ΣΙΝΕΜΑ

Και Blade Runner και Arrival: Όλες οι ταινίες του Denis Villenueve στη σειρά

Με αφορμή την κυκλοφορία του 'Blade Runner 2049', το PopCode κάνει μια αναδρομή στην καριέρα του Denis Villeneuve.

Όταν ο Denis Villeneuve έμαθε από τους παραγωγούς του ‘Prisoners’ ότι θα ανακατεύονταν με ένα καινούριο ‘Blade Runner’, ευχήθηκε καλή τύχη σε όποιον θα καταπιανόταν μαζί του. Λίγο καιρό μετά κρατούσε το σενάριο στα χέρια του.

Μία υποψηφιότητα για το αγαπημένο μας ‘Arrival’ μετά, ο Villeneuve είναι διαρκώς σε κουβέντες για νέα πρότζεκτ. Πέρσι ‘Dune’, τώρα το ‘Cleopatra’, σε δουλειά να βρισκόμαστε γενικά. Για σκηνοθέτη που δεν ήθελε να κατέβει από τον Καναδά για να μην αναλάβει το ‘Legally Blonde 5’, δε λες ότι τα πήγε κι άσχημα.

Με αφορμή το ‘Blade Runner 2049’, το PopCode ρίχνει μια ματιά στην καριέρα ενός σκηνοθέτη που θα σε απασχολεί για πολλά χρόνια ακόμη.

Δες παρακάτω το δικό μας ranking και φτιάξε το δικό σου στα σχόλια.

9. Un 32 août sur terre (August 32nd on Earth)

Οι ταινίες με μεγάλα ταξίδια ενδοσκόπησης είναι ζόρικο παιχνίδι ισορροπίας και τεχνικής όταν είναι κυριολεκτικά ένα μεγάλο ταξίδι ενδοσκόπησης και απολύτως τίποτε άλλο. Ο Villeneuve στο ντεμπούτο του δίνει δείγματα της δεξιοτεχνίας και της επιμονής του προς την αισθητική αρτιότητα (το φιλμ είναι εντυπωσιακά στιβαρό σε ό,τι έχει να κάνει με την εμφάνισή του), όμως δεν του είναι ακόμα εύκολο να βάλει ψυχή σε ό,τι συμβαίνει. Εδώ, μια γυναίκα μετά από παρολίγον θανατηφόρο δυστύχημα αποφασίζει να κάνει παιδί με τον κολλητό της και μια-δυο, ξεκινούν μαζί το ταξίδι για την έρημο, επειδή είπαμε, η ταινία είναι αυτό, ένα στεγνό ταξίδι. Το βλέπεις, αλλά δεν το νιώθεις. Ακόμα. -Θοδωρής Δημητρόπουλος

8. Maelström

Και μόνο για το γεγονός ότι ξεκινά με ένα ετοιμοθάνατο ψάρι που μιλά για τη ζωή και τον θάνατο, το ‘Maelström’ ίσως θα έπρεπε να είναι ψηλότερα στη λίστα. Δε θα είναι γιατί οι πολύ φιλόδοξες, εικονοκλαστικές του τάσεις θυσίασαν το στέρεο των χαρακτήρων, αλλά η ανομία του Villeneuve με τις σουρεαλιστικές παρεμβολές από το σάουντρακ και τις ανατροπές στην πλοκή της φόρμας του δράματος είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Εδώ, όπως και στις περισσότερες δουλειές του, θα βρεις την Αναζήτηση στο κέντρο της ταινίας, αυτή τη φορά μέσα από την αντιπαράθεση της high-class ζωής με όσα κρύβονται κάτω από την επιφάνεια, τον ρόλο της τύχης στο πεπρωμένο μας και την ανάληψη των ευθυνών για τα λάθη μας. Και όλα αυτά παράλληλα με ένα λυτρωτικό ρομάντσο γιατί ο Villeneuve έχει μέσα του ένα αρκουδάκι της αγάπης και δε θα με πείσει κανείς για το αντίθετο. – Ιωσηφίνα Γριβέα

7. Prisoners

Το ‘Prisoners’ κοίταξε την άβυσσο κι αυτή κοίταξε πίσω. Η πρώτη συνεργασία του Villeneuve με τον Jake Gyllenhaal και τον θρυλικό διευθυντή φωτογραφίας Roger Deakins που έκτοτε τον έχει ακολουθήσει και σ’ άλλες δουλειές σηκώνει την τρίχα με την αφόρητα δυσοίωνη ατμόσφαιρά της. Για τις 2,5 ώρες που διαρκεί δε χάνει κανένα beat της. Η επίλυση του μυστηρίου που μεταμόρφωσε σε τέρας τον καλό άνθρωπο Hugh Jackman είναι αρκετά μη προβλέψιμη για να σε σκαλώσει, αρκετά γλοιώδης για να σε φρικάρει και αρκετά Τελευταίο Twist Σε Θρίλερ για να έρθει σε αντίθεση με το πρώτο, πιο δεξιοτεχνικό μέρος της ταινίας.  – Ιωσηφίνα Γριβέα

