© Charles Sykes / AP
ΥΓΕΙΑ

Τι είναι η μετωποκροταφική άνοια από την οποία πάσχει ο Bruce Willis

Μία μορφή άνοιας που προσβάλλει συνήθως νεαρότερους σε ηλικία ανθρώπους επηρεάζοντας τις νοητικές και τις γλωσσικές τους ικανότητες.

Αφασία. Αυτή ήταν η αρχική διάγνωση ή μάλλον το σύμπτωμα με το οποίο είχε έρθει αντιμέτωπη η οικογένεια του Bruce Willis. Μία δύσκολη συνθήκη για τον ίδιο αλλά και για τους δικούς του ανθρώπους, αφού πρόκειται για μία κατάσταση που δημιουργεί προβλήματα στην ομιλία του ασθενή και ως εκ τούτου στην επικοινωνία με τους γύρω του.

Ο 67χρονος ηθοποιός, που άφησε εποχή ως ένας από τους μεγαλύτερους action heroes των 80s και των 90s, με ταινίες όπως το franchise Die Hard αλλά και το Armageddon, έχει συγκινήσει όλον τον πλανήτη με τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει τους τελευταίους αρκετούς μήνες. Δυστυχώς, αυτά τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει την υποκριτική μετά από μία καριέρα 44 ετών.

Μέχρι πριν λίγο όμως, η οικογένειά του δε γνώριζε τι ακριβώς είναι αυτό που ταλαιπωρεί τον Bruce Willis, αφού η αφασία ήταν περισσότερο ένα σύμπτωμα και λιγότερο μία αιτία. Τελικά, η διάγνωση έγινε πιο συγκεκριμένη: μετωποκροταφική άνοια (FTD).

«Είναι μία σκληρή ασθένεια που πολλοί από εμάς δε γνωρίζουμε ενώ μπορεί να χτυπήσει τον οποιονδήποτε» έγραφαν στη χθεσινή ανακοίνωσή τους τα μέλη της οικογένειάς του, για συμπληρώσουν στη συνέχεια το πόσο συγκινημένοι ένιωθαν για το κύμα αγάπης και υποστήριξης που βιώνουν αλλά και την ελπίδα τους να δώσουν στον άνθρωπό τους, αυτό που έχει σημασία αυτήν τη στιγμή: τη δυνατότητα να ζήσει μία όσο το δυνατόν πιο πλήρη ζωή.

Τι ακριβώς είναι αυτή η ασθένεια

Το βρετανικό σύστημα υγείας (NHS) αναφέρει τη λέξη άνοια για ονοματίσει την «ομπρέλα» κάτω από την οποία κατηγοριοποιούνται τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με τη χειροτέρευση των νοητικών ικανοτήτων εξαιτίας σταδιακών αλλαγών και βλαβών στον εγκέφαλο.

Πιο συγκεκριμένα τώρα, η μετωποκροταφική άνοια προσβάλλει το μπροστινό καθώς και τα πλάγια μέρη του εγκεφάλου (μετωπιαίος και κροταφικός λοβός). Είναι δηλαδή μία νευροεκφυλιστική νόσος που συνήθως προκαλεί κενά μνήμης, έντονες συμπεριφορικές αλλαγές αλλά και μεγάλες δυσκολίες σε ομιλία καθώς και κίνηση. 

Τι ξεχωρίζει τη δεύτερη από την πρώτη; Η άνοια προσβάλλει συνήθως άτομα μεγαλύτερα των 65 ετών, ενώ η μετωποκροταφική άνοια αφορά συνήθως ανθρώπους μικρότερους σε ηλικία. Αφορά, με άλλα λόγια, συνήθως την ηλικιακή ομάδα 45-65, χωρίς βέβαια να μπορούν αποκλειστούν άνθρωποι μικρότερης ή μεγαλύτερης ηλικίας. Μάλιστα, σύμφωνα με αμερικανικές μελέτες αποτελεί το 1/5 των καταγεγραμμένων μορφών άνοιας.

Τι συμπτώματα παρατηρούνται

Πώς όμως εκδηλώνεται στην καθημερινότητα και με τι ακριβώς έρχονται αντιμέτωποι οι συγγενείς των ανθρώπων που προσβάλλονται από αυτή;

Όσον αφορά τη συμπεριφορά, οι αλλαγές έχουν να κάνουν με μία τάση για παρορμητικές κινήσεις, μία αδιαφορία για την προσωπική υγιεινή αλλά και μία γενικότερη έλλειψη κινήτρου. Μάλιστα, πολλές φορές οι σταδιακές αλλαγές αυτές κάνουν τους κοντινούς τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι οι ασθενείς λειτουργούν πολύ εγωιστικά και με έλλειψη ενσυναίσθησης.

Στα προβλήματα έκφρασης παρατηρείται συνήθως αργή ομιλία, αδυναμία να σχηματιστούν οι σωστοί ήχοι, καθώς και λάθος χρήση της σύνταξης αλλά και της ετυμολογίας της γλώσσας.

Επίσης, όσο αφορά τις νοητικές ικανότητες, είναι πολύ συχνή η απόσπαση προσοχής καθώς και η αδυναμία να προγραμματίσουν και να οργανώσουν σωστά την καθημερινότητά τους.

Τέλος, σε αντίθεση με άλλες μορφές άνοιας που συναντώνται πιο συχνά (για παράδειγμα το Αλτσχάιμερ),  τα προβλήματα μνήμης εμφανίζονται στα ύστερα στάδια της ασθένειας.

Έχει η μετωποκροταφική άνοια θεραπεία;

Επί της ουσίας, και δυστυχώς, ακόμα δεν έχει βρεθεί θεραπεία για την πλήρη ίαση της μετωποκροταφικής άνοιας αλλά ούτε και για την επιβράδυνσή της. Εκείνο που μπορεί να προσφέρει η ιατρική επιστήμη είναι ένας καλός έλεγχος κάποιων από τα συμπτώματα και για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σε κάθε περίπτωση, ο ασθενής δεν πρέπει να μένει αβοήθητος και οι συγγενείς οφείλουν να συμβουλευτούν κατάλληλα τους νευρολόγους. Άλλωστε, χρειάζεται μία σειρά από εξετάσεις έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί πως όντως πρόκειται για μετωποκροταφική άνοια.

Οι γιατροί είναι εκείνοι που μπορούν να προτείνουν τις κατάλληλες δραστηριότητες, τις κατάλληλες ομάδες υποστήριξης καθώς και τις κατάλληλες εργοθεραπείες, λογοθεραπείες και φυσικοθεραπείες οι οποίες δίνουν στους ασθενείς μία καλύτερη ποιότητα ζωής.