Ποια χώρα παράγει τα περισσότερα από τα αγαπημένα σου τρόφιμα

Δεν παράγουν όλες οι χώρες φαγητό με τον ίδιο τρόπο. Μια μικρή ομάδα χωρών -η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ινδία και η Βραζιλία- κυριαρχούν στην παγκόσμια παραγωγή και εξαγωγή τροφίμων. Όμως δεν είναι μόνο αυτές που γεμίζουν τα ράφια του σούπερ μάρκετ σου. Πολλοί μικρότεροι «παίκτες» συμβάλλουν κι αυτοί, χάρη σε μοναδικά φυτικά είδη, ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες και επενδύσεις στις γεωργικές τους υποδομές.

Πάρε, για παράδειγμα, τις τεράστιες καλλιέργειες φακής στον Καναδά ή τη ραγδαία ανάπτυξη της βιομηχανίας κινόα στο Περού.

Ακολουθούν 13 τρόφιμα και οι χώρες που τα παράγουν περισσότερο. Αλήθεια, ξέρεις από πού προέρχεται το αγαπημένο σου σνακ;

Τουρκία: Φουντούκια

Αλήθεια εσύ ξέρεις από πού προέρχεται το αγαπημένο σου σνακ;

Η Τουρκία είναι με διαφορά ο μεγαλύτερος παραγωγός φουντουκιών στον κόσμο.

Η χώρα, που απλώνεται ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία, καλύπτει σχεδόν το 73% της παγκόσμιας προσφοράς. Για να καταλάβεις τη διαφορά, η δεύτερη Ιταλία παράγει μόλις το 20%.

Περίπου το 60% της τουρκικής παραγωγής προέρχεται από την ανατολική πλευρά της Μαύρης Θάλασσας, όπου οι συχνές βροχές, το ήπιο κλίμα και το εύφορο έδαφος στους λόφους δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την καλλιέργεια.

Ινδονησία: Καρύδες

Οι καρύδες έχουν γίνει πεδίο μάχης στην παγκόσμια γεωργία. Τα τελευταία χρόνια, η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες ανταγωνίζονται στενά για την κορυφή. Το 2019, η Ινδονησία πέρασε πρώτη, παράγοντας περίπου 19 εκατομμύρια τόνους.

Ο κοκοφοίνικας δεν απαιτεί ιδιαίτερο έδαφος, αλλά χρειάζεται πολύ νερό, γι’ αυτό ευδοκιμεί σε υγρές, τροπικές περιοχές. Εκτός από την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες, άλλες μεγάλες χώρες παραγωγής είναι η Ινδία, η Σρι Λάνκα, η Βραζιλία και η Ταϊλάνδη.

Μαδαγασκάρη: Βανίλια

Αν λατρεύεις το άρωμα και τη γεύση της βανίλιας, έχεις λόγο να πεις ένα ευχαριστώ στη Μαδαγασκάρη. Αν και το φυτό έχει τις ρίζες του στο Μεξικό, σήμερα το 80% της παγκόσμιας παραγωγής βανίλιας έρχεται από αυτή τη νησιωτική χώρα της Ανατολικής Αφρικής.

Η βανίλια είναι από τα πιο απαιτητικά αγροτικά προϊόντα: το φυτό χρειάζεται 2-4 χρόνια για να ωριμάσει, η επικονίαση γίνεται με το χέρι (μέσα σε μία και μοναδική μέρα που ανθίζει το λουλούδι!), και οι καρποί χρειάζονται άλλους εννέα μήνες μέχρι να είναι έτοιμοι για συγκομιδή.

Μετά απ’ αυτό, ακολουθούν μήνες ξήρανσης στον ήλιο ώστε να αποκτήσουν το χαρακτηριστικό άρωμα. Συνολικά, χρειάζεται περίπου ένας χρόνος από την επικονίαση μέχρι να φτάσει το προϊόν στην αγορά.

Κόστα Ρίκα: Ανανάδες

Μπορεί ο ανανάς να κατάγεται από τη Νότια Αμερική, αλλά η Κόστα Ρίκα έχει εξελιχθεί στον κορυφαίο παραγωγό και εξαγωγέα ανανά στον κόσμο. Η οικονομία της βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτή την καλλιέργεια, με εκτιμώμενα έσοδα 1 δισ. δολάρια ετησίως.

Η καλλιέργεια, όμως, κάθε άλλο παρά εύκολη είναι: κάθε φυτό παράγει μόνο 1-2 ανανάδες κάθε 18-24 μήνες. Κάποιοι παραγωγοί προσπάθησαν να επιταχύνουν τη διαδικασία με τεχνητά λιπάσματα, αλλά αυτό προκάλεσε ανησυχίες, ειδικά σε μια χώρα που έχει χτίσει το προφίλ της γύρω από την περιβαλλοντική υπευθυνότητα.

