ΤΑΞΙΔΙ

Το ποδόσφαιρο στην Κύπρο δεν το σταμάτησε ούτε το Μουντιάλ

Η Κύπρος είναι μία από τις ελάχιστες χώρες στον κόσμο που πήρε την απόφαση να συνεχίσει το πρωτάθλημα ταυτόχρονα με το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ. Ταξιδέψαμε, λοιπόν, στην Πάφο για να παρακολουθήσουμε το ντέρμπι κορυφής μεταξύ της τοπικής ομάδας και του ΑΠΟΕΛ. Ένα οδοιπορικό με πολλή μπάλα, θάλασσα, και βρετανικές παμπ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΚΗΣ ΚΑΤΣΟΥΔΑΣ

Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2022. Ώρα 5 το απόγευμα. Τα βλέμματα όλου του ποδοσφαιρικού πλανήτη είναι στραμμένα στο Education City Stadium του Κατάρ εκεί όπου η Βραζιλία, ένα από τα μεγαλύτερα φαβορί για την κατάκτηση του Μουντιάλ, αναμετράται με την Κροατία για την πρόκριση στα ημιτελικά του θεσμού. 

Ο ίδιος ποδοσφαιρικός παροξυσμός επικρατεί και μερικά χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στην Πάφο της Κύπρου. Μόνο που κανείς για την ώρα δε δείχνει να ενδιαφέρεται τόσο για το Παγκόσμιο Κύπελλο, όσο για το ντέρμπι κορυφής του κυπριακού πρωταθλήματος μεταξύ της μεγάλης έκπληξης της φετινής χρονιάς, Πάφου, και του ΑΠΟΕΛ. 

Η Κύπρος είναι ένα από τα ελάχιστα πρωταθλήματα στην Ευρώπη και στον κόσμο που πήραν την απόφαση να μην παγώσουν την πρώτη κατηγορία και να συνεχίσουν τη δράση λες και δε συμβαίνει απολύτως τίποτα. Το ίδιο αποφάσισαν, μεταξύ άλλων χώρες, όπως η Ρουμανία, η Σλοβενία, η Αυστραλία, η Ινδία και η Μάλτα.

Η κίνηση αυτή προκάλεσε αρκετές συζητήσεις στη Μεγαλόνησο και κυρίως στον κύκλο των οπαδών των δύο ομάδων που αναγκάστηκαν να συνεχίσουν το πρωτάθλημα, χωρίς δυο βασικά τους γρανάζια, που ταξίδεψαν στο Κατάρ για να εκπροσωπήσουν τις εθνικές τους ομάδες. Οι δύο αυτοί αθλητές ήταν ο Ιρανός Karim Ansarifard της Ομόνοιας και ο Σενεγαλέζος Moustapha Name της Πάφος FC. 

Παρά τις αντιξοότητες, η ομάδα της Πάφου κατάφερε να διαχειριστεί την απώλεια και πριν το ντέρμπι φιγουράριζε στην κορυφή της βαθμολογίας, αφήνοντας από κάτω της όλες τις παραδοσιακές ποδοσφαιρικές δυνάμεις της χώρας, όπως τον ΑΠΟΕΛ, την Ανόρθωση, την Ομόνοια και τον Απόλλωνα Λεμεσού.

Η ομάδα που δεν έχει βγει ποτέ Ευρώπη αλλά διεκδικεί το πρωτάθλημα

Η Πάφος διαθέτει έναν βασικό πυρήνα 1.500 οπαδών, ωστόσο, εξαιτίας της εξαιρετικής φετινής πορείας το Παμφιακό Στάδιο γεμίζει σχεδόν σε κάθε ματς.

Κανείς, βέβαια, δεν μπορεί να πιστέψει αυτό που έχει συμβεί μέχρι σήμερα. Και πώς θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά, άλλωστε, σε μια πόλη της οποίας η ομάδα δεν έχει βγει μέχρι στιγμής ούτε μία φορά στην Ευρώπη ενώ μέχρι πριν από μερικά χρόνια αγωνιζόταν στη δεύτερη κατηγορία της χώρας;

Η μεγάλη αναγέννηση της Πάφου ήρθε το 2014, όταν ένα νέο επενδυτικό ρωσικό σχήμα αποφάσισε να ρίξει χρήματα στην ομάδα προκειμένου να τη φτάσει στην κορυφή. Αν περιηγηθεί κανείς στα γραφεία ή στις εγκαταστάσεις του συλλόγου, θα αντιληφθεί από πρώτο χέρι αυτή την αλλαγή. 