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:

Το review του ‘Prisoners’

6. Sicario

O πόλεμος των ναρκωτικών όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί. ‘Ενα φιλμ που αναλογίζεται τη θέση της ηθικής σε έναν κόσμο διεστραμμένο, παρουσιάζοντας ακραίες πράξεις όχι ως καλό, όχι ως κακό, μα ως ένα μέρος του γραναζιού. Άλλοτε κυνηγά τον ρεαλισμό, άλλοτε όχι. Άλλοτε πήζει μια ταινία με πλοκή μια τηλεοπτικής σεζόν κι άλλοτε αφήνεται στο κυνηγητό. Μα πάντα, ανεξαρτήτως όλων, σε καθηλώνει στην καρέκλα σου και, πώς αλλιώς να το πω, σου δίνει το στομάχι σου στο χέρι. Όλες οι ταινίες του Villeneuve έχουν τρομερό νεύρο και εξερευνούν την προσωπική και κοινωνική ηθική με μια πλειάδα τρόπων, δε μοιάζει η μία να είναι αποτύπωμα της άλλης – μα πάντοτε, όπως και με το ‘Sicario’, ο κοινός παράγοντας είναι το πόσο εγκεφαλικές είναι όλες, αντί να αναπαράγουν τις συνήθεις μπλοκμπαστερικές δομές των διαφόρων αυτών ειδών. – Θοδωρής Δημητρόπουλος

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:

Το ‘Sicario’ είναι ο πόλεμος των ναρκωτικών όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί

5. Polytechnique

Στο ‘Polytechnique’ ο Villeneuve εμπνεύστηκε από ένα αληθινό μακελειό του 1989 που στέρησε τη ζωή σε 14 γυναίκες. Δεν κοίταξε να αμβλύνει καθόλου τον μισογυνισμό του δράστη – αντίθετα, η γνωριμία μας με τον δολοφόνο γίνεται από ένα του σημείωμα για τις κακές φεμινίστριες που του κατέστρεψαν τη ζωή και τον οδήγησαν στο έγκλημα. Τα κίνητρα είναι σαφή. Η ταινία έχει τα χαρακτηριστικά που έχεις αρχίσει σιγά-σιγά να συνηθίζεις από τον συγκεκριμένο σκηνοθέτη. Ο τραχύς ήχος, ο βόμβος των μουσικών κομματιών, τα μακροσκελή του πλάνα, όλα είναι εκεί. Εκεί είναι και η επιμονή του ότι η ανθρωπιά είναι πιο δυνατή από τη βαρβαρότητα που είχαμε ήδη δει στο ‘Incendies’ και θα βλέπαμε ξανά στο ‘Arrival’. – Ιωσηφίνα Γριβέα

4. Blade Runner 2049

Είναι δύσκολο να γράψεις με λίγα λόγια για οποιαδήποτε ταινία τόσο πυκνή όσο το ‘Blade Runner 2049’. Γίνεται ακόμα δυσκολότερο όταν η ταινία γίνεται ένα τεράστιο σπόιλερ από το πρώτο της τέταρτο. Θα αρκεστούμε στην πίστη που πρέπει να έχεις στον στιβαρό Villeneuve, στον μάγο Roger Deakins που έφτιαξε το πιο επιβλητικό ‘Blade Runner’ σύμπαν που θα μπορούσες να φανταστείς, στην πολύ ουσιαστική συμβολή των πρωτεργατών Ridley Scott, Hampton Fatcher και Syd Mead, και φυσικά στο καστ που δένει με το περιβάλλον του (με την εξαίρεση ίσως του Jared Leto που είναι πια πολύ Jared Leto για να μη μας βγάλει από την ταινία). Όσο για τη σύγκρισή του με το ορίτζιναλ, αυτή αισθάνομαι ότι θα είναι πολύ προσωπική υπόθεση για τον καθένα. Εδώ πάντως η αφήγηση του πρώτου φιλμ διευρύνεται σε επίπεδο ιδεών, worldbuilding και μυστηρίων. Ίσως δε στέκεται από μόνο του (δε θα μπορούσε άλλωστε), αλλά το ‘2049’ είναι μια εντυπωσιακή, μάλλον αυστηρά σινεματική δημιουργία που χρειάζεται το μέσο της για να επιδράσει ολοκληρωτικά. Μπορούμε να φανταστούμε κάμποσες υποψηφιότητες για την ταινία, αλλά το Όσκαρ Φωτογραφίας ανήκει στον Deakins. – Ιωσηφίνα Γριβέα

