© Marcio Jose Sanchez / AP
EXPLAINED

Τι είναι η Σούπερ Τρίτη και γιατί είναι κρίσιμη για την Αμερική

Είναι η μεγαλύτερη και πιο εκτεταμένη προκριματική ημέρα της προεκλογικής περιόδου στις ΗΠΑ. Παραθέτουμε τα δεδομένα και τα προγνωστικά της φετινής αναμέτρησης.

Πίσω στο 2016, εν μέσω μιας γενικότερης κρίσης και απαξίωσης στο πολιτικό σύστημα των Ηνωμένων Πολιτειών, με διάχυτο το συναίσθημα του θυμού και της αδικίας στην κοινωνία, το αποτέλεσμα της λεγόμενης Σούπερ Τρίτης ήταν ο διάδρομος απογείωσης για τη θητεία του Donald Trump – με τη σαρωτική (για τα ως τότε προγνωστικά) κυριαρχία του αντιπάλου του Ted Cruz από το Τέξας, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας με τον προβοκατόρικο λόγο πήρε το χρίσμα να εκπροσωπήσει τους Ρεπουμπλικανούς ενάντια στην Hillary Clinton και το Δημοκρατικό Κόμμα, με γνωστές όσες εξελίξεις ακολούθησαν στις προεδρικές εκλογές εκείνου του έτους και έκτοτε.

Στη φετινή εκλογική αναμέτρηση της Σούπερ Τρίτης δεν φαίνεται να διακυβεύονται τόσο αμφίρροπες και κρίσιμες μάχες, ωστόσο τα βλέμματα παραμένουν στραμμένα στις αμερικανικές κάλπες για μια σειρά από λόγους, που δεν αφορούν τόσο τον Joe Biden όσο το στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών και τη μάχη μεταξύ Trump και Nikki Haley.

Αλλά να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Ποιο εκλογικό στάδιο ονομάζεται Σούπερ Τρίτη;

Είναι η μεγαλύτερη και πιο εκτεταμένη προκριματική ημέρα της προεκλογικής περιόδου στις ΗΠΑ. Στη φάση της Σούπερ Τρίτης –ένα εκλογικό στάδιο το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί από τη δεκαετία του 1970, αλλά με τον τρόπο που το γνωρίζουμε σήμερα θεσμοθετήθηκε το 1988– προσφεύγουν στις κάλπες πολίτες από πολλές, διαφορετικές Πολιτείες (την ίδια μέρα), αναδεικνύοντας τους υποψηφίους των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών που ακολούθως θα διεκδικήσουν την προεδρία στις επικείμενες εκλογές.

Φέτος, διεξάγονται ταυτόχρονα ψηφοφορίες σε 16 Πολιτείες: σε Αλαμπάμα, Αλάσκα, Αρκάνσας, Καλιφόρνια, Κολοράντο, Μέιν, Μασαχουσέτη, Μινεσότα, Βόρεια Καρολίνα, Οκλαχόμα, Τενεσί, Τέξας, Γιούτα, Βερμόντ, Βιρτζίνια και Αμερικανική Σαμόα. Στις ίδιες πολιτείες ψηφίζουν και τα δύο «στρατόπεδα», με εξαίρεση την Αλάσκα που δεν θα ψηφίσουν οι Δημοκρατικοί.

Ποια είναι ακριβώς η διαδικασία;
Να διευκρινίσουμε ότι στο εκλογικό σύστημα της Αμερικής, οι ψηφοφόροι δεν ψηφίζουν απευθείας τους υποψηφίους των δύο μεγάλων κομμάτων, όσο τους αντιπροσώπους οι οποίοι θα αναδείξουν μετέπειτα τους δύο αντιπάλους. Την ημέρα της φετινής Σούπερ Τρίτης, λοιπόν, καθορίζεται η εκλογική θέση για 874 αντιπροσώπους από το σύνολο των 2.429 αντιπροσώπων, μια αναλογία δηλαδή που αντιστοιχεί στο 36%. Για να κερδίσει κάποιος υποψήφιος το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών απαιτούνται τουλάχιστον 1.215 αντιπρόσωποι, ενώ 1.968 είναι ο αντίστοιχος αριθμός για τους Δημοκρατικούς.

Γιατί είναι σημαντική η σημερινή μέρα;
Διότι αποτυπώνεται μαζικότερα η βούληση του εκλογικού κόμματος. Κατά κανόνα, ο νικητής κάθε πλευράς στη Σούπερ Τρίτη είναι και εκείνος που κατέχει το προβάδισμα για να λάβει το χρίσμα του κόμματός του στο τέλος της προεκλογικής διαδικασίας, που πρόκειται να ολοκληρωθεί στις 4 Ιουνίου. Πέρα από αυτό, στην τωρινή συγκυρία, πρόκειται να δοθεί το μήνυμα για το μέλλον του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

Δηλαδή;
Είναι η τελευταία ευκαιρία της Nikki Haley να αποτρέψει την εκπροσώπηση των Ρεπουμπλικανών από τον Donald Trump. Να θυμίσουμε ότι η τελευταία απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου των ΗΠΑ ανέτρεψε εκείνη του δικαστηρίου του Κολοράντο, επιτρέποντας ομόφωνα τη συμμετοχή του Trump στην κούρσα των προεδρικών εκλογών, παρά τις εκκρεμείς υποθέσεις σε βάρος του σε τρεις πολιτείες. Η πρώην πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ είχε δεσμευτεί να παραμείνει στην κούρσα για το χρίσμα τουλάχιστον ως την Super Tuesday, στην οποία αν χάσει πιθανότατα θα αποσυρθεί.

Και ποια είναι τα προγνωστικά;
Η Nikki Haley επικράτησε μεν στην Ουάσινγκτον αλλά στη φάση της Σούπερ Τρίτης προβλέπεται πανωλεθρία, με ήττες στο σύνολο των 16 Πολιτειών, όσο ο Donald Trump φαίνεται να συγκεντρώνει διψήφιο νούμερο. Παράλληλα, σε δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε σε εθνικό επίπεδο από τους New York Times και το πανεπιστήμιο Siena College, για καταλληλότερο πρόεδρο το 48% έδειξε τον Donald Trump και το 43% τον Joe Biden, ο οποίος στο κόμμα των Δημοκρατικών παραμένει κυρίαρχος, χωρίς ουσιαστικά αντίπαλο.

Δεν προβλέπονται εκπλήξεις δηλαδή.
Όχι. «Φαίνεται αναπόφευκτο ότι Biden και ο Trump θα κερδίσουν τις αντίστοιχες υποψηφιότητές τους φέτος και έτσι δεν περιμένουμε πολλές εκπλήξεις τη Σούπερ Τρίτη», δήλωσε η Caitlin Jewitt, αναπληρώτρια καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Virginia Tech, είπε στο Al Jazeera.