Big Brother: Tώρα δεν είναι η ώρα για νούμερα τηλεθέασης

Οι μεγάλες ευθύνες της παραγωγής

Ας το πάρουμε από την αρχή. Ήταν φανερό ότι το παιχνίδι αυτό πόνταρε στην ένταση. Και αυτή την ένταση προσπάθησε να τη βρει μέσα από μια κοινωνία που βρίσκεται ούτως ή άλλως σε αναβρασμό. Έτσι, επέλεξε να βάλει μεταξύ τους ανθρώπους που θα έκαναν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τη βίλα του Big Brother αρένα. Μέρος αυτής της στρατηγικής επιλογής ήταν και ο Αντώνης Αλεξανδρίδης ο οποίος έπαιρνε τον ρόλο του ‘λεβέντη’, του ‘υπερσεξουαλικού ματσό τύπου’, του άντρα-κυνηγού που, όπως ο ίδιος τονίζει “δεν μπορεί να κάνει παρέα με gay”.

Η στρατηγική επιλογή της παραγωγής ήταν η εξής όχι ιδιαίτερα περίπλοκη: Θα βάλουμε έναν ομοφοβικό νταή μέσα σε ένα κλουβί με δύο gay παίχτες και έναν μετανάστη. Μέσω της επιλογής αυτής το show θα κέρδιζε δύο πράγματα. Πρώτα, εντάσεις και επομένως πιο εντυπωσιακή παρακολούθηση της διαμονής στο σπίτι. Σε δεύτερο επίπεδο, θα έφτιαχνε μια δήθεν μικρογραφία της κοινωνίας μας, ώστε η ίδια η κοινωνία στην οποία απευθύνεται το show να αρχίσει να εξαρτάται από αυτό. Όπως ένας νάρκισσος εξαρτάται από τον καθρέφτη του. Να νιώθει η κοινωνία δηλαδή ότι κατά κάποιον τρόπο βλέπει τον εαυτό της.

Γιατί είναι απαράδεκτη αυτή η επιλογή; Γιατί βάζει μαζί και κοιτάει από ίση απόσταση το θύμα και τον θύτη των διακρίσεων και του ρατσισμού. Τους αφήνει στο κλουβί και δεν παρεμβαίνει. Περιμένει απλώς κάποιοι να ταυτιστούν με τα θύματα της ομοφοβίας και του ρατσισμού. Περιμένει όμως αργότερα κάποιους άλλους να ταυτιστούν με τους θύτες. Όλα αυτά σε μια ισορροπία τρόμου. Γιατί άλλο να βάζεις παίχτες να τσακώνονται για τις τρίχες στο μπάνιο και άλλο να φυσικοποιείς μέσα από το simulacrum που σκαρφίστηκες εξουσιαστικές σχέσεις, τον σεξισμό και τον ρατσισμό.

 

Χθες το όριο ξεπεράστηκε

Αργά ή γρήγορα θα συνέβαινε. Η κόκκινη γραμμή είχε ξεπεραστεί ήδη και πολλές φορές. Απόψεις για γυναίκες, μετανάστες, gay ξεπηδούσαν η μία μετά την άλλη. Έπαιρναν βήμα. Ο λεβέντης Αντώνης ήταν ένας από αυτούς που τις εξέφραζαν. Και λίγο μετά πήρε τον βιασμό και τον έβαλε και αυτόν σε μια σφαίρα διεστραμμένης κανονικότητας. Έτσι έχουν τα πράγματα. Αυτός αδειάζει κάθε μέρα σε καμία. Και αν τύχει και δεν βρει, θα αδειάσει θέλουν-δεν θέλουν.

Αν υπάρχει κάτι θετικό σε όλον αυτόν τον βούρκο ήταν η αντίδραση των social media. Η είδηση άρχισε να κυκλοφορεί από τον έναν χρήστη στον άλλον. Το απόγευμα είχε γίνει ήδη μεγάλο θέμα. Το βράδυ της Κυριακής ήταν πια τεράστιο θέμα. Εξοργισμένα σχόλια από γυναίκες πρώτα από όλα και αργότερα από άντρες. Όλοι και όλες έθεσαν το δικό τους τείχος στην θεοποιημένη αυτορρύθμιση του βούρκου. Αφού δεν μπορεί κανείς άλλος να βάλει τα όρια, τα έβαλε τελικά η κοινωνία στην οποία απευθύνεται το show.

