Shutterstock
ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Η παλαβή θεωρία που υποστηρίζει ότι το ίντερνετ σταμάτησε να υπάρχει το 2016

Οι οπαδοί της Dead Internet Theory έχουν πολλά γελοία πράγματα να πουν. Η βάση της ανησυχίας τους όμως δεν είναι απαραίτητα ψευδής.

Η θεωρία του Dead Internet προτείνει κάτι που με μία πρώτη ματιά φαίνεται τελείως ψεκασμένο. Σύμφωνα με αυτή, το internet έχει καταληφθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από την τεχνητή νοημοσύνη στο πλαίσιο ενός σχεδίου της κυβέρνησης. Προφανώς, δεν ισχύει αλλά έχει μία πολύ σωστή βάση.

Όπως πολλές ακόμα συζητήσεις τέτοιου τύπου στο internet, έτσι και η Dead Internet Theory αποτελεί ένα μείγμα από όσους πράγματι το πιστεύουν, από trolls που ειρωνεύονται αλλά και από διάφορους ανθρώπους φαίνεται να έχουν περιέργεια για τέτοιες θεωρίες χωρίς απαραίτητα να τις πιστεύουν.

Πώς ξεκίνησε όλο αυτό;

Ένα thread με τον τίτλο «Dead Internet Theory: Το μεγαλύτερο κομμάτι του Internet είναι ψεύτικο» είναι το πιο βασικό κείμενο για όσους μοιράζονται αυτή τη θεωρία συνωμοσίας. Ο συγγραφέας του τονίζει ότι έχει μαζέψει και ενώσει μεταξύ τους διάφορες ιδέες που διάβασε από το section του 4chan σχετικό με παραφυσικά φαινόμενα και ένα άλλο forum που ονομάζεται Wizardchan.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, το internet δεν υπάρχει από το 2016 ή έστω από τις αρχές του 2017. Διαφορετικά, είναι άδειο από πραγματικούς ανθρώπους και τελείως αποστειρωμένο.  Μη βιαστείτε να ρωτήσετε τι είναι όλα αυτά που βλέπετε, όταν βρίσκεστε στην οθόνη του υπολογιστή σας. Υπάρχει έτοιμη απάντηση. Μεγάλο μέρος από το περιεχόμενο που δήθεν παράγεται από ανθρώπους τελικά ανήκει σε bots ίσως με τη βοήθεια κάποιων πληρωμένων  από εταιρείες και κυβερνήσεις influencers.

H θεωρία του Dead Internet. BusinessWire via Associated Press

Πώς αποδεικνύεται όμως κάτι τέτοιο;

Ο λόγος που γίνεται όλο αυτό; Μα προφανώς να μας κάνουν πλύση εγκεφάλου και να χτυπήσουν στη ρίζα της την ελευθερία που υπόσχεται το διαδίκτυο. Συνήθως βέβαια για να στηρίξεις τέτοιες θεωρίες καλό είναι εκτός από το κίνητρο, να έχεις και κάποιες αποδείξεις. Ο δημιουργός του thread πιστεύει ότι τις έχει.

«Έχω δει τα ίδια threads, τις ίδιες εικόνες, τις ίδιες απαντήσεις να αναπαράγονται ξανά και ξανά όλα αυτά τα χρόνια που είμαι στο internet», τονίζει. Υποστηρίζει μάλιστα ότι όλη η βιομηχανία της διασκέδασης παράγεται από έναν αλγόριθμο. «Πιστεύω ότι είναι προφανές αυτό που λέω με όλα αυτά τα δεδομένα» και συνεχίζει «η κυβέρνηση των ΗΠΑ μας παγιδεύει μέσα σε έναν κόσμο τεχνητής νοημοσύνης με απώτερο σκοπό να χειραγωγήσει τον παγκόσμιο πληθυσμό».

Η ίδια η θεωρία συνωμοσίας αλλά και τα λογικά άλματα που εμπεριέχει η στοιχειοθέτησή της είναι προφανώς γελοία. Πρόκειται για μία κλασική συνωμοσιολογία που όσο πιο προσεκτικά ασχοληθείς μαζί της, τόσο πιο απίθανο θα σου φανεί ότι υπάρχουν άνθρωποι που την πιστεύουν. Και σας πληροφορούμε ότι είναι αρκετοί αυτοί που έχουν πειστεί στα αλήθεια.

Σε αντίθεση πάντως, με τις υπόλοιπες κοντόφθαλμες τέτοιου τύπου θεωρίες, αυτή είναι από εκείνες που βασίζονται σε μία σημαντική ανησυχία. Σε ένα κείμενο στο οποίο συχνά παραπέμπουν οι θιασώτες της θεωρίας, ο συγγραφέας Max Read τονίζει κάτι πολύ βασικό. «Οτιδήποτε κάποτε έμοιαζε ως αμετάκλητα και αδιαμφισβήτητα αληθινό, τώρα μοιάζει και λίγο ψεύτικο».

Η πραγματική ανησυχία πίσω από την Dead Internet Theory

Ο ίδιος τονίζει ότι το μεγαλύτερο μέρος του περίφημου web traffic μπορεί να αφορά bots. Προς επίρρωση αυτής της υποψίας φέρνει στην κουβέντα ότι κάποτε το YouTube είχε τόσο μεγάλο web traffic από bots που κάποιοι από τους ανθρώπους της εταιρείας φοβούνταν για τη στιγμή που τα πράγματα θα ανατρέπονταν. Όταν δηλαδή τα αυτοματοποιημένα συστήματα θα έβλεπαν τα bots ως αληθινά πρόσωπα και τα αληθινά πρόσωπα ως bots.

unsplash

Τα πράγματα μοιάζουν να είναι τώρα λίγο καλύτερα από τη στιγμή που γραφόταν εκείνο το κείμενο. Οι εταιρείες που τρέχουν τα μεγάλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πια πολύ καλύτερες στο να εντοπίζουν τα bots και να περιορίζουν τη λειτουργία τους. Την ίδια στιγμή βέβαια εκείνοι που πουλούν likes και traffic από αληθινούς ανθρώπους ή αυτοματοποιημένα συστήματα βελτιώνονται και οι ίδιοι προκειμένου να ξεπερνούν τα εμπόδια που τίθενται.

Ακόμα και η παρατήρηση πάνω στην οποία στηρίζεται η θεωρία του Dead Internet έχει μέσα της ένα κομμάτι αλήθειας. Οι μεγάλες πλατφόρμες όντως ενθαρρύνουν τους χρήστες τους να κάνουν τις ίδιες συζητήσεις ξανά και ξανά, με την ίδια δομή, τα ίδια συναισθήματα αν και θεωρητικά σε διαφορετικά θέματα συζήτησης. Κατά την έννοια αυτή εμείς, οι πραγματικοί άνθρωποι, πιθανόν να λειτουργούμε ολίγον ως bots. Αντιδρούμε με προβλέψιμους τρόπους σε παρεμφερή ερεθίσματα που μας δόθηκαν αναμένοντας την ακριβώς αυτή τη συμπεριφορά από εμάς.