Η φονική πλημμύρα του 1961 με τους 43 νεκρούς στην Αττική
«Στο νερό επιπλέουν τώρα πτώματα ανθρώπων, πτώματα οικιακών ζώων, έπιπλα, κλινοστρωμνές, οικιακά σκεύη, κρεβάτια. Οι άνθρωποι αδυνατούν να προσφέρουν ο ένας στον άλλον βοήθεια», έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής για την πρωτοφανή θεομηνία.
- 8 ΣΕΠ 2023
Η εβδομάδα που διανύουμε μόνο δυστοπική μπορεί να χαρακτηριστεί για τη χώρα και δυστυχώς ακολούθησε τις προηγούμενες επίσης δυστοπικές εβδομάδες. Τις φωτιές διαδέχτηκε η βροχή και εμείς έχουμε βρεθεί για άλλη μια φορά να μετράμε ζημιές και απώλειες.
Ολόκληρες πόλεις βρίσκονται κυριολεκτικά βυθισμένες σε λασπόνερα, ενώ εκατοντάδες άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να αφήσουν τα σπίτια τους, αναζητώντας καταφύγιο όπου μπορούν. Βόλος, Καρδίτσα και Τρίκαλα, φαίνεται να είναι οι πόλεις που είδαν το χειρότερο πρόσωπο της κακοκαιρίας Daniel, η οποία άφησε πίσω της 4 νεκρούς και 6 αγνοούμενους.
Όσο για την πρωτεύουσα, οι εικόνες με τους πλημμυρισμένους σταθμούς του μετρό και τα πεζοδρόμια που είχαν μετατραπεί σε ποτάμια, μόνο αποκαρδιωτικές μπορούν να χαρακτηριστούν. Τόσο δυνατοί ήταν μάλιστα οι χείμαρροι του νερού στην Αθήνα που άνθρωποι παρασύρθηκαν από την ορμή τους και σώθηκαν σαν από θαύμα από τους συμπολίτες τους που έσπευσαν να τους βοηθήσουν.
Αυτή όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που ο νομός Αττικής έρχεται αντιμέτωπος με μια τέτοια νεροποντή.
Το ημερολόγιο έγραφε 05 Νοεμβρίου 1961, όταν λίγο πριν τα μεσάνυχτα άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες σταγόνες της βροχής, που έμελλε τελικά να στοιχίσει τη ζωή σε 43 ανθρώπους. Η παρατεταμένη νεροποντή προκάλεσε ανυπολόγιστες ζημιές, με τις ανθρώπινες απώλειες να είναι τραγικές.
Τα δραματικά γεγονότα συνέβησαν μόλις μια εβδομάδα μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή και μία βδομάδα μετά τις βουλευτικές εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961, στις οποίες θριάμβευσε η ΕΡΕ, αλλά έμειναν στην ιστορία ως «εκλογές βίας και νοθείας», με τον αρχηγός της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γεώργιο Παπανδρέου να αμφισβητεί ευθέως το αποτέλεσμά τους.
Χρειάστηκαν μόλις τρεις ώρες για να μετατραπούν η Αττική και ο Πειραιάς σε λιμνοθάλασσες, με τους κατοίκους να μην πιστεύουν αυτό που αντίκριζαν. Ο Κηφισός και ο Ιλισσός υπερχείλισαν, προκαλώντας τεράστιες ζημιές σε περιοχές όπως το Μπουρνάζι και τα Νέα Λιόσια, ενώ στην Πειραιώς το νερό έφθασε τα δύο μέτρα σε ύψος και είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφεί μια γέφυρα.
«Καταρρακτώδεις βροχαί συνοδευόμεναι υπό αναρρίθμητων κεραυνών και χαλάζης μετέβαλον τας Αθήνας εις απέραντον τέλμα. Πολλαί κεντρικαί οδοί της πρωτευούσης, ως η οδός Κοραή, Σίνα, Ομήρου, Βουκουρεστίου, Πατησίων, Αλεξάνδρας, Συγγρού κλπ. είχον μεταβληθή εις ορμητικούς χειμάρρους, ενώ αρκετά αυτοκίνητα είχον αποκλεισθή εις το μέσον αυτών μη δυνάμενα να προχωρήσουν λόγω του ύψους των υδάτων.
Υπολογίζεται ότι άνω των 1.500 οικιών επλημμύρισαν και 700 αυτοκίνητα ακινητοποιήθησαν εις Αθήνας. Εις τον Πειραιά επικρατεί η ίδια τραγική κατάστασις. Όλα τα μέσα των Σωμάτων Ασφαλείας, ελικόπτερα της Αεροπορίας, βυτιοφόρα και βάρκες του Στρατού επιστρατεύθησαν προς παροχήν βοηθείας εις τους πλημμυροπαθείς», έγραφε η εφημερίδα Το Βήμα την επομένη της καταστροφής και συνέχιζε λέγοντας πως, «Στο νερό επιπλέουν τώρα πτώματα ανθρώπων, πτώματα οικιακών ζώων, έπιπλα, κλινοστρωμνές, οικιακά σκεύη, κρεβάτια…Οι άνθρωποι αδυνατούν να προσφέρουν ο ένας στον άλλον βοήθεια».
Οι κάτοικοι έμοιαζαν ανήμποροι μπροστά στην καταστροφική δύναμη της βροχής, με πολλούς από αυτούς να έχουν ανέβει στις σκεπές των σπιτιών τους προκειμένου να γλιτώσουν από βέβαιο πνιγμό. Η κατάσταση όμως χειροτέρεψε γύρω στις 5 τα ξημερώματα της 6ης Νοέμβριου όταν και άρχισε να ρίχνει χαλάζι, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να αναγκαστούν να ξαναμπούν στα πλημμυρισμένα σπίτια τους για να μπορέσουν να προφυλαχθούν.
Η πρωτοφανής θεομηνία άφησε πίσω της 43 νεκρούς και 300 τραυματίες, 400 σπίτια κατέρρευσαν εντελώς, πάνω από 5.000 οικήματα πλημμύρισαν και 500 οικογένειες βρέθηκαν από τη μια μέρα στην άλλη να είναι άστεγες.
«Τραγικήν όψιν παρουσίαζαν σήμερον την πρωίαν οι συνοικισμοί Μπουρνάζι και Κάτω Λιοσίων, όπου περί τους 20.000 κάτοικοι ημίγυμνοι είχον εξέλθει εις τας οδούς με την απόγνωσιν ζωγραφισμένην εις τα πρόσωπά των, συνεπεία των καταστροφών τας οποίας επροκάλεσεν η νυκτερινή θεομηνία.
Αι οικίαι του συνοικισμού Μπουρνάζι επλημμύρισαν συνεπεία καταρρεύσεως του παρά την εκκλησίαν Παναγίτσα φράγματος του χειμάρρου του Αγίου Φανουρίου. Μέχρι της στιγμής ανεσύρθησαν εκ των ερειπίων 13 νεκροί (…) Εις τον συνοικισμόν Άγιος Ιωάννης παρά τις Τρεις Γέφυρες όπου ευρίσκονται δύο βουστάσια, επνίγησαν 50 αγελάδες», έγραφε η εφημερίδα Τα Νέα και εμείς μένουμε να αναρωτιόμαστε πως 62 χρόνια μετά συνεχίζουμε να ερχόμαστε αντιμέτωποι με εικόνες βιβλικής καταστροφής, με την πολιτεία να μοιάζει κάθε φορά και πιο ανίκανη να αντιμετωπίσει πυρκαγιές, βροχές και χιόνια, αφήνοντάς μας στο έλεος των καιρικών φαινομένων.
