ΣΙΝΕΜΑ

Οι ‘Μέρες της Μαρμότας’: 10 ταινίες σε time loop

Με αφορμή μια από τις ωραιότερες εκδοχές του γνωστού μοτίβου της επαναλαμβανόμενης μέρας, την ρομαντική κομεντί ‘Palm Springs’, θυμόμαστε μερικές ακόμα κλασικές (και κάποιες λιγότερο κλασικές) χρονικές λούπες του σινεμά.

Καθώς σινεμά και τηλεόραση επανέρχονται διαρκώς σε αυτό το κόνσεπτ προσπαθώντας να το προσεγγίσουν κάθε φορά με κάποιο έξτρα εναλλακτικό στοιχείο, θα μπορούσε κανείς να πει πως το ίδιο το μοτίβο της μέρας της μαρμότας ζει κι αυτό παγιδευμένο σε μια μέρα της μαρμότας. Κάθε φορά που μια ταινία τελειώνει και η ιδέα είναι και πάλι ελεύθερη, κάθε φορά θα πρέπει να κυλήσει ξανά απ’την αρχή.

Έχουμε δει εναλλακτικές της κλασικής ιδέας σε αμέτρητες παραλλαγές, τόσο στο σινεμά όσο και στην τηλεόραση, σε επεισόδια σειρών σαν την ‘Buffy’ ή τα ‘X-Files’, αλλά σε κάτι εξ ολοκλήρου βασισμένο στην ιδέα αυτής της καταραμένης επανάληψης. Όπως το αξιοπερίεργο ‘Day Break’ ή το υπέροχο ‘Russian Doll’, όπου εισάγεται μια αίσθηση τρόμου και απειλής στον λουπαρισμένο κόσμο της κεντρικής ηρωίδας, που σταδιακά αρχίζει να καταστρέφεται.

Οι πιο επιτυχημένες εναλλακτικές πάνω στο μοτίβο της ‘μέρας σε λούπα’ είναι αυτές που δεν το χρησιμοποιούν ως απλό στοιχείο πλοκής ή εύκολης αντίληψης πάνω στην ανάπτυξη χαρακτήρα, αλλά το δοκιμάζουν πάνω σε διαφορετικά είδη ή καταφέρνουν να προσθέσουν ένα μικρό ξεχωριστό twist. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς. Ακόμα και μια αδιάφορη εφαρμογή αυτής της ιδέας μοιάζει ακαταμάχητη. Το κυνήγι των μικρολεπτομερειών από μέρα σε μέρα, η αναζήτηση διεξόδων στη μορφή κάποιας νέας απόφασης ή της προσέγγισης κάποιου ως τότε περιφερειακού χαρακτήρα, και φυσικά η αποτύπωση του πώς η διαρκής αναγέννηση μιας ψυχής τη φέρνει κοντά στην όποια εξιλέωση.

Η ιστορία λέει πως κατά τα γυρίσματα της ‘Μέρας της Μαρμότας’, ο σκηνοθέτης Χάρολντ Ράμις κι ο πρωταγωνιστής Μπιλ Μάρεϊ διαφωνούσαν πάνω στην προσέγγιση. Ο Μάρεϊ ήθελε να εστιάζει η ταινία στην φιλοσοφική προέκταση των όσων βιώνει ο ήρωάς του κι ο Ράμις στα πιο πρακτικά κωμικά στοιχεία. Η ταινία φυσικά ζει ως κάτι το θρυλικό ακριβώς επειδή αυτές οι δύο προσεγγίσεις συνυπάρχουν, σε ένα δημιούργημα τόσο εμβληματικό που και μόνο η ιδέα της όποιας επανεκτέλεσής του, διαθέτει κάτι το καθηλωτικό.

Η πιο πρόσφατη από αυτές, το Σάντανς χιτάκι ‘Palm Springs’ που αγοράστηκε από την πλατφόρμα hulu και κυκλοφόρησε στην Αμερική πριν λίγες μέρες. Σε αυτό, ο Άντι Σάμπεργκ είναι παγιδευμένος σε μια μέρα της μαρμότας σε έναν γάμο που δεν πολυείχε λόγο έτσι κι αλλιώς να είναι, μέχρι που ένα βράδυ κατά λάθος τραβά μαζί του στην λούπα μια άλλη κοπέλα (την φοβερή Κριστίν Μιλιότι του ‘How I Met Your Mother’) που ως τότε ήταν ένα από αυτά τα πρόσωπα-έξτρα της ατελείωτης λούπας του.

