iStock
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Τα ελαστικά των αυτοκινήτων δηλητηριάζουν τον σολομό – μπορεί κι εμάς

Οι επιστήμονες έμαθαν ότι τα σωματίδια από τα ελαστικά των αυτοκινήτων είναι ένας από τους κύριους υπεύθυνους για τη μείωση του σολομού στον βορειοδυτικό Ειρηνικό (και βρίσκονται και στα δικά μας σώματα).

Για δεκαετίες, οι ερευνητές υποπτεύονταν ότι μια παράξενη χημική ουσία στα ρέματα της Ουάσινγκτον προκαλούσε σε έναν αφύσικο αριθμό ενήλικων σολομών coho να ξεβράζονται νεκροί μετά από έντονες βροχοπτώσεις, με τις κοιλιές τους γεμάτες αγονιμοποίητα αυγά. Το 2020, μετά από χρόνια εμμονής, μια ομάδα επιστημόνων αναγνώρισε τελικά τη θανατηφόρα χημική ουσία στην απορροή των ομβρίων υδάτων των δρόμων ως 6PPD-κινόνη. Η μητρική της χημική ουσία, επιβεβαίωσαν, βρίσκεται σχεδόν σε κάθε ελαστικό στον κόσμο.

Η χημική ουσία βρίσκεται παντού, λένε οι επιστήμονες. Έχει ήδη βρεθεί σε υδάτινες οδούς σε όλο τον κόσμο, στον αέρα και στο ανθρώπινο αίμα και τα ούρα. Για το coho, ένα είδος-κλειδί στην τροφική αλυσίδα του βορειοδυτικού Ειρηνικού και έναν πολιτιστικό πυλώνα για τις φυλές των ιθαγενών Αμερικανών στην περιοχή, η πρόγνωση είναι άσχημη.

«Τους σκοτώνει πολύ γρήγορα», δήλωσε στο National Geographic ο βιολογός Nathan Ivy, ο οποίος παρακολουθεί τις επιπτώσεις της τοξικής ουσίας από ένα μολυσμένο ρεύμα στην Ουάσινγκτον στον κύκλο ζωής των ψαριών που αναπτύσσονται σε αυτά τα νερά. «Μιλάμε για συμπτώματα μέσα σε 45 λεπτά από μια θανατηφόρα δόση».

Οι επιστήμονες αναζητούν τώρα εσπευσμένα μια εναλλακτική λύση για μια χημική ουσία από την οποία οι κατασκευαστές ελαστικών εξαρτώνται ως βασικό αντιδιασπαστικό, ενώ οι περιβαλλοντολόγοι αναζητούν νομικές λύσεις.

Οι προσπάθειες αυτές μπορεί να κινηθούν πολύ αργά. Πολλοί αγωγοί ομβρίων υδάτων τροφοδοτούν ποτάμια και ρυάκια όπου οι ενήλικοι σολομοί coho επιστρέφουν κάθε φθινόπωρο για να αναπαραχθούν, ιδίως σε αστικές περιοχές όπως το Σιάτλ. Από τη δεκαετία του 1990, οι δραστήριες επιστημονικές ομάδες πολιτών του Σιάτλ έχουν καταγράψει μάζες νεκρών ψαριών που ξεβράζονται μετά από καταιγίδες.

Τα ψάρια πεθαίνουν μέσα σε λίγες ώρες από ένα κύμα 6PPD-κινόνης, κολυμπώντας πρώτα παραληρηματικά σε κύκλους, με το στόμα ανοιχτό σαν να αγκομαχούν για αέρα.

Σύμφωνα με το National Geographic, νέες έρευνες έδειξαν ότι η χημική ουσία είναι θανατηφόρα σε διάφορους βαθμούς και για την πέστροφα. Είναι πλέον γνωστό ότι επιπλέει στα ανθρώπινα ούρα, στο αίμα και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, ιδίως των εγκύων γυναικών.

Μια μελέτη του 2024 διαπίστωσε ότι η χημική ουσία εισέρχεται πιθανώς στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω κατάποσης, εισπνοής ή επαφής με το δέρμα και υποστηρίζει ότι η 6PPD-κινόνη μπορεί να φτάσει γρήγορα στους ιστούς και τα κύρια όργανα, ιδίως το ήπαρ και τους πνεύμονες. Δεν είναι γνωστό ότι είναι τοξική για τον άνθρωπο στα επίπεδα που παρατηρούνται αυτή τη στιγμή, αλλά αυτή η έρευνα θα μπορούσε να έχει άλλες επιπτώσεις.

«Αν και δεν φαίνεται να έχουμε την οξεία θανατηφόρα αντίδραση που έχουν άλλα είδη, αρχίζουμε να μαθαίνουμε για τις υποθανατηφόρες συνέπειες που θα μπορούσαν σίγουρα να είναι σημαντικές για τον άνθρωπο», δήλωσε η Dr. Jenifer McIntyre.

unsplash

Οι κατασκευαστές ελαστικών έχουν ενσωματώσει την 6PPD στα προϊόντα τους από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 καθώς παρατείνει τη διάρκεια ζωής ενός ελαστικού, πράγμα που σημαίνει λιγότερο κόστος για τον ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου και λιγότερα ατυχήματα από σκασμένα ελαστικά. Οι ρυθμοί για τη διαχείριση ή την αντικατάσταση της 6PPD είναι αργοί.

Μια μήνυση που κατατέθηκε από μια μη κερδοσκοπική ομάδα στην Καλιφόρνια ισχυρίζεται ότι οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές ελαστικών στις ΗΠΑ παραβίασαν τον νόμο για τα απειλούμενα είδη επιτρέποντας στην 6PPD-κινόνη να σκοτώσει πληθυσμούς απειλούμενων coho. (Δεδομένου ότι οι πληθυσμοί coho είναι γενετικά διαφορετικοί μεταξύ τους, ορισμένοι χαρακτηρίζονται ως απειλούμενοι ενώ άλλοι όχι).

Τα συστήματα φιλτραρίσματος του εδάφους και των ιζημάτων είναι αποτελεσματικά στο να εμποδίζουν την είσοδο των απορριμμάτων των ομβρίων υδάτων στο περιβάλλον. Αλλά δεν υπάρχει αρκετή χρηματοδότηση για να καλυφθεί το Σιάτλ με κήπους βροχής.

Το πρόβλημα δεν είναι δυσεπίλυτο, επιμένουν οι ειδικοί. Η έρευνά τους θα μπορούσε να ωθήσει τους κατασκευαστές να αλλάξουν εκ των έσω, ή τη νομοθεσία να τους αλλάξει από την πλευρά της. Τα νέα δεδομένα ενημερώνουν τους κανονισμούς για την ποιότητα του νερού που επηρεάζουν τις ευαίσθητες λεκάνες απορροής και βοηθούν τους ερευνητές να προσδιορίσουν ποιοι πληθυσμοί coho θα επωφελούνταν περισσότερο από τα συστήματα φιλτραρίσματος.

«Νομίζω ότι μπορούμε να ζήσουμε αρμονικά μαζί τους, ακόμη και σε ένα αστικό περιβάλλον», δήλωσε ο Ivy. «Απλά πρέπει να προσέχουμε πού πατάμε».

Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.