ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Το Φως που Χάνεται: Η αγωνία που χρειάζεσαι αυτά τα Χριστούγεννα

Οι προτάσεις του Oneman για δώρα στις πιο γιορτινές μέρες του χρόνου.

Έχω μια θεωρία. Ακούστε με, μισό λεπτάκι, είναι απλή θεωρία: Υπάρχουν κάποια βιβλία που μυρίζουν χειμώνα, μυρίζουν Δεκέμβρη και τζάκι και τσάι και λαμπάκια Χριστουγεννιάτικου δέντρου. Μπορεί να μην έχουν να κάνουν απολύτως τίποτα με τις γιορτές. Να μην είναι χαρούμενα αναγνώσματα. Να μη διαδραματίζονται καν μέσα στο χειμώνα. Κι όμως, η αίσθηση που σου δίνουν είναι αυτή της ζεστής κουβέρτας και της μακριάς νύχτας των χειμερινών μηνών.

Ένα από τα λογοτεχνικά είδη που αρκετά από τα βιβλία του μυρίζουν χειμώνα είναι η αστυνομική λογοτεχνία. Υπάρχει κάτι το καθησυχαστικό και ζεστό στην προσπάθεια των ντετέκτιβ, επαγγελματιών και ερασιτεχνών των βιβλίων του είδους, να διαλευκάνουν μια αιματηρή υπόθεση και να σώσουν τους ανθρώπους που κινδυνεύουν. Κάτι που, εντελώς παράδοξα, ταιριάζει με την εποχή που διανύουμε, το μήνα στον οποίο βρισκόμαστε και τις γιορτές που πλησιάζουν.

Τέτοια βιβλία μπορείτε και να δωρίσετε άφοβα σε φίλους και συγγενείς. Ποιος άλλωστε δεν εκτιμά την ευκαιρία του να βρεθεί παρέα με σκληροτράχηλους αστυνομικούς στο κυνήγι αδίστακτων κακοποιών; Κι όλοι ξέρουμε πως τα βιβλία είναι τα καλύτερα δώρα, δεν κοστίζουν ακριβά, τυλίγονται εύκολα, η αποκάλυψή τους είναι πάντα μια έκπληξη και οι ιστορίες που κρύβουν στις σελίδες τους ταξιδεύουν τους αναγνώστες σε μέρη που είναι πιθανό να μη βρεθούν ποτέ.

Σκεφτείτε ας πούμε το μυθιστόρημα ‘Το φως που χάνεται’ του Stuart MacBride, που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. Ένα σύγχρονο δείγμα του ‘ταρτάν νουάρ’, ένα υποείδος της αστυνομικής λογοτεχνίας που αφορά τη Σκωτία και τους Σκωτσέζους συγγραφείς. Κι εμείς αγαπάμε Σκωτία.

Σε αυτό το βιβλίο ο MacBride επιστρέφει στον ντετέκτιβ Λόγκαν ΜακΡέι, ένα από τους πιο δυναμικούς πρωταγωνιστές της αστυνομικής λογοτεχνίας, αλλά και στο Αμπερντίν, πόλη στην οποία μεγάλωσε ο συγγραφέας και κινείται ο Λόγκαν.

Τα πράγματα όμως δεν έχουν πάει τόσο καλά για τον ΜακΡέι. Η δυσμενή του μετάθεση τον έχει φέρει στην “Οµάδα των Χαµένων” της αστυνομίας με αρχηγό τη Στιλ, μια ανορθόδοξη επιθεωρήτρια που γνωρίζει πως ο ΜακΡέι είναι στην πραγματικότητα καλός αστυνομικός και είναι αποφασισμένη να κερδίσει η ίδια τα εύσημα για τη δουλειά του. Είναι πια καλοκαίρι, αλλά στο Αμπερντίν λίγα αλλάζουν. Η πόλη μοιάζει το ίδιο κρύα και αφιλόξενη όπως πάντα.

Ιερόδουλες βρίσκονται δολοφονημένες, ξυλοκοπημένες μέχρι θανάτου και παρατημένες στα κόκκινα φανάρια του Αμπερντίν. Σκυλιά βρίσκονται διαμελισμένα μέσα σε βαλίτσες. Κι ένας εμπρηστής σφραγίζει τις εξόδους των διαμερισμάτων που πυρπολεί, λίγο πριν βάλει τη φωτιά του και ακούσει σαδιστικά τα θύματά του να φωνάζουν καθώς καίγονται ζωντανά. Όλα αυτά συμβαίνουν μέσα σε μια μέρα, μια άσχημη μέρα για τον ΜακΡέι. Μια ημέρα που γεμίζει το νεκροτομείο της πόλης και τα χέρια του ντετέκτιβ και των συναδέλφων του.

