Eva Marie Uzcategui/Getty Images
EXPLAINED

Γιατί εισέβαλε το FBI στο σπίτι του Donald Trump στην Φλόριντα

Δεκαπέντε κουτιά με έγγραφα φαίνεται να πυροδότησαν την κατ’ οίκον έρευνα στο πολυτελές Mar-A-Lago και ενώ ο πρώην πρόεδρος της Αμερικής μιλάει για «αχρείαστη έφοδο», ίσως τελικά σημάνει το τέλος του Trump από την εκλογική διαδικασία.

«Το όμορφο σπίτι μου στην Παλμ Μπιτς, στη Φλόριντα, βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπό καθεστώς πολιορκίας από την επιδρομή και την κατάληψη μιας μεγάλης ομάδας πρακτόρων του FBI», δήλωσε έκπληκτος ο Ρεπουμπλικανός πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, το πρωί της Δευτέρας και μερικές ώρες αργότερα τα πλάνα από την υπερπολυτελή κατοικία των 62.500 τ.μ., φωτισμένη από τους φάρους της αστυνομίας, έφτασαν στα δελτία ειδήσεων.

Πρώτη φορά εκδίδεται ένταλμα κατ’ οίκον έρευνας σε πρόσωπο που έχει διατελέσει σε αυτή τη θέση στην Αμερική.

 

Το πρωτοφανές του πράγματος δεν έμεινε αναξιοποίητο από τη γνωστή ρητορική τακτική του Trump: η ανάρτηση που έκανε για τη «μη αναμενόμενη έφοδο», ενώ βρισκόταν στη Νέα Υόρκη, έκανε λόγο για «σκοτεινούς καιρούς του έθνους μας», εργαλειοποίηση του δικαστικού συστήματος και επίθεση από τους πολιτικούς του αντιπάλους. «Μια τέτοια έφοδος», είπε χαρακτηριστικά, «θα μπορούσε να συμβεί μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες». Όλα αυτά ενώ ο ίδιος ετοιμάζει την υποψηφιότητά του για το 2024.

Ωστόσο, πέρα από τα επικοινωνιακά τρικ, μήπως η έφοδος οδηγήσει στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που ονειρεύεται ο πρώην πρόεδρος της Αμερικής – στη μια για πάντα αποπομπή από το δικαίωμα του εκλέγεσθαι σε ομοσπονδιακή θέση;

Το Mar-A-Lago, όπως αποκαλείται το χειμερινό θέρετρο του Trump, ενδέχεται να λύσει το μυστήριο για τις έρευνες που ήδη τρέχουν εις βάρος του από το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Αμερικής, είτε απλούστερα να αποδείξει ότι ο πρώην πρόεδρος της Αμερικής δεν ακολούθησε το νομικό πλαίσιο για την παράδοση όλων των εγγράφων κατά την αποπομπή του.

Πώς έγινε η έφοδος στο σπίτι του Trump

© Wilfredo / AP

Παρότι ο πρώην πρόεδρος της Αμερικής στην ανάρτησή του θέλησε να παραλληλίσει την τωρινή έφοδο στο Mar-A-Lago με το σκάνδαλο Watergate, είναι σαφείς οι διαφορές που προδίδουν το –όχι και τόσο αθώο– ιστορικό ολίσθημα: στην περίπτωση του Trump, πρόκειται για επίσημο κλιμάκιο της αστυνομίας που έλαβε το δικαίωμα της εφόδου για έρευνα με σχετικό ένταλμα από την πλευρά της Δικαιοσύνης.

Το Σύνταγμα της Αμερικής θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις και σε μία περίπτωση που απαιτεί τόσο λεπτούς και καθαρούς χειρισμούς, όπως η έφοδος στην οικία του πρώην πλανητάρχη, δεν θα έμεναν ακάλυπτα νομικά παράθυρα.

Συγκεκριμένα, για να δοθεί άδεια από τον εισαγγελέα πρέπει πρώτα να έχει διευκρινιστεί στο αίτημα «ποια πρόσωπα και αντικείμενα είναι προς σύλληψη/κατάσχεση», καθώς και να αιτιολογείται επαρκώς η εικασία ότι αυτά βρίσκονται στο εσωτερικό της συγκεκριμένης ιδιωτικής περιουσίας.

