© Τεχνόπολη / Athens Science Festival
ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Πειράματα, ομιλίες και εργαστήρια: Όσα ξεχωρίζουν στο Athens Science Festival

Πλοία που ταξιδεύουν χωρίς καπετάνιο, το μέλλον στη διαστημική εξερεύνηση και ο τρόπος να μειώσεις την κατανάλωση της ενέργειας. Το μεγάλο φεστιβάλ επιστήμης επιστρέφει στην Τεχνόπολη.

Επιστήμη: κόσμος ακαταλαβίστικος και βαρετός ή τρομερά ιντριγκαδόρικος; Η απάντηση εξαρτάται από το αν συνδέεις τη λέξη με σχολικά εγχειρίδια και σύμβολα σαν ιερογλυφικά, είτε με τη νεότερη φουρνιά ατόμων που σερβίρει καθημερινά επιστημονική γνώση στο YouTube και άλλες πλατφόρμες. Το είδος του επιστημονικού content κερδίζει σταδιακά όλο και περισσότερους φαν, ειδικά μετά την πανδημία που αρκετοί καταλάβαμε ότι η μοναδική σταθερά μας είναι ο ορθός λόγος.

Εκτός αυτού, ζούμε στο απόγειο της τεχνολογικής εξέλιξης:

Προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης πλοηγούν καράβια, μετατρέπονται σε πολεμικές μηχανές, σκέφτονται και παίρνουν αποφάσεις, ενώ όλοι μας τρέμουμε στην ιδέα ότι κάποια στιγμή θα αποκτήσουν αισθήματα και συνείδηση. Ενώ μπορούμε απλά να το διασκεδάσουμε: να παίξουμε ποδόσφαιρο και σούμο με ρομπότ, να φτιάξουμε μουσική και να μετρηθούμε σε έμπνευση με τις μηχανές.

Ένα τέτοιο σύνολο εμπειριών προσφέρει το Athens Science Festival: ένα φεστιβάλ που γεννήθηκε στο όνομα της επιστήμης, αλλά όχι εκείνης της πληκτικής που θυμόμαστε απ’ το σχολείο – της άλλης με τα πειράματα, τις σπιρτόζικες απαντήσεις και τις εξηγήσεις σε όλα τα καθημερινά προβλήματα.

Για τρεις ημέρες, από 21 έως 23 Οκτωβρίου, η Τεχνόπολη γεμίζει με κόσμο: Εκθέσεις, εργαστήρια, ομιλίες, επιδείξεις κ.ά. επιφυλάσσονται να μας μεταφέρουν στους Κόσμους του Αύριο, όπως είναι ο τίτλος της φετινής θεματικής.

Ακολουθούν οι δράσεις που ξεχωρίσαμε.

Πλοία χωρίς καπετάνιο

Μερικά χρόνια έμειναν μέχρι την ολοκλήρωση της Γραμμής 4 του μετρό που θα βάλει στις ράγες αυτόματους συρμούς χωρίς οδηγό. Στην ουσία, αυτό είναι ένα μικρό επίτευγμα για τη δυνατότητα πλοήγησης που προσφέρει πλέον η τεχνητή νοημοσύνης, ακόμη και σε δρομολόγια εκτός τροχιάς, όπως εκείνα των πλοίων.

Στο πλαίσιο του Athens Science Festival, καταφθάνει ο καθηγητής Sanjay Sharma από το Πανεπιστήμιο Πλίμουθ για να παρουσιάσει έρευνα για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνη σε θαλάσσια οχήματα (21/10, 20:30).

Τι σχέση έχει η χημεία και η αγάπη

Ερευνητής στο Ινστιτούτο Ανόργανης Χημείας της Τσεχίας, εφευρέτης του πρώτου λέιζερ υδριδίου του βορίου, πολυβραβευμένος και εξαιρετικός ομιλητής με μεταδοτικότητα που εύκολα παραλληλίζει τις χημικές ουσίες με τους Βίκινγκς.

