iStock
ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ

Τι αποκαλύπτει η σχέση που έχεις με το κατοικίδιό σου για εσένα

Ποια είναι τα δύο στιλ προσκόλλησης με το κατοικίδιό σου και πώς θα καταλάβεις ότι κάτι γίνεται λάθος.

Δεν θα σου πω ψέματα: όσα θα διαβάσεις σε αυτό το κείμενο προέκυψαν από την ανάγκη μου να βεβαιωθώ πως δεν καταστρέφω το «είναι» της Μυσιρλούς, όπως επιδιώκω να μην πάθει κατάθλιψη μετά το θάνατο του Μπέμπη.

Όπου  «Μυρισλού» και «Μπέμπης», είναι οι σκύλοι μου. Με τον Μπέμπη ζούσαμε μαζί επί 13 χρόνια. Η Μυσιρλού προστέθηκε στην εικόνα, προ 6εατιας. Είχαν περάσει πέντε χρόνια από την ημέρα που αποχωρίστηκα με την Κάρμα, τον σκύλο που μου είχε σώσει τη ζωή. Από την πρώτη στιγμή που βρήκα τη Μυσιρλού (το Σεπτέμβριο του 2017) έως τη Δευτέρα 13/11 του 2023 που πέθανε ο Μπέμπης οι σκύλοι μου ήταν 24 ώρες το 24ωρο μαζί.

Επίσης, αυτά τα ζώα όταν χάνουν την παρέα τους (τη σταθερή τους) έχουν την τάση να παθαίνουν κατάθλιψη. Αν ο φροντιστής τους δεν προσέξει, παραιτούνται και πεθαίνουν κι εκείνα. Θέλω να δώσεις έμφαση στο «φροντιστής», αφού το δέσιμο με αυτόν είναι μεγαλύτερο από την όποια άλλη παρέα έχουν. Δεν ξέρω αν έχεις δει το Hachikō. Είναι true story. Εγώ το αποφεύγω, καθώς πλαντάζω στο κλάμα μόνο με το trailer.

Εν πάση περιπτώσει, για να αποφύγω το ενδεχόμενο κατάθλιψης, είχα τη Μυσιρλού μαζί μου για 23 και μετά 22 ώρες την ημέρα, επί δυο εβδομάδες.

Από αναρχικό πνεύμα, έγινε το πιο πειθήνιο ζώο που θα δεις εκεί έξω. Με ακούει και με ακολουθεί πάντα. Δεν έμειναν πολλά να θυμίζουν την επαναστάτρια που είχε φάει -μεταξύ πολλών άλλων- 13 τηλεκοντρόλ. Την πρώτη ημέρα της ζωής μας χωρίς τον Μπέμπη που χωριστήκαμε για 4 ώρες, κατάλαβα πως μάλλον τη χρησιμοποιώ για να διαχειριστώ το δικό μου πένθος. Αγχώθηκα τόσο που κατάλαβα ότι είχε έλθει η στιγμή να βγάλω νέο πλάνο.

Κάποιο που θα μας βοηθήσει αμφότερες να προχωρήσουμε ως αυτόνομες προσωπικότητες που μοιράζονται τη ζωή τους. Δεν είναι η μία ζωή της άλλης. Πράγμα που έκανε η μητέρα μου με εμένα, όταν μείναμε μόνες (είχαν πεθάνει ο πατέρας μου και ο αδελφός μου). Η βόλτα που έκανα στις πιο πρόσφατες μελέτες, με οδήγησε στην εργασία που στην παρούσα φάση βρίσκεται στο στάδιο επιθεώρησης από ομότιμους -ώστε να αποφασιστεί αν θα δημοσιευθεί ή όχι.

Ο τίτλος είναι «Προσωπικότητα κατοικίδιων ζώων και ιδιοκτήτη και ψυχική ευεξία: Συνδυάζεται με την προσκόλληση σε γάτες και σκύλους». Να σου πω και τι βρήκε.

Τα δύο στιλ προσκόλλησης

«Οι σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και κατοικίδιων ζώων, όπως αυτές μεταξύ ανθρώπων, μπορούν να περιγραφούν εξετάζοντας δύο διαστάσεις της ανασφαλούς προσκόλλησης: το άγχος και την αποφυγή. Μπορούν να παρατηρηθούν μεμονωμένες διαφορές μεταξύ αυτών των δύο στιλ προσκόλλησης όσον αφορά τις αντίστοιχες ανάγκες για εγγύτητα και ανεξαρτησία.

1) Ένας ανήσυχος συνδεδεμένος ιδιοκτήτης κατοικίδιου έχει αυξημένη ανάγκη για εγγύτητα και ανησυχεί μήπως χάσει το κατοικίδιό του.

