιτύχουμε και εγώ θα είμαι σε θέση να ξέρω αν θες να κάνεις αυτό που λέμε ή όχι».
  20. «Δεν θα πας ποτέ ως συνεπιβάτης, κάπου που να αξίζει. Διασφάλισε ότι θα οδηγήσεις τον εαυτό σου σε εκπληκτικά μέρη. Είναι στο χέρι σου να φτάσεις εκεί».
  21. «Έπειτα από έναν αγώνα, είχα πει σε παίκτη να βγάλει φωτογραφία τους όρχεις του, ώστε να ‘χει κάτι να τους θυμάται, εάν ποτέ έκανε το ίδιο σουτ, με το τελευταίο του».
  22. «‘Η μπες ή βγες από τον αγώνα. Ξέρεις ότι την τελευταία φορά που σκόραρες, ο Ιησούς Χριστός κήρυττε στην Όμαχα;».
  23. «Δεν “γυρίζει” ο αγώνας με προσευχές. Ο Θεός δεν θα μπορούσε να ενδιαφέρεται λιγότερο για τον αγώνα μας. Μην περιμένεις δηλαδή, ότι θα εμφανιστεί με αλεξίπτωτο από την οροφή, για να σκοράρει, όταν χρειαζόμαστε πόντους».
  24. «(σε ημίχρονο αγώνα) Ειλικρινά, θα σηκωθώ να φύγω. Αν δεν συνέλθετε, αν δεν σταματήσετε να τους αφήνετε να σας προσπερνούν, αν συνεχίσετε να τους αφήνετε να εκδηλώνουν ό,τι επίθεση γουστάρουν σε μηδενικό χρόνο, χωρίς καν να τους βάζετε προκλήσεις θα φύγω και όλος ο κόσμος θα ξέρει ότι είστε άσχετοι».
  25. «Δεν δέχομαι να είμαι μέλος ομάδας που τρώει κλωτσιές στον κώλο. Δεν είμαι εδώ για να κάνω μαλ…. Εσείς μπορεί να θέλετε να το κάνετε αυτό. Εγώ όχι. Για αυτό θα σας πω ότι αν δεν ματώσετε στο γήπεδο, θα φύγω. Δεν είμαι εδώ να μου κλωτσούν τον κώλο. Καλά θα κάνετε να το καταλάβετε. Δεν θα με ξαναβάλετε σε αυτήν την γ… θέση, γιατί θα σας κάνω όσα εσείς οι γ… δεν μπορείτε να σκεφτείτε».
  26. «Αν το ΝΒΑ είναι στο κανάλι 5 και στο κανάλι 4 έχει βατραχάκια που ερωτοτροπούν, θα παρακολουθήσω τα βατραχάκια».
  27. «Σήμερα οι προπονητές έχουν πολύ πιο δύσκολη δουλειά, γιατί για κάθε παιδί που δεν παίζει υπάρχουν δυο γονείς που πιστεύουν πως είναι ο καλύτερος παίκτης της ομάδας. Ένας NBAer».
  28. «Οι δημοσιογράφοι είναι ένα, δυο βήματα πάνω από την πορνεία».
  29. «Δεν μετανιώνω για ό,τι έκανα στους δημοσιογράφους. Ήταν κάτι που απήλαυσα. Η συντριπτική πλειοψηφία δεν είχε παίξει μπάσκετ. Έτσι ως κόουτς είχα ένα άγχος για το τι θα γράψουν για το παιχνίδι μας».
  30. «Μου ήταν αδιάφορα όσα έγραφαν για ό,τι δεν αφορούσε το παιχνίδι».
  31. «Υπήρξαν φορές που το πάθος μου για το μπάσκετ, με οδήγησε σε αντιπαραθέσεις που θα μπορούσα να ‘χω διαχειριστεί καλύτερα. Ήμουν πολύ των αντιπαραθέσεων, ειδικά όταν ήξερα πως έχω δίκιο».
  32. «Όταν θα έλθει η ώρα μου να εγκαταλείψω τον κόσμο, θέλω να με θάψουν μπρούμυτα, ώστε οι επικριτές μου να μπορούν να φιλήσουν τον κώλο μου»