HAK Studios / Γιάννης Μπουρνιάς
ΠΟΛΗ

Τι έχουν πάθει όλοι και ασχολούνται με την κεραμική;

Πού μπορείς να κάνεις μαθήματα κεραμικής, γιατί έχει χαρακτηριστεί εδώ και καιρό η «νέα yoga» και πού θα βρεις μοναδικά χειροποίητα αντικείμενα στην Αθήνα.

Φαίνεται πώς η πρόσφατη όρεξη για χειροτεχνία είναι το τέλειο αντίδοτο στον κουραστικό τρόπο με τον οποίο έχει δομηθεί ο σύγχρονος κόσμος. Και από όλες τις χειροτεχνίες, ίσως η κεραμική να δίνει τη διέξοδο που αναζητάμε με τη μεγαλύτερη επιτυχία. Η ενασχόληση με τον πηλό και η ανάγκη να ακολουθηθεί μια διαδικασία για την επίτευξη ενός αποτελέσματος αναγκάζει όσους ασχολούνται με την κεραμική τέχνη να αφήσουν στην άκρη τα τηλέφωνα και τα tablet τους.

Επιπλέον, αν και το multi-tasking έχει υμνηθεί αρκετά, όλο και περισσότεροι από εμάς λαχταρούμε να επιβραδύνουμε και να επικεντρωθούμε σε μια και μόνο δραστηριότητα που απορροφά τη σκέψη και την ενέργειά μας. Ακόμα όμως κι αν ανήκεις σε αυτούς που δεν θέλουν να λερώσουν τα χέρια τους με πηλό, η απόκτηση ενός κεραμικού αντικειμένου ως design – object προσφέρει την ικανοποίηση της μοναδικότητας. Ένα αντικείμενο που φτιάχτηκε με αγάπη και η παρουσία του στον χώρο υπενθυμίζει την αποστασιοποίησή μας από μία εποχή που χαρακτηρίζεται από το fast consuming.

Η κεραμική είναι μια αρχαία μορφή τέχνης που προέρχεται από τη νεολιθική περίοδο. Σχεδόν κάθε αρχαίος πολιτισμός την άσκησε σε κάποια της μορφή, χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές και μεθόδους για να πετύχει ένα έργο τέχνης που έχει συμβολική λειτουργία. Γιατί όμως οι άνθρωποι εξακολουθούν να αγαπούν την κεραμική σήμερα ακόμα και μετά από τόσα χρόνια;

Ο κόσμος αγαπά την κεραμική γιατί είναι μια απόδραση από τον πραγματικό κόσμο της μαζικής παραγωγής και του καταναλωτισμού. Είναι η αναζήτηση μια αίσθηση νοσταλγίας ενώ ταυτόχρονα δημιουργείς κάτι όμορφο με τα χέρια σου και μια μορφή έκφρασης που σε γειώνει στο παρόν.

Η κεραμική είναι κάτι περισσότερο από την ενασχόληση με τον υγρό πηλό – περιλαμβάνει πολλές άλλες διαδικασίες που την κάνουν ακόμα πιο ελκυστική – από το να δώσεις σχήμα για να δημιουργήσεις ένα χρηστικό αντικείμενο και τη ζωγραφική μέχρι να αφήσεις τη φαντασία σου ελεύθερη για να φτιάξεις ένα έργο τέχνης.

Μαθήματα κεραμικής στην πόλη

κεραμική Οι δημιουργίες των μαθητών στο Elektra Ceramics. / Elektra Ceramics
Οι δημιουργίες των μαθητών στο Elektra Ceramics.

«Μου αρέσει γιατί ξαναγίνομαι παιδί. Πιάνω τον πηλό και λερώνομαι όπως τότε, χωρίς να με νοιάζει και χωρίς να κομπλεξάρομαι. Και είναι ίσως η μοναδική ασχολία που με βοηθάει να συγκεντρώνομαι απόλυτα και να ξεχνάω τα υπόλοιπα γιατί ο πηλός είναι εύθραυστος κι αν δεν είσαι 100% το έργο σου θα σπάσει» λέει η Νεφέλη, η οποία ξεκίνησε μαθήματα κεραμικής και πλέον συνεχίζει να καταπιάνεται με τον πηλό μόνη της.

