Shutterstock
ΥΓΕΙΑ

Η ενδοοικογενειακή βία δεν μπορεί ποτέ να οφείλεται στην καραντίνα

Μιλήσαμε με στελέχη της Γραμμής SOS 15900 για την αύξηση στις κλήσεις για συντροφική βία που δέχονται ημερησίως.

Η κοινωνική απομόνωση είναι από μόνη της δύσκολη. Η κοινωνική απομόνωση με τον βασανιστή σου είναι δυσβάσταχτη. «Το σπίτι δεν είναι ασφαλές για όλες», όπως τονίζει ορθώς η εκστρατεία στήριξης της φεμινιστικής συλλογικότητας Καμία Ανοχή καλώντας, ανάμεσα σε άλλα, να επιταχτούν άμεσα ξενώνες για τις γυναίκες – και τα παιδιά τους εφόσον έχουν – που αντιμετωπίζουν ενδοοικογενειακή βία.

Αφουγκραζόμενη τις επιτακτικές ανάγκες των πρωτόγνωρων συνθηκών της καραντίνας, η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής & Ισότητας των Φύλων (ΓΓΟΠΙΦ) ανακοίνωσε μόλις χθες ότι με γνώμονα την ασφάλεια των εργαζομένων, των φιλοξενουμένων και των αιτουσών φιλοξενίας, και προκειμένου να μη διαταραχθεί η ομαλή λειτουργία των ξενώνων φιλοξενίας, έχει εξασφαλίσει καταλύματα για την προσωρινή δωρεάν φιλοξενία και σίτιση των γυναικών που υφίστανται συντροφική βία και των ανήλικων παιδιών τους, σε συνεργασία με την Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία. Με μέριμνά της επίσης, έχει διασφαλιστεί και η τήρηση του κείμενου θεσμικού πλαισίου μετακινήσεων.

Η ΓΓΟΠΙΦ κάνει επιθετική καμπάνια αυτές τις μέρες για την ενδοοικογενειακή βία και για τη δυνατότητα επικοινωνίας μαζί τους και μέσω e-mail στο [email protected], μιας που ένα τηλεφώνημα θα ρίσκαρε τον κίνδυνο να το ακούσει ο κακοποιητής κάποιας επιζώσας, ενώ το Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων έχει ξεκινήσει το νέο πρόγραμμα Νομικής Βοήθειας Όλες Ασφαλείς, με σκοπό να στηρίξει γυναίκες κατοίκους ή δημότες Αθηνών που θέλουν να κινηθούν νομικά ενάντια στον κακοποιητή τους.

Η ‘πανδημία στη σκιά’ όπως ονομάζουν την ενδοοικογενειακή βία την εποχή του κορονοϊού οι ειδικοί των Ηνωμένων Εθνών, καταγράφεται ως τώρα με αυξημένα ποσοστά παγκοσμίως. Στη Γαλλία οι καταγγελίες έχουν αυξηθεί κατά 30% από τις 17 Μαρτίου οπότε και επιβλήθηκαν στη χώρα τα περιοριστικά της μέτρα, ενώ η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα πληρώσει για 20.000 διανυκτερεύσεις επιζωσών σε ξενοδοχεία. Ταυτόχρονα παρακινεί τις γυναίκες που φοβούνται ή δεν μπορούν να τηλεφωνήσουν στις γραμμές στήριξης να επισκεφθούν κάποιο φαρμακείο και να ζητήσουν μία ‘μάσκα 19’ – την κωδική λέξη που σηματοδοτεί ότι υφίστανται βία. Στην Κύπρο, πάλι, και τη Σιγκαπούρη η αύξηση κλήσεων στις γραμμές στήριξης είναι 30% και 33% αντίστοιχα, στην Αργεντινή ανέρχεται στο 25%, ενώ σύμφωνα με το CNN τα αστυνομικά τμήματα 20 μητροπόλεων στις Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφουν ως τώρα διπλασιασμό στις καταγγελίες τους.

Στην Ελλάδα τώρα, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, τον Μάρτιο οι συνολικές κλήσεις αυξήθηκαν κατά 16,5% σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο (454-390 κλήσεις) και μάλιστα οι κλήσεις με τον χαρακτηρισμό «περιστατικό βίας» είχαν αύξηση 16,4% (325-279), ενώ αυτές που αφορούν αποκλειστικά ενδοοικογενειακή βία κατέγραψαν αύξηση 6,4% (166-156).