Ωστόσο, ελάχιστα είναι γνωστά από επίσημα χείλη. Κατά πώς αποκάλυψε από ανώνυμη πηγή το CNN, για την έφοδο είχε επίγνωση η μυστική υπηρεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ το βασικό κίνητρο που φαίνεται να πυροδότησε τόσο την έρευνα (όσο και το ένταλμα) είναι τα αρχεία του κράτους.

Το ίδιο δήλωσε στο Fox ο γιος του πρώην προέδρου, Eric Trump: «ο στόχος της έρευνας, απ’ ό,τι μας είπαν, ήταν να επιβεβαιώσουν εάν ο Donald Trump κρατούσε ή όχι απόρρητα έγγραφα στην κατοχή του».

Να θυμίσουμε ότι εις βάρος του πρώην προέδρου της Αμερικής τρέχουν δύο έρευνες: η πρώτη αφορά στην προσπάθεια ανατροπής των εκλογικών αποτελεσμάτων του 2020 με νοθεία, ενώ η δεύτερη αφορά στην κακομεταχείριση των απόρρητων εγγράφων του κράτους. Στις υποχρεώσεις του προέδρου της Αμερικής περιλαμβάνεται ρητά και ξάστερα η διαφύλαξη των κρατικών αρχείων και η παράδοσή τους στον Λευκό Οίκο, κατά το τέλος της θητείας. Η υποχρέωση αυτή έχει θεσμοθετηθεί από το 1978, με πράξη νομοθετικού περιεχομένου.

Σε αντίθεση με αυτή τη νομική διαδικασία, σύμφωνα με πηγές από τα πολιτικά κλιμάκια της Αμερικής, ο Trump φέρεται να κατέστρεψε έγγραφα, ενώ άλλα τα μετέφερε στην πολυτελή οικία του στη Φλόριντα, αντί να τα παραδώσει κατά πώς όφειλε. Φημολογούνταν ότι πάνω από 15 κουτιά αρχείων είχαν οδηγηθεί παράτυπα στο Mar-A-Lago και –σύμφωνα με το New York Times– σε αυτά τα κουτιά περιλαμβάνονται και απόρρητα αρχεία του κράτους.

Τι επιπτώσεις θα έχει η έφοδος

«Εάν πράγματι συνέβη κάτι τέτοιο από πρόθεση, με επίγνωση δηλαδή για την καταστροφή ή την απόκρυψη απόρρητων αρχείων, αυτό σημαίνει ομοσπονδιακό έγκλημα», τόνισε η αναλύτρια νομικών ζητημάτων Elie Honig στο CNN.

Αυτό σημαίνει ότι ενδέχεται να δούμε τον πρώην πρόεδρο της Αμερικής στο εδώλιο του κατηγορουμένου; Ενδέχεται, αλλά τα νομικά παράθυρα από τα οποία μπορεί να ξεγλιστρήσει δεν είναι λίγα: ακόμη κι αν βρεθούν έγγραφα που θα θεωρηθούν μείζονος σημασίας, δεν είναι αναγκαστικό ότι θα έχουν οριστεί τυπικά ως απόρρητα, όπως εξήγησε η αναλύτρια στο CNN.

«Δεν υφίσταται κάποιο κεντρικό σύστημα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, βάσει του οποίου να είναι θεσμοθετημένο τι θεωρείται απόρρητο και τι όχι – εξαρτάται και από την κρίση των δικαστικών αρχών», όπως είπε. Εάν βέβαια όντως συμβεί να βρεθεί αρχείο απόρρητου χαρακτήρα στην έπαυλη του Trump στη Φλόριντα, τότε αυτή η παρατυπία ενδέχεται να στοιχίσει και τη δυνατότητα συμμετοχής του στην εκλογική διαδικασία.

Σύμφωνα με το γράμμα του αμερικανικού νόμου, εφόσον αποδειχθεί κάτι τέτοιο, είναι πλέον στη διακριτική ευχέρεια του Κογκρέσου το αν θα θέσει τον Donald Trump εκτός της εκλογικής διαδικασίας μια για πάντα.