© Rusty Watson / Unsplash
ΒΙΒΛΙΟ

10 πολύ διάσημα βιβλία που μπερδεύουν τους αναγνώστες

Από τον Δον Κιχώτη μέχρι τη Φάρμα των Ζώων και από το Μόμπι-Ντικ μέχρι τον Οδυσσέα.

Πώς νιώθεις όταν γυρνάς πίσω για να καταλάβεις τι ακριβώς εννοεί ο συγγραφέας; Ή μάλλον ακόμα χειρότερα: Τι συμβαίνει όταν, καθώς κλείνεις την τελευταία σελίδα ενός μυθιστορήματος, πιάνεις τον εαυτό σου να αναρωτιέται ποιο ήταν το βαθύτερο νόημα πίσω από όλα αυτά; Ναι, ευτυχώς και δυστυχώς, η λογοτεχνία πολύ συχνά κρύβει άλυτα μυστήρια· σπαζοκεφαλιές· cliffhangers που κανείς δεν καταλαβαίνει γιατί βρίσκονται εκεί. Ίσως, βέβαια, αυτό να είναι ένα κομμάτι από τη γοητεία της.

“It’s a Catch-22” λέει αυστηρά ο ιδιοκτήτης του studio στον Dirk Diggler (Mark Wahlberg), όταν ο τελευταίος ζητά να πάρει το demo με τα τραγούδια που ηχογράφησε χωρίς να πληρώσει. Ο πρωταγωνιστής του Boogie Nights δια χειρός Paul Thomas Anderson είναι ένας προικισμένος πορνοστάρ που όμως δε φημίζεται για το IQ του και τις γνώσεις του. Έτσι αδυνατεί να καταλάβει μία πάγια αμερικανική έκφραση: H φράση Catch-22 σημαίνει «φαύλος κύκλος» στο περίπου, μία κατάσταση όπου ότι και αν κάνεις θα βγεις χαμένος.

Τι σχέση τώρα έχει τώρα αυτός όρος με τη λογοτεχνία; Πρόκειται για τον τίτλο του διάσημου σατιρικού μυθιστορήματος που υπέγραψε ο Joseph Heller το 1961. Ένα βιβλίο που μπορεί να αποτελεί μέρος πια του κανόνα της αμερικανικής λογοτεχνίας, αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν μπερδεύει τους αναγνώστες. Μάλλον, το ακριβώς αντίθετο. Τουλάχιστον, αυτό έχει δείξει έρευνα σχετικά με τα βιβλία που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Onbuy.com, βρετανικής εταιρείας που ασχολείται με το ηλεκτρονικό εμπόριο.

Ποια είναι λοιπόν εκείνα τα βιβλία που μπερδεύουν πιο συχνά τους αναγνώστες; Οι 3205 άνθρωποι που συμμετείχαν σε αυτήν κατάρτισαν μέσα από τις απαντήσεις τους έναν κατάλογο με τα 10 μυθιστορήματα που τους έκαναν να νιώσουν χαμένοι στη μετάφραση.

Στη συνέχεια, τα συγκεκριμένα κείμενα μπήκαν στη σειρά με βάση τις αναζητήσεις (τι γίνεται στο τέλος; ποιο είναι το νόημα; τι θέλει να πει ο ποιητής;) των χρηστών στο Google.

Η λίστα

βιβλία που μπερδεύουν © Οnbuy.com

Αν έπρεπε να βάλουμε ένα στοίχημα για το βιβλίο που θα τερμάτιζε πρώτο στην κούρσα, τα δικά μας λεφτά θα πήγαιναν στον Οδυσσέα του James Joyce. Λάθος, βέβαια, αφού το Catch-22 κατέκτησε με ευκολία την κορυφή, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το κορυφαίο ντουέτο συμπληρώνει άλλο ένα σατιρικό κείμενο, η Φάρμα των Ζώων του George Orwell.

Λίγο αργότερα συναντάμε πολυσέλιδα μυθιστορήματα όπως οι Άθλιοι του Victor Hugo, ο Δον Κιχώτης του Miguel de Cervantes και τo Μόμπι-Ντικ του Herman Melville. Είναι άλλωστε τόσο μεγάλα, τόσο «τούβλα», που και η όψη τους και μόνο μπορεί να πανικοβάλλει ακόμα και τον πλέον έμπειρο αναγνώστη.

Η υψηλή θέση του Άρχοντα των Μυγών του William Golding είναι αρκετά αναμενόμενη, μιας και το εμβληματικό μυθιστόρημα ενηλικίωσης του Βρετανού συγγραφέα, για μία ομάδα από αγόρια που ναυαγεί σε ένα απομονωμένο νησί, δημιουργεί περισσότερα ερωτήματα παρά δίνει απαντήσεις με το τέλος του.

Κλείνοντας, οι αναγνώστες αντιμετωπίζουν τρομερή δυσκολία να καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει στα μυθιστορήματα εποχής (Ανεμοδαρμένα Ύψη, Τζέιν Έιρ) των αδερφών Bronte, ενώ η Ζωή του Πι του Yann Martel που συμπληρώνει τη δεκάδα είναι το μοναδικό βιβλίο της λίστας το οποίο έχει γραφτεί τα τελευταία 50 χρόνια.

Οι όροι που εξέτασε η έρευνα είχαν να κάνουν με τις εξηγήσεις ή και απαντήσεις που αναζητούν οι αναγνώστες στο ίντερνετ μετά το τέλος των μυθιστορημάτων.

Φυσικά, για αρκετά από αυτά, οι απορίες ξεκινούν πολύ πιο νωρίς. Ο Οδυσσέας και το Μόμπι-Ντικ είναι πολύ ψηλά και σε μία άλλη λίστα, εκείνη που αναφέρεται στα βιβλία τα οποία έχουν αφήσει στη μέση οι περισσότεροι αναγνώστες.

Μήπως, όμως, στο τέλος τους κρύβεται κάποιος θησαυρός, ακριβώς όπως συμβαίνει και με το τέλος του ουράνιου τόξου;