© 2021 / Τατιάνα Μπόλαρη / Eurokinissi
OPINIONS

Μήπως, τελικά, ο Σωτήρης Τσιόδρας δεν είναι ήρωας;

Με 4309 κρούσματα και τα νοσοκομεία στο κόκκινο, είναι δύσκολοι καιροί για επώνυμους ήρωες. Οι ανώνυμοι ήρωες δίνουν τη μάχη τους καθημερινά σε υποστελεχωμένα νοσοκομεία.

«Η απάντηση που δίνω εσωτερικά μέσα μου -και την αφήνω στην κρίση σας- είναι πως το θαύμα της ιατρικής επιστήμης του 2020 είναι η παράταση της ποιοτικής επιβίωσης αυτών των ατόμων, πολλοί από τους οποίους είναι μανάδες και πατεράδες μας, είναι γιαγιάδες και παπούδες». Τα λόγια του Σωτήρη Τσιόδρα, έναν χρόνο πριν, έμοιαζαν απόλυτα λογικά, επιστημονικά επιβεβαιωμένα και -κυρίως- ανθρώπινα. Και ήταν.

Δυστυχώς, 12 μήνες μετά, όλα δείχνουν πως βρισκόμαστε και πάλι στο σημείο μηδέν με μοναδική παρηγοριά το γεγονός ότι ένα σημαντικό ποσοστό από τις μεγάλες ηλικίες έχει εμβολιαστεί. Τότε, ο λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας ήταν ο άνθρωπος που η Ελλάδα περίμενε καθημερινά τη δικιά του ανακοίνωση· τις συμβουλές του· τα λόγια που θα καθησύχαζαν τον πανικό. Σήμερα, ή μάλλον εδώ και καιρό, είναι ηχηρά απών.

«Πρέπει να συνεχίζονται τα μέτρα, μαζί με τον εμβολιασμό μέχρι να πετύχουμε την ελευθερία μας. Ο κόσμος δε θα επηρεαστεί σοβαρώς από αυτή την επιδημία. Τα καλά νέα της ανοσίας υπάρχουν και νομίζω ότι είναι μακράς διαρκείας» δήλωσε, χθες, σε εκδήλωση της Ακαδημίας Αθηνών σχετικά με την πανδημία.

Η επανεμφάνισή του έπαιξε πολύ ψηλά σχεδόν σε όλα τα Μέσα Ενημέρωσης. Αυτή τη φορά, όμως, δεν ήταν στα πλαίσια κάποιας τηλεανακοίνωσης η οποία απευθύνεται στο σύνολο του ελληνικού κοινού. Ήταν μία ομιλία σε μία επιστημονική εκδήλωση – ένας επιστήμονας ανάμεσα σε επιστήμονες, και όχι ένας καλοκάγαθος super ήρωας, ο οποίος μας προφυλάσσει από τον τρομερό villain που ακούει στο όνομα Covid-19.

Ένα χρόνο μετά, ο Σωτήρης Τσιόδρας είναι απών

Ο Σωτήρης Τσιόδρας φαίνεται να έχει επιλέξει μία στάση που τον κρατά μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Δείχνει σαν να έχει κάνει στην άκρη. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που του χρεώνουν το γεγονός ότι άλλα έλεγε στην αρχή της πανδημίας και άλλα αργότερα. Αρχικά, δεν έπρεπε να φοράμε μάσκες. Λίγο αργότερα, η μάσκα έγινε η βασικότερη ασπίδα ενάντια στον κορονοϊό.

Η αλήθεια, όμως, είναι ότι εκτός από τον γνωστό επιδημιολόγο, ακόμα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έκανε πολλά μπρος-πίσω σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα. Σε πρωτόγνωρες καταστάσεις, τα επιστημονικά δεδομένα αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς. Απλά, εμείς, ως κοινό, δεν ενημερωθήκαμε ποτέ και με απόλυτη ειλικρίνεια για το τι ήταν σωστό και τι λάθος. Ήταν (κατά συνθήκη) ψέματα ή λάθος εκτίμηση;

Αν ήταν το δεύτερο έχουμε δικαίωμα να το γνωρίζουμε – όπως, αντίστοιχα, έχουμε δικαίωμα σε πολύ καλύτερη ενημέρωση για τα τεκταινόμενα του κορονοϊού, και όχι σε ελλειπή δεδομένα που παρουσιάζονται κατά το δοκούν.