Σύγχρονα προπονητικά κέντρα, γραφεία με όλα τα comfort, πλήρως εξοπλισμένη μπουτίκ, τεράστιες πινακίδες στον δρόμο από και προς το αεροδρόμιο, αλλά και μια τροπαιοθήκη που είναι μέχρι στιγμής γεμάτη με πλακέτες από φιλικά και κύπελλα από μικρότερες κατηγορίες. 

Προσγειωνόμαστε στο αεροδρόμιο της Πάφου λίγο πριν τις 12 το μεσημέρι της Πέμπτης, Γρήγορα, όμως, αντιλαμβανόμαστε πως ο καιρός στην Κύπρο είναι πολύ διαφορετικός συγκριτικά με εκείνον στην Ελλάδα. Πετάμε τα παλτό και μένουμε με τα κοντομάνικα. 

Η διαδρομή με λεωφορείο από το αεροδρόμιο ως το κέντρο της πόλης διαρκεί περίπου μισή ώρα. Κατά μήκος του δρόμου υπάρχουν καταπράσινα χωράφια και διάσπαρτες ξενοδοχειακές μονάδες που δεν ταιριάζουν καθόλου με το περιβάλλον. Φτάνουμε στο ξενοδοχείο που έχει στην είσοδο ένα κατάλευκο άγαλμα του Νηρέα, αφήνουμε γρήγορα τις βαλίτσες και φεύγουμε για τα γραφεία της ομάδας της πόλης. Ο χρόνος, γνωρίζουμε πως είναι πιεσμένος, καθώς όλα τα μέλη της ασχολούνται πυρετωδώς για το μεγάλο ματς που θα διεξαχθεί την επόμενη μέρα. 

Τα γραφεία βρίσκονται κατά μήκος της παραλιακής γραμμής. Περνάμε με προσοχή τον δρόμο, έχοντας τα μάτια μας 14 μη μας πατήσει κανένα αυτοκίνητο, μιας και στην Κύπρο οδηγούν ανάποδα, και φτάνουμε στην είσοδο. 

Εκεί, μας περιμένει ο εκπρόσωπος τύπου της ομάδας, Πολύβιος Παλιούρας, ο οποίος έχει ζήσει την ομάδα από την καλή και την ανάποδη. Ύστερα από μια μίνι ξενάγηση στον χώρο, καθόμαστε στο γραφείο του. Επειδή, όμως, βρίσκεται σε δημόσιο χώρο, υπάρχει αρκετός κόσμος και φίλαθλοι της ομάδας που τον σταματούν και τον ρωτάνε για το παιχνίδι. Είναι λες και όλη η πόλη ζει για αυτό το ματς. 

Όπως εξηγεί, τίποτα δεν ήταν ίδιο μέχρι πριν από δέκα χρόνια. Η ιστορία του συλλογικού ποδοσφαίρου ξεκινά κατά τη δεκαετία του 1960, όταν δημιουργούνται δύο ομάδες που μονοπωλούν το ενδιαφέρον στην περιοχή. Ο ΑΠΟΠ Πάφου και ο Ευαγόρας Πάφου. 

Το 2000 έγινε η συνένωση και το 2014, ήρθε η μετονομασία σε Πάφος FC. Παρά τις τεράστιες αλλαγές των τελευταίων χρόνων, στο έμβλημα του συλλόγου υπάρχει ακόμη το πρόσωπο του Ευαγόρα Παλληκαρίδη. 

Ο αγωνιστής της Πάφου που βρίσκεται στο έμβλημα

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης ανέπτυξε αντιστασιακή δράση κατά της βρετανικής κυριαρχίας στο νησί και αποτελεί ιστορική μορφή όχι μόνο της πόλης αλλά και ολόκληρης της χώρας.

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Τσαδά, ένα χωριό μόλις δέκα λεπτά μακριά από την Πάφο, είναι μία από τις πιο ιστορικές φιγούρες όχι μόνο της πόλης αλλά και ολόκληρης της χώρας. Είναι το πρόσωπο πάνω στο οποίο αποτυπώνεται ο αγώνας του κυπριακού λαού για την απεμπλοκή του από τον βρετανικό ζυγό κατά τη διάρκεια της περιόδου 1950 και 1960. 