«Μια πρώτη ανάλυση των καταγεγραμμένων κλήσεων που έχει δεχτεί η Γραμμή SOS πράγματι αποτυπώνει μια αυξητική τάση στον ημερήσιο αριθμό κλήσεων κατά την περίοδο εφαρμογής των προστατευτικών μέτρων, καθώς και μια ολοένα μεγαλύτερη κινητικότητα που συμπίπτει και με τις δράσεις δημόσιας προβολής της υπηρεσίας μας», μας εξήγησαν στελέχη της γραμμής σε επικοινωνία μας μαζί τους. «Έχει παρατηρηθεί και στο παρελθόν ότι οι δράσεις ενημέρωσης, ειδικά όσες πραγματοποιούνται σε μέσα μεγάλης προβολής όπως είναι η τηλεόραση, επιφέρουν μια αύξηση στη ροή των τηλεφωνημάτων. Θα ήταν λοιπόν επισφαλές να θεωρήσουμε ότι αυτή η αύξηση αντανακλά μια πραγματική αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας. Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου κάθε φορά που αναφερόμαστε στην ενδοοικογενειακή βία, δηλαδή στη βία στις συντροφικές/συζυγικές σχέσεις, ότι το ποσοστό των γυναικών που κακοποιούνται είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που καταγράφεται, διότι πολλά περιστατικά αποσιωπούνται. Μόνο μία ποιοτική ανάλυση των δεδομένων που συλλέγουμε σε ένα δεύτερο χρόνο, όταν θα έχει αρθεί πια η καραντίνα και θα έχει επανέλθει η κανονικότητα θα ήταν περισσότερη διαφωτιστική».

«Γενικά μας είναι γνωστό ότι σε κάθε περίοδο κρίσης αλλά και σε χρονικά διαστήματα όπου το ζευγάρι περνάει περισσότερο χρόνο μαζί, όπως είναι η περίοδος των εορτών ή έξοδος από την εργασία (συνταξιοδότηση ή ανεργία), τα κρούσματα βίας αυξάνονται», συνέχισαν. «Αυτό σχετίζεται με το γεγονός πως οι δύο σύζυγοι ή σύντροφοι μοιράζονται επιπλέον χρόνο μαζί και η τριβή θα φέρει στην επιφάνεια πιο γρήγορα και πιο εύκολα συμπεριφορές που περικλείουν βία οποιασδήποτε μορφής. Είναι εξαιρετικά σημαντικό όμως να έχουμε στο νου μας πως ένας άντρας που δεν είναι βίαιος δεν θα γίνει ξαφνικά εξαιτίας μιας κατάστασης δύσκολης που αντιμετωπίζει. Ο άντρας που ήδη επέλεγε αυτόν τον τρόπο να σχετίζεται με τη σύζυγο ή σύντροφό του ενδεχομένως να γίνει πιο επιθετικός, με συχνότερα ξεσπάσματα επιθετικής συμπεριφοράς. Οι βίαιοι άντρες εκμεταλλεύονται την ευαλωτότητα μιας γυναίκας – όσο πιο ευάλωτη και εξαρτημένη ψυχολογικά, κοινωνικά, οικονομικά, τόσο καθίσταται πιο εύκολο θύμα. Είναι μια θέση που με διάφορους τρόπους, άλλοτε περίτεχνους και υπόγειους και άλλοτε με χρήση ωμής βίας, καραδοκούν για να επιβάλλουν στο θύμα τους. Οι συνθήκες που διάγουμε αυτή την περίοδο, δηλαδή υποχρεωτικής καραντίνας στο σπίτι και κοινωνικής απομόνωσης, καθιστούν μια γυναίκα πιο απομονωμένη, άρα και πιο ευάλωτη στη συζυγική/συντροφική βία».

Το μήνυμα της Γραμμής SOS για την ενδοοικογενειακή βία:

«Ασπίδα προστασίας για τις επιζώσες κακοποιητικών συμπεριφορών είναι να μην ενοχοποιούνται για αυτές, να μιλούν σε υποστηρικτικό τους περιβάλλον, να αναζητούν εξειδικευμένη βοήθεια, όπως είναι η γραμμή 15900 όπου μιλώντας με κάποιο σύμβουλο μπορούν να διερευνήσουν τις επιλογές τους. Με αυτόν τον τρόπο θα σπάσουν τον ασφυκτικό εγκλεισμό, αλλά και τον κύκλο της βίας».

Η Γραμμή SOS 15900 είναι µια υπηρεσία εθνικής εµβέλειας που δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες θύµατα βίας ή σε τρίτα πρόσωπα να επικοινωνήσουν άµεσα µε ένα φορέα αντιµετώπισης της έµφυλης βίας. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 µέρες το χρόνο. Ταυτόχρονα, υπάρχει δυνατότητα ηλεκτρονικής επικοινωνίας των γυναικών µέσω της διεύθυνσης e-mail: [email protected]. Εάν είσαι κάτοικος ή δημότης Αθηνών και χρειάζεσαι νομική βοήθεια σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία, στείλε e-mail στο [email protected] ή κάλεσε στο 2105210645.