Ο Λόγκαν δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τα πτώματα που στοιβάζονται όλο και περισσότερο με κάθε ώρα που περνά. Ένας από τους αστυφύλακες του σώματος, μετά από αμέλεια του ίδιου του ΜακΡέι, βρίσκεται τα επείγοντα του νοσοκομείου και η ζωή του κρέμεται από μια κλωστή. Ο επιθεωρητής Νάπιερ από τις Εσωτερικές Υποθέσεις της αστυνομίας ερευνά τον Λόγκαν μετά τα όσα έχουν συμβεί. Είναι αποφασισμένος να επιφέρει την απόλυσή του και τίποτα δε φαίνεται να τον σταματά, ενώ ταυτόχρονα η Στιλ δεν αφήνει τον Λόγκαν να κάνει βήμα χωρίς την επίβλεψή της.

Όμως ο Λόγκαν έχει ένα προαίσθημα και δε θα αφήσει τη Στιλ και τις Εσωτερικές Υποθέσεις να τον σταματήσουν από την προσπάθεια να λύσει τις υποθέσεις που βρίσκονται μπροστά του. Η Γρανιτένια Πόλη του Αμπερντίν μπορεί άραγε να στηρίζεται στον ντετέκτιβ ΜακΡέι;

Ο Λόγκαν ΜακΡέι, ο χαρακτήρας που ο Stuart MacBride μας σύστησε στον ‘Ψυχρό γρανίτη’ του (επίσης από τις Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, είναι ένας ανθρώπινος χαρακτήρας. Δεν είναι ο τέλειος αστυνομικός ή ο τέλειος άνθρωπος, αλλά ένας αστυνομικός που προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις του για το καλύτερο. Οι σχέσεις με τους συναδέλφους του είναι απολύτως ρεαλιστικές, κάτι που ανεβάζει και το επίπεδο των διαλόγων και ταυτόχρονα ολόκληρης της ιστορίας.

Το βιβλίο έχει και τις αστείες του στιγμές, αφού ο συγγραφέας χρησιμοποιεί αρκετό μαύρο χιούμορ στις διαδράσεις των χαρακτήρων του. Αυτό είναι κι ένα από τα στοιχεία που κάνουν συμπαθείς αρκετούς από αυτούς, ακόμα κι όταν (όπως στην περίπτωση της Στιλ) η πρώτη εντύπωση δεν είναι ιδιαίτερα θετική.

Το Αμπερντίν παραμένει ένας ξεχωριστός συμπρωταγωνιστικός χαρακτήρας σε κάθε ιστορία του Λόγκαν. Μπορεί στο μυθιστόρημα τα εγκλήματα που προσπαθεί να διαλευκάνει ο ντετέκτιβ να συμβαίνουν μέσα στο καλοκαίρι, αλλά οι γκρίζοι δρόμοι και τα γρανιτένια κτίρια της πόλης παραμένουν αφιλόξενα ακόμη και λουσμένα στο φως του Σκωτσέζικου ήλιου.

Ο Stuart MacBride είναι πια ένα γνωστό και δυνατό όνομα της Ευρωπαϊκής και Βρετανικής αστυνομικής λογοτεχνίας, όπως και ο Λόγκαν ΜακΡέι, ο διασημότερος από τους ήρωές του. Ζει στη βορειοανατολική Σκωτία με τη γυναίκα του, το λαχανόκηπο και τα ζώα του, ανάμεσα στα οποία και τις γάτες του Γκρέντελ και Γκέρκιν.

Η πόλη του Αμπερντίν του χρωστά πολλά: Όταν πέρυσι η πόλη εγκαινίασε το Hall of Heroes της, ο συγγραφέας ήταν ανάμεσα στους 10 πρώτους ανθρώπους που εντάχθηκαν σε αυτό, ανάμεσα σε ονόματα όπως του Sir Alex Ferguson και της Annie Lennox.

Αλλά οι τιμές του δε σταματούν εκεί, αφού εκτός από συναρπαστικός συγγραφέας ο MacBride έχει και έναν ιδιαίτερο παγκόσμιο τίτλο στο παλμαρέ του. Το 2014 κατέκτησε την πρώτη θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Stovies που γίνεται κάθε χρόνο σε ένα φεστιβάλ τοπικών προϊόντων της Σκωτίας. Stovies, για όσους δεν το γνωρίζουν, είναι ένα παραδοσιακό σκωτσέζικο φαγητό που αποτελείται από πατάτες, κρεμμύδια και κρέας και η συνταγή του έχει εκατοντάδες παραλλαγές ανάλογα την οικογένεια ή το άτομο που το μαγειρεύει. 

Αν λοιπόν χρειάζεστε αυτές τις γιορτές ένα μυθιστόρημα για γερά νεύρα, γεμάτο με αυτοψίες πτωμάτων, μυστικές παρακολουθήσεις, μυστηριώδη εγκλήματα, μια βροχερή πόλη του Βρετανικού Βορρά, έναν πρωταγωνιστή που θα σας συναρπάσει και την αγωνία που μόνο ένα καλό αστυνομικό βιβλίο ξέρει να χαρίζει, τότε μην ψάχνετε μακρύτερα. Ταξιδέψτε στο Αμπερντίν του Λόγκαν και του Stuart μαζί με το τσάι και την κουβέρτα σας και καλή διασκέδαση.