Η Κύπρος για αιώνες αποτελούσε κομμάτι των βρετανικών αποικιών. Όταν, λοιπόν, οι κάτοικοι του νησιού αποφάσισαν να εξεγερθούν εναντίον της Μεγάλης Βρετανίας, υπήρξε μια τεράστια καταστολή από τα αποικιοκρατικά σώματα ασφαλείας. Βασανισμοί, δολοφονίες, μαρτυρίες για ύπαρξη στρατοπέδων συγκέντρωσης. 

Ένα από τα θύματά τους, ήταν και ο Ευαγόρας Παληκαρίδης, ο οποίος υπήρξε ποδοσφαιριστής ομάδων της περιοχής και από μικρός ανέπτυξε αντιστασιακή δράση. Μία από τις πιο γνωστές του κινήσεις που έμειναν στην ιστορία, ήταν η απόφασή του να υποστείλει την αγγλική σημαία από το γυμνάσιο που φοιτούσε και να απαιτήσει την αποχώρηση της βρετανικής αστυνομίας από τον χώρο. 

Μετά την αποφοίτησή του εντάχθηκε στις αντιστασιακές ομάδες της ΕΟΚΑ και βοήθησε αρκετά στον αγώνα των Κυπρίων για ανεξαρτησία. Ωστόσο, σε μία από τις επιχειρήσεις που έλαβε μέρος, συνελήφθη και οδηγήθηκε σε δίκη. Καταδικάστηκε σε θανατική ποινή και παρά την επιστολή που στάλθηκε στη Βασίλισσα Ελισάβετ, που πρόσφατα είχε καθίσει στον θρόνο, για απονομή χάριτος, τελικά απαγχονίστηκε στις 14 Μαρτίου 1957. Υπήρξε ο νεαρότερος και ο τελευταίος αγωνιστής που σκοτώθηκε με τον συγκεκριμένο τρόπο από τις βρετανικές δυνάμεις. Ήταν μόλις 19 ετών.

Η τεράστια βρετανική επιρροή στην πόλη

Σήμερα, αρκετά κοντά στην κεντρική πλατεία της Πάφου, υπάρχει ένα άγαλμα με τη μορφή του, προκειμένου να μην ξεχνά κανείς τη θυσία του. Η βρετανική επιρροή στην πόλη όμως, υπάρχει ακόμη. Όλοι τους οδηγούν δεξιοτίμονα αυτοκίνητα, πολλές από τις ταμπέλες είναι γραμμένες στα αγγλικά, ενώ παντού στην πόλη υπάρχουν Charity Shops που δουλεύουν Άγγλοι μόνιμοι κάτοικοι (ξεπερνούν συνολικά τις 12 χιλιάδες) και παμπ με σημαίες της Λίβερπουλ και της Τσέλσι, english breakfast και άφθονη μπύρα.

Η εικόνα αυτή είναι πιο έντονη στην περιοχή της Κάτω Πάφου, το αμιγώς τουριστικό κομμάτι της πόλης. Και μπορεί να βρισκόμαστε εν μέσω του χειμώνα, ωστόσο υπάρχουν ακόμη πολλοί τουρίστες από την Αγγλία και τη βόρεια Ευρώπη που αποφασίζουν να ταξιδέψουν στην Κύπρο για να χαρούν τον ήλιο και τη ζέστη. 

Περπατώντας στα σοκάκια της Πάφου, καταλαβαίνει κάποιος με μιας πως πρόκειται για έναν τόπο που είναι φτιαγμένος αποκλειστικά και μόνο για να ευχαριστήσει τους τουρίστες. Τεράστια φαραωνικά ξενοδοχεία, καλτ ταβέρνες, souvenir shops και μπυραρίες όπου πρώτα σου μιλούν στα αγγλικά και μετά στα ελληνικά. Τα περισσότερα, βέβαια, από τα καταστήματα είναι κλειστά για χειμώνα. 

Η μόνη κίνηση που συναντήσαμε υπάρχει κατά μήκος του παραλιακού μετώπου της πόλης, που είναι γεμάτος με τουρίστες αλλά και ντόπιους που έχουν βγει για να κάνουν βόλτα, ηλιοθεραπεία ή ακόμη και το μπάνιο τους. Ένας από τους κολυμβητές είναι και ο κύριος Χρήστος που έχει μείνει με το μαγιό του και είναι έτοιμος να βουτήξει. 