Με αφορμή την ταινία που κάπως άδοξα και μάλλον λόγω Covid προσγειώθηκε έτσι χωρίς φανφάρες σε μια πλατφόρμα (ποιος θα γράψει την Covid-εκδοχή της Μέρας της Μαρμότας να γίνει δισεκατομμυριούχος δεν ξέρω), θυμόμαστε 10 ακόμα ταινίες που δανείστηκαν αυτή την ιδέα κι έκαναν τα δικά τους.

Προσοχή: Δεν συμπεριλαμβάνουμε περιπτώσεις ιστοριών όπου η χρονική λούπα προκύπτει ως ένα κομμάτι ευρύτερου μηχανισμού πλοκής με πολλαπλές εκδοχές χαρακτήρων να κόβουν βόλτα ανά πάσα στιγμή (βλέπε ‘Time Crimes’, ‘Primer’, ή το απίθανο αυστραλέζικο ‘Infinite Man’), ούτε άλλες ταινίες όπου καταλαμβάνουν ένα μέρος της ιστορίας τους (όπως τα ‘Prince of Persia’, ‘Miss Peregrine’ ή ‘Doctor Strange’). Παίζουμε στην καθαρή λογική μιας ιστορίας όπου ένας χαρακτήρας ξυπνά και ξαναξυπνά στην ίδια μέρα. Στη δική του μέρα της μαρμότας.

Source code

Σκηνοθετεί ο Ντάνκαν Τζόουνς του ‘Moon’. Ακόμα πιο ζόρικα από μια ολόκληρη μέρα, εδώ ο Τζέικ Τζίλενχαλ πρέπει να λύσει την υπόθεση μιας βομβιστικής επίθεσης σε τρένο μέσα από 8λεπτες λούπες. Πιο δύσκολα την άλλη φορά!

Happy death day

H ‘Μέρα της Μαρμότας’ συναντά το ‘Scream’ σε έξυπνα meta εφηβική ταινία τρόμου γραμμένη από τον αγαπητό Σκοτ Λομπντέλ (τον βασικό σεναριογράφο των X-Men κόμικς στα ‘90s) και σε παραγωγή της Blumhouse. Μια φοιτήτρια δολοφονείται ξανά και ξανά τη μέρα των γενεθλίων της και αποφασίζει πως ο μόνος τρόπος να σπάσει τη λούπα είναι να βρει τον δολοφόνο. Ακολούθησε και συμπαθές αλλά όχι εξίσου καλό σίκουελ, ‘Happy Death Day 2U’.

12 dates of christmas

Ναι και γιατί όχι παρακαλώ; Και Χριστουγεννιάτικο ρομκομ του ABC Family έχει το λουπορεπερτόριο. Σε αυτό, η Έιμι Σμαρτ ζει και ξαναζεί την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι να αποφασίσει αν πρέπει να τα ξαναφτιάξει με τον πρώην της, να προχωρήσει τη ζωή της με τον Μαρκ-Πολ Γκόσελαρ, ή να κάνει κάτι άλλο; Μια χαρά η ιδέα για τα Χριστούγεννα, όσο δεν παγιδευόμαστε στο Πάσχα πάλι καλά να λέμε.

Edge of tomorrow

To σύγχρονο κλάσικ δράσης με τον Τομ Κρουζ να πεθαίνει ξανά και ξανά στο πεδίο της μάχης στα χέρια (ή, εχμ, στο ό,τι) εξωγήινων εισβολέων όσο προσπαθεί να προσεγγίσει την Έμιλι Μπλαντ και μαζί να σώσουν τον πλανήτη. Και ταινιάρα, και πολύ σημαντικό στην εξέλιξη της δημιουργικής σχέσης Τομ Κρουζ με Κρίστοφερ Μακουάρι.

ARQ

H εφεύρεση ενός άντρα έχει αποτέλεσμα να παγιδευτεί σε χρονική λούπα κατά τη διάρκεια σπιτικής εισβολής και τώρα προσπαθεί να σώσει την πρώην του την ίδια στιγμή που πρέπει να λύσει και το μυστήριο του ποιος τον έχει στοχοποιήσει. Straight to Netflix με πρωταγωνιστή τον Ρόμπι Άμελ του ‘Flash’, πρέπει να είναι τρομερή ταινία.