2) Αντίθετα, ένας αποφευκτικά προσκολλημένος ιδιοκτήτης κατοικίδιου ποθεί υψηλό βαθμό ανεξαρτησίας και φοβάται την απώλεια της προσωπικής του αυτονομίας».

Είναι η πρώτη φορά που ερευνητές εξέτασαν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των αντικειμένων προσκόλλησης, δηλαδή των κατοικίδιων ζώων.

«Η σημασία της ψυχικής ευεξίας εξετάστηκε για τους ιδιοκτήτες και για τα κατοικίδια. Για το πρώτο, οι ερευνητές εξέτασαν συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, στρες και ικανοποίησης από τη ζωή. Η ψυχική ευημερία των γατών και των σκύλων μελετήθηκε διερευνώντας ανεπιθύμητα χαρακτηριστικά συμπεριφοράς, τα οποία αντανακλούν φαινόμενα παρόμοια με τις προκλήσεις της ανθρώπινης ψυχικής ευημερίας».

Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι ιδιοκτήτες γατών και σκύλων με χαμηλότερα σκορ ψυχικής ευημερίας ήταν πιο αγχωτικά δεμένοι με τα κατοικίδια ζώα τους. Στους ιδιοκτήτες σκύλων, τέτοιες βαθμολογίες συνδέθηκαν επίσης με ένα στυλ αποφυγής προσκόλλησης.

Cell

Πώς θα καταλάβεις ότι κάτι γίνεται λάθος

Η κακή «ψυχική ευημερία» των σκύλων (βλ. ανεπιθύμητη συμπεριφορά), συνδέθηκε και με τα δύο στιλ προσκόλλησης. Συγκεκριμένα, με επιθετικότητα και συμπεριφορά παρόμοια με τη ΔΕΠΥ με ιδιοκτήτες που συνδέονται με την αποφυγή και συμπεριφορά φόβου με ιδιοκτήτες που συνδέονται με το άγχος.

«Οι ιδιοκτήτες που αποφεύγουν να προσκολλώνται ίσως να προσφέρουν ανεπαρκή ασφάλεια στον σκύλο τους σε απειλητικές καταστάσεις, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν φόβο και επιθετική συμπεριφορά», σχολίασε η διδακτορική ερευνήτρια και εκ των συγγραφέων της εργασίας Aada Ståhl. Τέτοιοι ιδιοκτήτες μπορεί επίσης, να συμμετέχουν σε λιγότερες κοινές δραστηριότητες με τον σκύλο τους. Κάτι που με τη σειρά του συνδέεται με την παρορμητικότητα των σκύλων.

Επιπλέον, είναι πιθανό η κατεύθυνση της αιτιότητας να είναι αντίθετη. Δηλαδή, η ανεπιθύμητη συμπεριφορά ενός σκύλου μπορεί να συμβάλλει στηνανασφαλή προσκόλληση, αυξάνοντας την ανάγκη του ιδιοκτήτη για ανεξαρτησία ή εγγύτητα. Η προσωπικότητα του σκύλου και της γάτας παίζει ρόλο στην ανασφαλή προσκόλληση.

Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ιδιοκτητών γατών και σκύλων και των κατοικίδιων τους συνδέθηκαν και με τα δύο ανασφαλή στιλ προσκόλλησης. Ο νευρωτισμός των ιδιοκτητών, ειδικότερα, συνδέθηκε με ένα ανήσυχο στυλ προσκόλλησης.

«Το χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του νευρωτισμού χαρακτηρίζεται από αστάθεια στην έκφραση συναισθημάτων, την αντανάκλαση της ανασφάλειας, του άγχους και της ανίχνευσης απειλών. Αυτό μπορεί να εξηγήσει τη συσχέτιση, δεδομένου ότι το άγχος προσκόλλησης αντανακλά την ευαισθησία στην εμπειρία αρνητικών συναισθημάτων στο πλαίσιο της σχέσης», επισήμανε η Ståhl.

Επιπλέον, οι ιδιοκτήτες των πιο δραστήριων γατών και οι πιο ευσυνείδητοι ιδιοκτήτες γατών ήταν πιο ανήσυχοι. Μεταξύ των ιδιοκτητών σκύλων, οι πιο νευρωτικοί, ευχάριστοι και εξωστρεφείς ιδιοκτήτες ήταν λιγότερο αποφευκτικά δεμένοι με τα σκυλιά τους. Γενικά, οι σκύλοι και οι γάτες που ήταν πιο κοινωνικοί με τον άνθρωπο, είχαν ιδιοκτήτες που συνδέονταν μαζί τους.

«Με άλλα λόγια, η τάση του κατοικίδιου να αναζητά εγγύτητα και αλληλεπίδραση σε μια σχέση, συνδέθηκε με παρόμοια τάση στον ιδιοκτήτη».