«Πάντα τέτοιο καιρό έχει εδώ να ξέρετε. 2-3 μέρες κακοκαιρία το πολύ και μετά πάλι ήλιος» μας λέει στην αποβάθρα. Του προκαλεί εντύπωση όταν του λέμε πως έχουμε φτάσει στην πόλη για να καλύψουμε το μεγάλο ντέρμπι μεταξύ της Πάφου και του ΑΠΟΕΛ. Εκείνος είναι οπαδός της ομάδας, αλλά δεν είναι και τόσο αισιόδοξος για το παιχνίδι. «Θα τα πούμε στο γήπεδο» προσθέτει και φεύγει για βουτιά. Με τόσο κόσμο που θα έχει το Παμφιακό Στάδιο το βράδυ της Παρασκευής, το γνωρίζουμε και οι δύο πως θα είναι πολύ δύσκολο να συναντηθούμε. 

Ένα ματς που το περιμένει μια ολόκληρη πόλη

Μεγάλο μέρος των φανατικών οπαδών της ομάδας της Πάφου είναι παιδιά.

Όπως εξηγεί ο εκπρόσωπος τύπου της ομάδας, Πολύβιος Παλιούρας, που έχει αναλάβει επίσης τον ρόλο του ξεναγού, στο συγκεκριμένο παιχνίδι πρόκειται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ προσέλευσης για τα δεδομένα της Πάφου. Αυτό το αντιλαμβανόμαστε από το πλήθος του κόσμου που συρρέει στα γραφεία της ομάδας, όσο εμείς βρισκόμαστε σε αυτά, για να πάρει ένα από τα μαγικά χαρτάκια. Παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένοι. Αυτό το ματς, άλλωστε, δεν είναι γιορτή μόνο για την ομάδα αλλά και για ολόκληρη την πόλη. 

Η αναμέτρηση είναι προγραμματισμένη για τις 7 το απόγευμα. Ήδη από τις 5, δεν κουνιέται φύλλο στην πόλη. Ο ταξιτζής που μας μεταφέρει στο γήπεδο ξέρει τα πάντα για την ομάδα αλλά πιστεύει πως ο ΑΠΟΕΛ δύσκολα θα χάσει. «Είναι η ομάδα του συστήματος αυτή, μην τους φοβάσαι».

Οι αρχικές προβλέψεις της διοίκησης της Πάφου FC επιβεβαιώνονται, καθώς έξω από το γήπεδο υπάρχουν εκατοντάδες άνθρωποι που φορούν κασκόλ και φανέλες της ομάδας, τρώνε την ξακουστή κούπα και περιμένουν πώς και πώς να ξεκινήσει το ματς. Δοκιμάζουμε και εμείς.

Όταν τους λέμε πως έχουμε έρθει από την Ελλάδα για το ματς, ενθουσιάζονται και δε μας αφήνουν να πληρώσουμε. «Θα την ανοίξεις μόνο και θα βάλεις πολύ λεμόνι μέσα. Έτσι είναι καλύτερη» λέει και την τυλίγει σε μια χαρτοπετσέτα. Ενώ η όψη της δε σου γεμίζει το μάτι, η γεύση της είναι φοβερή. Το καλύτερο βρώμικο που έχουμε φάει ποτέ έξω από γήπεδο.

30 λεπτά πριν από την έναρξη του ιστορικού ματς δεν πέφτει καρφίτσα στο γήπεδο. Σε μια γωνιά και ανάμεσα στους υπόλοιπους φιλάθλους, βρίσκονται οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί της ομάδας, που δε μοιάζουν με τους συνηθισμένους. Κι αυτό γιατί οι περισσότεροι είναι νέα παιδιά από 10 έως 18 ετών. Όλοι τους είναι όρθιοι πάνω στα καθίσματα, ενώ τη μόνη φορά που φεύγουν για λίγο από τις θέσεις τους είναι για να προστατευτούν από τα μπλε καπνογόνα που ανάβουν οι μεγαλύτεροι για να δημιουργήσουν ατμόσφαιρα. 

Στην απέναντι πλευρά, έχουν καθίσει οι οπαδοί του ΑΠΟΕΛ που, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έκοψαν 1.999 εισιτήρια για το ματς. Αυτή ήταν και η τελευταία μετακίνηση οπαδών στην Κύπρο για τη φετινή χρόνια, καθώς, ύστερα από τα επεισόδια που σημειώθηκαν μεταξύ του ΑΠΟΕΛ και του Απόλλωνα Λεμεσού, η ποδοσφαιρική ομοσπονδία αποφάσισε από την επόμενη εβδομάδα να κόψει τις οργανωμένες μετακινήσεις οπαδών στη χώρα. 

