ΒΙΒΛΙΟ

Τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν τον Μάιο

Νέες εκδόσεις από σημαντικές Ελληνίδες συγγραφείς, ξένα και ντόπια αστυνομικά και η αφρικανική λογοτεχνία να επιστρέφει συνεχώς -κι όχι άδικα- στο προσκήνιο.

Ένας εκδοτικός μήνας είναι πραγματικά καλός όταν κάτι πραγματικά καλό συμβαίνει στη νέα ελληνική λογοτεχνία. Η πολυαναμενόμενη, λοιπόν, επιστροφή της Αλεξάνδρας Κ* είναι ακριβώς μία τέτοια περίπτωση. Ιδιαίτερα, μάλιστα, αν σκεφτεί κανείς το πόσο δύσκολο είναι να συνεχίσει ένας/μία συγγραφέας ένα σερί από πολύ υψηλού επιπέδου εκδόσεις χωρίς να απογοητεύσει τους αναγνώστες που πίνουν νερό στο όνομά του/της.

Φυσικά, δεν ήταν μόνο η συγκεκριμένη συλλογή διηγημάτων που ξεχώρισε. Υπήρξαν και άλλες πολλές καλές εκδοτικές στιγμές, ενώ υπάρχουν και μια-δυο παραλήψεις από τον μήνα Απρίλιο που βρήκαν τώρα τη θέση τους.

Αυτά, λοιπόν, είναι τα καλύτερα βιβλία (12+1 αυτήν τη φορά) που κυκλοφόρησαν τον Μάιο σύμφωνα πάντα με τα κριτήρια της στήλης.

Πράγματα που σκέφτεται η παρθένος Μαρία καπνίζοντας κρυφά στο μπάνιο | Αλεξάνδρα Κ*

Μετανάστριες να κοιτούν τη μεγάλη ζωή από την κλειδαρότρυπα, (πολύ) νεαρές μάνες να μεγαλώνουν μόνες τους τα παιδιά τους, πρώην μαθήτριες να στέλνουν εμπρηστικές/ερωτικές επιστολές στους ψιλοανώμαλους καθηγητές τους. Ιστορίες σκληρές, κωμικές, μαγικά ρεαλιστικές, κυνικές και σε κάποιες φάσεις σπαρακτικές. Ή με πιο απλά λόγια: το καλύτερο δείγμα γραφής μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τη στήλη, μίας τρομερά ικανής και απολαυστικής πένας.

Ο Κιμπογκό ανέβηκε στον ουρανό | Scholastique Mukasonga

Μία τραγωδία που έγινε παραμύθι ή ένα παραμύθι που αφηγείται μία τραγωδία; Η συγγραφέας με καταγωγή από τη Ρουάντα επιστρέφει στους αρχετυπικούς μύθους της πατρίδας της αλλά και το πώς αυτοί τελικά ορίζουν τους ανθρώπους. Μία μυθική ματιά στην ιστορία της Αφρικής μέσα από μία ερώτηση: όταν η βροχή έρθει για να σταματήσει το «κακό», θα την έχουν φέρει οι ντόπιοι θεοί ή ο χριστιανικός Θεός των ιεραπόστολων;

Ο θάνατος του Βιβέκ Ότζι | Akwaeke Emezi

Ας μεταφερθούμε στη Νιγηρία για να συναντήσουμε την εξής σκηνή: μία μάνα βρίσκει τον γιο της νεκρό, τυλιγμένο σε πολύχρωμο ύφασμα, στο κατώφλι του σπιτιού της. Πιο πριν είχαν ξεσπάσει βίαιες ταραχές στην αγορά. Κι έτσι, γινόμαστε κοινωνοί μίας ιστορίας για την ταυτότητα και τον αυτοπροσδιορισμό, την ανεκτικότητα και τη μισαλλοδοξία. Γιατί, τελικά, η αφρικανική λογοτεχνία έχει πολλά να δώσει, αφού αφηγείται τις πιο δύσκολες ιστορίες στον πλανήτη.