Γι’ αυτό και η βιομηχανία της χώρας κινείται προς πιο βιώσιμες πρακτικές, με την εφαρμογή νέων κανονισμών.

Μεξικό: Αβοκάντο

Κάποτε ήταν βασικό συστατικό της μεξικανικής διατροφής. Σήμερα, τα αβοκάντο είναι παγκόσμιο trend και έχουν φτάσει στο σημείο να κατηγορούνται για την οικονομική αδυναμία των Millennials να αγοράσουν σπίτι

Το Μεξικό παραμένει ο κορυφαίος παραγωγός και εξαγωγέας αβοκάντο στον κόσμο. Μόνο στις ΗΠΑ, το 87% της προμήθειας προέρχεται από εκεί. Η βιομηχανία αβοκάντο προσφέρει πάνω από 40.000 θέσεις εργασίας και 70.000 εποχικές θέσεις κατά τη συγκομιδή.

Περού: Κινόα

Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, η κινόα έγινε talk of the town σε Ευρώπη και ΗΠΑ, καθώς άρχισε να αναδεικνύεται για την υψηλή της διατροφική αξία. Από το 2015, το Περού, η φυσική της πατρίδα, έχει εξελιχθεί στον μεγαλύτερο παραγωγό και εξαγωγέα στον κόσμο.

Η κινόα, που στην πραγματικότητα είναι σπόρος, όχι σιτηρό, είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, φυτικές ίνες, σίδηρο, αμινοξέα και αντιοξειδωτικά. Και η «έκρηξη» της δημοτικότητάς της ήταν ιδιαίτερα θετική για τους Περουβιανούς αγρότες, οι οποίοι μέχρι τότε την καλλιεργούσαν κυρίως για την οικογένειά τους.

Καναδάς: Φακές

Όταν σκέφτεσαι τον Καναδά, πιθανότατα σου έρχονται στο μυαλό το σιτάρι ή το σιρόπι σφενδάμου. Και όχι άδικα, αφού οι Καναδοί παράγουν το 85% του σιροπιού σφενδάμου παγκοσμίως. Αυτό που ίσως δε φαντάζεσαι, όμως, είναι ότι ο Καναδάς είναι και ο μεγαλύτερος παραγωγός φακής στον πλανήτη.

Η επαρχία Saskatchewan, με τις απέραντες λιβαδικές εκτάσεις, ευθύνεται για το 65% της παγκόσμιας παραγωγής. Μάλιστα, σχεδόν όλη η φακή που καλλιεργείται στον Καναδά -το 95%- βγαίνει από εκεί. Παρ’ όλους τους υψηλούς δασμούς, η Ινδία παραμένει ο μεγαλύτερος εισαγωγέας καναδικής φακής.

Το πιο ενδιαφέρον; Αυτή η τεράστια βιομηχανία ξεκίνησε μόλις τη δεκαετία του ’70.

Βραζιλία: Πορτοκάλια

Σήμερα, η Βραζιλία κρατά τον τίτλο του κορυφαίου παραγωγού πορτοκαλιών στον κόσμο, καλύπτοντας περίπου το 30% της παγκόσμιας προσφοράς. Και δε μιλάμε γενικά για τη χώρα, καθώς το 94% αυτής της παραγωγής συγκεντρώνεται μόνο σε μία πολιτεία, το Σάο Πάολο.

Πώς φτάσαμε ως εδώ; Η αλλαγή ξεκίνησε μετά τη δεκαετία του ’60, όταν η πολιτεία της Φλόριντα -μέχρι τότε βασίλισσα των εσπεριδοειδών- υπέστη απανωτούς παγετούς που κατέστρεψαν τις καλλιέργειες. Στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, η κατάσταση χειροτέρεψε: ο καιρός στη Φλόριντα αποδείχθηκε απρόβλεπτος και ασταθής, κάνοντας τη γεωργία ριψοκίνδυνη. Κάπως έτσι, η Βραζιλία βρήκε την ευκαιρία να αναλάβει ηγετικό ρόλο -και τα κατάφερε. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 είχε ήδη περάσει μπροστά.

Η βιομηχανία πορτοκαλιών έχει εξελιχθεί σε πραγματικό στήριγμα για την οικονομία της χώρας, δημιουργώντας πάνω από 200.000 θέσεις εργασίας σε περισσότερες από 300 πόλεις, ενώ οι εξαγωγές φέρνουν στη Βραζιλία ως και 2,5 δισ. δολάρια ετησίως.