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:

Συνέντευξη: O Denis Villenueve ονειρεύτηκε το ‘Blade Runner 2049’

3. Incendies

Κλασική τραγωδία με φόντο ένα ταξίδι ηπείρων και γενεών, αυτό το οικογενειακό δράμα του Villeneuve (η τελευταία του ταινία μέχρι σήμερα που έγραψε ο ίδιος) ακολουθεί παράλληλα δυο ιστορίες ως τη στιγμή που θα έρθουν να συγκρουστούν εκρηκτικά. Δυο αδέρφια ταξιδεύουν στη Μέση Ανατολή για να εκπληρώσουν την επιθυμία της νεκρής μητέρας τους, την ιστορίας της οποίας ακολουθούμε μέσα από φλάσμπακς. Ο Villeneuve αποφεύγει τη γραμμική αφήγηση για καλό λόγο (όπως και κάθε φορά που επιλέγεια αυτή την οδό, δεν το κάνει ποτέ απλώς ως τρικ), εστιάζοντας στους ήρωες ενός δράματος καθώς επανεκτιμούν την ίδια τους την ύπαρξη, το νόημα, την ηθική – και παρέα τους, κι εμείς, θεατές έρμαια ενός μεγάλου τεχνίτη στο πιο ξεκάθαρα, αναπολογητικά δραματικό κρεσέντο της καριέρας του. -Θοδωρής Δημητρόπουλος

2. Enemy

Ο Villeneuve παίζει με κανόνες θρίλερ και δομεί την ιστορία του με τρόπο που παραπέμπει από Κάφκα και Ντοστογιέφσκι μέχρι Κρόνενμπεργκ και ‘Twilight Zone’. Είναι τρόμος, είναι θρίλερ, ένας εφιάλτης απώλειας προσωπικότητας, μια αλληγορία πάνω στο πώς ο άνθρωπος είναι ικανός να δραπετεύσει από κάθε κατάσταση αν το επιθυμήσει αρκετά έντονα- με κόστος όμως τον ίδιο τον εαυτό του. Το πρώτο ένστικτο του θεατή θα είναι να αναζητήσει απαντήσεις (ή να απορρίψει το όλο φιλμ σαν έναν αναίτιο εξυπνακισμό) όμως ίσως να αξίζει τον κόπο να αφήσει κανείς το φιλμ να ωριμάσει πλήρως μέσα του πριν το πλησιάσει με λογικές ασπίδες προστασίας. Πρόκειται για κάτι ξεκάθαρα δομημένο ως μετα-ειρωνικός εφιάλτης, καθώς ο Villeneuve υποσκάπτει συχνά την ίδια του την αφήγηση, κατευθύνει πλάνα εκεί που ξέρει πως υπάρχουν αδιέξοδα, αφήνει στοιχεία για απαντήσεις που δε τον ενδιαφέρουν, προτάσσει φιλοσοφικά τσιτάτα που αποτελούν κομμάτια ενός ανολοκλήρωτου παζλ και προσφέρει κλειδιά -μεταφορικά και κυριολεκτικά- ενώ δε σου δείχνει καν τις κλειδαριές. Όσο λίγο ή πολύ νιώσει ο καθένας ότι αποκρυπτογράφησε αυτό που είδε, ο τρόπος που ο Villeneuve απεικονίζει τη συμβολική μάχη των ‘εγώ ’μας ως έξοδο κινδύνου και ως ψυχολογικό αποκούμπι, είναι καθηλωτικός. – Θοδωρής Δημητρόπουλος

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:

Το review του ‘Enemy’

1. Arrival

Το ‘Arrival’ ήρθε σε μια στιγμή απόλυτου, ακραίου διχασμού για να μιλήσει για το πώς η βαθύτερη ανθρώπινη αξία ίσως και να είναι το πώς θα μπορέσουμε να έρθουμε κοντά και να δούμε τον κόσμο με άλλα μάτια, χτίζοντας γέφυρες επικοινωνίας εκεί που φαινομενικά υπάρχει μόνο το κενό. Από την ένταση στη σκηνοθεσία του Villeneuve και το μινιμαλιστικά επιβλητικό score του Jóhann Jóhannsson, κι από τις γενναιόδωρες ερμηνείες ηθοποιών σαν την Amy Adams και τον Jeremy Renner ως τη σπαρακτική σύνδεση παγκόσμιου και προσωπικού, το ‘Arrival’ είναι μια ταινία πιο ουμανιστική από ό,τι ίσως και να αξίζουμε. – Θοδωρής Δημητρόπουλος

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:

Γιατί το ‘Arrival’ του Denis Villeneuve δεν λέει να ξεκολλήσει από το κεφάλι μας
To ‘Arrival’ στο Νο.1 του PopCode για το 2016