Είναι inclusive -ταιριαστός όρος για την εποχή- η κεραμική

Για την Κατερίνα, η οποία έχει εργαστεί κυρίως σε δουλειές γραφείου, η κεραμική ήταν μια αποκάλυψη. Την κέρδισε το γεγονός ότι μπορούσε να φτιάχνει κάτι με τα χέρια της, να λερώνεται και να επιστρέφει σε κάτι θεμελιώδες. «Επίσης, ήταν φοβερά δημιουργικό και μπορούσα να τα χρησιμοποιήσω μετά. Με συγκινούσε για παράδειγμα, να μαγειρεύω για έναν αγαπημένο και να έχω φτιάξει τόσο το φαγητό όσο και το πιάτο. Και φυσικά ήταν τέλειο να κάνω χειροποίητα δώρα σε φίλους».

Elektra Ceramics

Elektra Ceramics

Η Ηλέκτρα Πάστη ασχολήθηκε για μεγάλο διάστημα με το DIY και το crafting και μέσα από αυτές τις δημιουργικές ασχολίες της ήταν θέμα χρόνου, όπως λέει, να «πέσει» πάνω στην κεραμική. Μετά από αρκετά χρόνια και πολλή δουλειά, ανακάλυψε το δικό της στιλ και με την παρότρυνση φίλων και γνωστών αποφάσισε να παραδίδει μαθήματα. Και κάπως έτσι γεννήθηκε το Elektra Ceramics.

Στο εργαστήριο πραγματοποιούνται μαθήματα σε σταθερά group όμως το ωραίο είναι ότι κάποιες μέρες και ώρες ο χώρος είναι διαθέσιμος για όσους θέλουν να χρησιμοποιήσουν το εργαστήριο μόνοι τους, με δεδομένο βέβαια ότι έχουν κάποια εμπειρία στην κεραμική. Και, ναι, η κεραμική έχει κερδίσει και τους άντρες, οι οποίοι, όπως τονίζει η Ηλέκτρα, τα πάνε εξαιρετικά καλά.

«Είναι μία τέχνη, ένα χόμπι για το οποίο δεν χρειάζεται να έχεις εμπειρία σε τίποτα. Δεν πρέπει να σχεδιάζεις καλά, ούτε και να έχεις κάποιο παρελθόν στα εικαστικά. Μπορείς απλά να πιάσεις ένα κομμάτι πηλό, λάσπη και νερό δηλαδή, και να αρχίσεις να παίζεις (γιατί πάνω από όλα το παιχνίδι είναι που μετράει)».

«Είναι inclusive -ταιριαστός όρος για την εποχή- η κεραμική. Επίσης, εννοείται πως το Instagram και στη συνέχεια το TikTok έχουν εδραιώσει την κεραμική ως παγκόσμιο χόμπι. Όσο για τα design objects, νομίζω ότι είναι φυσικό κι επόμενο, παλιά απλώς δεν υπήρχαν τόσα».

«Τώρα όμως είναι διαθέσιμα από πολλούς ταλαντούχους κεραμίστες και κεραμίστριες και ο κόσμος τα προτιμάει. Το πιο σημαντικό βέβαια είναι ότι έχει γίνει και μία άλλου είδους στροφή, αυτή προς το χειροποίητο συνολικά, μακριά από τις μαζική παραγωγή αλλά κοντά στους ίδιους τους ανθρώπους που σχεδιάζουν, που ζουν από την τέχνη τους».

3some Ceramics

Στην πλατεία Προσκόπων στο Παγκράτι, η Βίκυ Τοπαλίδου και η Χριστίνα Παπαδοπούλου έστησαν το δημοφιλές πλέον 3some Ceramics. Η συνεργασία τους ξεκίνησε το 2013 και μετά από δυο μετακομίσεις, το εργαστήριο – πωλητήριο βρήκε το σπίτι του σε μία όμορφη γειτονιά της Αθήνας.

Ο χώρος του εργαστηρίου λειτουργεί περισσότερο σαν open studio και αυτή είναι και η κατεύθυνση που ακολουθείται στα μαθήματα. Μπορείς να δουλεύεις με τον ρυθμό σου και πάντα υπάρχει πάντα κάποιος για να σε βοηθήσει και να σου δείξει τεχνικές και τρόπους ώστε να φτιάξεις αυτό που θέλεις. Η ελευθερία της δημιουργίας όμως είναι αδιαπραγμάτευτη.