Γερμανία: Τυρί

Όταν σκέφτεσαι χώρες με πάθος για το τυρί, το μυαλό σου πιθανότατα πάει πρώτα στη Γαλλία ή την Ελβετία. Κι όμως, υπάρχει μια ευρωπαϊκή χώρα που τις ξεπερνά και μάλιστα με διαφορά. Η Γερμανία, το 2019, παρήγαγε πάνω από 2,2 εκατομμύρια τόνους τυριού, κερδίζοντας επάξια τον τίτλο του κορυφαίου παραγωγού στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής της παραγωγής μένει εντός της Ε.Ε., ικανοποιώντας τις ανάγκες των Ευρωπαίων. Όμως, και πέρα από τα ευρωπαϊκά σύνορα, η γερμανική παραγωγή βρίσκει φανατικό κοινό: οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας γερμανικού τυριού, απορροφώντας το 17% των εξαγωγών εκτός ΕΕ. Στη λίστα των κορυφαίων εισαγωγέων ακολουθούν η Ιαπωνία, η Ελβετία, η Νότια Κορέα και η Σαουδική Αραβία.

Βιετνάμ: Πιπέρι

Το μαύρο πιπέρι είναι από εκείνα τα υλικά που υπάρχουν σχεδόν σε κάθε κουζίνα. Αυτό που ίσως δε γνωρίζεις, είναι ότι σχεδόν το μισό από το πιπέρι που χρησιμοποιείται παγκοσμίως προέρχεται από μία χώρα: το Βιετνάμ.

Ο καρπός του μαύρου πιπεριού έχει τις ρίζες του στην Ινδία, αλλά ευδοκιμεί ιδανικά στα τροπικά κλίματα της Νοτιοανατολικής Ασίας. Καλλιεργείται σε ξύλινα αναρριχώμενα αμπέλια, τα οποία, όταν γεμίσουν φύλλα και καρπούς, μετατρέπονται σε εντυπωσιακές καταπράσινες στήλες.

Την τελευταία δεκαετία, οι φάρμες πιπεριού έχουν κατακλύσει τις αγροτικές περιοχές του Βιετνάμ, παίρνοντας τη θέση παλαιότερων καλλιεργειών όπως ο καφές, αν και η χώρα παραμένει, φυσικά, και κορυφαίος παραγωγός καφέ παγκοσμίως.

Μόνο μεταξύ 2013 και 2018, η έκταση που αφιερώθηκε στην καλλιέργεια πιπεριού τριπλασιάστηκε. Τώρα, με τη ζήτηση να παραμένει υψηλή, το Βιετνάμ στρέφει την προσοχή του στο μέλλον, αφού στόχος είναι η βιώσιμη ανάπτυξη.

Ιταλία: Αγκινάρες

Η Ιταλία μπορεί να μην έχει σήμερα την ισχυρότερη παρουσία στον παγκόσμιο γεωργικό χάρτη, αλλά όταν μιλάμε για αγκινάρες, τα σκήπτρα της ανήκουν δικαιωματικά.

Οι αγκινάρες κατάγονται από τη λεκάνη της Μεσογείου και είναι από τα πιο παλιά καλλιεργούμενα λαχανικά που γνωρίζουμε. Παρά την γκουρμέ φήμη τους, στην ουσία είναι ένα είδος αγκαθωτού φυτού, συγγενές με το γαϊδουράγκαθο και τους ηλίανθους. Το μέρος που καταναλώνουμε είναι το ανώριμο μπουμπούκι του άνθους.

Κι αν η Ιταλία είναι πρωταθλήτρια στην παραγωγή, η Ισπανία κρατά τον τίτλο της μεγαλύτερης εξαγωγικής δύναμης. Οπότε, την επόμενη φορά που θα απολαμβάνεις αγκινάρες -είτε σε πίτσα, είτε μαγειρεμένες με ελαιόλαδο και λεμόνι- σκέψου ότι κρατάς στο πιάτο σου ένα κομμάτι της μακράς μεσογειακής ιστορίας.

Ινδία: Μάνγκο

Ίσως, να μη σου προκαλεί έκπληξη ότι η Ινδία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός μάνγκο στον κόσμο. Το ζουμερό, τροπικό φρούτο είναι ενδημικό στην περιοχή και η χώρα ευθύνεται για περισσότερο από το 50% της παγκόσμιας παραγωγής. Όμως, η ιστορία του μάνγκο έχει και τις ανατροπές της.

Για παράδειγμα, τα ινδικά μάνγκο άρχισαν να εξάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες μόλις στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Ο θρύλος λέει ότι ο τότε πρόεδρος Τζορτζ Μπους βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για την εισαγωγή τους ως αντάλλαγμα για να επιτραπεί η είσοδος των Harley-Davidson στην Ινδία.

Στην Ινδία καλλιεργούνται περίπου 1.500 ποικιλίες μάνγκο και ανάμεσά τους ξεχωρίζει μία: το Alphonso, γνωστό και ως ο «βασιλιάς των μάνγκο», χάρη στην υπέροχη υφή και τη βαθιά, αρωματική γεύση του.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