Courtesy of Amazon Studios
REVIEWS

Το Air του Ben Affleck είναι μια επιστολή αγάπης στον καπιταλισμό

Ο Ben Affleck επιστρέφει πίσω από την κάμερα για το Air, μία αθλητική ταινία διαφορετική από αυτές που έχεις συνηθίσει.

Το ημερολόγιο στο Air γράφει 1984 και η Nike βρίσκεται στα πρόθυρα να κλείσει το τμήμα μπάσκετ της. Ενώ στα χαρτιά είναι η τρίτη μεγαλύτερη εταιρεία αθλητικών ειδών ένδυσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Nike υστερεί πολύ σε σχέση με την Converse και την adidas στην έλξη κορυφαίων ταλέντων του NBA.

Έτσι όταν ο Sonny Vaccaro (Matt Damon), ό,τι κοντινότερο σε πρωταγωνιστή έχει το ακέφαλο, στην πραγματικότητα, Air, αναλαμβάνει να προτείνει παίκτες που θα μπορούσαν να στοχεύσουν από το επερχόμενο draft, παραθέτει κάτι επικίνδυνο: να πάρουν ολόκληρο τον προϋπολογισμό χορηγίας τους και να τον διαθέσουν στον Michael Jordan, έναν μόλις δεκαοκτάχρονο αστέρα του μπάσκετ της Βόρειας Καρολίνας και τρίτη γενική επιλογή στο draft.

Ο Jordan όμως δεν είναι σίγουρος, ο ατζέντης του David Falk (ένας φανταστικός Chris Messina που τελευταία έχει επιδοθεί επιτυχημένα σε κόντρα ρόλους) τον συμβουλεύει ενάντια στη συμφωνία, και οι συνάδελφοι του Sonny, Rob Strasser (Jason Bateman) και Howard White (Chris Tucker) πιστεύουν ότι ο φίλος τους παίζει με το μέλλον της εταιρείας.

Το πιο σημαντικό όμως κομμάτι του παζλ είναι η Deloris Jordan (Viola Davis), η μητέρα του Michael και καρδιά του Air, που μπορεί να είναι το μοναδικό άτομο που βλέπει πραγματικά τις δυνατότητες του γιου της. Εάν ο Sonny πρόκειται να πείσει τους Jordans να υπογράψουν με τη Nike και να στοιχηματίσει το μέλλον του συγκεκριμένου τμήματος της εταιρείας σε έναν μόνο παίκτη, τότε πρέπει να κάνει το τέλειο πιτσάρισμα — και φυσικά το τέλειο παπούτσι.

Ο Matt Damon στο Air

Για να πούμε, ίσως, μία ιστορική ταινία σπουδαία, ένα κριτήριο θα μπορούσε να είναι η ικανότητά της να κάνει το κοινό να ξεχάσει ότι γνωρίζει πολύ καλά το τέλος. Στον Τιτανικό δεν συνέχισε το υπερωκεάνιο να επιπλέει. Ο Woodward και ο Bernstein θα έβγαζαν πάντα το ρεπορτάζ τους για το σκάνδαλο του Watergate στο All the President’s Men.

Όλες αυτές οι ταινίες ωστόσο γίνονται συναρπαστικές μέσω των ανατροπών και των δυναμικών χαρακτήρων των ιστοριών τους, καθιστώντας τη βεβαιότητα του αποτελέσματος δευτερεύουσα σε σχέση με αυτό που βλέπουν οι θεατές. Το Air του Ben Affleck που επιστρέφει πίσω από την κάμερα μετά το υποτιμημένο, λουξ Live By Night, δεν φτάνει ποτέ σε αυτά τα ύψη, προκαλεί ωστόσο αρκετό γέλιο και δέος ώστε να γίνει ένα απολαυστικό δίωρο.

Το ότι η ταινία πετυχαίνει να πουλήσει τον feelgood καπιταλισμό της τόσο καλά οφείλεται στην εύστοχη σκηνοθεσία του Affleck και, πάνω από όλα, στο καστ της. Το Air, τις φορές που κορυφώνεται, το κάνει σε μεγάλο βαθμό λόγω του τρόπου με τον οποίο αλληλεπιδρούν οι ηθοποιοί μεταξύ τους. Μία εκρηκτική σκηνή μεταξύ του Damon και του Messina ειδικά θα μείνει μαζί σου για πολύ αργότερα μετά τους τίτλους τέλους.

Η γοητεία της ταινίας είναι πως κάνει πολύ δύσκολο το να μην παρασυρθείς από τις δοκιμασίες και τους θριάμβους που βιώνει αυτή η ομάδα μάρκετινγκ στον δρόμο προς τα Air Jordans. Δεν μπορείς παρά να γελάσεις και να ζητωκραυγάσεις.

Η ατόφια ισχύς της Davis δε εδω, προσδίδει ένα διαφορετικό είδος ενέργειας στις σκηνές της Deloris, όπου το κέντρο δεν είναι πια οι χαζοβιόληδες που κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν αλλά μία γυναίκα που αρνείται να αφήσει οποιονδήποτε άλλον να αποφασίσει την αφήγηση της ζωής του γιου της. Είναι ένα κινηματογραφικό έργο που ζει και πεθαίνει από τις λέξεις στο χαρτί και τους ανθρώπους που τις λένε.

Η Viola Davis στο Air

Είναι επίσης και η φωτογραφία του Robert Richardson σημαντική εδώ, διόλου φανταχτερή ή κινητική, αλλά με απλές ρυθμίσεις πλάνων και εναλλαγές εστίασης αναμεταδίδοντας μία βιωμένη ποιότητα σε κάθε σκηνή. Μεγάλο μέρος της χρωματικής παλέτας της ταινίας είναι το υπόλευκο και το καφέ ενός εταιρικού γραφείου της δεκαετίας του 1980.

Με τη βοήθεια του σχεδιαστή παραγωγής François Audouy, ενισχύεται έτσι αυτή τη γειωμένη προσέγγιση.Δεν μοιάζει μόνο ο διάλογος αληθινός μεταξύ των χαρακτήρων, αλλά και τα σκηνικά σαν πραγματικές τοποθεσίες όπου κατοικούν αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι.

Δεν χρειάζεται να σκάψει πολύ κανείς στο Air για να βρει το επαγγελματικό μανιφέστο κάτω από την επιφάνεια. Το 2022 ανακοινώθηκε πως ο Affleck και ο Damon έγιναν συνεργάτες στην Artists Equity, μία νέα εταιρεία παραγωγής που αναπτύχθηκε με δηλωμένο στόχο την εισαγωγή ενός νέου μοντέλου κατανομής εσόδων στην εποχή του streaming.

Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη τους ταινία αφορά μία ομάδα επιχειρηματιών που σπάνε τη νόρμα αναζητώντας το μεγαλείο. Το Air μπορεί να προσελκύσει θεατές με την υπόσχεση παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων και ενός αθλητικού ειδώλου, του μεγαλύτερου στην ιστορία ίσως, όμως η ταινία – ειδικά τελευταία της λεπτά – είναι περισσότερο μία προτροπή του Affleck στη βιομηχανία: υπάρχει καλύτερος τρόπος.

Εν τέλει, η υπερπρόθυμη επιστολή αγάπης του στη Nike πετυχαίνει σε περισσότερα απ’ ότι το αντίστροφο.