Korkodilos

Ένα εργαστήριο κεραμικής στον Κεραμεικό που πραγματικότητα αποτελεί χώρο συνάντησης φίλων, οι οποίοι δουλεύουν τον πηλό πάνω σε ξύλινες επιφάνειες με τεχνικές hand building και καλουπιού. Δε χρειάζεται να ανησυχείς για τις ικανότητές σου, αφού όλα τα επίπεδα μαθητών συνυπάρχουν εστιάζοντας ο καθένας στις δυνατότητες αλλά και στις αδυναμίες του μέσα από θεματικές και δημιουργικές ασκήσεις.

«Η εκμάθηση βασίζεται στην έννοια του παιχνιδιού με σκοπό την ενθάρρυνση του αυθορμητισμού και της ανεμελιάς, της παιδικότητας αλλά και την εξοικείωση του μαθητή με την αποτυχία – ναι η αποτυχία είναι μέρος της διαδικασίας. Η επαφή του μαθητή με το υλικό και η χειρωνακτική εργασία εντείνουν την παρατηρητικότητα και τη φαντασία. Ο Korkodilos είναι ένα ομαδικό project από μικρότερα, αυτόνομα έργα» σημειώνει το εργαστήριο.

Μουσείο Νεώτερης Κεραμεικής

Το Κέντρο Μελέτης Νεότερης Κεραμικής, στα πλαίσια των εκπαιδευτικών του δράσεων πραγματοποιεί ετήσια μαθήματα κεραμικής αλλά και εξειδικευμένα σεμινάρια για ενήλικες, με τις εγγραφές να ξεκινούν κάθε Σεπτέμβριο. Tα μαθήματα κεραμικής συνδυάζουν τη θεωρία με τη πράξη και αποσκοπούν στη μύηση των συμμετεχόντων στην πανάρχαια τέχνη της κεραμικής.

Επίσης, πλαισιώνονται από παράλληλες εκδηλώσεις όπως κυριακάτικες επισκέψεις σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, εργαστήρια κεραμικής, εκδηλώσεις στην αυλή του μουσείου και θεματικές εκδρομές.

Shopping

κεραμική Ο Αλέξανδρος Κωτούλας, δημιουργός του HAK Studios / HAK Studios / Γιάννης Μπουρνιάς
Ο Αλέξανδρος Κωτούλας, δημιουργός του HAK Studios

Ανήσυχοι δημιουργοί τολμούν επιχειρηματικά και φέρνουν το αθηναϊκό και μη κοινό πιο κοντά στην έννοια του craftsmanship.

Val Goutsi workshop

Το Val Goutsi workshop στο Κουκάκι, άνοιξε τις πόρτες του στο Κουκάκι τον Οκτώβριο του 2018. Η Βάλια, που είναι και η δημιουργός του, έχει σπουδάσει Fine Arts στην Αγγλία και κεραμική στο ΚΜΝΚ (Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής). Η ίδια δηλώνει ερωτευμένη με την αυτή την τέχνη, καθώς μπορεί και συνδυάζει τη ζωγραφική και τη διακόσμηση.

Στο κατάστημα, βρίσκεις τόσο χρηστικά όσο και διακοσμητικά αντικείμενα – από σετ για την κουζίνα σου μέχρι βάζα και γλάστρες, φτιαγμένα και ζωγραφισμένα στο χέρι από τη Βάλια, που ξεχωρίζουν για τα μοντέρνα patterns και τα χαρούμενα χρώματά τους.

Εδώ, συναντάς και τον Παναγιώτη, ο οποίος βοηθά ώστε να βγει η παραγωγή. «Η κεραμική μού αρέσει γιατί στην Ελλάδα υπήρξε μια παραδοσιακή, λαϊκή, χειρωνακτική τέχνη, η οποία όμως αφομοιώνεται στο σήμερα» λέει ο ίδιος.

HAK STUDIOS

Στο νέο του brand, HAK STUDIOS, ο σχεδιαστής Αλέξανδρος Κωτούλας, κάνει την αρχή με μία πολυδιάστατη συλλογή εμπνευσμένη από την τέχνη των 50’s.

