© Erik Kartis / Unsplash
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Πώς και γιατί πήραν το όνομά τους τα Αλογάκια της Παναγίας

Το κανονικό τους όνομα είναι Μαντώδη (Mantodea) ή Μάντισσες. Κανείς όμως δεν τα αποκαλεί έτσι.

Είναι από εκείνα τα έντομα που στην Ελλάδα τουλάχιστον, τα έχουμε συνδυάσει κατεξοχήν με το καλοκαίρι. Το Αλογάκι της Παναγίας, που το συναντάμε σε ποικίλα χρώματα -από σταχτί μέχρι πράσινο ή καφέ- έχει καταφέρει να συνδεθεί με τις διακοπές μας, αφού το συναντάμε σε αγρούς, αλλά και στα νησιά.

Ο πρώτος που ασχολήθηκε εκτεταμένα μαζί τους, ήταν ο εντομολόγος Χέρμαν Μπούρμαϊστερ, ο οποίος και τους έδωσε το όνομα Μαντώδη (Mantodea) ή Μάντισσες. Στη χώρα μας, όμως, έχουμε συνηθίσει να τα αποκαλούμε Αλογάκια της Παναγίας. Πώς όμως καθιερώθηκε αυτή η ονομασία και γιατί;

Το «αλογάκι» προέκυψε λόγω του τριγωνικού κεφαλιού, των μεγάλων ματιών σε σχέση με το κεφάλι και της όρθιας στάσης που έχει και ένα άλογο όταν σηκώνεται στα δύο πόδια, ενώ αναφέρεται ως «της Παναγίας» λόγω των διπλωμένων πρόσθιων άκρων που παραπέμπουν σε στάση προσευχής.

Τα περισσότερα είδη συναντούμε στα τροπικά βροχερά δάση της Νότιας Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας. Από την Αφρική αναφέρονται 900 είδη, από την Ασία 530 είδη. Η ποικιλία μειώνεται στα εύκρατα κλίματα και τα μαντώδη λείπουν σε κρύα κλίματα. Από τη Βόρεια Αμερική αναφέρονται μόνο 20 είδη.

Τα είδη της οικογένειας Amorphoscelidae έχουν κέντρο της γεωγραφικής εξάπλωσης στην Αυστραλία, από οπού αναφέρονται επί 160 είδη. Μερικά είδη βρήκαν παγκόσμια εξάπλωση ως αποτέλεσμα των εμπορικών συναλλαγών.

© The Idol / HBO / Instagram © Irfan Demirel / Unsplash

Στη χώρας μας συναντούμε τα ακόλουθα είδη:

  • Empusa fasciata
  • Ameles decolor (πιθανόν)
  • Ameles heldreichi
  • Ameles spalanzania
  • Geomantis larvoides
  • Iris oratoria
  • Mantis religiosa
  • Rivetina balcanica
  • Sphodromantis viridis

Τα Αλογάκια της Παναγίας έχουν την ικανότητα να γίνονται ένα με το περιβάλλον τους, προκειμένου να μπορέσουν να προστατευτούν από τυχόν επιθέσεις άλλων ζώων. Αυτός είναι και ο λόγος που το χρώμα τους ποικίλλει ανά περιοχή. Μάλιστα, η κίνησή τους πολλές φορές θυμίζει αυτή των φύλλων στον άνεμο, γεγονός που τα κάνει να γίνονται ακόμα πιο δύσκολα αντιληπτά από θηρευτές τους.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα facts για τα Αλογάκια της Παναγίας, είναι και το γεγονός πως κατά το ζευγάρωμα, τα θηλυκά παρατηρούνται να αποκεφαλίζουν και να καταβροχθίζουν τα αρσενικά.

Τέλος, στην Κίνα χρησιμοποιούν το είδος Tenodera aridifolia siniensis για την καταπολέμηση άλλων εντόμων, ενώ το είδος Hymenopus coronatus και άλλα είδη έγιναν δημοφιλή ως κατοικίδια ζωάκια.