ΦΑΓΗΤΟ

9 μυστήριες sauce για το κρέας σου

Ποιά ketchup; Ποιά μουστάρδα; Εδώ έχουμε την αφρόκρεμα της sauce για να βουτήξεις το μπριζολάκι σου.

Ένας κλασικός Ελληνάρας θα απαντούσε σε αυτό το άρθρο ότι η ηγέτιδα των συνοδευτικών σως για το κρέας είναι το τζατζίκι. Και εν μέρει μπορεί και να συμφωνήσω (αν και δεν αλλάζω την μαγιονέζα με τίποτα). Οφείλουμε όμως ως άνθρωποι περίεργοι και έτοιμοι για γευστικές προκλήσεις, να δοκιμάζουμε, να πειραματιζόμαστε και να προτείνουμε.

Από τις παρακάτω sauce μπορεί και να έχεις δοκιμάσει μερικές. Κάποιος άλλος θα έχει δοκιμάσει τις περισσότερες. Εγώ (όντας κολημμένος με το φαγητό) τις έχω δοκιμάσει όλες. Γιατί κυκλοφορούν όλες μα όλες στην Ελληνική αγορά και σε μεγάλα σουπερ μάρκετ. Και συμφωνώ ότι τις περισσότερες φορές δεν θέλεις τίποτα μαζί με το μπριζολάκι σου. Ότι προτιμάς να αρκεστείς στην γεύση του κρέατος. Μαζί σου.

Αλλά και σε κάθε μία από τις σως που θα δεις παρακάτω, μπορεί να ανακαλύψεις το επόμενο αγαπημένο σου συνοδευτικό. Το δικό μου κόλλημα είναι η horseradish. Το δικό σου;

Horseradish

Η σως είναι ιδιαίτερα καυτερή στη γεύση, γι’ αυτό και πολλοί την ανακατεύουν με γιαούρτι ή μαγιονέζα πριν την προσφέρουν. Δημιουργείται από τις ψιλοκομμένες ρίζες του φυτού Horseradish οι οποίες μπαίνουν άμεσα σε ξύδι και ανακατεύονται με κρέμα. Οι ρίζες από μόνες τους δεν είναι καθόλου αρωματικές. Όταν όμως κοπούν, τα ένζυμα από τα κατεστραμμένα κύτταρα, δημιουργούν αυτή την ιδιαίτερη μυρωδιά που θα βρεις στην σως. Στην Ελλάδα αυτό το φυτό το λέμε αγριοράπανο. Και οι θεραπευτικές και γευστικές ιδιότητές του ήταν γνωστές από την Αρχαιότητα. Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, το Μαντείο το Δελφών είπε στον Απόλλωνα ότι το αγριοράπανο αξίζει το βάρος του σε χρυσάφι.

Harissa

Δεν την ήξερα. Με έκαψε και την έμαθα. Βγαίνει σε μορφή πάστας συνήθως αν ακι υπάρχει και σε κονσέρβα με πιο υγρή σύσταση. Τι είναι; Απλούστατα μια sauce από κόκκινες καυτερές πιπεριές. Piri piri, serrano και άλλες κόκκινες πιπεριές χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθεί αυτό το εκρηκτικό μείγμα που θα βρεις σε πολλά αραβικά και λιβανέζικα εστιατόρια της πόλης. Εγώ έχω συναντήσει αυτή την συγκεκριμένη σως σε πολλά κεμπαμπτζίδικα στην Αγγλία και την Ολλανδία. Είναι εκείνη που απλωνόταν στην πίτα αναλόγως το πόσο καυτερό το ήθελες το kebab σου. Παρασκευάστηκε πρώτα στην Τυνησία αλλά είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη. Στην “homemade” έκδοση μπορείς να βρεις επίσης κίμινο, σκόρδο, κόλιανδρο και χυμό λεμόνι. Στη Σαχάρα, η harissa παρασκευάζεται κυρίως με πιο καπνιστή γεύση.

Mint sauce

Έχεις διαβάσει εκείνο το τεύχος του Αστερίξ που ταξίδεψε στην Μεγάλη Βρετανία; Εκείνο που σπαζόταν ο Οβελίξ γιατί έβαζαν μέντα στα κρέατά τους οι Βρετανοί. Ε αυτό το κόλλημα μόνο fictional δεν είναι. Η mint sauce δημιουργείται από ψιλοκομμένα φύλλα μέντας που μένουν για λίγη ώρα σε ξύδι μαζί με ζάχαρη. Παλαιότερα ήταν διαδεδομένη σε ολόκληρο το Νησί αν και τώρα τελευταία δεν βλέπεις να την σερβίρουν και πολύ. Οι Βρετανοί την χρησιμοποιούν κυρίως στις συνταγές με ψητό αρνί. Και η αλήθεια είναι ότι δένει πολύ ωραία με την ιδιαίτερη γεύση του αρνιού. Κάνε μια δοκιμή την Κυριακή του Πάσχα, μην ντρέπεσαι.

Piri piri

Εναλλακτικά pili pili (που στα Swahili σημαίνει πιπεριά πιπεριά) αλλά και peri peri (για τους λάτρεις των εστιατορίων Nando’s). Από το όνομα και μόνο καταλαβαίνεις ότι είναι μια sauce η οποία δημιουργείται κυρίως από πιπεριές. Φυτρώνουν στο Μαλάουι, την Νότιο Αφρική, την Γκάνα, την Νιγηρία , την Ζιμπάμπουε και την Μοζαμβίκη. Οι Πορτογάλοι άποικοι της Μοζαμβίκης δημιούργησαν αυτή την sauce η οποία περιέχει λιωμένες πιπεριές, φλούδα από λεμόνι, σκόρδο, κρεμμύδι, πιπέρι, αλάτι, χυμό λεμονιού, πάπρικα, βασιλικό και ρίγανη. Σε μπουκαλάκι θα βρεις κυρίως αυτές τις sauce που παράγουν τα Nando’s. Από ελάχιστα καυτερές μέχρι πάρα πολύ καυτερές.

