Γιατί Ρωσία και Ουκρανία παλεύουν για την κατοχή του Τσερνόμπιλ

Ένα από τα σημεία στα οποία εδώ και ώρες συμβαίνουν εκτεταμένες συγκρούσεις είναι το Τσερνόμπιλ και όλη η περιοχή που βρίσκεται γύρω από το ανενεργό πυρηνικό εργοστάσιο. Για ποιο λόγο, όμως, θέλουν οι Ρώσοι να το ελέγξουν και πόσο επικίνδυνο είναι για την ανθρωπότητα να συμβαίνουν πολεμικές αναταραχές σε μια τόσο ευαίσθητη περιοχή;

Η σημασία του Τσερνόμπιλ για τη Ρωσία

Αυτό που έχουν αναρωτηθεί πολλοί, είναι γιατί οι Ρώσοι επιθυμούν να κατακτήσουν ένα μη λειτουργικό πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το οποίο περιβάλλεται από εκατοντάδες χιλιόμετρα ραδιενεργού εδάφους. Η απάντηση, σύμφωνα με το Reuters, είναι σαφής και σχετίζεται με τη γεωγραφία της περιοχής. Όπως επισημαίνουν στρατιωτικοί αξιωματούχοι, το Τσερνόμπιλ είναι ο κόμβος της πιο σύντομης διαδρομής που ξεκινά από τη Λευκορωσία, σύμμαχο της Ρωσίας στην εισβολή στην Ουκρανία, και οδηγεί στο Κίεβο.

Σύμφωνα με Αμερικάνους στρατιωτικούς αναλυτές, η περιοχή μπορεί να διευκολύνει την εισδοχή πολεμικών στρατιωτικών δυνάμεων από τη Λευκορωσία και να αποτελέσει έναν τόπο στάσης στον δρόμο προς την πρωτεύουσα της Ουκρανίας. «Είναι ο πιο γρήγορος δρόμος για να οδηγηθείς από το σημείο Α στο σημείο Β» εξηγεί ο James Acton του think tank του Carnegie Endowment for International Peace.

Ο Jack Kean, πρώην αρχηγός επιτελείου του αμερικανικού στρατού, δήλωσε ότι το Τσερνόμπιλ «δεν έχει καμία στρατιωτική σημασία» αλλά αποτελεί έναν από τους τέσσερις άξονες που χρησιμοποιούν οι ρωσικές δυνάμεις για να περικυκλώσουν και να εισβάλλουν στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένου αυτού της Λευκορωσίας, του Χαρκόβου και της Κριμαίας.

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες του Reuters που επικαλείται ως πηγή τα λεγόμενα ενός Ουκρανού αξιωματούχου, το βράδυ της Πέμπτης οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν την περιοχή, αν και ένας ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου άμυνας των ΗΠΑ σημείωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν ακόμη να επιβεβαιώσουν τις πληροφορίες. Οι σκέψεις, όμως, όλων είναι στην κατάσταση που βρίσκεται η περιοχή και κυρίως το εργοστάσιο.

Πόσο επικίνδυνες είναι οι συγκρούσεις στην περιοχή

Η ιστορία του Τσερνόμπιλ είναι λίγο πολύ γνωστή σε όλους. Στις 26 Απριλίου του 1986 ο τέταρτος αντιδραστήρας του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας της Σοβιετικής Ένωσης που βρίσκεται 108 χλμ. βόρεια του Κιέβου εξερράγη κατά τη διάρκεια μιας λανθασμένης δοκιμής ασφαλείας, στέλνοντας σύννεφα ραδιενεργούς ακτινοβολίας σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, ακόμη και στις ανατολικές ακτές των Ηνωμένων Πολιτειών.

Τα ραδιενεργά υλικά έπληξαν κυρίως την Ουκρανία και τη γειτονική Λευκορωσία, καθώς και τμήματα της Ρωσίας και της ανατολικής Ευρώπης, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 93.000 θανάτους ανθρώπων που επηρεάστηκαν άμεσα ή έμμεσα από την ακτινοβολία.

Οι σοβιετικές αρχές αρχικά προσπάθησαν να καλύψουν την καταστροφή και δεν ενημέρωσαν αμέσως την διεθνή κοινότητα για το μέγεθος της έκρηξης και της καταστροφής. Η περιοχή γύρω από το εργοστάσιο και το Πρίπιατ, η πόλη που βρισκόταν γύρω από αυτό, καταστράφηκαν ολοσχερώς, ενώ δεν πρόκειται να κατοικηθεί ποτέ ξανά μιας και τα επίπεδα ραδιενέργειας τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και στο έδαφος είναι πολύ υψηλότερα από το κανονικό.

Η ανησυχία για την περιοχή μεγάλωσε καθώς πριν από μερικές ώρες παρατηρήθηκε αύξηση στα επίπεδα της ραδιενέργειας στα τριγύρω εδάφη από το πυρηνικό εργοστάσιο στο Τσερνόμπιλ. Όπως ανέφερε η πλατφόρμα μέτρησης Nexta στο Τwitter: «παρατηρείται μια ανωμαλία στην αύξηση των επίπεδων ραδιενέργειας στην περιοχή». Πηγές του υπουργείου εσωτερικών της Ουκρανίας αναφέρουν στο NBC ότι η αύξηση προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από την καταστροφή αποθήκης πυρηνικών αποβλήτων που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του παλιού εργοστασίου.

Η ρωσική πλευρά, από την άλλη, μέσω δηλώσεων του εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου άμυνας, επισημαίνει πως τα επίπεδα της ραδιενέργειας είναι κανονικά. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας, ωστόσο, εφιστά την προσοχή και ζητά και από τις δύο πλευρές να δείξουν «μέγιστη αυτοσυγκράτηση στο Τσερνόμπιλ» και «να μην επηρεαστούν ή διακοπούν με τίποτα» οι λειτουργίες των πυρηνικών εγκαταστάσεων στη ζώνη αποκλεισμού του εργοστασίου.