Έχετε παρατηρήσει τους ιπτάμενους όρχεις στους τοίχους της Αθήνας;
Τα γεννητικά όργανα δεν είναι κάτι καινούριο για την τέχνη - ούτε για τους τοίχους της Αθήνας. Από την κλασική τέχνη έως τη σύγχρονη, το ανθρώπινο σώμα και τα σύμβολά του υπήρξαν διαρκείς αναφορές. Ωστόσο, φαίνεται πως σήμερα υπάρχει μια πιο έντονη διάθεση έκθεσης.
- 6 ΜΑΙ 2025
Οι τοίχοι της πόλης λειτουργούν ως καθρέφτες των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συνθηκών της εποχής. Η τέχνη του δρόμου έχει τη μοναδική ικανότητα να υπερβαίνει τα όρια των παραδοσιακών καλλιτεχνικών εκφράσεων.
Ενώ οι πίνακες σε γκαλερί συχνά απευθύνονται σε ένα κλειστό, εκλεκτικό κοινό, η τέχνη του δρόμου είναι εγγενώς δημοκρατική: υπάρχει στον δημόσιο χώρο, είναι προσβάσιμη σε όλους και συχνά εστιάζει ευθέως σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, αποτελώντας ένα ισχυρό εργαλείο συλλογικής εμπλοκής.
Από τη φύση της, η street art είναι συμμετοχική. Προσκαλεί το κοινό να αλληλεπιδράσει με το έργο, ενθαρρύνοντας τον θεατή να επαναξιολογήσει τον αστικό του χώρο και να εμπλακεί σε διάλογο με το περιεχόμενο. Ωστόσο, δεν έχει πάντα σαφές ή αποδεκτό αισθητικό πρόσημο.
Πρόσφατο παράδειγμα αποτελούν οι περίφημοι «ιπτάμενοι όρχεις», που έχουν κατακλύσει διάφορα σημεία της πόλης – ένα μοτίβο που όλοι έχουμε δει, αλλά σπάνια θυμόμαστε πού ακριβώς.
«Δεν θυμάμαι πού το είχα δει, αλλά ξέρω ότι το σιχαίνομαι», γράφει φίλος καλλιτέχνης όταν του στέλνω φωτογραφία του γκράφιτι. «Θυμάμαι που το σχολιάζαμε και λέγαμε “τι είναι πάλι αυτό;”, αλλά δεν θυμάμαι πού βρισκόμασταν. Κάπου στα Εξάρχεια», προσθέτει μια φίλη δημοσιογράφος.
Το αίνιγμα των ιπτάμενων όρχεων έχει συζητηθεί και στις σελίδες του ελληνικού Reddit, με θεωρίες να ποικίλλουν – από αστεία μέχρι σενάρια περί “VIP sex rooms” και μυστικών συμμοριών.
Τα γεννητικά όργανα δεν είναι κάτι καινούριο για την τέχνη – ούτε για τους τοίχους της Αθήνας. Από την κλασική τέχνη έως τη σύγχρονη, το ανθρώπινο σώμα και τα σύμβολά του υπήρξαν διαρκείς αναφορές. Ωστόσο, φαίνεται πως σήμερα υπάρχει μια πιο έντονη διάθεση έκθεσης.
Όπως σημειώνει η γραφίστρια Ναννά Μιχαλοπούλου, πρόκειται για μια αντίδραση στη συντηρητικότητα της εποχής: «Θέλουν να προκαλέσουν ένα συναίσθημα. Είτε είναι θαυμασμός είτε αηδία. Στην αρχαία Ελλάδα σε κάθε είδος τέχνης έβλεπες κώλους, πουλιά και βυζιά. Οπότε δεν είναι κάτι νέο. Αν μη τι άλλο, είναι ένας φόρος τιμής στους προγόνους καλλιτέχνες μας. Δηλαδή τα “πουτσάκια” που πουλάνε στο Μοναστηράκι είναι καλύτερα;».
Παράλληλα, οι καθρέφτες-αιδοία του Coxx Ceramics έχουν κολλήσει σε τοίχους σε ολόκληρη την Αθήνα. Σε μια πόλη γεμάτη φαλλικά σύμβολα, θα μπορούσε να θεωρηθεί μια μικρή φεμινιστική πράξη. Η Μιχαλοπούλου, ωστόσο, κρατά αποστάσεις: «Χωρίς να θέλω να προσβάλω τον καλλιτέχνη – κι εγώ έχω φωτογραφηθεί μπροστά σε αυτόν τον καθρέφτη- δεν θα το ενέτασσα κάτω από την ομπρέλα του φεμινισμού. Στο κάτω-κάτω, το έργο το έχει φτιάξει άντρας. Αν το είχε δημιουργήσει γυναίκα, θα το συζητούσαμε αλλιώς. Το γυναικείο στοιχείο υπερτερεί αισθητικά, αλλά και εμπορικά. Αν υπάρχει κάτι επαναστατικό, είναι να “πουλήσουμε” το αντρικό μόριο, όπως οι ιπτάμενοι όρχεις, ας πούμε».
Παρά το γεγονός ότι οι τοίχοι της πόλης φιλοξενούν μηνύματα με σαφώς βαρύτερο πολιτικό φορτίο, από το “Free Palestine” μέχρι το «Καμία Μόνη», η παρουσία των γεννητικών οργάνων στους δρόμους θέτει ερωτήματα. Μήπως πρόκειται για ένα βήμα προς μια κοινωνία πιο ανοιχτή στις θηλυκότητες;
Η Μιχαλοπούλου διατηρεί επιφυλάξεις: «Δεν το βλέπω έτσι, αλλά σίγουρα προσθέτει ένα λιθαράκι στην απελευθέρωση του ανθρώπινου σώματος γενικά και της κάθε μορφής σεξουαλικότητας. Είναι αδιανόητο το πόσο ταμπού είναι ακόμα και σήμερα».
Ίσως, τελικά, οι ιπτάμενοι όρχεις να μην έχουν καμία πρόθεση συμβολισμού, παρά μόνο να θρέψουν την ανάγκη μας για λίγη μυστηριώδη ίντριγκα στις νύχτες της ανίας. Η ουσία, ωστόσο, παραμένει: η τέχνη του δρόμου συνεχίζει να επιτελεί τον σκοπό της, να κάνει ερωτήσεις, να ενοχλεί, να εμπνέει, και πάνω απ’ όλα, να δίνει τροφή για συζήτηση.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.