Η επιστημονική εγκυρότητα του Τσιόδρα δεν αμφισβητείται – ή ακόμα και αν αμφισβητηθεί θα πρέπει να γίνει από κάποιον με ειδικό επιστημονικό βάρος. Ο τρόπος όμως που επικοινώνησε το μήνυμά του, ένα μήνυμα που άλλαζε εβδομάδα την εβδομάδα και μήνα με το μήνα, είναι μία άλλη κουβέντα. Πήρε την ευθύνη μίας τρομερής προσωπικής έκθεσης στην αρχή, ανέβηκε πολύ ψηλά στην εκτίμηση του κοινού, και στη συνέχεια εξαφανίστηκε. Έγινε καπνός.

Άφησε, με άλλα λόγια ένα κενό. Μία επικοινωνιακή τρύπα που δημιουργεί τρομερά ερωτήματα ακόμα και στους πλέον καλοπροαίρετους. Συμφωνεί ή όχι με τις τακτικές που ακολουθούνται εδώ και μήνες για την αντιμετώπιση της πανδημίας; Και αν ναι, τι τον ώθησε να κάνει στην άκρη;

Ένας επιστήμονας δεν είναι υποχρεωμένος να δώσει εξηγήσεις για τους λόγους που τον κάνουν να συμμετέχει ή όχι σε μία επιστημονική επιτροπή. Ένας πολιτικός, πάλι, οφείλει να δίνει διευκρινίσεις στο εκλογικό σώμα που τον ανέδειξε στη θέση. Ο Σωτήρης Τσιόδρας παραμένει στην επιτροπή των επιδημιολόγων, δε δείχνει όμως να το κάνει με την καρδιά του. Σε καμία περίπτωση δεν έχει τον επικοινωνιακό ζήλο της πρώτης περιόδου.

Στο πρόσωπο του Σωτήρη Τσιόδρα, η κυβέρνηση παρουσίασε έναν φιλήσυχο ήρωα που θα μας προστατέψει από όλα τα δεινά. Ο τελευταίος -άθελά του ή και όχι, αυτό θα το δείξει η ιστορία- ανέλαβε αρχικά τον ρόλο. Όταν όμως το πράγμα στράβωσε αποφάσισε να βγάλει τον μανδύα του super hero. Επέστρεψε στην επιστημονική του θέση χωρίς τυμπανοκρουσίες – αλλά και χωρίς να αφήσει ιδιαίτερες αιχμές.

Ίσως, τελικά, η στάση του να είναι τίμια απέναντι σε μία πολιτική εξουσία με την οποία συνεργάστηκε και συνεργάζεται. Οι πιθανές διαφωνίες που μπορεί να έχει με τη στρατηγική που ακολουθείται είναι θεμιτές. Κανείς δεν κατέχει, άλλωστε, την απόλυτη αλήθεια. Μάλιστα, ακόμα και αν είναι πεπεισμένος ότι όλα γίνονται λάθος, το να κατακεραυνώσει δημόσια το πλάνο αντιμετώπισης της Covid-19 εμπεριέχει ένα σοβαρό κίνδυνο: τη δημιουργία πανικού.

Ως επιστήμονας, ο Σωτήρης Τσιόδρας φαίνεται να έχει πάρει τις αποφάσεις τους. Αυτές θα κριθούν με τον καιρό· όταν η πανδημία θα έχει μπει (;) στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Υπάρχει, όμως, ένα μεγάλο φάουλ που έκανε ως δημόσιο πρόσωπο. Γιατί κάποια στιγμή ανέλαβε αυτόν τον ρόλο.

Τον ρόλο, δηλαδή, του ήρωα. Του ανθρώπου που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή μίας επικοινωνιακής πολιτικής. Εκείνου του προσώπου που καθαγιάζεται και κατέχει το αλάθητο ως άλλος Πάπας. Μπορεί να μην είχε ο ίδιος αυτήν την επιδίωξη, αλλά σίγουρα -έστω και εν αγνοία του- έπαιξε το παιχνίδι. Όταν αποφάσισε να αποχωρήσει από τη σκηνή, είχε δώσει αρκετούς μήνες προστασίας σε μία κυβέρνηση που μοιάζει να κάνει επικοινωνία και όχι πολιτική.

Με περισσότερα από 4 χιλιάδες κρούσματα και τα νοσοκομεία στο κόκκινο, είναι δύσκολοι καιροί για επώνυμους ήρωες. Οι ανώνυμοι ήρωες δίνουν τη μάχη τους καθημερινά σε υποστελεχωμένα νοσοκομεία. Τελικά, όλα δείχνουν πως ένας Σωτήρης Τσιόδρας δεν φέρνει την άνοιξη. Ο βασιλιάς -η κυβέρνηση με άλλα λόγια- είναι γυμνός και κάποιος πρέπει να του το πει.