HP Sauce

Αν έχεις κάνει έστω μια βόλτα από Μεγάλη Βρετανία και έχεις καθήσει σε pub να φας, δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχεις βρει στο τραπέζι σου ένα μπουκαλάκι με καφέ HP sauce. Κατ’ αρχάς να πούμε ότι είναι μάρκα. Οι Βρετανοί βλέπεις φτιάχουν την λεγόμενη brown sauce και σου την σερβίρουν μαζί με το κυριακάτικο ψητό. Ε, η πιο γνωστή brown sauce είναι η HP, σε σημείο να μην ζητάει κανείς brown sauce αλλά HP. Το όνομα δόθηκε όταν ο αγρότης που την πρωτοπαρασκέυασε άκουσε ότι την σερβίρουν και στο Βρετανικό κοινοβούλιο (Houses of Parliament). Πλέον παράγεται από την Heinz και έχει κυκλοφορήσει και σε διάφορες παραλλαγές.

Chimichurri

Μια sauce από την Λατινική Αμερική. Προερχόμενη από την Αργεντινή, η chimichurri έχει ιδιαίτερη απήχηση και σε Ουρουγουάη, Μεξικό, Κολομβία και Νικαράγουα. Λένε ότι δημιουργήθηκε όταν Βρετανοί αιχμάλωτοι, συλληφθέντες κατά τις αποτυχημένες προσπάθειες των Βρετανών να κατακτήσουν τις Ισπανικές αποικίες στην La Plata, ζήτησαν κάποια σάλτσα να συνοδέψουν το φαγητό τους. Στο chimichurri θα βρεις μαϊντανό, ψιλοκομμένο σκόρδο, ελαιόλαδο, ρίγανη, λευκό και κόκκινο ξύδι αλλά και κομμάτια κόκκινης πιπεριάς. Σε διάφορες παραλλαγές μπορεί να βρεις και θυμάρι, λεμόνι, πάπρικα και κίμινο.

Tabasco sauce

Αυτό το μπουκαλάκι κι αν το έχεις δει πολλές φορές. Οι πιπεριές Tabasco βγαίνουν σε Αμερικανικό και Λατινοαμερικανικό έδαφος. Το όνομα προέρχεται από την πολιτεία Tabasco του Mexico αλλά το μονοπώλειο της sauce ανήκει (ω τι έκπληξη!) στους Αμερικανούς. Γι’ αυτό και η sauce αυτή είναι 100% Αμερικάνικη και η εταιρεία McIlhenny έχει τα αποκλειστικά δικαιώματα παραγωγής της. Οι κόκκινες πιπεριές πολτοποιούνται, μπαίνουν σε ξύδι και αλάτη και μένουν σε δρύινα βαρέλια για τρία χρόνια. Τους αρέσει εκεί στην Αμερική να βάζουν τα πάντα σε βαρέλια να τα ωριμάζουν. Η εξάπλωσή της σε όλο τον κόσμο ήταν αναμενόμενη μιας και γρήγορη είχε γίνει η αγαπημένη sauce με πιπεριές των Αμερικανών. Σε πολλές άλλες περιοχές γίνεται παραγωγή sauce με πιπεριές tabasco αλλά δεν φέρουν το όνομα Tabasco Sauce.

Cranberry

Σε σως ή και σε ζελέ είναι ένα συνοδευτικό που θα είχες συναντήσει σίγουρα έτσι και έκανες Thanksgiving με Αμερικανούς ή Χριστούγεννα με Βρεταννούς. Κι αυτό γιατί η cranberry sauce θεωρείται ιδανικό συνοδευτικό για την ψητή γαλοπούλα. Γλυκόπικρη σε γεύση, λόγω των cranberries, ταιριάζει πολύ ωραία και με κοτόπουλο, αν και ο Ελληνικός ουρανίσκος δεν έχει συνηθίσει τέτοιου είδους sauce να συνοδεύουν τα κρεατικά. Θα την βρεις και σε ζελέ και σε sauce σε κάποιο μεγάλο σουπερ μάρκετ.

BBQ

Δεν ανακαλύπτουμε και την Αμερική που σου αναφέρουμε αυτή τη sauce αλλά δεν θα μπορούσε να λείπει από την λίστα. Γιατί μπορεί να είναι πολύ διαδεδομένη αλλά όχι και να την βάλουμε στην ίδια μοίρα με τις all time classics κέτσαπ – μουστάρδα – μαγιονέζα. Τρομερή Αμερικανιά που έχει κάνει δυναμική επέλαση και στη χώρα μας. Κυκλοφορούν άπειρες BBQ sauce εκεί έξω. Άλλες με παραλλαγές και ιδιαίτερες γεύσεις. Άλλες κλασικές και πιπεράτες για να μαρινάρεις ή να συνοδεύεις τα ψητά σου. Στην Αμερικανική κουλτούρα η barbecue sauce εμφανίζεται πολύ νωρίς, από τον 15ο κιόλας αιώνα όταν ο Χριστόφορος Κολόμβος έφερε πίσω μαζί του μια σκουρόχρωμη sauce. Η πρώτη barbeque sauce κυκλοφόρησε στην αγορά το 1909 στην Ατλάντα. Κι όταν η Heinz παρασκεύασε την δική της sauce το 1940, η εξάπλωσή της ήταν πλέον δεδομένη. Μια ωραία παραλλαγή της είναι η εικονιζόμενη Jack Daniels BBQ sauce.

Κάνε τις δοκιμές σου..