Με έδρα την Αθήνα, το HAK STUDIOS (Handcrafted by Alex Kotoulas), αποτελεί ένα πολυσυλλεκτικό δημιουργικό brand που καταπιάνεται με μία πληθώρα αντικειμένων επιστρατεύοντας δέρμα, υφάσματα, κεραμικά. Προτείνοντας θεματικές και όχι εποχικές συλλογές, σχεδιάζει τόσο αντικείμενα μόδας όσο και προϊόντα εσωτερικού χώρου.

Η συλλογή COLOUR FIELDS δανείζεται τον τίτλο της από το ομώνυμο κίνημα στην τέχνη των 50’s και 60’s με τις επιρροές του σχεδιαστή να είναι εμφανείς από τη δουλειά του πρωτοπόρου καλλιτέχνη Elsworth Kelly, γνωστό για τους μινιμαλιστικούς καμβάδες και τη χρήση έντονων χρωμάτων.

Αναπόσπαστο κομμάτι της φιλοσοφίας του brand είναι η στήριξη παραδοσιακών οικογενειακών εργαστηρίων και τεχνιτών. Απομακρυνόμενος από την παρωχημένη λογική των εποχιακών συλλογών και υιοθετώντας φυσικά υλικά και πρακτικές slow fashion, στόχος του Κωτούλα είναι να διευρύνει το διάλογο μεταξύ της αυθόρμητης δημιουργικότητας ενός νέου σχεδιαστή και της πολύτιμης εμπειρίας ενός τεχνίτη του δέρματος, ενός ράφτη, ενός κεραμίστα.

hak-studios.com

Trabala Studio

Οι μικρές επιχειρήσεις ανθίζουν στο Κουκάκι και τα μαγαζιά με κεραμικά πληθαίνουν. Η Τζένη και ο Ηρακλής άνοιξαν το 2017 το Trabala Studio, το οποίο ξεχωρίζει για τα λιτά αντικείμενά του, χρηστικά και διακοσμητικά. Οι δυο τους σχεδιάζουν και κατασκευάζουν χρηστικά και διακοσμητικά αντικείμενα, από πηλούς stoneware υψηλής θερμοκρασίας. Χρησιμοποιούν συνδυασμό παραδοσιακών αλλά και σύγχρονων τεχνικών, σε λιτές και γεωμετρικές φόρμες αντικειμένων. Πιάτα, κούπες, ακόμα και στύφτες, αλλά και βάζα, μπολ και κασπό, συγκαταλέγονται στα χειροποίητα κομμάτια που βρίσκεις στο κατάστημα.

Mon Coin Studio

Το Mon Coin Studio ενώνει την κεραμική με το design και συγκεντρώνει υπέροχες δημιουργίες από σύγχρονους κεραμίστες που εμπνέονται από την αρχαία αυτή τέχνη και τις διαφορετικές χρονικές περιόδους της. Φιλοξενεί ενδιαφέρουσες εκθέσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα, συνδέοντας την κεραμική τέχνη με μαθήματα ιστορίας.

5 λόγοι για να γίνει η κεραμική το χόμπι σου

  • Μπορείς να ξεκινήσεις κάνοντας μικρά βήματα. Για αρχή, προμηθεύσου μόνο τα απαραίτητα και βάλε ως στόχο να φτιάξεις κάτι μικρό.
  • Κάνοντας κάτι με τα χέρια σου απαιτεί να εστιάσεις στην εργασία σου και να είσαι παρών. Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν παρομοιάσει την κεραμική με διαλογισμό ή την έχουν χαρακτηρίσει τη νέα yoga.
  • Η κεραμική δε χρειάζεται να είναι ένα μοναχικό χόμπι. Μπορείς να ενισχύσεις την κοινωνική σου ζωή, κάνοντας μαθήματα σε ολιγομελή τμήματα σε κάποιο στούντιο.
  • Η κεραμική είναι ένα χόμπι που σε ωθεί να προκαλείς συνεχώς τον εαυτό σου και να γίνεσαι καλύτερος.
  • Μπορείς να ασχοληθείς επαγγελματικά. Δεν είναι λίγοι αυτοί που ξεκίνησαν να ασχολούνται με τον πηλό ερασιτεχνικά και τελικά βρήκαν την κλίση τους.