Το ματς ξεκινά καλά για την Πάφο, με τη μία φάση να διαδέχεται την άλλη. Ο προπονητής της ομάδας, Berg Henning, ο οποίος αγωνίστηκε ως ποδοσφαιριστής στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, παρατάσσει όλα τα όπλα του. Μεταξύ αυτών οι, γνωστοί από το πέρασμά τους από τη Super League, Tankovic (ΑΕΚ) και Jairo (ΠΑΟΚ).

Ένας από τους ανθρώπους που ζει πολύ έντονα το ματς, είναι ο αθλητικός διευθυντής της ομάδας που, προς έκπληξή μας, παρακολουθεί το ματς δίπλα στους οπαδούς του συλλόγου. Δύο κόρνερ, όμως, αλλάζουν τις ισορροπίες. Το ημίχρονο λήγει με τον ΑΠΟΕΛ να προηγείται με σκορ 0-2. 

Η απογοήτευση μετατρέπεται σε έκπληξη όταν όλοι ανοίγουν τα κινητά τους και μαθαίνουν ότι η Κροατία προκρίθηκε στα προημιτελικά, αφήνοντας εκτός Μουντιάλ τη Βραζιλία. Η ίδια εικόνα επαναλαμβάνεται και στο δεύτερο ημίχρονο. Η μπάλα δε λέει να πάει μέσα για την Πάφο. Οι μάχες είναι σκληρές. Βγαίνουν δύο κόκκινες κάρτες, μία για κάθε ομάδα. 

Το πολυπόθητο γκολ μπαίνει τελικά στο 90’. Μόνο που τώρα είναι πια αργά. Ο αγώνας λήγει με τους φιλοξενούμενους να κερδίζουν με σκορ 1-2 και να επιστρέφουν στην κορυφή. Τα καπνογόνα κατακλύζουν την ατμόσφαιρα. Το γήπεδο αδειάζει. Το μόνο που ακούμε είναι οι κόρνες από τους φιλάθλους του ΑΠΟΕΛ που ξεκινούν το ταξίδι τους για τη Λευκωσία. Οι οπαδοί της Πάφου φεύγουν απογοητευμένοι. Άλλοι γυρνούν στα σπίτια τους κι άλλοι πάνε στις παμπ για να δουν το δεύτερο ημίχρονο του προημιτελικού μεταξύ της Αργεντινής και της Ολλανδίας. 

Η απογοήτευση και η πρόκριση της Αργεντινής

Παρά την ήττα, αρκετοί από τους οπαδούς της ομάδας είναι αισιόδοξοι για το μέλλον. «Έχει πολύ δρόμο. Δεν έχει κριθεί τίποτα ακόμα».

Τους ακολουθούμε. Το σκηνικό εδώ, όμως, είναι διαφορετικό καθώς οι περισσότεροι θαμώνες της παμπ είναι Ολλανδοί και Βρετανοί. Το μαγαζί σηκώνεται στον αέρα μετά την κομπίνα στο φάουλ και το 2-2 της Ολλανδίας στο 111′. «Μακάρι να βάζαμε και εμείς ένα τέτοιο» λένε μερικοί δίπλα μας και αρχίζουν να γελάνε. 

Ο Lionel Messi και η παρέα του προκρίνονται στα πέναλτι στα ημιτελικά της διοργάνωσης. Οι περισσότεροι από τους θαμώνες της παμπ φεύγουν απογοητευμένοι, πίνοντας μια τελευταία μπύρα για το καλό. 

Η ώρα είναι περίπου 12 τα μεσάνυχτα και στους δρόμους της Πάφου δεν κυκλοφορεί ψυχή. Τα περισσότερα από τα μαγαζιά είναι κλειστά, εκτός από ένα στριπτιτζάδικο που απέχει μόνο μερικά μέτρα μακριά από το ξενοδοχείο. Τα περισσότερα από τα δωμάτια έχουν κλειστά τα φώτα. 

Η τουριστική πλευρά της Πάφου μοιάζει να βρίσκεται σε χειμερία νάρκη. Ίσως, βέβαια, όταν ξυπνήσει, να έχει κερδίσει το πρώτο της πρωτάθλημα.