Η Σίφνος της Χρύσας Πετροχείλου
Πρόσωπα από τον χώρο της τέχνης, της εστίασης, της οινοποιίας και της μόδας μοιράζονται εικόνες και αναμνήσεις από τον τόπο, στον οποίο θέλουν να επιστρέφουν ξανά και ξανά κάθε καλοκαίρι. Στη σημερινή καρτ ποστάλ, η food blogger Χρύσα Πετροχείλου.
- 1 ΑΥΓ 2025
Τι είναι αυτό που κάνει τη ρεβυθάδα της Σίφνου τόσο ακαταμάχητα νόστιμη; Γιατί, ακόμη κι όταν απλώς ακούμε τη λέξη «ρεβυθάδα», το μυαλό μας πηγαίνει κατευθείαν στη Σίφνο; Δεν πρόκειται για σύμπτωση. Η Σίφνος έχει οικοδομήσει μια ξεχωριστή γαστρονομική ταυτότητα γύρω από την τέχνη της μαγειρικής και, πιο συγκεκριμένα, γύρω από ένα φαινομενικά ταπεινό πιάτο από όσπρια. Μια τέχνη που μετατρέπεται σε πολιτισμική εμπειρία, σε συλλογική μνήμη, σε τελετουργία.
Σε έναν τόπο που αλλάζει διαρκώς -χτίζεται, τουριστικοποιείται, χάνει σταδιακά την κλίμακά του- η γαστρονομία είναι κάτι που αντέχει. Μια πρακτική αργή, ανθεκτική, ριζωμένη στο τοπίο, τέχνη επινόησης και προσαρμογής. Μέσα από την επιτελεστική της διάσταση, μας υπενθυμίζει ότι -και πώς- μπορούμε να συνυπάρχουμε: άνθρωποι, ζώα, πράγματα, γη.
Τα δύο πιο χαρακτηριστικά φαγητά της Σίφνου -η ρεβυθάδα και το μαστέλο- δεν είναι απλώς συνταγές, αλλά φορείς πολιτισμικής μνήμης, που ενεργοποιείται ξανά και ξανά μέσα από την πράξη του μαγειρέματος και της κοινής κατανάλωσης. Και τα δύο φαγητά μαγειρεύονται για ώρες, σε πήλινα σκεύη, μέσα σε ξυλόφουρνους – τεχνικές που διατηρούνται ζωντανές και ενισχύουν ρυθμούς ζωής συλλογικούς, τελετουργικούς.
Η ρεβυθάδα, φαγητό της Κυριακής, μπαίνει στον φούρνο από το βράδυ του Σαββάτου για να είναι έτοιμη την επόμενη μέρα. Η πρακτική αυτή καθιερώθηκε ώστε οι γυναίκες -οι κύριες υπεύθυνες για την οικιακή εργασία του μαγειρέματος- να έχουν λίγο χρόνο για ξεκούραση και κοινωνική συνεύρεση.
Το μαστέλο, με κατσίκι ή αρνί μαριναρισμένο σε κρασί και μυρωδικά, απαιτεί επίσης προετοιμασία και υπομονή. Η παρασκευή τους, όπως και η κατανάλωσή τους, είναι συλλογικές πράξεις. O φούρνος της γειτονιάς, όπου ψήνονται τα τσικάλια (βαθιά, πήλινα σκεύη άρρηκτα συνδεδεμένα με τη μακραίωνη αγγειοπλαστική παράδοση της Σίφνου), υπήρξε -και παραμένει- ένας τόπος συνάντησης. Κάθε Σάββατο, όταν ανάβει ο φούρνος, γείτονες, φίλοι και περαστικοί συγκεντρώνονται φέρνοντας τα φαγητά τους· κι εκεί, γύρω από τη φωτιά, τρώνε, πίνουν, ανταλλάσσουν κουβέντες.
Συχνά στήνεται γλέντι, με μουσική και όργανα. Η προετοιμασία του φαγητού δεν είναι πλέον αποκλειστικό καθήκον των γυναικών – έχει μετατραπεί σε μια κοινή τελετουργία, μια ζωντανή συνήθεια που συνεχίζει να φέρνει κοντά τους ανθρώπους. Στο σιφνέικο γεύμα λοιπόν από την φροντίδα της παρασκευής, την συνάντηση στο τραπέζι μέχρι τελικά τη γεύση συνυφαίνονται απόψεις του τόπου και των σωμάτων του ως αδιαχώριστα.
Ίσως, η ρεβυθάδα της Σίφνου να μην είναι τόσο νόστιμη εξαιτίας κάποιας «μυστικής συνταγής». Η γεύση της δεν εξηγείται μόνο τεχνικά, αλλά πηγάζει από τον τρόπο που το φαγητό ενσωματώνεται στον ρυθμό της ζωής, στον συλλογικό χρόνο και στη βαθιά σύνδεση με τον τόπο. Είναι έκφραση μιας κοινής καθημερινότητας – μιας σχέσης με τον κόσμο που δεν μαγειρεύεται βιαστικά, αλλά καλλιεργείται, σιγοψήνεται και μοιράζεται.
***
Η Χρύσα Πετροχείλου είναι food blogger στο nouvelle alacuisine και συνιδρίτρια στο Pullman Club.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.
