© Daniel Cole/AP Photo
ΚΟΣΜΟΣ

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες απειλούν την παρθένα Ταϊτή

Εκατοντάδες κόσμου ετοιμάζονται να αποβιβαστούν στο μακρινό νησί της Γαλλικής Πολυνησίας, όσο οι κάτοικοι εκφράζουν έντονες ανησυχίες για το πλήγμα στο παρθένο οικοσύστημα και τον ύφαλο που κάποτε ήταν το «κρυφό μυστικό» των σέρφερ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: © DANIEL COLE/AP PHOTO

Σε αντίθεση με την Αϊτή της Καραϊβικής, η Ταϊτή είναι ένα νησί στο κέντρο της Γαλλικής Πολυνησίας, στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού, που μέχρι από λίγο καιρό γνώριζαν και ονειρεύονταν να επισκεφθούν σχεδόν αποκλειστικά τα εύπορα ζευγάρια των ΗΠΑ για να περάσουν εκεί μήνα του μέλιτος, μέσα στην παρθένα φύση και τους καταρράκτες με τις καταπράσινες κοιλάδες από φτέρες, όπως και οι σέρφερς. Μεταξύ όσων ταξιδεύουν κυνηγώντας τα μεγάλα κύματα, η περιοχή Τσιόπο έχει προλάβει διαστάσεις θρύλου, με τα κύματα να είναι απαγορευτικά για αρχάριους του αθλήματος.

«Κάποτε ήταν ένα μυστικό spot μόνο για εμάς», μεταφέρει ο σέρφερ και κάτοικος της Ταϊτής Peva Levy στο Associated Press, «αλλά δεν είναι πια». Τη φήμη που βρέθηκε να αποκτά από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 ήρθε να πολλαπλασιάσει απειλητικά η απόφαση η οποία πάρθηκε για τη διοργάνωση των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων της τρέχουσας χρονιάς.

Τι συνέβη;

Ως γνωστόν, διοργανώτρια πόλη για το 2024 είναι το Παρίσι, αλλά επειδή η πόλη του φωτός δεν διαθέτει θάλασσα, αποφασίστηκε το άθλημα του σερφ να διεξαχθεί μερικές δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στο υπερπόντιο έδαφος του γαλλικού κράτους.

Η Ταϊτή, να εξηγήσουμε, λειτουργεί σε καθεστώς ημιαυτονομίας – ανήκει μεν στη Γαλλία, αλλά διοικείται από δικό της κοινοβούλιο, δικό της Πρόεδρο, προϋπολογισμούς και νόμους. Συνειδητά παραμένει ταγμένη στη φιλοσοφία σεβασμού προς τη φύση (μέχρι το 1970 δεν είχε δρόμους το νησί) και όπως ήταν λογικό η επικείμενη «απόβαση» των Ολυμπιακών Αγώνων έγειρε αντιδράσεις και ανασφάλεια στην τοπική κοινωνία.

Κάτοικος της Ταϊτής μέσα στο παραλιακό μπανγκαλόου που θα νοικιάσει σε διαπιστευμένους αξιωματούχους των Ολυμπιακών Αγώνων.
Πίσω από το αδέσποτο σκυλί, εργοτάξιο Ολυμπιακών Αγώνων.
Η «απόβαση» των Ολυμπιακών Αγώνων προβληματίζει τους ντόπιους για τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος.
Ένας μικρός σέρφερ κυνηγά τα κύματα στην Ταϊτή.

Μέχρι σήμερα, ενώ πλησιάζουν οι ημερομηνίες της διοργάνωσης, διαδραματίζεται μια σειρά υποχωρήσεων και προσαρμογών Οι τοπικές αρχές είχαν καταστήσει σαφές εξ αρχής ότι δεν θα επιτρέψουν να λάβει χώρα μια διοργάνωση με τη συνήθη κλίμακα των Ολυμπιακών Αγώνων, περιλαμβάνοντας π.χ. διάνοιξη και διαμόρφωση νέων οδικών αξόνων είτε οικοδόμηση ολυμπιακών εγκαταστάσεων επάνω στο νησί. Έτσι, οι διοργανωτές αναθεώρησαν τα σχέδιά τους και για τη φιλοξενία των αθλητών επιλέχθηκε η εναλλακτική ενός πολυνησιακού κρουαζιερόπλοιου που θα παρέμενε αγκυροβολημένο σε κοντινή απόσταση από τον ύφαλο του αγωνιστικού χώρου.

Οι εντάσεις αναθερμάνθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν επιβεβαιώθηκαν οι ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας: ένα πλωτό, ενώ εκτελούσε εργασίες για την κατασκευή του πύργου παρατήρησης της κριτικής επιτροπής μέσα στη θάλασσα, προκάλεσε ζημιά στον ύφαλο, αποσπώντας ένα κομμάτι του. Η αντίδραση ήταν αστραπιαία, με τους κατοίκους και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις να συλλέγουν υπογραφές για τη διακοπή των έργων.

Στην πολυνησιακή κουλτούρα, τα στοιχεία της φύσης είναι προικισμένα με πνεύματα, τα οποία έχουν χρέος να προστατεύουν. Πιστεύουν, μάλιστα, ότι ο κόλπος στην περιοχή του Τσιόπο διαθέτει ένα είδος μαγικής ιδιότητας την οποία αποκαλούν “mana”, πράγμα που φοβούνται ότι θα καταστραφεί από τη μαζική προσέλευση κόσμου. Παράλληλα, αρκετοί θεωρούν ότι η οποιαδήποτε παρέμβαση στον θαλάσσιο υπέδαφος ελλοχεύει τον κίνδυνο να αλλοιώσει τη μορφολογία που ευθύνεται για την εμφάνιση των θρυλικών κυμάτων. Σε κάθε περίπτωση, το παρθένο οικοσύστημα θα διαταραχθεί.

Εργασίες θεμελίωσης της νέας εγκατάστασης μέσα στο νερό για την κριτική επιτροπή.
Γλυπτό κύμα στον παραλιακό δρόμο στην περιοχή Τσιόπο.

Τελικά, σε σχέση με την κατασκευή του νέου πύργου για την κριτική επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων, έπειτα από ισχυρές ενστάσεις, αποφασίστηκε να ολοκληρωθεί με ηπιότερες παρεμβάσεις και αποκαταστάθηκαν οι ισορροπίες μεταξύ των δύο στρατοπέδων.

«Η επίβλεψη του εργοταξίου από τις ομάδες που χρησιμοποίησαν τον [προηγούμενο ξύλινο] πύργο για 20 χρόνια, το άνοιγμα του περιπτέρου πληροφοριών και οι τοπικές διαβουλεύσεις για περιβαλλοντικά και πολιτιστικά θέματα ευνόησαν την επιστροφή στην ηρεμία», δήλωσε στο γαλλικό πρακτορείο η Barbara Martins Nio, επικεφαλής τοπικής οργάνωσης.

Σκηνή από την καθημερινότητα στην Ταϊτή.
Στην πολυνησιακή κουλτούρα, τα στοιχεία της φύσης είναι προικισμένα με πνεύματα.
Προς το παρόν φαίνεται να έχει αποκατασταθεί η ηρεμία και οι ενστάσεις των ντόπιων έχουν καμφθεί.