© 2019 / Michael Probst / Associated Press
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί άπειρα προβλήματα. Ένα από αυτά είναι η φονική ζέστη

Το 37% των θανάτων από υπερβολικές θερμοκρασίες οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα σύμφωνα με νέα έρευνα.

To 2020 ήταν η δεύτερη πιο ζεστή χρονιά όλων των εποχών (ή τουλάχιστον από τότε που έχουμε καταγραφές) για τον πλανήτη Γη. Ποια χρονιά φιγουράρει στην κορυφή; Δυστυχώς, είναι το 2016 ενώ το 2019 βρίσκεται στην τρίτη θέση. Έτσι, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως την τελευταία δεκαετία το θερμόμετρο έχει ανέβει -κυριολεκτικά- στα ύψη. Δεν πρόκειται για κάποιο δυσοίωνο σενάριο που θα παιχτεί στο κοντινό μέλλον. Συμβαίνει τώρα.

Η έκθεση του αμερικανικού οργανισμού National Oceanic and Atmospheric Administration λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Ναι, βρισκόμαστε ακόμα κάτω από επικίνδυνο όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου (1,2 βαθμούς πάνω για το 2020 σε σχέση με την εποχή πριν τη βιομηχανοποίηση) αλλά οδεύουμε ολοταχώς για άσχημες περιπέτειες. Η κλιματική αλλαγή έχει πολλά πλοκάμια, και ένα από αυτά είναι η φονική ζέστη.

Σίγουρα, πάντα υπάρχουν φωνές που θεωρούν όλες αυτές τις προειδοποιήσεις υπερβολικές. Στην εποχή της μετά-αλήθειας, άλλωστε, πολλοί προσπαθούν να μιλήσουν για αληθινά γεγονότα χωρίς να φέρνουν κανένα στοιχείο στο τραπέζι. Αντίθετα, οι επιστήμονες έχουν την υποχρέωση να παρουσιάζουν στοιχεία και δεδομένα. Όπως και κάνουν.

Επικίνδυνη ζέστη, κλιματική αλλαγή

«Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από 732 περιοχές σε 43 χώρες, με σκοπό να εκτιμηθεί η θνησιμότητα που σχετίζεται με την έκθεση στην υπερβολική ζέστη, η οποία οφείλεται σε ανθρώπινες δραστηριότητες και όχι σε φυσικούς παράγοντας για την περίοδο 1991-2018. Σε όλα τα κράτη, παρατηρήθηκε ότι υπήρχε κατά μέσο όρο 37% συσχετισμός (από 20,5% το λιγότερο έως 76,3% το περισσότερο) των θανάτων από υπερβολική ζέστη με τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η αύξηση της θνησιμότητας είναι φανερό πως αποδίδεται στην ανθρωποκεντρική κλιματική αλλαγή. Σίγουρα υπήρχαν διαφορές ανάλογα με το γεωγραφικό μήκος και πλάτος, σε κάθε περίπτωση όμως παρατηρούνται δεκάδες ή ακόμα και εκατοντάδες θάνατοι ετησίως εξαιτίας αυτού του φαινομένου».

Καθόλου ενθαρρυντικά στοιχεία, δηλαδή, προερχόμενα από μία νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature. Μάλιστα, πριν φτάσουμε στους θανάτους, μπορείς να ρίξεις μία ματιά στον πιο πάνω πίνακα: πρόκειται για τη μείωση του κατά κεφαλή ΑΕΠ ανά χώρα σε περίπτωση που ισχύσει το αρνητικό σενάριο της αύξησης της θερμοκρασίας πάνω από 1,5 βαθμούς Κελσίου. Η οικονομία θα περάσει πολύ άσχημες μέρες.

Ποιες χώρες επηρεάζονται μέχρι στιγμής περισσότερο αναφορικά με τους θανάτους που οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα; Η Νότια, Δυτική και Νοτιοανατολική Ασία, καθώς και η Κεντρική και η Νότια Αμερική. Με άλλα λόγια, εκείνες οι περιοχές που παραδοσιακά θεωρούμε τις πιο ζεστές του πλανήτη.

«Πρόκειται για ένα καμπανάκι που σημαίνει τον κίνδυνο, καθώς οι συνέπειες στην υγεία των ανθρώπων από την ταχύτατη υπερθέρμανση του πλανήτη γίνονται αισθητές ήδη από τα πρώτα στάδια της πιθανής περιβαλλοντικής καταστροφής του πλανήτη» αναφέρει χαρακτηριστικά στην Guardian ο καθηγητής Antonio Gasparrini, επικεφαλής της έρευνας.

 

Τελικά, τι είναι αυτό που προκαλεί αυτή τη φονική ζέστη και εντείνει αντίστοιχα τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής; Η αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση, οι τεράστιες φωτιές που κατακαίνε ολόκληρες περιοχές -από τη Σιβηρία μέχρι την Αυστραλία- του πλανήτη, η αποψίλωση των δασών και η υπερβολική καλλιέργεια των εδαφών είναι οι βασικές αιτίες.

Πίσω από αυτές κρύβεται στις περισσότερες περιπτώσεις η ανθρώπινη πλεονεξία. Το ζήτημα, βέβαια, είναι ότι αρνούμαστε ακόμη να καταλάβουμε το προφανές: ότι βάζουμε τα χέρια μας και βγάζουμε -κυριολεκτικά- τα μάτια μας.