Εugene Ζhyvchik/unsplash
ΕΡΕΥΝΑ

Πότε και πώς οι άνθρωποι έχασαν την ουρά τους

Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature αποκάλυψε τη μετάλλαξη που μας άφησε χωρίς ουρά, με αποτέλεσμα να κατέβουμε από τα δέντρα.

Κάποιες φορές, οι απορίες μας γεννιούνται μετά από διάφορες δύσκολες καταστάσεις που καλούμαστε να διαχειριστούμε ή να υπομείνουμε. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του γενετιστή Bo Xia (Χάρβαρντ) ο οποίος, μετά από έναν τραυματισμό στο τελευταίο οστό της σπονδυλικής στήλης (κόκκυγας), αναρωτήθηκε πότε οι άνθρωποι έχασαν τις ουρές τους.

Φυσικά, ο Xia δεν έκανε αυτό που θα έκαναν οι περισσότεροι στη θέση του, δηλαδή δεν άνοιξε ένα νέο tab για να ψάξει τη συγκεκριμένη πληροφορία στο Google. Γενετιστής είναι άλλωστε, αυτή είναι δουλειά του. Μαζί με την ομάδα του, λοιπόν, δημοσίευσε μια έρευνα στο περιοδικό Nature, αποκαλύπτοντας τη μετάλλαξη που μας άφησε χωρίς ουρά.

Οι άνθρωποι ανήκουν σε μια μεγάλη οικογένεια, που περιλαμβάνει τους γίββωνες, τους γορίλες, τους χιμπατζήδες και τους ουρακοτάγκους. Όλοι, είναι χωρίς ουρά και είναι χωρίς από τότε που η εξέλιξη των ανθρωπιδών (σε αυτούς ανήκουμε), διαχωρίστηκε από τους υπόλοιπους πιθήκους. Μιλάμε για περίπου 25 εκατομμύρια χρόνια πριν.

«Σεβασμός στους συγγραφείς», είπε ο Malte Spielmann, γενετιστής στο Πανεπιστήμιο του Κιέλου στη Γερμανία, ο οποίος εξέτασε τη δημοσίευση για το Nature πριν δημοσιευτεί. «Είμαι απίστευτα ενθουσιασμένος με το γεγονός ότι πραγματικά τα κατάφεραν».

Τα ποντίκια χωρίς ουρά και οι πρόγονοί μας

Όλα ξεκίνησαν το 1927, όταν η Ουκρανή επιστήμονας Nadine Dobrovolskaya-Zavadskaya περιέγραψε ένα στέλεχος εργαστηριακού ποντικού με κοντή ουρά που, όπως υποστήριξε, έφερε μια μετάλλαξη σε ένα γονίδιο που ονομαζόταν Τ, το ανθρώπινο αντίστοιχο του οποίου είναι σήμερα γνωστό ως TBXT. Τώρα, μετά τη νέα έρευνα, μαθαίνουμε ότι οι πιθανότητες να χάσαμε την ουρά μας διότι το γονίδιο TBXT (ανάμεσα σε άλλα 140 γονίδια) μεταλλάχθηκε, είναι πολλές.

«Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένη που βλέπω να γίνονται εργασίες σχετικά με τους γενετικούς μηχανισμούς που διέπουν την απώλεια ουράς και τη μείωση του μήκους», λέει η Gabrielle Russo, βιολογική ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο Stonybrook της Νέας Υόρκης.

Η ομάδα του Xia υποστηρίζει ότι η απώλεια της ουράς μπορεί να συνέβαλε στην ικανότητα των πιθήκων να περπατούν όρθιοι και στο να περνούν λιγότερο χρόνο στα δέντρα. Οι πίθηκοι δεν είναι τα μόνα πρωτεύοντα θηλαστικά χωρίς ουρά: οι μανδρίλοι, ορισμένοι μακάκοι και τα νυκτόβια πλάσματα με τα μεγάλα μάτια που ονομάζονται λόρις δεν έχουν ουρά, γεγονός που υποδηλώνει ότι το χαρακτηριστικό αυτό εξελίχθηκε πολλές φορές.

Πάντως, σύμφωνα με τον βιολόγο Itai Yanai, η «εξελικτική πίεση για την απώλεια της ουράς ήταν τόσο μεγάλη ώστε χάσαμε την ουρά μας παρόλο που αυτό δημιουργεί κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων». Για το λόγο αυτό, επόμενος στόχος της ερευνητικής ομάδας, είναι να εξετάσει αν η απώλεια της ουράς σχετίζεται με τη δισχιδή ράχη που πλήττει περίπου ένα στα χίλια νεογνά, μια συγγενή ανωμαλία στην οποία η σπονδυλική στήλη φέρει μια ανοιχτή σχισμή.