Ο μεγαλύτερος καύσωνας που έχει ζήσει ποτέ η Ελλάδα
Τον Ιούλιο του 1987 η τελείως απροετοίμαστη Ελλάδα βίωσε ένα πρωτοφανές κύμα καύσωνα, το οποίο άφησε πίσω του μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στη σύγχρονη ιστορία της.
- 8 ΙΟΥΛ 2023
Σε μία χώρα, όπως είναι η Ελλάδα, τα κύματα καύσωνα σαν και αυτό που ζούμε αυτές τις μέρες δεν είναι κάτι σπάνιο. Για την ακρίβεια είναι ο κανόνας για σχεδόν κάθε καλοκαίρι και ιδίως για τον Ιούλιο. Επομένως, θεωρητικά θα ήταν πολύ δύσκολο να απαντήσεις στο ερώτημα «ποιος είναι ο μεγαλύτερος καύσωνας που έχει ζήσει η Ελλάδα;». Στην πραγματικότητα δεν είναι. Όχι, γιατί δεν υπάρχουν πολλές επιλογές αλλά μάλλον επειδή ο καύσωνας που χτύπησε τη χώρα το 1987 έχει μείνει στην ιστορία για τη σφοδρότητά του.
Ακραίες συνθήκες θερμοκρασίας
Σταδιακά και από τα μέσα Ιουλίου, η θερμοκρασία έφτανε στα πρόθυρα των 40 βαθμών Κελσίου χωρίς όμως να τα ξεπερνά. Στις 20 Ιουλίου ήταν η πρώτη μέρα που το δεύτερο κύμα καύσωνα πάτησε πάνω στο πρώτο, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία να περάσει τελικά το όριο των 40 βαθμών. Υπολογίζεται ότι από εκείνη την ημέρα η ανώτατη θερμοκρασία δεν έπεσε κάτω από τους 40 Κελσίου για 8 ολόκληρες μέρες. Ως δηλαδή και τις 28 Ιουλίου, όταν άρχισαν να φυσάνε κάποιοι βοριάδες που τελικά επανέφεραν μία κανονικότητα.
Η Αθήνα ήταν από τις πόλεις που βρέθηκαν στο επίκεντρο του καύσωνα, ώστε ο συνδυασμός των υψηλότατων θερμοκρασιών, της υγρασίας και του νέφους να δημιουργεί μία απίστευτη πνιγηρή ατμόσφαιρα. Υπολογίζεται ότι κάποιες από τις μέρες του καύσωνα το θερμόμετρο έδειχνε 43 βαθμούς στο κέντρο της πόλης, 44 στη Νέα Φιλαδέλφεια και έφτασε ακόμα και τους 45 στην Ελευσίνα.
Το επίσης πολύ δύσκολο ήταν ότι οι χαμηλότερες θερμοκρασίες δεν έπεφταν κάτω από τους 30. Δηλαδή αν βρισκόσουν έξω τα ξημερώματα μίας από εκείνες τις καυτές μέρες του Ιουλίου μπορεί να ένιωθες θερμοκρασίες 31 ακόμα και 33 βαθμών Κελσίου. Εκτός του νέφους της εποχής, οφείλουμε να τονίσουμε ότι για πολλούς κατοίκους της χώρας, ο κλιματισμός ήταν μία πολυτέλεια στην οποία ήταν δεν είχαν πρόσβαση (για οικονομικούς λόγους) είτε επειδή κάτι που απλώς δεν είχε ακόμα ταυτοποιηθεί ως απαραίτητο. Συνήθως δεν υπήρχαν ούτε καν στους θαλάμους των νοσοκομείων ενώ τα διαμερίσματα δεν είχαν συχνά ούτε ανεμιστήρες.
Το αποτέλεσμα όλου αυτού του συνδυασμού ήταν τελικά μία εθνική τραγωδία. Εκατοντάδες πολίτες (κυρίως ηλικιωμένοι ή με προβλήματα υγείας) έχασαν τη ζωή τους. Από την πρώτη μέρα αναφέρθηκαν 4 νεκροί (οι 2 στην Αθήνα και οι άλλοι 2 στον Βόλο). Όσο περνούσαν οι μέρες, έρχονταν οι ανακοινώσεις όλο και περισσότερων. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, λόγω εκείνου του καύσωνα έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 1300 άνθρωποι, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων ζούσε στην Αττική. Υπάρχουν βέβαια και υπολογισμοί που φτάνουν τον αριθμό στους 4000.
Eurokinissi
Αυτό που κατέστησε τον συγκεκριμένο καύσωνα τόσο φονικό δεν ήταν τόσο οι θερμοκρασίες του. Προφανώς και ήταν υψηλότατες αλλά τέτοιες και ακόμα υψηλότερες έχουν κατά καιρούς καταγραφεί πολλές φορές. Το κυριότερο για το ούτως ή άλλως πολύ ζεστό καλοκαίρι του 1987 (εδώ θα διαβάσετε μία ιστορία του Θανάση Κρεκούκια, λίγες μέρες πριν στον δρόμο για το Ευρωμπάσκετ της χρονιάς) ήταν η πρωτοφανής διάρκειά του.
Ίσως πάντως να αποτέλεσε και το σημείο καμπής. Το κλιματιστικό (ή έστω και οι ανεμιστήρες) έγινε πια για μία χώρα όπως η Ελλάδα κάτι τελικά απαραίτητο για τη μεσαία τάξη της χώρας. Έκτοτε η χώρα θα βίωνε προφανώς πολλούς ακόμα πολύ δυνατούς καύσωνες. Σε κανέναν ωστόσο δε θα παρουσιαζόταν τόσο απροετοίμαστη όσο ήταν εκείνο το τραγικό καλοκαίρι του 1987.