Μαλαέρμπα | Manuel Jabois

«Η πρώτη μας επίσημη πράξη ως ορφανών ήταν να κάτσουμε στην κουζίνα, εκεί όπου οι μεγάλοι παίρνουν αποφάσεις. […] Αρχίσαμε να κλαίμε μαζί επειδή υποθέταμε ότι ο μπαμπάς έχει πεθάνει, και παρότι εγώ κι ο παππούς τον θεωρούσαμε λιγάκι μαλάκα, ο θάνατός του μας παραέπεφτε βαρύς». Μία ιστορία βίαιης ενηλικίωσης από έναν Ισπανό συγγραφέα/δημοσιογράφο, που αρκούν μερικές μόνο προτάσεις για να τραβήξει το ενδιαφέρον.

Όνειρα τρένων | Denis Johnson

Η ιστορία μιας Αμερικής που χάνεται, μέσα από την ιστορία ενός ανθρώπου, σε μία αριστουργηματική νουβέλα 136 σελίδων δια χειρός Denis Johnson (National Book Award, 2007). Ποια θα μπορούσε να η πιο σύντομη περίληψη του βιβλίου; Ένα εργάτης των σιδηροδρόμων βρίσκει την ευτυχία ζώντας σε μία ειδυλλιακή κοιλάδα. Μία πυρκαγιά θα του πάρει ό,τι αγαπάει – και εκείνος θα επιλέξει να παραμείνει απομονωμένος στη φύση μέχρι την τελευταία του πνοή.

Η νύχτα θα είναι μεγάλη | Santiago Gamboa

Επαρχία Καούκα, Κολομβία. Τη μία στιγμή ένα κομβόι αυτοκινήτων προχωρά, την επόμενη έχει γαζωθεί από σφαίρες, ενώ λίγο μετά δεν υπάρχει κανένα ίχνος – σαν να μην έγινε ποτέ. Μοναδικός μάρτυρας; Ένα νεαρό αγόρι. Οι μοναδικοί άνθρωποι που θέλουν να ασχοληθούν με την αλήθεια; Ένας εισαγγελέας και μία δημοσιογράφος, αφού στους υπόλοιπους έχει επιβληθεί omerta. Ένα τραχύ και αιφνιδιαστικό θρίλερ που για το Publishers Weekly φέρνει στον νου τον σπουδαίο Roberto Bolano.

Μια εύκολη υπόθεση | Paco Ignacio Taibo II

Άλλο μία περιπέτεια του ιδιόρρυθμου ντετέκτιβ Έκτορ Μπελασκοαράν Σάιν από τον αναμφισβήτητο ηγέτη του Latin Noir. Εδώ, στο δεύτερο βιβλίο της σειράς βρίσκουμε -όπως πάντα- μαύρ0 χιούμορ και πολύ έξυπνες ματιές στην κοινωνική ιστορία του Μεξικού. Όσο, λοιπόν, ο ήρωάς μας αντιμετωπίζει εξουθενωτικές αϋπνίες και οικογενειακά προβλήματα, η εργοδοσία πατά στο λαιμό τους εργαζόμενους, κάποιος απειλεί μία έφηβη ενώ υπάρχουν φήμες ότι ο Εμιλιάνο Ζαπάτα δεν πέθανε αλλά κρύβεται σε μία σπηλιά.

Ο γρίφος του κακού | Chris Carter

Το πόσο αγαπητός είναι ο Chris Carter στο ελληνικό κοινό φάνηκε από την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα για λογαριασμό του 4ου Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας – μιλάμε για κανονική αποθέωση. Έτσι, ο ειδικός στο να φτιάχνει evil villains συγγραφέας μας δίνει τη 10η περιπέτεια του αστυνόμου Ρόμπερτ Χάντερ. Αντιπαλός του αυτήν τη φορά, ένας παλιός του συμφοιτητής στη Σχολή Ψυχολογίας του Στάνφορντ: Ο Λούσιεν Φόλτερ, ο πιο αιματοβαμμένος και επικίνδυνος σίριαλ κίλερ που είχε αντιμετωπίσει ποτέ το FBI.

