© 2021 / Staff Sgt. Victor Mancilla / Associated Press
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η κοιλάδα Παντζσίρ αντιστέκεται ακόμα στους Ταλιμπάν. Για πόσο όμως;

Στα βόρεια της Καμπούλ βρίσκεται στην ουσία ο τελευταίος χώρος αντίστασης στην επέλαση των Ταλιμπάν. Τι όμως συμβαίνει στην πραγματικότητα;

Ο τρόπος και η ευκολία με την οποία οι Ταλιμπάν κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος του Αφγανιστάν και την Καμπούλ σόκαρε τη διεθνή κοινότητα αλλά καθώς φαίνεται ακόμα και τον ίδιο τον Λευκό Οίκο. Αυτό όμως σημαίνει την ίδια στιγμή ότι η υπόθεση του ποιος ελέγχει το Αφγανιστάν έχει κλείσει οριστικά; Ή μήπως όχι;

 

Μία ομάδα Αφγανών Ηγετών προσπαθούν να ενώσουν τις δυνάμεις τους φτιάχνοντας έναν θύλακα αντίστασης στους Ταλιμπάν. Έχουν συγκεντρωθεί σε μία πεδιάδα πολύ στρατηγικής σημασίας. Πριν δύο δεκαετίες η ίδια πεδιάδα ήταν η στρατιωτική βάση του πολέμου που έριξε τελικά τους Ταλιμπάν από την εξουσία. Το όνομα αυτής είναι Παντζσίρ. Παρά τις όποιες ομοιότητες όμως με εκείνο το μακρινό παρελθόν τα πράγματα τώρα μοιάζουν αρκετά διαφορετικά.

Ο βασικότερος διαφοροποιητικός παράγοντας είναι ότι οι ηγέτες της αντίστασης τώρα στην ουσία δεν έχουν καμία ουσιαστική διεθνή υποστήριξη. Αντιθέτως, 20 χρόνια πριν, η βάση τους χρησιμοποιούνταν από Αμερικανούς κατασκόπους και από ειδικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ που προήλαυναν στην αφγανική ενδοχώρα. Όλοι αυτοί πλέον δεν βρίσκονται στο έδαφος του Αφγανιστάν. Η ισχύς της αντίστασης είναι πια πολύ μικρότερη.

Ποιος είναι ο στόχος τους;

O Ashraf Ghani, πρώην Πρόεδρος του Αφγανιστάν. © 2021, Rahmat Gul/ Associated Press

Η εν πολλοίς διεφθαρμένη κυβέρνηση του Αφγανιστάν άφησε τον λαό της στην τύχη του και διασκορπίστηκε στην ασφάλεια γειτονικών χωρών. Η συγκεκριμένη ομάδα, λοιπόν, δεν έχει ούτε τη δύναμη (υπολογίζονται μόλις στους 2500 μαχητές) ούτε τον οπλισμό ούτε και τη διεθνή βοήθεια προκειμένου να διεκδικήσουν επί ίσοις όροις την εξουσία ενάντια στους Ταλιμπάν.

Αυτή τη στιγμή, ουσιαστικά, αυτό που διεκδικούν οι ηγετικές μορφές του κινήματος είναι να διαπραγματευτούν εκ μέρους της κυβέρνησης μία συνθήκη ειρήνης με τους Ταλιμπάν. Εκείνος που ξεχωρίζει είναι ο μέχρι την Κυριακή Αντιπρόεδρος του Αφγανιστάν, Amrullah Saleh. Μετά την εγκατάλειψη της χώρας από τον πρώην Πρόεδρο Ashraf Ghani, ο Salleh είναι ο διάδοχος και ο άνθρωπος που πρέπει να διαπραγματευτεί με τους Ταλιμπάν για τη νέα κατάσταση.

Όπως τονίζει ο ίδιος «έχουμε χάσει πολλά εδάφη αλλά δεν έχουμε χάσει τη νομιμότητά μας. Εγώ, ως ο επόμενος Πρόεδρος σύμφωνα με το Σύνταγμα, δεν θεωρώ ότι το εμιράτο των Ταλιμπάν είναι νομιμοποιημένο». Οι δηλώσεις αυτές του Salleh από την κοιλάδα Παντζσίρ έδωσαν μία ελπίδα σε όσους κατοίκους του Αφγανιστάν αγωνιούν για την τύχη τους και για τη ζωή τους.

Οι πρώτες συγκρούσεις ενάντια στους Ταλιμπάν

Η κοιλάδα Panjshir στο Αφγανιστάν. © 2011, Musadeq Sadeq/ Associated Press

Φαίνεται μάλιστα, σύμφωνα με όσα μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Άλαμ, ότι είχαμε τις πρώτες συγκρούσεις μεταξύ Ταλιμπάν και στρατιωτικών δυνάμεων που ακολουθούν τον Salleh, κοντά στην κοιλάδα Panjshir. Μάλιστα, κατά τη σύγκρουση αυτή οι κυβερνητικές δυνάμεις απώθησαν τους Ταλιμπάν και απέκτησαν τον έλεγχο γειτονικών περιοχών.

Ακόμα και έτσι πάντως, ο πρώτος και κύριος στόχος των πρώην κυβερνητικών και νυν αντιστασιακών είναι η ειρήνη όπως θα προκύψει μετά από μία διαπραγμάτευση κατά την οποία προφανώς οι Ταλιμπάν θα πρέπει να εγγυηθούν για μία σειρά από πράγματα στο κατώφλι της επόμενης μέρας.

Πάντως, ο Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας αναφέρθηκε στην αντίσταση του Παντζσίρ. Η επιλογή της αναφοράς του αυτής έρχεται λίγο πριν την έκκληση που έκανε για «διάλογο που θα επιτρέψει τον σχηματισμό μίας αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης στο Αφγανιστάν», πράγμα που, όπως ο ίδιος τόνισε, ήταν η στρατηγική επιλογή της Ρωσίας πολύ πριν οι Ταλιμπάν εισέλθουν θριαμβευτικά στην Καμπούλ αλλά και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας.

Δεν είναι πάντως καθόλου βέβαιο ότι οι Ταλιμπάν θα συνεχίζουν να βρίσκουν μηδενική αντίσταση στον δρόμο τους για επιστροφή στην εξουσία. Το πόσο αποτελεσματική θα είναι αυτό αναμένεται να το δούμε τους επόμενους μήνες. Θα εξαρτηθεί πάντως εν πολλοίς από το ποια θα είναι η εμπλοκή της διεθνούς κοινότητας. Αν βέβαια υπάρξει τέτοια.