SOOC
EXPLAINED

Τι σημαίνει να σε θέτουν σε αργία και πότε εφαρμόζεται στο ελληνικό δημόσιο

Από πότε επανήλθε ο θεσμός της δυνητικής άδειας στον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα και υπό ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται.

Για να αποδοθούν οι ευθύνες για την αδιανόητη τραγωδία στα Τέμπη εις βάθος και όχι μέχρι το χέρι που δεν άλλαξε το κλειδί της αμαξοστοιχίας εκείνο το μοιραίο βράδυ, πρέπει να σκεφτούμε την υπόθεση σαν ένα κρεμμύδι με άπειρες στρώσεις – στην πρώτη φλούδα βρίσκεται ο σταθμάρχης της Λάρισας (ο οποίος κατέθεσε την απολογία του εχθές και προφυλακίστηκε), σε επόμενο στάδιο βρίσκονται οι ανώτεροι εργαζόμενοι του ΟΣΕ και οι συνθήκες με τις οποίες ο σταθμάρχης βρέθηκε σε εκείνη τη θέση, έπειτα πρέπει να εξεταστούν οι αντικειμενικές ελλείψεις του σιδηροδρομικού δικτύου και οι ευθύνες των καθ’ ύλην αρμόδιων, μέχρι να φτάσουμε στον πυρήνα του προβλήματος.

Κάθε στάδιο αυτής της διαδικασίας εγκυμονεί εκπλήξεις, που ίσως ανατρέψουν στοιχεία που θεωρούμε μέχρι στιγμής δεδομένα. Για παράδειγμα, μετά την παρέμβαση του προϊσταμένου του ΟΣΕ, Δημήτρη Νικολάου, φαίνεται ότι κανονικά στο επίμαχο πόστο, εκείνη την ώρα δε θα έπρεπε να βρίσκονται ούτε ένας, ούτε δύο αλλά τρεις σταθμάρχες.

Όπως μετέφερε στα Μέσα ο Βολιώτης σιδηροδρομικός, που είχε υπ’ ευθύνη τους τις βάρδιες των σταθμαρχών και των μηχανοδηγών στον σταθμό Λάρισας, το εν λόγω πρόγραμμα με τις ονομαστικές παρουσίες των εργαζομένων έχει κατατεθεί στις ανακριτικές αρχές.

Ο λόγος που εστίασε δημόσια στη συγκεκριμένη λεπτομέρεια ήταν για να αποκρούσει την ακαριαία απόφαση του ΟΣΕ, να θέσει σε κατάσταση αργίας τόσο τον σταθμάρχη όσο και τον επιθεωρητή «μέχρι τη διεξοδική διερεύνηση της καταλληλότητας και επιλογής του σταθμάρχη», όπως ανέφερε η ανακοίνωση του Υπουργείου Μεταφορών. Σύμφωνα με τον ίδιο και τον νομικό του εκπρόσωπο, δεν υπάρχει νομική βάση για την απόφαση που ελήφθη, αφήνοντας να εννοηθεί πως ήταν μια εσπευσμένη κίνηση για την κάθαρση της κοινής γνώμης.

Τι είναι η δυνητική αργία και πότε εφαρμόζεται

Όπως και η διαθεσιμότητα, η αργία είναι η κατάσταση του δημοσίου υπαλλήλου, κατά την οποία τίθεται εκτός ενεργού υπηρεσίας, παύει δηλαδή προσωρινά να ασκεί τα καθήκοντά του – μόνο που (σε αντίθεση με τη διαθεσιμότητα) η αργία οφείλεται πάντα σε υπαιτιότητα του ίδιου του υπαλλήλου.

Πρόκειται για ένα προσωρινό διοικητικό μέτρο το οποίο επανήλθε με το νομοσχέδιο «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης – Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση – Αποκατάσταση Αδικιών» επί Κατρούγκαλου (2015) και σκοπό έχει τη διασφάλιση του κύρους της υπηρεσίας και της ομαλής διεξαγωγής της ελεγκτικής διαδικασίας του οργανισμού. Όπως και στο σύνολο εκείνου του νομοσχεδίου, στόχος του ήταν ο εξορθολογισμός των δημόσιων οργανισμών, με την αυστηροποίηση των δικλείδων ασφαλείας έναντι των εργαζομένων που παραβατούν.

Ύστερα λοιπόν από την ψήφιση του Ν.4325/2015, για να τεθεί δημόσιος υπάλληλος σε δυνητική αργία (υπάρχει και η αυτοδίκαιη αργία, η οποία επέρχεται αυτόματα έπειτα από ένταλμα κράτησης ή καταδικαστική απόφαση) πρέπει να συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος και να πληρούνται οι ακόλουθες περιπτώσεις:

Α. Να υπάρχει άσκηση ποινικής δίωξης για αδικήματα που ενδέχεται να επισύρουν την έκπτωσή του από την υπηρεσία. Σε περίπτωση αδικήματος για παράβαση καθήκοντος, πρέπει να προηγηθεί παραπομπή στο ακροατήριο.
Β. Να υπάρχει άσκηση πειθαρχικής δίωξης για παραπτώματα που ενδέχεται να επισύρουν την επιβολή της ποινής της οριστικής παύσης.
Γ. Να υπάρχουν ενδείξεις για έκνομη διαχείριση, οι οποίες στηρίζονται σε έκθεση της προϊσταμένης αρχής ή του αρμόδιου επιθεωρητή

Στην περίπτωση του επιθεωρητή του ΟΣΕ, η επιχειρηματολογία για την απόφαση εξαντλείται στο ότι «βρίσκεται σε εξέλιξη η προανακριτική διαδικασία για τα αίτια και τις συνθήκες του δυστυχήματος». Ωστόσο, καμία μορφής δίωξη δεν έχει ασκηθεί εις βάρος του συγκεκριμένου υπαλλήλου. Ο ίδιος μάλιστα κατέφυγε αυτοβούλως στις αρχές για να καταθέσει. Συν ότι αν ισχύει ότι από τη δική του πλευρά είχε ορίσει τρεις σταθμάρχες για το επίμαχο πόστο, η κατάσταση περιπλέκεται, οπότε αναμένεται η σχετική απάντηση από πλευράς ΟΣΕ για τη δικαιολόγηση αυτής της απόφασης.

Να σημειώσουμε ότι η αργία (είτε αυτοδίκαιη είτε δυνητική) μπορεί να διαρκέσει ένα έτος και κατά τη διάρκεια της αργίας γίνεται παρακράτηση του 50% των αποδοχών του υπαλλήλου.