Είναι ο Michael Londesborough που ετοιμάζει για το φεστιβάλ ένα σόου με πειράματα και εκλαϊκευμένη αφήγηση για την ιστορία που δένει τη χημεία με την αγάπη: ακόμη και τα συναισθήματα έχουν συγκεκριμένο αποτύπωμα στον οργανισμό και τους νευρώνες, άρα παραδόξως είναι μετρήσιμα μεγέθη (21/10. 11:00)

Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να είναι δημιουργική

Πρόσφατα, ένας μηχανικός της Google δημοσίευσε τη συνομιλία του με το πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης LaMDA, υποστηρίζοντας ότι έχει αποκτήσει πλέον δικά του αισθήματα και συνείδηση. Η είδηση προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, επειδή αποκαλύπτει τον μεγαλύτερο φόβο μας: υπάρχει περίπτωση να έρθει η ώρα που οι «μηχανές» να είναι το ίδιο ανθρώπινες με εμάς; Να γίνουν δημιουργικές και εφευρετικές;

Ακαδημαϊκοί, δικηγόροι και μηχανικοί κάνουν μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για το πνευματικό επίπεδο της τεχνητής νοημοσύνης, τα όρια και τα νομικά κενά (22/10, 18:00).

Εκρηκτικές αντιδράσεις

Ίσως τον έχεις πετύχει τυχαία στο YouTube, με το κανάλι Smart Chemistry. Ο Δημήτρης Θεοδοσόπουλος είναι καθηγητής στην Πάτρα και πρακτικά είναι το άτομο που θα κάνει τη φλόγα της χημείας μέσα σου να ανάψει. Κυριολεκτικά.

Στα βίντεο που ανεβάζει ασχολείται με τη χημεία της καθημερινότητας αλλά και τον πιο ιντριγκαδόρικο τομέα αυτής της επιστήμης: τα πειράματα και οι αντιδράσεις, δηλαδή «η χημεία που αναδύεται σε μπουκαλάκια και δηλώνει πάντα ετοιμοπόλεμη να σώσει τον κόσμο». Αυτό μέλλει να αποδείξει από κοντά στο φεστιβάλ (23/10, 16:00)

Μάθε πώς θα μειώσεις την κατανάλωση

Σε ατελείωτο γολγοθά εξελίσσονται οι επόμενοι χειμώνες για την Ευρώπη λόγω του βραχνά της ενέργειας. Το αίτημα είναι ξεκάθαρο από το καλοκαίρι: όλοι μειώνουμε την κατανάλωση με κάθε τρόπο. Δηλαδή;

Μια ομάδα από μηχανικούς, μέντορες ρομποτικής κ.ά. διοργανώνει ένα εργαστήριο για ενήλικες, ώστε να δώσει την απάντηση στο μυστήριο της εξοικονόμησης. Πέρα από έξυπνα tips για το σπίτι, υπάρχει και ένα ολόκληρο εναλλακτικό μοντέλο που θα απέδιδε συλλογικά (21/10, 17:00).

Το μέλλον στη διαστημική ανακάλυψη

Μέσα από τον φακό του επαναστατικά εξελιγμένου τηλεσκοπίου James Webb της NASA, αποκαλύπτεται μια νέα πραγματικότητα: πρώτη ανακάλυψη ήταν η εικόνα του πρώιμου διαδικτύου που πλημμύρισε διεθνώς τα feeds, ενώ έγινε σαφές ότι οι ερευνητές είναι πλέον σε θέση να εντοπίσουν μακρινούς πλανήτες, εξετάζοντας εάν είναι κατοικήσιμοι ή όχι. Πώς γίνεται αυτό εξ αποστάσεως; «Μέσω της μελέτης του αμυδρού φωτός», απαντά η περιγραφή από την ομιλία του Athens Science Festival.

Ο Βασίλης Χαρμανδάρης, καθηγητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, όπως και του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, αναλαμβάνει τον λόγο (23/10, 22:00).