Πάρε ανάσα | Δημήτρης Σίμος

Nυχτοβάτες, ένοχα μυστικά από το παρελθόν, καλλιέργειες μυδιών, πτώματα με μακιγιάζ. Αυτές είναι μερικές μόνο από τις λέξεις-κλειδιά πάνω στις οποίες στήνει το νέο του αστυνομικό μυθιστόρημα, ο Δημήτρης Σίμος. Τι να περιμένεις από τον 36χρονο συγγραφέα; Ένα ελληνικό neo-noir με σφιχτοδεμένη πλοκή, page-turning ιδιότητες και (κάποιες) πρωτότυπες ιδέες.

Θάνατος επί σκηνής | Χρήστος Μαρκογιαννάκης

Ο γνωστός Έλληνας συγγραφέας του αστυνομικού με βραβεύσεις στη Γαλλία τοποθετεί την πλοκή του νέου του μυθιστορήματος, μετά τα αμφιθέατρα και τα γραφικά ψαρονήσια, σε ένα πολύ πιο σκοτεινό μέρος: την ελληνική νύχτα. Πώς και γιατί η αποχαιρετιστήρια συναυλία της μεγαλύτερης σταρ του ελληνικού πενταγράμμου μεταμορφώνεται σε έναν πύρινο εφιάλτη; Αυτή είναι μία δουλειά για τον πολύπειρο αστυνόμο Χριστόφορο Μάρκου.

Φλεγόμενο αγόρι | Paul Auster

Ναι, κάθε βιβλίο του που μεταφράζεται αποτελεί, όχι άδικα, εκδοτικό γεγονός. Είναι άλλωστε ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς των αμερικανικών γραμμάτων σήμερα. Ποιος αναγνώστης, βέβαια, έχει τον χρόνο και τη διάθεση να καταπιαστεί με μία βιογραφία για τον Stephen Crane, έναν πρωτοπόρο αλλά όχι και τόσο γνωστό στην Ευρώπη λογοτέχνη των ΗΠΑ; Αυστηρά και μόνο για φανατικούς του Paul Auster.

Κάνα δύο φωτογραφίες | Δημήτρης Μουγκός

Ο ΛΕΞ είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένας επιτυχημένος ράπερ. Είναι ένα μουσικό φαινόμενο με κοινωνικές προεκτάσεις. Και αυτό εδώ το φωτογραφικό λεύκωμα, το οποίο κυκλοφόρησε τέλη Απριλίου, μπαίνει με λίγη καθυστέρηση στη λίστα, καθώς ρίχνει φως σε έναν άνθρωπο που ενώ στέκεται μακριά από τα φλας της δημοσιότητας, εκείνα όσο περνούν τα χρόνια τον κυνηγούν όλο και περισσότερο.

Παραλίγο | Ιωάννα Χρονοπούλου

Μία παραδοχή πριν την παρουσίαση: η στήλη έχει αμελήσει κατ’ επανάληψη την ποίηση, καθώς αυτή -καλώς ή κακώς- αφορά ένα μικρό αναγνωστικό κοινό. Την ίδια όμως στιγμή αυτό το κοινό είναι φανατικό. Οπότε: mea culpa.

Τι να περιμένει λοιπόν κανείς από τη συλλογή της πρωτοεμφανιζόμενης ποιήτριας (η οποία κυκλοφορεί αυτές τις μέρες στα βιβλιοπωλεία);

Μεσαίες, μικρές ή καμιά φορά απειροελάχιστες σε έκταση συνθέσεις με δυνατές εικόνες όπως αυτή: «Άμμος στο μάτι μου, χιόνι στην μπλούζα μου / πράσινα, κίτρινα φύλλα στο στόμα μου».

Αυτό σε μία πρώτη ανάγνωση, αφού σε μία δεύτερη όλες οι σελίδες μοιάζουν, κατά κάποιον τρόπο, αφιερωμένες σε έναν έρωτα που έπεσε στο κενό – αφού ενώ «καθαρίσαμε μανταρίνια / και μύρισε χειμώνας», «και βρήκαμε βάρκες / στη μέση του δρόμου», όλα αυτά συνέβαιναν «όσο εγώ κατέρρεα».