Palm springs

Το ‘Palm Springs’! Διασκεδαστικότατο είναι. Η εισχώρηση δεύτερου ατόμου στη λούπα σημαίνει πως αφηγηματικά, αυτά που θα ανακαλύπταμε μαζί με τον κεντρικό χαρακτήρα καθώς συμβαίνουν μέρα με τη μέρα, μετατοπίζονται τώρα σεναριακά ως αποκαλύψεις για τα μάτια της ηρωίδας. Δεν επανεφευρίσκει τον λουποτροχό, αλλά εκτός του ότι έχει απολαυστικό καστ (Τζ.Κ. Σίμμονς σαλεμένος με εκδικητική μανία! Κριστίν Μιλιότι! Άντι Σάμπεργκ!) και τοποθετεί την όλη κατάσταση σε ένα φύσει διασκδαστικό drama πεδίο (έναν άκρως επεισοδιακό γάμο), έχει μια χαλαρή προσέγγιση απέναντι στο όλο κόνσεπτ, σα να κουβεντιάζεις με φίλο και να αναρωτιέσαι “και τι θα γινόταν δηλαδή αν σε μια τέτοια κατάσταση συνέβαινε… το τάδε;;” και ακολουθώς η ταινία προχωρά να εξερευνήσει αυτό ακριβώς το Τάδε.

Mickey’s once upon a time a christmas

Ναι γιατί. Σε ένα από τα τρία επεισοδιάκια του direct to video κινουμένου σχεδίου, το ‘Donald Duck: Stuck on Christmas’, τα ανιψάκια εύχονται να ήταν κάθε μέρα Χριστούγεννα και ακολούθως, κάθε επόμενη μέρα είναι Χριστούγεννα. Πολύ καλύτερο από την παρούσα μου κατάσταση, όπου νιώθω κάθε μέρα να είναι Τετάρτη.

Before i fall

Δυο μέρες πριν του Αγίου Βαλεντίνου, η Σαμ διαπιστώνει ότι ζει την τελευταία της μέρα όταν πια είναι πολύ αργά. Θα αρχίσει να ζει και να ξαναζεί την ίδια αυτή μέρα μέχρι να λύσει το μυστήριο του ίδιου της του θανάτου. Σε σενάριο της Τζίνα Πρινς-Μπλάιθγουντ του ‘Old Guard’, πέρασε από Σάντανς και δεν ακούμπησε. Ίσως αν έμπαινε σε μια χρονική λούπα για να διαπιστώσει τι πήγε στραβά στην δημιουργία του φιλμ;

Naken / Νaked

Και τώρα μια Μέρα της Μαρμότας σε εκδοχή σουηδικής τρελίτσας. Στο ορίτζιναλ του 2000 ο Άντερς ξυπνά τη μέρα του γάμου του γυμνός σε ένα ασανσέρ και κολλάει σε λούπα μέχρι να καταλάβει τι διάολο του συνέβη, κάπως σαν το ‘Hangover’ ένα πράμα. Το 2017 γυρίστηκε αμερικάνικο ριμέικ με τον Μάρλον Γουέιανς και την Ρετζίνα Χολ επειδή τίποτα δεν λέει “Χόλιγουντ” όσο το να γυριστεί η αμερικάνικη εκδοχής της σουηδικής εκδοχής της “Μέρας της Μαρμότας”.

Mirror for a hero

Αλλά πριν από όοοολα αυτά, υπήρχε αυτό το σοβιετικό δίπτυχο του 1987 για δυο άντρες από μια πόλη μεταλλωρύχων που μεταφέρονται μυστηριωδώς στην μεταπολεμική Ρωσία και ζουν ξανά και ξανά μια μέρα του Μαϊου του 1949. Ρώσικα δεν ξέρω και να σε γελάσω δεν θέλω αλλά είμαι σχεδόν σίγουρος πως αυτή είναι ολόκληρη η ταινία.

Όσο για εμάς, μια ακόμα μέρα πανδημίας ξημερώνει. Μετράει κανείς;

Ποια εποχή της HBO άνοιξε το ‘How to Make It in America’ πριν λήξει άδοξα; Ποια ισπανόφωνη σειρά του δικτύου σου έχει αδίκως ξεφύγει; Τι έκανε το ‘The Jinx’ για το true crime και πώς το ‘Game of Thrones’ επέτρεψε στην HBO να περάσει στο πιο ευρύ πρόγραμμα που είχε ποτέ της; Όλες οι απαντήσεις σε πολύ περισσότερες ερωτήσεις στο νέο μας podcast!