Στη συνέχεια, μετά τους απλούς χρήστες, άρχισαν να δηλώνουν ότι σταματούν τη συνεργασία τους με την παραγωγή πολλοί από τους χορηγούς. Η κοινωνική πίεση είχε εκτιναχτεί. Η παραγωγή δεν είχε πια να κάνει τίποτα άλλο από το να διώξει τον Αντώνη. Όπως και έγινε, όπως ενημερωθήκαμε αργά το βράδυ της Κυριακής. Αυτό ήταν μια ακόμα νίκη των social media και αυτής της νέας μορφής ακτιβισμού. Τέτοιες απόψεις για τον βιασμό δεν χωράνε ούτε στην κοινωνία ούτε στην trash μικρογραφία της.

Όχι όμως και άλλο show

To πράγμα φυσικά και δεν σώζεται. Οι ευθύνες είναι ήδη βαριές. Το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να μην κατρακυλήσουν τα πράγματα στο ακόμα χειρότερο. Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Μα φυσικά αν η αποχώρηση του τύπου αυτού γίνει ακόμα μια αφορμή για show. Μη γίνει δηλαδή με τους όρους reality. Με επεισόδια πάνω σε αυτόν και την αποχώρησή του. Με παίκτες να δηλώνουν σοκαρισμένοι ή, άλλους, να τον δικαιολογούν. Με νέα νούμερα τηλεθέασης.

Κάτι τέτοιο θα δείξει μια παραγωγή που δεν μετάνιωσε καθόλου για το λάθος της. Το αντίθετο βασικά. Θα μείνει πιστή στην αρχική επιλογή της να βγάλει κόντρες και νούμερα. Η πρακτική του βιασμού θα γίνει και αυτή διακύβευμα. Θα γίνει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κληθούμε να πάρουμε θέση. Με άλλα λόγια, ο βιασμός και η πρακτική του θα γίνουν οι “τρίχες στο μπάνιο” του Big Brother της νέας εποχής.

Ο βιασμός όμως δεν πρέπει να γίνεται μέρος κανενός show. Πόσο μάλλον ενός Βig Brother. Γι’αυτό αυτός ο παίκτης πρέπει να γίνει να αποχωρήσει με τον πιο απλό και λιτό τρόπο. Χωρίς μουσικές έντασης. Χωρίς χτίσιμο αγωνίας για το τι θα πει ο ίδιος και τι θα πουν οι άλλοι. Χωρίς ακόμα μια αφορμή για να δημιουργηθεί αυτός ο μαγικός τρόπος αποχαύνωσης. Με μια όσο το δυνατόν πιο αυστηρή και μαζί βαρετή ανακοίνωση. Ο βιασμός είναι κάτι που πρέπει να μας σοκάρει αλλά όχι ως στοιχείο reality παιχνιδιού.

Κάτι τελευταίο

Το διαβάζω συχνά στο ίντερνετ. Το άκουσα και από την απολογία του ίδιου του παίκτη για μόρφωση, για καλή οικογένεια για το ένα και το άλλο. Διαβάζω επίσης “τι περιμένατε να πει ένας παίκτης του Big Brother”. Όχι, για να μην βιάσεις ή για να μην παρουσιάσεις τον βιασμό ως μια κανονικότητα δεν χρειάζεται να έχεις διδακτορικό στη φιλοσοφία ούτε να έβγαλες 19000 μόρια στις Πανελλήνιες ούτε να μιλάς 5 γλώσσες και να πηγαίνεις στη Λυρική. Δεν είναι ζήτημα προσόντων και ευφυίας το να μη λες κάτι τέτοιο.

Αυτό ήταν ένα καλοκαίρι που ξεπηδούσαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας καταγγελίες για βιασμούς ή για απόπειρες βιασμού εις βάρος γυναικών. Μαζί και καταγγελίες για αρχές που δεν έπαιρναν και τόσο ένθερμα τις καταγγελίες αυτές. Κανένα show. Ίσως επιτέλους να κάτσουμε να δούμε σοβαρά, μετά από αυτή την αισιοδοξία που φέρνει η μαζική αντίδραση στα social media, τον βιασμό και όλα όσα γεννάνε την κουλτούρα του.